Hoofdstuk 2-3: De anti-misbruikbepalingen & Toepassingsgebied

Question 1

Wat is de simulatieleer in het burgerlijk recht?

Answer 1

• Simulatieleer of veinzing is ontleend aan eht burgerlijk recht: dit is wanneer partijen een schijnbare overeenkomst sluiten waarbij zij vervolgens de gevolgen teniet doen of tenminste wijzigen door een tweede overeenkomst = tegenbrief.
• Burgerrechtelijk gevolg: niet-tegenstelbaarheid aan derden van de schijnbare handeling waarvan de partijen zelf de juridische gevolgen niet ondergaan = art. 1321 BW.

Question 2

Wat is de simulatieleer in het fiscaal recht?

Answer 2

• Fiscale vereiste dat enkel werkelijke verrichtingen of handelingen en werkelijk afdwingbare overeenkomsten tegenstelbaar zijn aan de Belastingadministratie met het oog op het vaststellen van het belastbaar inkomen.
• Daden en verrichtingen die slechts schijnbaar aanwezig zijn, daar kan belastingplichtige zich niet op beroepen.

Question 3

Wat is het basisarrest ivm simulatie?

Answer 3

• Brepols arrest van 6 juni 1961
• Dit bepaalt dat de belastingplichtige het recht heeft om de minst belaste weg te kiezen, ook al is die niet de meest normale en is deze louter fiscaal geïnspireerd, zolang die maar doet wat hij zegt of voorhoudt.
• Er is dus een objectief beoordelingscriterium: zolang de belastingplichtige zich houdt aan de fiscale en civielrechtelijke gevolgen van zijn handelingen, dringen deze zich noodzakelijk op aan de Belastingadministratie.
• De juridische werkelijkheid werpt zich dwingend op aan alle betrokkenen = alle gevolgen aanvaarden en is dus de werkelijkheid die aan de grondslag van de belastingheffing ligt.

Question 4

Wat is het gevolg van simulatie?

Answer 4

• Simulatie is zich anders voordoen naar de Belastingadministratie met als oogmerk om belastingen te ontlopen.
• Simulatie is steeds belastingfraude = strafrechtelijk vergrijp (fraus omnia corrumpit):
  
  • Verlengde onderzoeks- en aanslagtermijn van 7 jaar en mededeling door de fiscus aan het parket en boetes van minimaal 50%

Question 5

Wat is een rug-aan-rugconstructie?

Answer 5

• Indien A een betalingsplicht heeft tov C met een hgoe belastinglast → handiger om aan B te betalen die zelf een betalingsverplichting heeft tov C.
• Bv. verhuring onroerend goed door eigenaar A een beroepsgebruiker C met belastingheffing op de werkelijk betaalde huur = omzetting naar verhuring aan privépersoon (KIx1,4) met onderverhuring door B aan C
• Rug-aan-rugleningen met als doel een lagere roerende voorheffing of bronbelasting
• Tussenplaatsing van B geldt enkel indien partijen alle gevolgen van de verrichting ondergaan: beide betalingsverplichtingen reëel en afzonderlijk en dus niet louter als agent/vertegenwoordiger

Question 6

Wat is de catastrofeanalyse?

Answer 6

• Wat als er een catastrofe is → wat zijn de gevolgen: is het eindresultaat hetzelfde of veranderd: gaat het geheel nog normaal functioneren?

Question 7

Wat is de catastrofeanalyse op de rug-aan-rugscenario?

Answer 7

• B gaat failliet –> A zou aan de failliete boedel van B blijven betalen terwijl C een schuldeiser wordt van de boedel en niet rechtstreeks de gelden van A ontvangt.
  
  • C ondergaat het solvabiliteitsrisico van B.
• Stel A gaat failliet: afwezigheid van simulatie impliceert dat de betaalplicht van B naar C autonoom doorloopt ongeacht het feit dat B geen gelden van A meer ontvangt. B ondergaat het solvabiliteitsrisico van A
• Geen bijkomende clausules opnemen maar bv wel een inpandgeving kan van de betaalplicht van A aan B om de betaalplicht van B aan C te waarborgen.
  
  • Geen simulatie want in het geval van faillissement van B moet C nog steeds de procedure van pandverzilvering instellen die een eigen leven geeft aan de pandovereenkomst en niet een directe betaling van A naar C ontstaat.

Question 8

Wat gebeurde bij de invoering van algemene misbruikbepaling in 1993?

