Jelito Flashcards

1
Q

częściej w CU

A

krwawienie
polipy rzekome
megacolon toxicum
wolna perforacja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

częściej w CD

A

przetoki
zwężenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

kolce róży i spinki od mankietów są charakterystycznym objawem

A

CD w RTG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

czy leczenie chirurgiczne w CD prowadzi do wyleczenia

A

nie, zaś w CU tak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

krótkie zwężenie jelita w CD

A

< 10 cm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

p/ciała w CU

A

pANCA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

p/ciała w CD

A

ASCA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

kiedy resekcja jelita w przypadku zwężenia w CD

A

gdy długie (>10 cm) -> oszczędna resekcja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

co zwiększa ryzyko powstania przetoki jelitowo-skórnej w CD

A

pozostawienie drenu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wskazania do operacji planowych u chorych z CU w dobrym stanie ogólnym:

A
  • częstsze zaostrzenia, pogarszanie stanu zdrowia
  • powikłania z innych narządów
  • rak jelita grubego
  • zwężenie jelita grubego
  • powikłania leczenia zachowawczego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Metody operacji planowych u chorych z CU w dobrym stanie ogólnym

A
  • proktokolektomia odtwórcza z wytworzeniem zbiornika J
  • zespolenie końca jelita cienkiego z odbytem
  • usunięcie okrężnicy z zespoleniem krętniczo-odbytniczym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Operacje pilne/nagłe w CU - metoda

A

Całkowite wycięcie okrężnicy z ileostomią końcową
(Po 2-3 miesiącach możliwe odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

silny ból, gorączka, wzdęcie brzucha, zatrzymanie gazów i stolca, objawy otrzewnowe aż do rozwinięcia sepsy, w RTG rozdęte pętle jelita grubego u chorego z CU każą podejrzewać

A

megacolon toxicum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wyłączenie > ….% jelita cienkiego → objawy zespołu krótkiego jelita

A

> 50%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Resekcja jelita - najczęściej z powodu

A

niedokrwienia (zator, zakrzep)
rzadziej : CD, skręt jelita, uraz brzucha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

biegunka (nawet do kilkudziesięciu wypróżnień dziennie), osłabienie, utrata masy ciała → niedożywienie, zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej, niedokrwistość
- są to objawy:

A

zespołu krótkiego jelita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

zespółkrókiego jelita - leczenie

A

1) Zachowawcze
- TPN
2) Chirurgiczne:
- usunięcie przetok,
- zabieg spowalniający pasaż
- przeszczepienie jelita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

na czym polega zabieg spowalniający pasaż

A
  • wycięcie fragmentu jelita i antyperystaltyczne odtworzenie ciągłości
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

uchyłek Meckela - epi

A

M > K

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

istotną rolę w diagnostyce uchyłka Meckela odkrywa

A

scyntygrafia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wystąpienie powikłań uchyłka Meckela jest wskazaniem do

A

leczenia chirurgicznego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

uchyłek Meckela - leczenie operacyjne

A

wycięcie stycznie do ściany jelita rzadziej odcinkowa resekcja

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Polip rzekomy - wynik zniszczenia błony śluzowej z oszczędzeniem jej fragmentu (wyspy),
który wystaje w kierunku światła

A

Polip rzekomy - wynik zniszczenia błony śluzowej z oszczędzeniem jej fragmentu (wyspy),
który wystaje w kierunku światła

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

nabłonek polipa nowotworowego jelita wykazuje cechy

A

dysplazji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Polipy - klasyfikacja histologiczna:

A
  1. nabłonkowe
    - gruczolaki konwencjonalne (cewkowy, kosmkowy, cewkowo-kosmkowy)
    - zmiany ząbkowane (m.in. polip hiperplastyczny , gruczolak ząbkowany)
    - mieszane
    - hamartomatyczne (m.in. polip Peutza-Jeghersa, Cowden)
    - zapalne (np. polipy rzekome w CU)
    - rak (gruczolakorak w gruczolaku)
  2. podśluzówkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

niewielkie krwawienie, niedokrwistość, parcie na stolec, śluz w kale - mogą być objawami

A

polipów j. grubego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

jak usuwamy małe polipy ≤ 3 mm

A

→ kleszczyki biopsyjne

(tylko jeśli polipy można pobrać w całości)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

jak usuwamy polipa uszypułowanego o średnicy głowy ≥ 20 mm lub szyi szypuły ≥ 10 mm

