Innri vefjafræði Flashcards

1
Q

Hvað er serum ?

A

Plasma án storkuþátta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hvað er hematocrit ?

A

Rúmmál rauðra blóðkorna í blóði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað eru hvít blóðkorn stór hluti af rúmmáli blóðsýnis ?

A

Um 1%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hvað finnst í plasma fyrir utan vatn ?

A

Prótein, jónir, niðurbrotsefni, gös, hormón og ensím

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað er FACS ?

A

Aðferð til að rannsaka blóðfrumur, þær eru merktar með flúrljómandi mótefni og þeim beint í ákveðin glös eftir því hvaða viðtaka þær tjá á yfirborði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvar er rauðum blóðkornum eytt ?

A

Aðallega í milta en líka í lifur og beinmerg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvaða sameindir eru ábrygar fyrir ABO blóðflokkunum ?

A

Glýkóprótein sem eru fest við yfirborðið með glýkóphorinum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hver er munurinn á hypochromic og hemolytic anemia ?

A

Hypochromic orsakast af járnskorti og hemóglóbín framleiðsla er ekki eins og öflug frumur afbakast og taka á sig afbrigðilegt útlit
Hemolytic orsakast af genagalla sem leiðir til afbrigðilegar uppbyggingar blóðkornanna og þau brotin niður hraðar en eðlilega

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hvað er sigðkornablóðleysi ?

A

Stökkbreyting í hemóglóbín geninu sem leiðir til sigðfrumu formgerðar og útfellingar á hemóglóbíni, miklar líkur á blóðtappa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hvaða frumur eru margkjarna ?

A

Megakaryocytar og osteoclastar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað eru APC frumur ?

A

Frumur sem meðhöndla antigen og gera sýnileg gegnum MHCII sameindir, geta verið B-eitilfrumur, macrophagar o.fl, tengja sértæka og ósértæka ónæmiskerfið

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvernig granulur innihalda blóðflögur ?

A

Alpha sem innihalda storkuþætti, plasminogen og vaxtarþætti sem eru mikilvæg við samloðun blóðflaga, myndun storku og æðaviðgerð
Dense sem innihalda serotonin sem er æðaþrengjandi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvað er EPO og hvar er það framleitt ?

A

Sameind sem virkar á beinmerg til að myeloid frumur myndi frekar forverafrumur fyrir rauð blóðkorn en granulocyta, framleitt í nýrum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hvar finnst blóðmyndandi mergur í fulloðrnum einstaklingum ?

A

Hrygg, rifjum, sternum, höfuðkúpu mjaðmagrind og proximal lærlegg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvaða frumur og sameindir finnast í beinmerg ?

A

Stoðvefsfrumur, fitufrumur, macrophagar, reitcular frumur sem mynda reticular þræði, glýkóprótein og próteóglýkön

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Hvert er algengasta æxlið í blóði ?

A

AML - bráðahvítblæði

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Hvað heita forverafrumur plasma og minnisfrumna (virkjaðar B-eitilfrumur) ?

A

Immunoblastar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Hvað eru dendritískar frumur ?

A

Frumur sem kynna sýkil fyrir sértæka ónæmiskerfinu, finnast í epidermis, brýtur niður sýkil og kynnir hann fyrir T-eitilfrumu í eitli, upprunar frá tveim mismunandi stofnfrumum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hvaða prótein tjáir APC fruma á yfirborði ?

A

MHC sameindir (sem sýna T-frumu viðtakanum mótefnavakann), costimulatory prótein og viðloðunarsameindir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Hvaða frumur hafa viðtaka fyrir MHCII ?

A

CD4+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Hvaða frumur hafa viðtaka fyrir MHCI ?

A

CD8+

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hver er munurinn á central og peripheral eitillíffærum ?

A

Central er þar sem B og T eitilfrumur þroskast, beinmergur og hóstarkirtill
Peripheral er þar sem frumur mæta sýklinum og þar fer fram virkjun á frumunum, eitlar, milta og MALT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hvað er MALT ?

A

Eitilfrumusöfn fyrir neðan þekju, t.d. í berkjum og smáþörmum, skiptist í BALT og GALT, ekki bandvefshýði í kring

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Hvað eru Hassalls corpuscles ?

