Hoofstuk 8 Celdeling Flashcards

1
Q

Wat is Celcyclus?

A

Het proces dat zich afspeelt vanaf haar ontstaan uit een ouderlijke cel tot haar eigen splitsing

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waar komt celdeling op neer bij ééncellige organismen

A

Vorming van een gans nieuw organisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat houdt celdeling in bij meercelligen organisme?

A

Organisme kan zich ontwikkelen uit één enkele cel, de bevruchte eicel.
Bij een volgroeid organisme gaat de celdeling door voor vernieuwing, herstelling en vervanging

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is er essentieel bij celdeling?

A

beide dochtercellen moeten de genetische informatie uit de oudercel meekrijgen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is een Genoom?

A

geheel aan erfelijke informatie vervat in het DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Het genoom van de mensen omvat 3 miljard basenparen, uit wat bestaat dit?

A

-Coderende delen (dit zijn genen en vormen 1-2% van het genoom)
-Niet-coderende delen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

De celdeling van Prokaryoten is een eenvoudig proces, hoe komt dit?

A

Prokaryoten hebben slechts één circulaire DNA-streng en hun genoom is volledig coderend

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe komen chormosomen voor in eukaryote cellen?

A

Chromosomen en chromatiden komen voor als staaf of draadvormige structuren in de celkern van eukaryote cellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Uit wat is Chromatine opgebouwd?

A

Opgebouwd uit DNA, eiwitten (histonen en niet-histonen), alsook een kleine hoeveelheid RNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Chromatine heeft twee stapelingenvormen, welke?

A

-Euchromatine: Is minder dens
-Heterochromatine: veel compactere structuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat zijn kenmerken van Histonen?

A

-hoog gehalte aanbasische (positief geladen) aminozuren (lysine enarginine)
-Ze beslaan 20 tot 30% van het histoneiwit
-spelen een belangrijke rol in de structuur van het chromatine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hoe noemt de eenheid waaruit chromatine is opgebouwd?

A

Nucleosomen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Uit wat bestaan Nucleosomen?

A

complex van acht histonen (octameer). Om dit histoncomplex is het DNA gewonden in 1 3/4dewindingen die 140 basenparen (bp) omvat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hoe worden Chromosomen schematisch voorgesteld?

A

Twee identieke chromatiden,
Telomeren: uiteinden (korte arm: p-arm, lange arm: q-arm)
Centromeer: Insnoeringspunt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat zijn Zusterchromatiden?

A

zijn de twee identieke delen (chromatiden), die door middel van replicatie uit een chromosoom ontstaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn Homologe chromosomen?

A

Bestaan de homologe chromosomen uit twee verschillende kopieën van hetzelfde chromosoom; homologe chromosomen dragen weliswaar dezelfde genen, maar de twee kopieën van elk allel (=variant van een gen) kunnen of gelijk aan elkaar zijn, of
verschillend zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat geeft de Ploïde aan?

A

aantal verschillende kopieën van elk chromosoom, aanwezig in een cel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

De meest dieren en planten zijn Diploïd, wat betekent dit?

A

aangegeven met 2n, wat betekent dat ze van elk chromosoom twee kopieën hebben in hun somatische of lichaamscellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat is er speciaal aan de geslachtscellen bij dieren?

A

Ze zijn Haploïd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is een Karyogram?

A

afbeelding van de chromosomen, zoals deze tijdens een bepaald stadium van de celdeling te zien zijn onder een microscoop

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat is er verschillend aan de chromosomen bij mannen en vrouwen

A

De vrouw heeft twee X-chromosomen en de man heeft een X- en Y chromosoom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat doen het X- en Y chromosoom?

A

Bepalen het geslacht en worden dus geslachtschromosomen genoemd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hoeveel chromosomen heeft de mens?

A

46

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat zijn de overige 22 paar chromosomen?

