Hoofdstuk 4 Biomembranen

Question 1

Wat wordt er verstaan onder Biomembranen?

Answer 1

Het cel- of plasmamembraan van pro- of eukaryoten cel en alle intracellulaire membranen (endomembranen) van eukaryote cellen

Question 2

Wat kan je zeggen over de structuur van Biomembranen?

Answer 2

-Alle biomembranen hebben nagenoeg een uniforme structuur
-Ze zijn dun: 6 tot 10 nm
-Ze bevat lipiden, eiwitten en koolhydraten
-Het membraan bestaat uit lipidenmoleculen die gerangschikt zijn in een dubbellaag of ‘bilayer’ waarin zich eiwitmoleculen bevinden

Question 3

Hoe noemden Singer en Nicolson hun algemene model? (1972)

Answer 3

Vloeibare mozaïkmodel

Question 4

Geef eigenschappen van Biomembranen

Answer 4

-Plasmamembraan en intracellulaire/endomembranen
-Uniforme structuur
-Lipiden, proteïnen en koolhydraten
-Selectief permeabel

Question 5

Welke lipiden vindt je terug in een membraan?

Answer 5

-Fosfolipiden (vooral fosfoglyceriden)
-Sterolen (cholesterol, ergosterol (planten), hopanoïden)

Question 6

Wat zijn Hopanoïden?

Answer 6

sterolachtige molecule bij prokaryoten

Question 7

Wat is de functie van de sterolen?

Answer 7

Staan in voor de stabiliteit en rigiditeit van het membraan

Question 8

Een fosfolipide is een Amfipathische molecule, wat betekent dat?

Answer 8

Het is een molecule met een hydrofiel en hydrofoob deel

Question 9

Wat is de Lipidendubbellaag?

Answer 9

Polaire delen komen in contact met het polaire water en apolaire delen van de fosfolipiden liggen tegen elkaar

Question 10

Wat zorgt voor het vloeibare karakter van een Membraan?

Answer 10

De lipidemoleculen die bewegen, zowel om hun as als in zijwaartse richting.
Ook kunnen lipiden overgaan van de ene laag naar de andere (flip flop)

Question 11

Van wat is de stabiliteit van een membraan vooral afhankelijk?

Answer 11

Van de samenstelling van verschillende membraanlipiden

Question 12

Wat gebeurt er indien er enkel verzadigde vetzuren voorkomen?

Answer 12

Moleculen zullen compact bijeen liggen en goed aansluiten

Question 13

Naarmate de vetzuurketens langer zijn is het membraan?

Answer 13

Stabieler

Question 14

Als er onverzadigde vetzuren aanwezig zijn, zal het membraan?

Answer 14

Beweeglijker worden

Question 15

Wat maakt het membraan nog stabieler?

Answer 15

De sterolen of sterolachtingen (hopanoïden)

Question 16

Hoe speelt de omgevingstemperatuur een rol bij het membraan?

Answer 16

Hoe hoger de temperatuur hoe vloeibaarder het membraan

Question 17

Wat doen endomembranen?

Answer 17

Maken aparte compartimenten in de cel (zorgen voor meer oppervlakte)

Question 18

Waartoe geven de eiwitten die in het membraan voorkomen aanleiding?

Answer 18

Het mozaïekpatroon

Question 19

Is het eiwit gehalte in een membraan altijd hetzelfde?

Answer 19

Nee, Het eiwitgehalte varieert sterk van membraan tot membraan

Question 20

Welke functies kunnen de membraaneiwitten hebben?

Answer 20

-Strucutuurfunctie
-Transportfunctie
-Enzymfunctie
-Linkerfunctie
-Receptorfunctie
-Herkenningsfunctie

Question 21

Welke twee membraaneiwitten zijn er?

Answer 21

-Extrinsieke (perifere) eiwitten
-Intrinsieke membraaneiwitten

Question 22

Wat doen de Intrinsieke (integrale) eiwitten?

Answer 22

Overspannen het membraan in de breedte. (vaak transmembraaneiwitten genoemd)

Question 23

Wat doen extrinsieke eiwitten?

Answer 23

Steken maar gedeeltelijk in het membraan

Question 24

De membraaneiwitten hebben een amfipatisch karakter, wat kan je hier over zeggen?

Answer 24

een hydrofoob deel gaat communicatie over en weer aan met de hydrofobe vetzuurstaarten van de lipiden en de hydrofiele delen zullen in contact komen met water

Question 25

De cel wordt naar buiten toe afgelijnd met een Plasmamembraan, wat doet dit?

Answer 25

Functioneert als een actieve, selectieve barrière voor zuurstof, voedingsstoffen en afvalproducten

Question 26

Wat doen Receptoreiwitten? geef een voorbeeld

Answer 26

gevoelig voor extracellulaire stoffen die zich aan het eiwit binden, waardoor de activiteit van een cel gewijzigd wordt (vb Insuline)

Question 27

Wat doen Transporteiwitten? geef een voorbeeld

Answer 27

centrale porie ( kanaal, poort of pomp) die het mogelijk maakt dat water, ionen en andere opgeloste stoffen het vetgedeelte van het membraan omzeilen (vb Aquaporines)

Question 28

Wat doen Enzymen?

Answer 28

katalyseren reacties in de extracellulaire vloeistof van de cel

Question 29

Wat doen Verankeringseiwitten?

