HOOFDSTUK 7 Flashcards
vitaminen
micronutriënten
= zitten in kleine hoeveelheden in het voedsel
chemisch heterogene stoffen
= moleculen die niet op elkaar lijken
vitaminen kunnen we opsplitsen in 2 groepen
- vetoplosbaren
- wateroplosbaren
provitaminen
= vitaminen kunnen we wel aanmaken in het lichaam maar provitaminen moeten we aanvoeren via voedsel
hypovitaminose
= aan 1 vitamine tekort (of meerderen)
= nog geen volledige depletie
= aspecifieke symptomen
= verminderde vitaliteit, eetlust,
avitaminose
= deficiëntie die zeer ernstig is. Lichaamsvoorraden zijn uitgeput, tekort aan co-factoren, biochemische pathways lopen mis
= (ir)reversibele schade
hypervitaminose
= overmaat aan vitamine(n) meestal tgv overdosering
- intoxicatieverschijnselen
- vitamine B = weinig toxisch
orthomoleculaire supplementen
= megavitamine therapie
= gebruik maken van componenten die het lichaam nodig heeft, die in geneesmiddelen in hoge dosis gebruikt worden
! mogelijk risico op hypervitaminose
wat gebeurt er bij een uitputting van de vitaminenvoorraad?
= niet meteen symptomen
- bloedspiegel daalt
- Co-factor is nog wel aanwezig
- pas na lang tekort, zal de cofactor ook dalen in functie
= verstoring biochemische pathways
hoe deficiënties voorkomen?
- supplementen
- wettelijke toelating om bepaalde voedingsmiddelen te verrijken met vitaminen
vitamine B1
= thiamine
voedselbronnen voor vitamine B1
- zeer verspreid
- we kunnen niet echt reserves aanleggen
Wernicke-Korsakoff syndroom
= evenwichtsstoornissen, dubbelzicht, verwardheid, geheugenproblematiek
behandeling bij tekort aan vitamine B1
+ ADH?
- altijd wat meer dan ADH toedienen
- 10 - 30mg tot overmaat van 100 - 600 mg
- overmaat wordt afgevoerd via urine
- ADH = man 1,5 mg, vrouw 1,1mg
vitamine B2
riboflavine
bronnen van vitamine B2
- rijkelijk in zuivelproducten, orgaanvlees, bladgroenten
vitamine B3
Niacine
vitamine PP-factor
pp = pellagra preventing
pellagra = huidziekte tgv vitamine B3
1 NE
NE = niacine equivalenten
-> 1NE
= 1 mg nicotinezuur
= 1 mg nicotinamide
= 60mg TRP
deficiëntie van vitamine B3
- pellagra = dermatitis, dementie, dood
-> volledige avitaminose is nodig voor de ontwikkeling
-> risicogroepen = alcoholiekers, chronische diarree, malabsorptie, erfelijke ziekte (Ziekte van Harnup)
behandleing van vitamine-B3-deficiëntie
- niacine kan je innemen tot 900 mg/dag onder vorm van nicotinamide
- neveneffect = rode huid, warme gloed, misselijk gevoel, daling van bloeddruk
- dosis boven 2 - 10g/24u
= toxisch = leveracidose
vitamine B5
panthotheenzuur
voedselbronnen van vitamine B5
- plantaardige en dierlijke weefsels
- in voedsel onder vorm van CoA
- kan door darmflora aangemaakt worden
ADH = 5 mg/dag
deficiëntie vitamine B5
- deel van multipele deficiëntie
- burning foot syndroom
behandeling deficiëntie vitamine B5
300 - 500 mg/dag zonder toxische effecten te ondervinden