A

Epithelioreticulocytar sem safnast saman og mynda rúllur, finnast í medulla í thymus, mynda boðefni sem hjálpa til við þroskun T fruma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Hvaða áhrif hefur prógestrón á brjóstkirtla ?
Stuðlar að lengingu gangnakerfa
26
Hvaða áhrif hefur estrógen á brjóstkirtla ?
Stuðlar að myndun kirtilberja
27
Hvað eru TDLU ?
Þyrpingar af kirtilberjum ásamt intralobular stroma
28
Hvaða hormón kemur af stað mjólkurseytun ?
Prólaktín
29
Hvaða hormón stjórnar losun á mjólk úr brjóstum ?
Oxytócín
30
Hvernig kirtlar eru brjóstkirtlar ?
Umbreyttir tubuloalveolar apocrine svitakirtlar
31
Hvers konar frumur geta brjóstastofnfrumur myndað ?
Kirtilþekjufrumur og vöðvaþekjufrumur
32
Hver er munurinn á merocrine og apocrine útskilnaði í brjóstum ?
Merocrine kirtlar seyta próteinum en apocrine lípíðum
33
Hvað er D492 ?
Brjóstaþekjufrumulína með stofnfrumueiginleika
34
Hvaða slagæðar næra brjóstið ?
Internal thoracic, thoracoacromial og internal thoracic
35
Hvaða taugar ítauga brjóstið ?
Anterior og lateral cutaneus greinar frá 2.-6. intercostal taugum
36
Hvaða kirtlar tengjast meltingarvegi ?
Munnvatnskirtlar, bris, lifur og gallblaðra
37
Hvernig þekja er í slímhúð munnholsins ?
Marglaga flöguþekja (keratiniseruð og non-keratiniseruð)
38
Hvernig þekja er í tungunni ?
Marglaga flöguþekja
39
Hvernig kirtlar eru í tungunni ?
Serus og mucous
40
Hvernig efni seyta Von Ebner's kirtlar frá sér ?
Efni sem hjálpar til við að leysa upp fæðuagnir svo að bragðlaukarnir geti numið þær
41
Hvaða taugar tengjast tungunni ?
Facial, glossopharyngeal og vagus
42
Hverjar eru bragðtegundirnar 5 ?
Sætt, salt, súrt, beiskt og umami
43
Hvar er að finna eitilvef í tungunni ?
Í posterior hlutanum - folliklur með germinal center, B og T frumur geta virkjast
44
Hvernig þekja er í vörum ?
Marglaga flöguþekja
45
Hvaðan eru tennur komnar í fósturþroska ?
Frá ectoderm
46
Hvernig kirtlar eru í cardia svæði magans ?
Einfaldir og greinóttir tubular kirtlar sem mynda einkum slím og lyoszym
47
Hvernig kirtlar eru í corpus og fundus hluta magans ?
Einfaldir beinir kirtlar sem framleiða sýru, pepsinogen og serotonin (gastric kirtlar)
48
Hvernig kirtlar eru í pylorus/antrum hluta magans ?
Greinóttir tubular kirtlar sem framleiða einkum slím og lysozym
49
Hvað eru mucus neck frumur ?
Slímmyndandi frumur í maga sem eru staðsettar á hálssvæði kirtla og hafa færri og minni slímbólur en aðrar slímmyndandi frumur
50
Hvað gerir intrinsic factor ?
Nauðsynlegt við upptöku á B-12 vítamíni
51
Lýstu sýrumyndun í maga ?
Chief frumur taka koltvíoxíð úr blóðinu, það hvarfast við vatn og það myndast karboniksýra, bíkarbónat fer aftur út í blóðið, vetni er pumpað út á móti stigli og einnig klórjónum
52
Hvað er Omeprezol og hvað gerir það ?
Það er lyf við bakflæði og það stöðvar sýrupumpur
53
Hvernig eru frumur magans varðar frá sýrunni ?
Bíkarbónat úr blóðinu og sem er framleitt af stuðlaþekjufrumum myndar basískt lag utan á frumunum
54
Hvaða hormón eru framleidd í maganum ?
Gastrin, CCK, secretin, VIP, GIP, motilin og somatostatin
55
Hvað gerir hormónið CCK ?
Það hvetur gallblöðru til að seyta lípasa og gallblöðruna að seyta galli
56
Hvað eru Peyer's patches ?
Eitilfrumusöfn í lamina propria og submucosu, mest í ileum
57
Hvað eru Brunner's kirtlar ?
Submucosal kirtlar í duodenum sem mynda basískt slím sem hlutleysir sýrur
58
Hvernig fer glúkósi yfir frumuhimnu ?
Með natríum symport
59
Hvernig þekja er í endaþarmi ?
Einföld stuðlaþekja ofarlega en verður síðan marglaga teningsþekja
60
Hver er helsti munur á vefjagerð smáþarma og ristils ?
