Hormony i farmakologia podwzgórza i przysadki [by MałaMi] Flashcards

1
Q

Hormony podwzgórza

A

GHRH - hormon uwalniający hormon wzrostu
GHIH - hormon hamujący uwalnianie hormonu wzrostu
PRH - hormon uwalniający prolaktynę
PIH - hormon hamujący uwalnianie prolaktyny
TRH - hormon uwalniający tyreotropinę
CRF - hormon uwalniający kortykotropinę
GnRH - hormon uwalniający gonadotropinę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hormony podwzgórza o wspólnym pochodzeniu

A

PIH i GnRH - powstają z tego samego 92-aminokwasowego peptydu prekursorowego pod wpływem proteaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

działanie GHIH

A

hamuje uwalnianie GH, TSH, PRL

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

działanie TRH

A

zwiększa produkcję TSH, PRL

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hormony gruczołowej części przysadki

A
GH - hormon wzrostu
TSH - tyreotropina
PRL - prolaktyna
ACTH - kortykotropina
gonadotropiny: 
FSH - hormon stymulujący rozwój pęcherzyków jajnikowych
LH - hormon luteinizujący
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

syntetyczne analogi GHRH

A

SERMORELINA

TESAMORELINA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

SERMORELINA

budowa

A

syntetyczny analog GnRH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

SERMORELINA

zastosowanie

A
  • diagnostyka niedoboru GH

- terapia niedoboru GH z przyczyn podwzgórzowych i kacheksji towarzyszącej AIDS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

diagnostyka niedoboru GH

A

podanie SERMORELINY

  • wzrost produkcji GH: przyczyna niedoboru tkwi w podwzgórzu
  • brak zmian stężenia GH: schorzenie przysadki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

TESAMORELINA

budowa

A

analog GHRH

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

TESAMORELINA

zastosowanie

A

zapobieganie lipodystrofii w czasie podawania inhibitorów proteaz w leczeniu AIDS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

GRELINA

mechanizm działania

A

Niezależnie od układu GHRH/GHIH stymuluje uwalnianie GH, za pośrednictwm własnego receptora zlokalizowanego m.in. w przysadce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

SOMATOSTATYNA

budowa

A

14-aminokwasowy peptyd endogenny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

SOMATOSTATYNA

mechanizm działania

A
  • aktywuje 5 podtypów rec. somatostatynowych SSRT1 do SSTR5
  • hamuje produkcję GH przez przysadkę
  • hamuje wydzieanie hormonów jelitowych i trzustkowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

SOMATOSTATYNA

zastosowanie

A
  • MOŻLIWE: blokada wzrostu nowotworów rosnących w postaci guzów litych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

analogi SOMATOSTATYNY

A

OKTREOTYD
LANREOTYD
PAZYREOTYD
WAPREOTYD

Stosowane w leczeniu ze względu na krótki okres półtrwania SOMATOSTATYNY

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

analogi SOMATOSTATYNY

zastosowanie

A
  • /jeszcze wymaga badań, ALE/ w leczeniu gruczolaków przysadki, gdy nie ma możliwości przeprowadzenia operacji neurochirurgicznej
  • działają efektywnie w leczeniu nieoperacyjnych guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego
  • hamują wytwarzanie przez kom. rakowe m.in. VIP i związane z nim objawy zespołu rakowiaka
  • w razie krwawienia z żylaków przełyku /WAPREOTYD/
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

farmakoterapia w leczeniu gruczolaków przysadki

A
  • analogi SOMATOSTATYNY
  • agoniści rec. dopaminowych
  • antagoniści rec. GH
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

receptory somatostatynowe zdrowej przysadki

A

SSTR-1
SSTR-2
SSTR-3
SSTR-5

takie same w przypadku gruczolaków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

receptory somatostatynowe nowotworu złośliwego przysadki

A

SSTR-2

SSTR-5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

OKTREOTYD

budowa

A

analog SOMATOSTATYNY

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

OKTREOTYD

mechanizm

A

stymuluje głównie rec. SSTR-2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