A

→ pętlą diatermiczną z elektrokoagulacją (na ciepło)

przed usunięciem iniekcja roztworu adrenaliny do podstawy polipa i/lub hemostaza mechaniczna (zapobieganie nadmiernemu krwawieniu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

jak usunąć polipa uszypułowanego o średnicy głowy < 20 mm i szypuły < 10 mm
lub polipa siedzącego 10–19 mm

A

→ pętlą diatermiczną z elektrokoagulacją (na ciepło)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

jak usuwamy polipa siedzącego < 10 mm

A

→ pętlą diatermiczną bez elektrokoagulacji (na zimno)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

jak usuwamy duże, płaskie zmiany

A

→ mukozektomia endoskopowa (EMR) lub dyssekcja podśluzówkowa (ESD)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

co robimy z miejscem po polipektomii

A

miejsce po polipektomii znakujemy tatuażem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

coz polipami po polipektomii

A

badanie mikroskopowe w całości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

gdy badanie polipa wykaże utkanie gruczolaka lub ograniczone do błony śluzowej ognisko raka

A

→ lokalne wycięcie guza (minimalny margines 1mm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

w jakich przypadkach resekcja odcinkowa z usunięciem okolicznych węzłów chłonnych

A
  • niedoszczętne wycięcie gruczolaka z rakiem
  • rak G3
  • naciekanie naczyń chłonnych lub krwionośnych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

polipy ząbkowane - morfologia

A

charakterystyczny, widoczny w badaniu mikroskopowym układ krypt gruczołowych (jak zęby piły)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

polipy ząbkowane - klasyfikacja WHO

A
  • p. hiperpkastyczny
  • tradycyjny gruczolak ząbkowany
  • p./gruczolak siedzący ząbkowany
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

czy polip hiperplastyczny jest zmieną przedrakową

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

który rodzaj polipów ząbkowanych jest najczęstszy

A

polip hiperplastyczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

które polipy ząbkowane usuwamy w całości

A

siedzące i tradycyjne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

polipy ząbkowane - typ vs lokalizacja

A
  • p. hiperpkastyczny -> esica, odbytnica
  • tradycyjny gruczolak ząbkowany -> lewa połowa okrężnicy
  • p./gruczolak siedzący ząbkowany -> prawa połowa okrężnicy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

polipy ząbkowane - typ vs cechy

A
  • p. hiperpkastyczny : mały, < 5mm
  • tradycyjny gruczolak ząbkowany : rzadki
  • p./gruczolak siedzący ząbkowany : ciężko spłukać pokrywający go śluz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

najczęstsza krwawienia z jelita u dzieci i młodzieży

A

polipy młodzieńcze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

polipy młodzieńcze - cechy

A

wiek, pojedyncze, lokalizacja w odbytnicy/esicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Polipy Peutza-Jeghersa - objawy

A

1) krwawienia z odbytnicy
2) niedokrwistość
3) wgłobienie jelita

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

wgłobienie jelita może wystąpić w przebiegu polipów

A

Peutza-Jeghersa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

polipy typu hamartoma, występujące najczęściej u młodych dorosłych, zlokalizowane głównie w jelicie cienkim

A

polipy Peutza-Jeghersa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

co się składa na zespół Peutza-Jeghersa

A

polipy hamartoma + przebarwienia błony śluzowej policzków, skóry warg, palców ręki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

od czego zależy ryzyko transformacji złośliwej polipów

A

kształt (siedzący&raquo_space;> uszypułowany
typ (kosmkowy&raquo_space;» cewkowy)
rozmiar (>1cm)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

polipy wymagające nadzoru

A

> = 5 gruczolaków
=1 gruczolak >=1cm lub z dysplazją dużego st.
=1 polip ząbkowany lub z dysplazją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

polipy wymagające nadzoru - kontrolna kolonoskopia

A

I. po 3 latach
II. co 5 lat jeśli ok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

polipy niewymagające nadzoru - kontrolna kolonoskopia

A

co 10 lat do 80 rż

52
Q

polipy >= 2cm - kolonoskopia

A

I. 3-6 mies po usunięciu fragentów
II. po 1 roku

53
Q

zasady nadzoru endoskopowego po polipektomii - aktualne wytyczne

A

ESGE 2020

54
Q

FAP - mutacja

A

APC

55
Q

FAP - polipy

A

> 100
występują też w żołądku i 12-cy

56
Q

FAP - zespoły

A

Gardnera - kostniaki, zmiany w siatkówce, neo tk. miękkich
Turcota - guzy OUN

57
Q

FAP vs CA j. grubego

A

100% ryzyko,< 40 rż -> profilaktyczna kolektomia w 2-3 dekadzie

58
Q

HNPCC to inaczej

A

zespół Lyncha

59
Q

ile raków j. grubego jest związanych z HNPCC

A

1-3%

60
Q

HNPCC - wiek zachorowania na CA

A

4-5 dekada (>40rż)