Ekki eins mikið af frásogsfrumum í ristli, meira af goblet frumum, mikið af eitilfrumum í ristli og eitilvefur nær niður í submucosu, í ristli eru totur ekki til staðar
61
Hvað er p63 ?
Umritunarþáttur sem er skyldur p53 og er yfirtjáður í sumum lungnakrabbameinum
62
Hvað er surfactant og hvaða frumur seyta því ?
Efni sem minnkar viðloðunarspennu svo að það er auðveldara að þenja lungun, seytt af Clara frumum og týpu II alveolar frumum
63
Hvert er hlutverk öndunarkerfisins ?
Leiða loft niður í starfseiningar, sjá um loftskipti, hljóðmyndun og lyktarskyn og hefur varnarhlutverk
64
Hvar eru mörkin á milli leiðsluhluta og loftskiptahluta öndunarvegarins ?
Þegar komið er niður í respiratory bronchiole er talað um loftskiptahluta
65
Hvað heitir fremsti hluti nefholsins, hvert er hlutverk þess og hvers konar þekja er þar ?
Vestibule, inniheldur gróf hár sem sía agnir, lagskipt flöguþekja
66
Hvernig þekja er í nefholi (fyrir utan vestibule) ?
Bifhærð sýndarlagskipt stuðlaþekja
67
Hvernig þekja er í kokinu ?
Sýndarlagskipt öndunarfæraþekja í nefkoki og lagskipt flöguþekja (að mestu) í munnkoki
68
Hvers konar frumur eru lyktarskynfrumur ?
Blanda af þekjufrumum og taugafrumum, tjá lyktarviðtaka
69
Hvað eru Bowman's kirtlar ?
Kirtlar undir lyktarþekjunni sem seyta efnum sem leysa upp lyktarsameindir
70
Hvaða hlutverk hafa stoðfrumur í lyktarþekju ?
Sinna efnaskiptum fyrir vefinn og framleiða odorant bindi-prótein svo að skynfrumurnar geti numið lyktarsameindirnar
71
Hvernig er leiðin frá því lyktarsameind sest á viðtaka og þangað til boð er sent til heila ?
Sameind sest á viðtaka, G-prótein virkjast sem leiðir til opnunar cAMP háðra jónaganga, frumuhimnan afskautast og boðspenna myndast
72
Hvert er hlutverk barkakýlisins ?
Hindra að innandað loft fari niður í maga og að fæða fari niður í lungu, mynda hljóð
73
Hver er munurinn á true og false raddböndum ?
True mynda hljóð og hafa marglaga flöguþekju, false umbreyta hljóði og hafa bifhærða stuðlaþekju
74
Hverjar eru forverafrumur bifhærðra þekjufruma ?
Basal og slímmyndandi frumur
75
Hvað eru Clara frumur ?
Frumur í stórum og smáum berkjum sem að seyta surfactant sem minnkar viðloðunarspennu svo að auðveldara er að þenja lungun, einnig taldar hafa stofnfrumueiginleika
76
Hvað gerist í lungnaþembu ?
Alveoli skaddast og yfirborð minnkar, minni súrefnisupptaka og aukið erfiði við álag
77
Hvað er slímseigja (cystic fibrosis) ?
Stökkbreyting í geni sem tjáir fyrir klórgöngum, klór ekki seytt út, vatn safnast í frumur og slím verður seigara, hefur fyrst áhrif á lungun og seinna önnur líffæri
78
Hverjar eru 4 megingerðir boðefna/hormóna ?
Prótein, smá peptíð, amínósýrur og sterar
79
Hvaða hormón eru framleidd í brisi ?
Insúlín, glúkagon og somatostatin
80
Hvert er hlutverk heilakönguls ?
Framleiða melatónín sem stjórnar dægursveiflum
81
Hvar er bíkarbónat tekið upp í nýrungunum ?
Í distal convolute tube
82
Hvert er rúmmál rauðra blóðkorna í blóði karla og kvenna ?
39-50% hjá kk en 35-45% hjá kvk
83
Hvað gerir albumin ?
Stuðlar að osmósu milli millifrumuvökva og blóðvökva
84
Hverjar eru forverafrumur rauðra blóðkorna ?
Reticulocytar
85
Hvaða frumur eru fyrstar á vettvang við sýkingu ?
Neutrophilar
86
Hvert er eina hlutverk plasma frumna ?
Framleiða mótefni
87
Hvað eru lymphokine ?
Efni sem CD4+ frumur seyta og virkjar fleiri T-frumur, B-frumur og NK frumur
88
Hvaða efni eru í dentin tanna ?
Kalksölt, kollagen I þræðir og glýkósamínóglýkön
89
Hvaða líffærum tengist posterior yfirborð corpus á brisinu ?
Aorta, a. og v. mesenterica sup, crus diaphragmatis sin, gl. suprarenalis sin, vinstra nýra, v. splenica
90
Í hvaða hæð eru nýrun ?
Th12-L3 (hægra örlítið neðar)
91