OKTREOTYD

dawkowanie

A

co 8h w iniekcjach podskórnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

OKTREOTYD LAR

postać i dawkowanie

A
  • lek zamknięty w polimerowych mikrosferach

- wstrzykiwany domięśniowo raz w miesiącu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
LANREOTYD | budowa
analog SOMATOSTATYNY
26
LANREOTYD | mechanizm
stymuluje głównie rec. SSTR-2
27
LANREOTYD | dawkowanie
- dawniej podawany raz w tygodniu | - obecnie w formie autożelu /wodnego roztworu octanu LANREOTYDU/ stosowany raz w miesiącu
28
PAZREOTYD | budowa
analog SOMATOSTATYNY
29
PAZREOTYD | mechanizm
Inaczej niż OKTREOTYD, LANREOTYD i PAZYREOTYD! stymuluje rec. SSTR-1, SSTR-2, SSTR-3, SSTR-5
30
PAZREOTYD | zastosowanie
MOŻLIWE że w przypadkach akromegalii opornej na dotychczasowe leki i guzach litych
31
WAPREOTYD | budowa
analog SOMATOSTATYNY
32
WAPREOTYD | zastosowanie
Dożylny bolus, a następnie wlew dożylny w leczeniu krwawienia z żylaków przełyku
33
WAPREOTYD | mechanizm
pobusza rec. SSTR-2 i SSTR-5, słabiej SSTR-4
34
analogi SOMATOSTATYNY | działania niepożądane
- zaburzenia żołądkowo - jelitowe - nasilenie powstawania kamieni żółciowych - zahamowanie wydzielania insuliny /sprzyja rozwojowi cukrzycy/
35
receptory dopaminowe w przysadce
D2
36
agoniści rec. dopaminowych
BROMOKRYPTYNA KABERGOLINA CHINAGOLID
37
BROMOKRYPTYNA
- niewybiórczy agonista rec. dopaminowego | - stosowany w terapii akromegalii
38
KABERGOLINA
- wybiórczy agonista rec. dopaminowego D2 długo działający - stosowany w terapii akromegalii - szczególnie skuteczna w przypadku guzów przysadki wydzielających PRL lub TSH - działania niepożądane to nudności, wymioty, zaparcia, zawroty głowy
39
preparaty zwiększające sygnalizację szlakiem dopaminergicznym
LIZURYD PERGOLID CHINAGOLID TERGURYD mniej skuteczne i rzadziej stosowane w terapii akromegalii
40
KABERGOLINA | działania niepożądane
niewielkie - zaburzenia żołądkowo-jelitowe - zawroty głowy - zaburzenia funkcjonowania zastawek sercowych po podaniu wysokich dawek
41
mechanizm działania agonistów dopaminowych
- fizjologicznie stymulują produkcję GH | - hamują produkcję GH w wypadku nadmiernego wydzielania hormonu
42
zalety agonistów dopaminowych
- przyjmowane doustnie | - tańsze
43
PEGWISOMANT | budowa
analog GH
44
PEGWISOMANT | mechanizm
współzawodniczy z naturalny hormonem o miejsce wiązania na receptorze
45
PEGWISOMANT | dawkowanie
codzienne zastrzyki podskórne
46
PEGWISOMANT | zastosowanie
u pacjentów z akromegalią, którzy nie reagują na inne leczenie
47
PEGWISOMANT | działania niepożądane
lek dobrze tolerowany - zaburzenia funkcji wątroby - podrażnienia skórne w miejscu podania leku
48
niskorosłość
- z powodu niedoboru GH - leczenie SOMATOTROPINĄ /syntetyczny GH/ lub SOMATREMEM - leczenie MEKAZERMINĄ /analog IGF/
49
zespół Larona
Mutacja unieczynniająca synalizację wewnątrzkomórkową przez rec. dla GH powodująca niewrażliwość na GH
50
MEKAZERMINA
syntetyczny IGF-1 /o sekwencji identycznej z naturalnym/ stosowany w leczeniu niskorosłości
51
MEKAZERMINA + IGFBP-3 | budowa
MEKAZERMINA połączona z IGF-1 i białkiem więżącym 3
52
MEKAZERMINA + IGFBP-3 | zastosowanie
- korzystne u pacjentów z przeciwciałami p/c GH i z hipoglikemią po IGF-1 - nieobecne w sprzedaży do leczenia niskorosłości z powodu praw patentowych - do leczenia kacheksji nowotworowej i związanej w AIDS - eksperymentalnie w stwardnieniu zanikowym bocznym - nie stosować w zespole Larona!
53
PROLAKTYNA
- stymuluje rozwój gruczołu sutkowego i laktację - nie stymuluje powstawania hormonów w narządzie obwodowym, na który działa /sutek/ --> brak długiej pętli sprzężenia zwrotnego ujemnego
54
produkcja hormonów przysadki w razie przerwania komunikacji z podwzgórzem
zmniejszenie produkcji wszystkich hormonów przysadkowych z wyjątkiem PRL, która się zwiększa
55
produkcja PRL
- toniczny, hamujący wpływ neuronów dopaminergicznych z podwzgórza --> spadek rodukcji hormonu - działanie antagonistyczne /np. w czasie leczenia schizofrenii, antagoniści dopaminergiczni/ wywołuje hiperprolaktynemię
56
METOKLOPRAMID
- antagonista rec. D2 i 5-HT3 - stosowany w przypadku niewystarczającej laktacji i na mdłości podczas ataków migreny - wiele działań niepożądanych
57
hiperprolaktynemia
- najczęściej w przypadkach prolactinoma - może prowadzić do ucisku na skrzyżowanie nn. wzrokowych i zaburzeń widzenia, spadku libido, zmniejszenia płodności terapia agonistami receptorów dopaminowych
58
PROTYRELINA
Preparat TRH do diagnozowania przyczyny niedoczynności tarczycy, która może tkwić w tarczycy, przysadce lub podwzgórzu.
59
przyszłościowe zastosowanie analogów TRH
- przeciwbólowe - przeciwdrgawkowe - chroniące układ oddechowy wcześniaków przed wystąpieniem niewydolności oddechowej - neuroprotekcyjnie np. w zwyrodnieniu rdzeniowo - móżdżkowym
60
TYREOTROPINA
Leczenie pacjentów z rakiem tarczycy i wolem wieloguzkowym. Może być podawana z jodem radioaktywnym I131.