61
Q

kryteria amsterdamskie II doytyczą

A

HNPCC

62
Q

HNPCC - cechy raka j. grubego

A

częściej: prawa połowa okrężnicy, raki synchroniczne i metachroniczne

63
Q

Nowotwory współwystępujące z rakiem j.grubego w przebiegu HNPCC (Lynch II)

A

rak endometrium (30–70%)
żołądka (1-13%)
jajnika (4-12%)
układu moczowego (8%)
oraz trzustki
jelita cienkiego
dróg żółciowych
OUN
skóry

64
Q

HPCC - mutacje

A

MLH1, MSH2
(geny naprawy)

64
Q

zespoły hamartoma

A

Peutza-Jaghersa
Cowden
polipowatość młodzieńcza

65
Q

mutacja LKB1

A

zespół Peutza-Jaghersa

66
Q

% gruczolakoraków w CA j. grubego

A

85%

67
Q

jaki % raków j.grubego rozwija się z gruczolaków

A

90%

68
Q

rak j.grubego - częściej w okrężnicy czy w odbytnicy

A

w okrężnicy
(ale odcinkami najcz. jest odbytnica)

69
Q

co odpowiada za przemianę złośliwą gruczolaka

A

aktywacja onkogenów

69
Q

zapadalność i umieralność na raka j.grubego

A

wzrastają

70
Q

powstawanie gruczolaka - mechanizm (85% przypadków)

A

nakładanie się mutacji genów supresorowych

70
Q

czy pojedyncze gruczolaki są stanem przedrakowym

A

tak

70
Q

czy CU i CD zwiększają ryzyko raka j.grubego

A

tak

71
Q

co odpowiada za przemianę złośliwą w zespole Lyncha

A

unieczynnienie genów naprawy - niestabilność mikrosatelitarna i niekontrolowany rozrost komórek

72
Q

czy stan po cholecystektomii zwiększa ryzyko CA j.grubego

A

tak

73
Q

mało warzyw i owoców

A

alkalizacja stolca
spowolniony pasaż - szkodliwe działanie kwasów żółć.

74
Q

zmniejsza liczbę i rozmiary gruczolaków w FAP

A

Sulindak (NLPZ)

75
Q

czy zaleca się profilaktykę ASA w CA j.grubego

A

nie

76
Q

najcz. objaw raka j. grubego

A

krwawienie

77
Q

krew w stolcu jest wskazaniem do wykonania co najmniej

A

rektosigmoidoskopii

78
Q

jaki % stanowią raki synchroniczne i metachroniczne

A

odp. 3% i 2%

79
Q

endosonografia ma znaczenie w diagnostyce

A

raka odbytnicy

80
Q

CEA - czułość, swoistość

A

niskie

81
Q

klasyfikacja Dukes’a opisuje

A

zaawansowanie srak j. grubego

82
Q

w którym neo stosuje sie przedoperacyjną RTH

A

rak odbytnicy

83
Q

W raku okrężnicy RTH ma ……….. skuteczność

A

małą
+ duże ryzyko uszkodzenia jelita cienkiego

84
Q

rak j. grubego - leczenie

A

zabieg operacyjny -> pooperacyjna CHTH (5-FU, kapecytabina)

85
Q

kiedy CHTH neoadjuwantowa

A
  • zaawansowany rak z zaplanowaną resekcją przerzutów w wątrobie lub w płucach
86
Q

kiedy RCTH neoadjuwantowa

A
  • w przypadku guzów odbytnicy zaawansowanych miejscowo, „nieruchomych”
87
Q

kiedy RTH neoadjuwantowa

A
  • w przypadku guzów odbytnicy „ruchomych” T3-4, N1-2
88
Q

leczenie operacyjne CA j grubego

A

resekcja guza oraz krezki z węzłami chłonnymi i naczyniami

89
Q

technika „no touch”