Answer 8

• Art. 344, §1 WIB: juridische kwalificatie van een akten kan niet meer aan de fiscus worden tegengeworpen indien die louter fiscaal is gemotiveerd.
• Ontwikkeling: vereiste ontstond dat indien de fiscus de juridische kwalificatie van verrichtingen die de belastingplichtige naar voren schoof onderuit wenste te halen, hij een andere kwalificatie in de plaats diende te stellen die evenwel leidde tot soorgelijke rechtsgevolgen als de kwalificatie die de belastingplichtige had naar voren geschoven
  
  • Leidde tot dode letter van de bepaling
• Hof van Cassatie: 10 juni 2010: hele constructie onderuitgehaald van tussengeplaatste managementvennootschap = reanimering van de bepaling.
• Maar in 2012 een nieuwe tekst van de antimisbruikbepaling

Question 9

Wat houdt artikel 344 §1 in?

Answer 9

• Deze bepaling sluit de belastingplichtige uit om de “minst belaste weg te bewandelen” want hij mag geen enkele fiscale bepaling frustreren = niet in handelen in strijd met de doelstellingen van een fiscale bepaling, tenzij hij een duidelijke niet-fiscale motivering heeft.
• Men mag dus enkel de minst belaste weg behandelen op voorwaarde dat men dit neit doet om belastingen te besparen die de wetgever beoogt te innen.

Question 10

Wat is “fiscaal misbruik”?

Answer 10

• Fiscaal misbruik is het zich in een fiscaal gunstigere situatie stellen die in strijd met de doelstellingen van de fiscale bepaling.
• Men moet nagaan of er in verband met een handeling of een constructie niet een fiscale bepaling is, waarvan de doelstelling kenbaar is en waarvan deze gefrustreerd wordt.
• Moeilijkste: nagaan of er een handeling die dicht aanleunt die leidt tot een hogere belastingslast.
• Meest efficiente planningsmogelijkheid: gedragspatroon zodanig te doen verschillen dat het nog moeilijk is om aan te voeren dat men een zwaarder belaste situatie tracht te vermijden.

Question 11

Wat is het voorbeeld van het gebruik van een managementvennootschap?

Answer 11

• Doel daarvan is vaak aftrekbare kosten te generen en voor het saldo een lager tarief in de inkomstenbelasting op te zoeken.
• Mogelijk gefrustreerde bepaling: art. 32 WIB: elk voordeel behaald naar aanleiding of ter gelegenheid van de beroepswerkzaamheid belastbaar stelt als bezoldiging in de personenbelasting?

Question 12

Wat is de reactie van de wetgever op het gebruik managementvennootschappen?

Answer 12

• Reactie wetgever:

1. Uitsluiting uit het verlaagd tarief vennootschapsbelasting ingeval de bedrijfsleider van de (management)vennootschap een onvoldoende persoonlijke vergoeding geniet die belastbaar is in de personenbelasting
2. Uitsluiten uit de toepassing van het verlaagd tarief van professionele vennootschappen aangewend door beoefenaars van vrije beroepen

• Tweede uitsluiting werd door het Grondwettelijk Hof vernietigd omdat ze strijdig is met het gelijkheidsbeginsel: wetgever moet zich beperken tot deze 2 corrigerende maatregelen en voor het overige de aanwendingsmogelijkheid van de managementvennootschap aanvaarden.
  
  • Correcte aanwenzding ervan is niet in strijd met de doelstelling van de fiscale bepaling.

Question 13

Wat is er niet meer mogelijk onder de nieuwe antimisbruikbepaling?

Answer 13

• Elk fiscaal opzet waarbij men in 2 of meer opeenvolgende stappen een globale verrichting stelt, die in 1 of minder stappen tot een hogere belasting had geleid, thans onwerkzaam wordt onder de antimisbruikbepaling.
• Bv. inkoop van aandelen, zelfs met behoud van de aandelen op de balans zodat belastingheffing voorlopig vermeden wordt, leidt tot andere juridisch en boekhoukundige gevolgen zodat deze inkoop louter als alternatief voor belastbare dividenduitkering.

Question 14

Wat is het denkproces bij art. 344, §1?

Answer 14

1. Is er fiscaal misbruik? = moet door Administratie worden aangetoond
   
   1. Concree fiscale bepaling die relevant is wat betreft de structuur of de beoogde feitelijke en financiële gevolgen die zou leiden tot hogere belastinglast?
   2. Is de doelstelling van die bepaling gekend?
   3. Wordt in casu in strijd gehandeld met deze doelstelling
2. Kan de belastingplichtige andere motieven hardmaken voor deze structuur of verrichting?
   