Answer 29

hechten membraan vast aan andere structuren

Question 30

Wat doen Herkenningseiwitten? geef een voorbeeld

Answer 30

maken het immuunsysteem kenbaar of de cel lichaamseigen is of niet, gezond of ongezond (vb MHC)

Question 31

Wat zijn Intercellular junctions?

Answer 31

De cellen van organen staan onderling in verbinding via speciale contactplaatsen. Hierdoor worden cellen stevig aan elkaar gekleefd (via desmosomen en occudens verbindingen) of wordt cytoplasma en andere stoffen uitgewisseld (via gap junctions)

Question 32

Hoe ontstaan Glycoproteïnen en Glycolipiden?

Answer 32

Koolhydraten vormen complexen met eiwitten of met lipiden aan de buitenkant van het membraan

Question 33

Wat doen Glycoproteïnen en Glycolipiden?

Answer 33

-fungeren als smeermiddel of kleefmiddel voor de cel, -werken als receptor om extracellulaire bindingen te maken -werken als herkenningssysteem voor de cel

Question 34

Membranen zijn Semipermeabel, wat wil dit zeggen?

Answer 34

bepaalde deeltjes zoals zuurstof en koolzuurgas, water door het membraan kunnen passeren door diffusie maar dat andere grotere molecule niet door het membraan heen kunnen

Question 35

Wat bepaalt de osmotische waarde van een vloeistof?

Answer 35

Aantal opgeloste deeltjes

Question 36

Wanneer is het Isotonisch?

Answer 36

Als twee oplossingen dezelfde osmotische waarde hebben

Question 37

Wat is een hypertonische oplossing?

Answer 37

heeft een hogere osmotische waarde

Question 38

Wat is Diffusie?

Answer 38

nettoverplaatsing door de willekeurige beweging van deeltjes

Question 39

Wat is Osmose?

Answer 39

proces op basis van diffusie waarbij een vloeistof, waarin stoffen zijn opgelost, door een zogenaamd halfdoorlatend membraan stroomt, dat wel de vloeistof doorlaat maar niet de opgeloste stoffen

Question 40

Van wat hangt de Diffusiesnelheid af?

Answer 40

-Temperatuur -Grootte moleculen -Concentratieverschillen

Question 41

Wat bepaald de Osmotische waarde?

Answer 41

Aantal opgeloste deeltjes

Question 42

Wat zijn de verschillende manieren waarop een cel stoffen uitwisselt met zijn omgeving?

Answer 42

-Diffusie -Gefaciliteerde diffusie -Actief transport

Question 43

Wanneer is het Passief transport?

Answer 43

Molecule diffunderen van hoge naar lage concentratie, met de concentratiegradiënt mee

Question 44

Op welke wijzen kan Passief transport gebeuren?

Answer 44

-Diffusie -Osmose -Gefaciliteerde diffusie

Question 45

Wanneer is het Actief Transport?

Answer 45

Moleculen tegen de gradiënt in transporteren, van lage naar hoge concentratie -energie (ATP) vereist

Question 46

Om het transport doorhet membraan van water te vergemakkelijken en te verhogen, zullenwatermoleculen ook door ‘eiwitbuisjes of –kanalen’ stromen. Hoe worden deze genoemd?

Answer 46

Aquaporines

Question 47

Wat zijn Aquaporines?

Answer 47

intrinsieke ofintegrale membraaneiwitten die volledig door de lipidenbilayersteken

Question 48

Welke andere moleculen passeren door het membraan door middel van diffusie?

Answer 48

Ionen

Question 49

Door wat wordt het transport van ionen bepaald?

Answer 49

-Dikte van de watermantel rond de molecule (relatief dikker als het ion kleiner is) -lading van ionen is van belang en geladen deeltjes zullen via een elektrochemische gradiënt passeren

Question 50

Kanalen zijn ook vaak specifiek voor één of voor enkele ion(en). Hoe worden deze nog genoemd?

Answer 50

Ionenpoorten (gated channels)

Question 51

Wat is Gefaciliteerde diffusie?

Answer 51

transport van moleculen of ionen, met de gradiënt mee, door een ‘drager’ (of carrier) systeem zonder verbruik van energie

Question 52

Hoe vervoeren Carrier proteïnen Moleculen?

Answer 52

door ze te binden en hierdoor even van vorm veranderen, om daarna het molecule weer los te laten langs de andere zijde van het membraan. (De snelheid van transport is hier beperk tomdat de transporter/carrier verzadigd kan geraken)

Question 53

Met wat is de werking van Carrier eiwitten vergelijkbaar?

Answer 53

Enzymwerking

Question 54

Wanneer spreekt men van Actief transport?

Answer 54

Als voor passage van bepaalde stoffen energie moet geleverd worden

Question 55

Hoe wordt er energie geleverd bij Actief transport?

Answer 55

Intrinsieke membraaneiwitten zullen als pompen fungeren (energiebron is vaak ATP)

Question 56

Geef een samenvatting van Passief en Actief Transport

Answer 56

Passief: -Geen ATP vereist -Kanaal of transporteiwitten -Met gradiënt mee Actief: -ATP vereist -Pompeiwitten -Tegen gradiënt in

Question 57

Wat is ATP?

Answer 57

Adenosinetrifosfaat, is de universele drager van chemische energie in alle levende cellen

Question 58

Wat zijn nog andere energiebronnen bij Actief transport?

Answer 58

Door licht en ook door andere moleculen die bewegen