A

Autosomen (geen geslachtshormoon)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Uit wat bestaat de Celcyclus?
-Interfase -Mitose -Cytokinese
26
Elk chromosoom bestaat na?
Verdubbeling of DNA-replicatie in de S-fase uit twee chromatiden
27
Waartoe geven Mitose en cytokinese aanleiding?
Miljarde somatische cellen (lichaamscellen) waaruit ons lichaam bestaat
28
Wat zijn Gameten? en hoe komen deze tot stand?
Eicellen en zaadcellen, via een variant van de celdeling, namelijk via de meiose
29
Waar en wat doet meiose?
speelt zich enkel af in gespecialiseerde organen (de gonaden (geslachtsklieren)) en impliceert een halvering of reductie van het aantal chromosomen
30
Wat vindt er plaats tijdens de (korte) mitotische fase (M-fase)
Zowel de mitose als de cytokinese plaatsvinden
31
Wat gebeurt er tijdens de (langere) Interfase
De cel groeit en haar chromosomen verdubbelt in voorbereiding van de celdeling
32
In welke fases wordt de interfase ingedeeld?
G1-fase S-fase (synthesefase) G2-fase
33
Wat gebeurt er in de G0 fase? (van de interfase)
De cel deelt niet meer
34
Wat gebeurt er in de G1 fase? (van de interfase)
meer dan 3u) algemene werking van de cel plus celgroei,duplicatie van organellen en eiwitsynthese Voorbereiding replicatie als er een signaal voor deling is
35
Wat gebeurt er in de S-fase (van de interfase)?
(6 tot 10u) DNA-replicatie en synthese van histonen
36
Wat gebeurt er in de G2-fase? (van de interfase?
2-5 uur, Beetje eiwitsynthese, beslissing om over te gaan tot de celdeling
37
Wat gebeurt er in de celdeling
(1 tot 3u) Condensatie chromosomen en segregatie of opdeling ervan (= karyokinese) Daaropvolgend gebeurt de cytokinese -> mitose of meiose
38
Wat is Mitose?
proces waarbij de chromosomen, die nu bestaan uit twee zusterchromatiden, van de oorspronkelijk cel worden gescheiden en door een kernmembraan worden omgeven. Zo ontstaan twee identieke kernen met elke één set dochterchromosomen”
39
Wat is een andere naam voor Cytokinese en wat houdt het in?
Opdeling van het cytoplasma, 2 afzonderlijk cellen ontstaan, identiek aan de oorspronkelijke cel
40
Wat is het centrosoom of spoellichaampje?
organel dat fungeert als een microtubule-organisatie centrum (MTOC) van dierlijke cellen, maar regelt ook de celcyclus en de celdeling in het bijzonder
41
Hoe ontstaat het spoelfiguur?
De twee centrosomen zullen tijdens de eerste fasen van de mitose uit elkaar bewegen en tussen beiden ontstaat het spoelfiguur
42
Door wat wordt het spoelfiguur gevormd en uit wat bestaat het?
-wordt gevormd door evenwijdig lopende spoeldraden -bestaat zelf ook uit microtubuli -De spoeldraden overspannen de cel van pool tot pool en fungeren alseen soort ‘trekdraden’ waarlangs de chromosomen of chromatiden zich bewegen
43
Onder wat wordt de mitose onderverdeeld
In vier perioden: -Profase -Metafase -Anafase -Telofase
44
Wat gebeurt er tijdens de Profase? (mitose)
-Condensatie chromatine en de chromosomen worden zichtbaar -Centrosomen/centriolen begeven zich naar de polen -Kernmembraan en nucleoli verdwijnen
45
Wat gebeurt er tijdens de Metafase? (mitose)
-Chromosomen rangschikken zich in het evenaarsvlak -Kernspoel ontstaat (microtubuli) -Kinetochoor = eiwitten ter hoogte van centromeer
46
Wat gebeurt er tijdens de Anafase? (mitose)
-Centromeren delen zich -Chromatiden bewegen zich naar beide polen -Aangekomen aan de polen noemen we chromatiden terug chromosomen
47
Wat gebeurt er tijdens de Telofase (Mitose)?
-Chromosomen despiraliseren -Nucleoli worden terug zichtbaar -Spoeldraden verdwijnen -Kernmembraan ontstaat
48
Hoe start de Cytokinese bij dierlijke cellen?
met het verschijnen van een groef, die eerst zichtbaar wordt aan de oppervlakte van de cel, ter hoogte van de metafaseplaat
49
Wat is het grootste belang voor een normale groei, ontwikkeling en instandhouding?
De timing en de frequentie van de celdeling in de verschillende delen van meercellige organismen
50
Van wat is de frequentie waarmee cellen delen afhankelijk?
Van hun functie
51
Wat gebeurt er bij Aseksuele voortplanting?
eenvoudige splitsing van de ouderlijke cel in twee dochtercellen
52
Wat is een Kloon
Resultaat van aseksuele reproductie is een groep genetisch identieke nakomeling (ontstaan via mitose)
53
Wat is het resultaat van seksuele voortplanting?
esulteert in grotere variatie, omdat de nakomelingen een unieke combinatie van de genen van hun ouders erven. (ontstaan via meiose)
54
Wat gebeurt er bij meiose?
de replicatie wordt gevolgd door twee opeenvolgende celdelingen, meiose I en meiose II genaamd. Dit resulteert in vier dochtercellen, elk met half zoveel chromosomen als de ouderlijke cel
55
Wat gebeurt er in de interfase van de meiose?