   • Hierbij geldt een redelijkheidstoets. Naarmate het fiscale voordeel t.o.v. de belastinglast met toepassing van de gefrustreerde bepaling groter is = “andere motieven” moeten substantiëler zijn
3. Welke vorm neemt het herstel van de belastbare basis aan?
   
   • Enkel toevoeging belastbaar element, weigeren aftrek/krediet of ander fiscaal voordeel?
   • Of: hele verhaal hertekenen?

Question 15

Wat als men de betalingen verricht aan een vennootschap belastbaar stelt in hoofde van een achterliggen natuurlijk persoon, zal de belastbaarheid bij de ontvangende vennootschap ongedaan worden gemaakt?

Answer 15

• Administratieve circulaire: hangt af van geval tot geval.
• Oordeel prof: volledige hertekening op verschillende niveau’s zal zich opdringen indien bij de hertekening van de belastbare basis deze aanpassingen noodzakelijk & onlosmakelijk samenhangen.
• Arrest Hof van Cassatie 10 juni 2010: belastingheffing van een deel van de vergoedingen zowal bij de vennootschap als bij de achterliggende persoon aan de orde kan zijn = abnormaal en goedgunstig voordeel of een liberaliteit (= voordeel belastbaar bij vennootschap maar kostprijs niet aftrekbaar bij natuurlijke persoon)

Question 16

Waar vinden we het toepassingegebied van de vennootschapsbelasting?

Answer 16

• Artikel 179 WIB –> verwijzing naar “binnenlandse vennootschappen” = artikel 2, §1, 5° WIB
• Cumulatieve voorwaarden:
  
  1. Rechtspersoonlijkheid ⇔ personenbelasting
  2. Fiscale domicilie in België ⇔ niet-inwoners
  3. Exploitatie of verrichtingen van winstgevende aard ⇔ rechtspersonenbelasting

Question 17

Welk systeem volgt België?

Answer 17

• Carthesiaans binair: indien er rechtspersoonlijkheid is → vennootschapsbelasting.
• Professor pleit ervoor om VOF en de Comm. V als fiscaal transparant te beschouwen en niet te onderwerpen aan de vennootschapsbelasting:
  • Zo ook in Frankrijk, Nederland en Duitsland.
  • Leidt tot misverstanden als je praat met buitenlandse collega’s omdat zij ervan uitgaan dat er fiscale transparantie is.
  • België is cartesiaans binair: rechtspersoonlijkheid → vennootschapsbelasting en omgekeerd.

Question 18

Vanaf wanneer is een vennootschap onderworpen aan de vennootschapsbelasting?

Answer 18

• Volgens art. 2:6, §1 WVV: rechtspersoonlijkheid vanaf de neerlegging van het uittreksel uit de opsirchtingsakte ter griffie van de rechtbank van koophandel.
• Zolang de neerlegging niet is gebeurd = fiscaal transparant en dus geen vennootschapsbelasting maar wel rechtstreekse belastingheffing in hoofde van de aandeelhouders/vennoten.

Question 19

Wat is het probleem hierbij dat het slechts vanaf de oprichtingsakte is?

Answer 19

• Probleem: Angelsaksische systeem kent geen rechtspersoonlijkheid: daar kent men een hele reeks gevolgen toe aan het gebruik van een vennootschap zonder dat men daar al te veel concepten op loslaat. Aantal hoedanigheden en bevoegdheden toe aan het gebruik van een vennootschap.
• Dan moet er een analyse gebeuren volgens Belgisch recht, volgens prof te snel een rechtspersoon die gebruikt wordt in België.

Question 20

Wat zijn mogelijkheden om controle uit te oefenen zonder een vennootschap op te richten?

Answer 20

• Om samen controle uit te oefenen kan men:
• Aandeelhoudersafspraken maken
• Aandelen certificeren via een stichting administratiekantoor dat fiscaal en financieel transparant is
• Maatschap
• Burgerlijke vennootschap
• Georganiseerde onverdeeldheid van aandelen
• Holdingvennootschap → is dus niet altijd nodig

Question 21

Hoe wordt de rechtspersoonlijkheid volgens Belgisch IPR bepaald?

Answer 21

• Toekenning van een afzonderlijke rechtspersoonlijkheid = lex societatis: Blegische IPR de wetgeving van het land van de statutaire zetel.
• Fiscale recht volgt kwalificatie van het vennootschapsrecht.
• Buitenlandse vennootschappen vallen ook onder Belgische vennootschapsbelasting want fiscaal blijft de werkelijke zetelleer van toepassing, ook al is in België in het vennootschapsrecht de incorporatieleer ingevoerd.