Hversu algengt er skeifunýra ?
1/400
92
Hvert er hlutverk nýrna ?
Dyravarsla, stjórnun á styrk salta og glúkósa í blóði, sýrustigi, rúmmáli, þrýstingi og osmótískum þrýstingi blóðs, framleiðsla hormóna, útskilnaður úrgangsefna (amínósýrur, hemóglóbín, creatin fosfat og kjarnsýrur) og framandi efna (efni í fæðu og lyf)
93
Hvernig er leið þvagsins frá nýrum ?
Collecting duct - papillary duct (í pýramída) - minor calyx - major calyx - renal pelvis - þvagleiðari - þvagblaðra
94
Hvaða líffæri liggja að framfleti vinstra nýra ?
Vinstri nýrnahetta, milta, magi, brisbolur, ásgörn og vinstri ristilsveigja
95
Hvaða líffæri liggjar að framfleit hægra nýra ?
Hægri nýrnahetta, skeifugörn, ásgörn, hægri ristilsveigja og iðrarflötur lifrar
96
Hvaða líffæri liggja að afturfleti nýrna ?
Rif 11 og 12, psoas major, quadratus lumborum og transversus abdominis vöðvarnir og thoracolumbar fascia (utan um vöðvana)
97
Hvaða strúktúrar fara um sinus renalis ?
A. renalis (greinist áður en hún kemur í hilus), v. renalins, plexus renalis, vessaæðar og nýraskjóða (pelvis renalis)
98
Hvað er þvagleiðari langur ?
25-30 cm
99
Hvernig liggur þvagleiðarinn í kviðar- og grindarholi ?
Eftir framfleti psoas major, liggur yfir a. iliaca communis, liggur í sveig í grindarholsveggnum niður á móts við spina ischiadica en tekur síðan stefnu fram á við og miðlægt, opnast í aftan- og neðanverða þvagblöðru og liggur 2 cm inn í henni og virkar eins og ventill
100
Hvaðan fær þvagleiðarinn næringu ?
Frá greinum frá renal, gonadal, superior vesical og inferior vesical
101
Hvað er þvagrás kvk og kk löng ?
3-4 cm í kvk en 20 cm í kk
102
Hvar opnast ejaculatory ducts í blöðruhálskirtlinum ?
Sitt hvoru meginn við seminal colliculus
103
Hvað kallast útvíkkunin á þvagrásinni fremst í glans penis ?
Navicular fossa
104
Hvað eru margir nýrungar í hverju nýra ?
Ca. 1 milljón
105
Hvað eru macula densa frumur ?
Sérhæfðar frumur á mótum þykka hluta descending limb og distal convolute tube sem mynda hópa og nema breytingu á saltstyrk, örva myndun reníns og minnka viðnám í afferent slagæðlingum
106
Hvað er juxtaglomerular apparatus ?
Svæði á milli vascular pole nýrnarhnoðrans og distal convolute tube, stjórnar blóðflæði um nýrunginn og hraða filtrunar, samsett af macula densa frumum (DCT), sléttum vöðvafrumu afferent arteriolunnar (juxtaglomerular frumur) og extraglomerular mesangial frumum (lacis frumur)
107
Hvernig þekja er í safnrásum ?
Einföld teningsþekja
108
Hvaða gen stjórnar þroskun eista ?
SRY
109
Hvaða frumur hjálpa til við að losa sáðfrumur úr sáðfrumumyndunarpíplum ?
Myoid frumur
110
Hvert er hlutverk Sertoli fruma ?
Stoðhlutverk fyrir sáðfrumumyndun, einangrun, átfrumur, seyta androgen bindi-próteini
111
Hvernig þekja er í einstalyppum og sáðrás ?
Sýndarlagskipt stuðlaþekja með stereocilia
112
Hvaða efnum seyta stuðlafrumur í seminal vesicle ?
Frúktósa, prostaglandínum og próteinum
113
Hvaða efnum seytir blöðruhálskirtillinn ?
Mjólkurlitaða lausn sem hjálpar til við hreyfanleika sáðfrumanna, framleiðir basíska lausn sem inniheldur ýmis ensím sem koma í veg fyrir kekkjun sáðfruma, næringarefni og PSA
114
Hvernig kirtlar eru í blöðruhálskirtlinum ?
Greinóttir tubuloalveolar kirtlar
115
Í hvaða svæði skiptist blöðruhálskirtillinn ?
Peripheral, central og transitional
116
Hvernig vökva seytir glandula bulbourethralis ?
Þunnfljótandi preseminal vökva sem auðveldar skrið og sund hjá sáðfrumum
117
Hvernig þekja er í þvagrásinni ?
Sýndarlagskipt stuðlaþekja proximalt og marglaga flöguþekja distalt
118
Hvaða hluti eggbúsins myndar estrógen ?
Theca interna
119
Hvernig þekja er í eggjaleiðara ?
Einföld stuðlaþekja