hoofdstuk 9 Flashcards
unipolaire meting
wanneer we de potentiaalveranderingen meten tussen een elektrode op de hoofdhuid en een indifferente elektrode op een plaats die niet door de hersenpotentialen wordt beïnvloed.
De amplitude
is gerelateerd aan het aantal actieve neuronen en aan de mate waarin deze synchroon
(gelijktijdig) actief zijn.
De frequentie van de golven
de intensiteit van de neurale activiteit en de vuurfrequentie van de neuronen.
De traagste golven
deltagolven (𝛅)
Desnelstegolven
kappagolven(𝛋)
Als we opstaan
- Verhoogde bloedspiegels van cortisol en andere hormonen,
- lage spiegels van melatonine
- orthosympathische activatie
- Energiereserves worden gemobiliseerd
- het bloed circuleert optimaal.
postprandiale dip
doordat de hypothalamus reageert op de hoge bloedsuikerspiegels na de maaltijd.
- meer parasympatische activatie
nucleus suprachiasmaticus (suprachiasmatische kern, SCN
speelt een centrale rol in de regeling van onze circadiane activiteitscyclus
pijnappelklier of epifyse functie
’s nachts het hormoon melatonine vrijstelt in het bloed
Homeostase
het vermogen om, ondanks schommelingen in de omgeving, het inwendige milieu in evenwicht te houden door middel van allerlei regelmechanismen.
Wanneer we lang paraatheid moeten houden
- De hypothalamus zal dan het hormoon CRH vrijstellen (corticotropin-releasing hormone)
- waarop de hypofyse reageert door het hormoon ACTH vrij te stellen in de bloedbaan (adrenocorticotroop hormoon).
- CTH stimuleert vervolgens de vrijstelling van cortisol door de schors van de bijnieren (adrenal cortex).
- Dat vormt de natuurlijke stressreactie van ons lichaam
twee soorten slaap:
- Slow-wave sleep (SWS), die bestaat uit ver schillende stadia,
- En slaap met rapid eye movements (REM-slaap).
De SWS doorloopt vier stadia:
- Het eerste is nog een lichte slaap (makkelijk te wekken) met alfa- golven op het eeg.
- In het tweede SWS-stadium vertragen de golven tot een thèta-ritme en stijgt de amplitude.
- Tijdens het derde SWS-stadium vinden we een basis thèta-ritme met occasionele spoelvormige golfpatroontjes (slaapspoeltjes).
- et laatste en diepste SWS-stadium wordt gekenmerkt door delta- golven met grote amplitude.
ommige fenomenen treden voornamelijk op tijdens de SWS
bv. slaapwandelen, nachtelijke angsten of eetstoornissen tijdens het slapen
fenomen die veel optreden tijdens REM slaap
romen of nachtmerries
REM-slaap is onder meer belangrijk voor
- de consolidatie (het vastleggen) van informatie in het langetermijngeheugen.
- de ontwikkeling van de hersenen, zuigelingen en jonge kinderen vertonen dan ook meer REM-slaap dan volwassenen.
Polysomnografie
wanneer er klachten zijn van vermoeidheid gedurende de dag, vermoeden van een slaapaandoening of slapeloosheid.
Apneu
ademstilstand tijdens de slaap
slaapapneusyndroom
wanneer er tijdens de nacht vijf of meer ademstilstanden per uur optreden
hoe kan een slaapapneusyndroom worden behandelt
met behulp van een CPAP-toestel (continuous positive air pressure, ademhalingstoestel dat gedurende de nacht wordt gedragen).
farmacologische slaapmiddelen
enzodiazepines - zetten aan tot slaap
narcolepsie
Personen die lijden aan narcolepsie vertonen onvoorspelbare slaapaanvallen, waardoor ze op on gepaste en uiteraard soms gevaarlijke momenten plots in slaap kunnen vallen.
wat is de meest voorkomende oorzaak van narcolepsie
stoornis van het orexinesysteem
elektronische flip-flopsystemen
De hersengebieden die verantwoordelijk zijn voor de overgang tussen waken en slapen en tussen SWS en REM-slaap worden soms vergeleken met elektronische flip-flopsystemen (schakelsystemen die zich slechts in twee uiterste posities kunnen bevinden)
Voor de overgang van waken naar slapen is … verantwoordelijk
ventrolaterale preoptische gebied (vIPOA)
Wanneer het vIPOA-systeem doorweegt op de flip-flop, dan
al dit systeem het RAS onderdrukken (de activerende systemen in de hersenstam en het diencephalon), waardoor de hersenen in slaap- toestand komen.
Het vIPOA zal ook het orexinesysteem in de hypothalamus onderdrukken, waardoor
de activatie van het RAS via deze weg eveneens uitvalt (het RAS staat immers onder controle van het orexinesysteem).
Wanneer anderzijds het RAS actief is, dan
zoals gezegd, activerende stoffen die waakzaamheid induceren vrijstellen in de voorhersenen, maar zal ook het slaapinducerende vIPOA onderdrukt worden door GABAerge connecties naar deze hersenregio.
.. zal de REM slaap induceren
Een kern in de pons (sublaterodorsaal, SLD)
Genitale activiteit tijdens de REM-slaap wordt uitgelokt door
activatie van cholinerge neuronen in de pons die hypothalamusneuronen activeren (in het laterale POA), die erectie induceren.