Question 22

Wat is de substantie die men moet hebben om een Belgische vennootschap te kunnen zijn?

Answer 22

• Rulingdienst heeft een checklist opgesteld:
  
  1. Formele elementen:
     
     • Bestuurders voornamelijk in België?
     • Waar wordt de boekhouding genomen?
     • Waar vindt uw raad van bestuur plaats?
     • Waar worden uw bankrekeningen aangehouden?
     • Waar vinden de aandeelhoudersvergaderingen plaats?
     • Waar woont de man of vrouw die de bevoegdheid heeft om de rekeningen te beheersen?
  2. Materiële substantie
     
     • Wat is de economische activiteit van de vennootschap?
     • Wat is er nodig om de beslissingen over die activiteit in België te kunnen nemen?

Question 23

Wat is het Belgacom arrest?

Answer 23

• Belgacom had een Luxemburgse dochter.
• Rechtspraak: de vereiste substantie om de werkelijke zetel op een bepaalde plaats te hebben, hangt af van de aard van de activiteit van de vennootschap.
  
  • Holdingvennootschap waar gewoon een participatie inzit, een deelneming?
  • Vennootschap die 5 leningen heeft toegestaan?
    
    • Dan is er weinig werk en is het niet nodig dat de CEO ter plaatse meeloopt.
• Maar dagdagelijkse activiteiten, beslissingen, contracten,… → wel een CEO nodig en actieve bestuurders die dagdagelijks ter beschikking zijn in dat land.
• In dit arrest specifiek was het dus niet nodig dat er continue iemand aanwezig was en het Hof van beroep van Brussel heeft dus besloten dat er afdoende substantie aanwezig is in Luxemburg, zodat het vermoeden gebaseerd op de statutaire zetel niet weerlegd wordt, aangezien aan alle Luxemburgse verplichtingen voldaan zijn.

Question 24

Wat is de evolutie bij de bepaling van de rechtspersoonlijkheid en wijziging vennootschapsrecht?

Answer 24

• Naar aanleiding van de wijziging van het vennootschapsrecht want elke vennootschap die statutair neerschrijft dat ze onder Belgisch recht valt, valt ook effectief onder Belgisch recht, ongeacht waar haar kantoren zijn.
• Arrest Centros:
  
  • 2 Denen in Kopenhagen die een wijnshop wouden uitbaten maar ze vonden dat de minimumvereisten voor kapitaal te hoog waren en ze hebben een Britse vennootschap opgericht maar de Deense autoriteit wou dit niet aanvaarden.
  • Europa heeft gezegd: dat moet wel kunnen.
• Gevolg: De fiscale zetelleer is volledig losgekoppeld van de juridische zetelleer: los van de vraag: “Waar is ze fiscaal verblijfhouder?”

Question 25

Is er een band tussen belastingrecht en het gewijzigde vennootschaprecht?

Answer 25

• Band gecreëerd tussen het belastingsrecht en het gewijzigde vennootschapsrecht.
• Weerlegbaar vermoeden waarbij men het tegenbewijs kan leveren dat de vennootschap een fiscale domicilie in een ander land heeft volgens de fiscale wetgeving van dat ander land.
  
  • Fiscus kan hierbij belang hebben om dit aan te duiden voor de exit-tax.
• Men kan zich enkel onttrekken aan Belgisch fiscaal domicilie als men kan aantonen dat men in een ander land onderworpen is aan de vennootschapsbelasting: men wil vermijden dat je gaat zeggen:
  
  • “ik ben niet Belgisch, maar ik ga niet zeggen wat ik dan wel ben, zodat je een staatloze vennootschappen die nergens aan vennootschapsbelasting onderworpen zouden zijn, kan vermijden”

Question 26

Wat is de zetelleer?

Answer 26

• Als ik een Belgische vennootschap ben, dan ben ik belastbaar op mijn wereldwijd inkomen.
• Als ik een Belgische vestiging heb, dan ben ik enkel belastbaar op mijn Belgisch inkomen.
  
  • Er zijn wel dubbelbelastingverdragen vooral voor exploitatieinkomen en vastgoedinkomen van buitenland vrij te stellen in België.
  • Maar alle dividenden en interesten die ik wereldwijd haal, zijn in België belastbaar als ik een Belgische vennootschap ben.
  • Ook als ik een Belgische vennootschap ben en ik betaal interesten en dividenden, dan hebben die hun fiscale bron in België.

Question 27

Ben je als Nederlandse vennootschap met activiteiten in België verplicht om een Belgische boekhouding te voeren?