A
  • stosowana w leczeniu operacyjnym raka j. grubego, podwiązanie naczyń przed uwalnianiem i przygotowaniem jelita do wycięcia
90
Q

margines w leczeniu operacyjnym raka j. grubego

A

> 5 cm

91
Q

czy przed operacją raka j. grubego podaje się ATB

A

tak

92
Q

co decyduje o zakresie operacji CA j. grubego

A

unaczynienie + spływ chłonki

92
Q

jaki typ operacji w CA j. grubego zlok. na zagięciach

A

zabiegi o poszerzonym zakresie

93
Q

w jakiej lokalizacji CA j.grubego wykonujemy resekcję odcinkową

A

na poprzecznicy

93
Q

jaki zabieg w CA j. grubego esicy

A

resekcja esicy

94
Q

czy możliwe jest wyleczenie CA j.grubego w przyp. przerzutów do wątroby

A

tak

95
Q

nieliczne przerzuty CA j.grubego w wątrobie - możliwości leczenia

A
  • resekcja segmentu wątroby
  • termo-/krioablacja
  • embolizacja
96
Q

w jakich lokalizacjach CA j.g. wyłonimy kolostomię

A

esica, odbytnica

97
Q

guzy synchroniczne, metachroniczne - leczenie

A

kolektomia

98
Q

zabieg profilaktyczny w FAP

A
  • wycięcie okrężnicy, odbytnicy i wyłonienie ileostomii
99
Q

operacje oszczędzające w FAP

A

=nz zachowaniem naturalnej drogi oddawania stolca
- zespolenie krętniczo-odbytnicze
- proktokolektomia odtwórcza

100
Q

Do wysokości ………… od brzegu odbytu obowiązuje leczenie typowe dla raka odbytnicy

A

12-15 cm

101
Q

Do wysokości …………….. od brzegu odbytu częściej występuje rak kanału odbytu

A

3-4 cm

102
Q

płaskonabłonkowy rak odbytu - leczenie

A

jednoczasowa CRTH

103
Q

CA j.g. w bliższej i środkowej części odbytnicy - leczenie

A

przednia resekcja odbytnicy

104
Q

CA j.g. w dalszej cz. odbytnicy (guz na wysokości zwieraczy)

A

brzuszno-kroczowe odjęcie odbytnicy + definitywna kolostomia.

105
Q

guzy T1-2 o średnicy <3 cm, do wysokości 8 cm od brzegu odbytu - jak można leczyć

A

można wyciąć miejscowo

106
Q

TEM (transanal endoscopic microsurgery)

A
  • metoda endoskopowa, możliwa po szerokiej diagnostyce
107
Q

TME - całkowite wycięcie mezorektum - zalety

A

zmniejsza ryzyko powstania wznowy miejscowej i wydłuża czas przeżycia bez objawów

108
Q

monitorowanie chorego do 5 lat po zabiegu po leczeniu CA j.g.

A

1) oznaczanie CEA co 3 miesiące przez 3 lata
2) TK/USG jamy brzusznej + RTG klatki piersiowej co 1 rok
3) kolonoskopia:
- w okresie okołooperacyjnym (przed lub po 6 miesiącach od operacji)
- po 1 roku
- 3 lata od później
- 5 lat później

109
Q

do jakiego wieku przesiewowa kolonoskopia

A

do 65 rż

110
Q

przesiewowa kolonoskopia dotyczy chorych

A

bez objawów

111
Q

badania przesiewowe u chorych z HNPCC w wywiadzie rodzinnym

A

od 25. rż :
- badania genetyczne
- kolonoskopia: co 1-2 lata
- gastroskopia: co 1-3 lata

112
Q

regularne przyjmowanie zmniejsza zapadalność i umieralność o …..%

A

40-50%

113
Q

części okrężnicy położone zaotrzewnowo

A

wstępnica, zstępnica i zgięcia

114
Q

na których odcinkach j.grubego poszerzamy zabieg resekcyjny

A

zagięcie wątrobowe i śledzionowe

115
Q

kiedy możliwe operacje oszczędzające w FAP

A

gdy mała liczba niezłośliwych polipów w odbytnicy, rak w bliższej części odbytnicy

116
Q

możliwy min margines w nisko położonym CA odbytnicy po przedoperacyjnej RCTH

A

< 1 cm a nawet 5 mm
(celem oszczędzenia zwieraczy)

117
Q

badanie na krew utajoną - schemat

A

od 50 rż co 1 rok

118
Q
A
119
Q
A
119
Q

co ile lat kolonoskopia profilaktyczna

A

co 10 lat

120
Q
A