elk van de chromosomen zich verdubbelt (=DNA-replicatie). Zo ontstaan voor elk chromosoom twee identieke zusterchromatiden, die aan elkaar vastgehecht blijven t.h.v. het centromeer
56
Wat gebeurt er in de meiotische profase 1?
De chromosomen worden compacter. Homologe chromosomen, elk bestaande uit twee zusterchromatiden, ontmoeten elkaar en zijn onder de microscoop zichtbaar als tetraden. gebeurt een crossing over
57
Wat is een crossing over?
de chromatiden van homologe paren chromosomen segmenten wisselen DNA uit
58
Wat gebeurt er in de metafase (1) (meiose)?
De chromosomen liggen nog steeds in homologe paren, in de metafaseplaat
59
Wat gebeurt er tijdens de anafase (1) (meiose)?
De homologe chromosomen worden uit elkaar getrokken. De zusterchromatiden blijven echter aan elkaar vastzitten
60
Wat gebeurt er tijdens de telofase (1) (meiose)?
Er zit aan elke pool van de cel een haploïde set chromosomen, elk nog bestaande uit twee zusterchromatiden. De cytokinese is dan meestal al volop bezig
61
De meiose 2 deling wordt niet voorafgegaan aan wat?
Een verdubbeling van het DNA
62
Wat gebeurt er in de profase 2?
Er wordt opnieuw een spoelfiguur gevormd, en de chromosomen bewegen richting metafaseplaat
63
Wat gebeurt er tijdens de metafase 2?
De chromosomen liggen ter hoogte van de metafaseplaat, met de zusterchromatiden naar tegengestelde polen gericht
64
Wat gebeurt er in de Anafase 2?
De zusterchromatiden scheiden eindelijk en bewegen naar de respectievelijke polen van de cel
65
Wat gebeurt er in de telofase 2?
Omhelst de vorming van nieuwe kernmembranen, er gebeurt simultaan met de cytokinese
66
Wat is verantwoordelijk voor de variatie in kenmerken die elke generatie ontstaat?
het gedrag van de chromosomen tijdens de meiose en de bevruchting
67
Wat gebeurt er bij Onafhankelijke segregatie van chromosomen?
een willekeurig assortiment van paternale en maternale chromosomen in de dochtercellen
68
Waarom is bevruchting een willekeurig proces?
Een menselijke eicel, zelf één van meer dan 8 miljoen mogelijke combinaties van chromosomen, gaat samen met zaadcel, die één van 8 miljoen andere mogelijke combinaties vertegenwoordigt
69
Hoe noemt de vorming van eicellen?
oögenese
70
Hoe noemt de vorming van spermacellen?
Spermatogenese
71
Wanneer worden de gameten ontwikkeld?
Vroeg in de embryonale ontwikkeling
72
Wat is een Zygote?
De eerste diploïde cel, een bevruchte eicel (bij de mens) samensmelting van 2 gameten
73
Wat is Lyonisatie?
Proces van X-chromosoom inactivatie
74
Wat bevindt zich op het Y-chromosoom?
Het gen voor de initiatie van de mannelijke gonade-ontwikkeling
75
Wat gebeurt er na dat één van de twee X-chromosomen geïnactiveerd is?
zal in alle nakomelingen van die cel hetzelfde X-chromosoom inactief zijn
76
Wat is het gevolg van uitschakeling van één x-chromosoom?
dat beide geslachten één actief X-chromosoom hebben (en dus in balans zijn wat betreft het aantal functionele kopieën van de duizenden structurele genen op het X-chromosoom).
77
Wat gebeurt er in de achtste week van de embryo-ontwikkeling?
De medulla of merg gaat van het nog ongedifferentieerde gonadenweefsel zich tot testis ontwikkelen indien een Y-chromosoom anders differentieert de cortex of schors van het gonadenweefsel zich vanaf de twaalfde week tot ovarium
78
Wat is Non-disjunctie?
Chromosomen of de zusterchromatiden wijken niet uiteen
79
Wat is Klinefelter syndrome?
47,XXY Vanwege bezit van een Y-chromosoom vindt een mannelijke geslachtsontwikkeling plaats. Het tweede X-chromosoom wordt geïnactiveerd -Borst ontwikkeling -Kleine testikels -Onvruchtbaar -Lage intelligentie
80
Wat is het Turner Syndroom?
45,X0 Vermits er geen Y-chromosoom aanwezig is, ontwikkelen de gonaden zich tot ovaria; vanwege het ontbreken van een tweede X-chromosoom stopt echter de follikelgroei snel en degenereren de ovaria, waardoor ook de oestrogeen- productie terugloopt
81
Wat is het gevolg van Non-disjunctie van Chromosoom 21?
Trisomie 21 of Down's syndroom
82
Wat is het gevolg van 45,Y0
Absoluut niet levensvatbaar
83
Wat is het gevolg van 47,XYY
Mannen die normaal ontwikkeld zijn gemiddeld langer dan 46,XY Het extra Y-chromosoom wordt vaak tijdens de spermatogenese geëlimineerd
84
Wat is het gevolg van 47,XXX?
Vrouwen met een extra X-chromosoom ontwikkelen zich veelal normaal ( soms pas diagnose vanwege vruchtbaarheidsstoornissen)
85
Wat is fasewisseling?
Diploïde en Haploïde fasen wisselen elkaar af
86
Met wat start mitose bij dieren?
een diploïde cel en eindigt met twee diploïde cellen, identiek aan de oorspronkelijke cel. Deze deling wordt gebruikt om somatische cellen te vermeerderen
87
Wat is de Meiose?
de deling die zorgt voor het ontstaan van de gameten en een diploïde cel levert in principe 4 haploïde cellen (gameten) op