Answer 27

• Ja: Als u een Nederlandse vennootschap bent maar onderworpen aan Belgisch fiscaal recht → verplicht om een Belgische boekhouding te voeren volgens GAAP: artikel 320/1.

Question 28

Wat is een brievenbusvennootschap?

Answer 28

• Internationaal bedrijf met een CEO met een geringe vergoeding en de rest wordt gestort op rekening vennootschap in Zwitserland.
• Beroepsuitoefening gebeurt altijd door een mens, niet door de vennootschap zelf. Je moet dus al bijzondere dingen doen om inkomsten te laten taxeren op niveau vennootschap.

*

Question 29

Wat zijn de problemen met brievenbusvennootschappen?

Answer 29

• Wat is de reden om het beroepsinkomen te storten aan vennootschap?
  
  • Als er geen bijzondere reden is, dan werkt het niet.
  • Soeur Sourire-situatie: zingende non die royalty’s kreeg en waarbij ze vroeg die te storten aan het klooster → mocht niet van fiscus want het was haar werkzaamheden en niet het klooster dat een rechtspersonenbelastingplichtige is.
  • Als men wil dat de gelden aan een vennootschap worden betaald en bij een vennootschap belastbaar zijn, dan moet men erover waken dat de vennootschap, en enkel de vennootschap, de substantie heeft om te doen wat betaald wordt.

Question 30

Wat is de casus met de brievenbusvennootschap?

Answer 30

• CEO die een contract heeft met de vennootschap en zegt dat er een vergoeding is voor diensten in zaken: klantenopvolging,…
• Probleem:
  
  1. Activiteiten die de vennootschap zogezegd zou verrichten terwijl die enkel de CEO als aandeelhouder heeft en niemand in dienst.
  2. Binnen de Belgische maatschappij van ondernemingen heb je diensten/departementen die dat soort werk doen
  3. Die departementen overzien, controleren en beheersen is de taak van de CEO.
• Waarom problematisch?

1. Belgische vennootschap betaalt op grond van een contract dat geen reden heeft tot betaling want op grond van het contract wordt er niets gedaan. Is die betaling dan wel fiscaal aftrekbaar?
2. De werkzaamheden van die vennootschap worden gedaan door de CEO dus zou er bedrijfsvoorheffing moeten afgehouden zijn op geld dat naar die vennootschap gaat. En men kan gemakkelijk 5 jaar terugwerken, zelfs zonder fraude
3. Men betaalt vergoedingen aan een vennootschap voor een dienstverlening waarvan men weet dat die in werkelijkheid niet overeenstemt → Materiële valsheid in geschriften?
4. Belgische werkelijke zetel ligt in België en dus zou die buitenlandse vennootschap in België belastbaar zijn?

Question 31

Wat moet je doen als je als advocaat in aanraking komt met een brievenbusvennootschap?

Answer 31

• Enkel rechtspositie bepalen en als de man of vrouw wordt aangepakt door de overheid, mag u hem of haar verdediging of een fiscale regularisatie doorvoeren.
• Maar: als deze man of vrouw vraag om het om te vormen om het zo te verbeteren, mag u daar geen gehoor aan geven:
  
  • Onmiddellijk melden aan de overheden onder DAC 6 dat je meewerkt als adviseur aan een grensoverschrijdende constructie die betrekking heeft op wezenskenmerk betalingen aan laag belaste entiteiten
• En: dat u dreigt medeplichtige en dus mededader te worden van fiscale fraude.

Question 32

Wat houdt de exploitatie of winstgevende verrichtingen in?

Answer 32

• Nijverheidsactiviteit, landbouwactiviteit, handelsactiviteit → verwijzing naar wat een onderneming is in de personenbelasting.
• Gericht is op winsten behalen, maken maar ook uitkeren.
  
  • Dus niet zomaar cash genereren om dan aan een goed doel te geven.
• Je kan ook winstgevende activiteiten uitvoeren zonder dat met een winstoogmerk te doen.
  
  • Dus winstgevende activiteiten uitvoeren met als doel die uit te keren aan een belanghebbende, meestal een aandeelhouder → vennootschapsbelasting.
• Maar het is ruimer dan dat.

Question 33

Wat is het verschil tussen: rechtspersonen of vennootschapsbelasting?

Answer 33

1. Vennootschapsbelasting
   
   • Dan betaal ik belasting op elke euro netto verrijking, tenzij er een wettelijke bepaling is die zegt dat deze netto verrijking niet belastbaar is.
2. Rechtspersonenbelasting:
   
   • Belasting als ik mij niet bezighoud met een exploitatie op winstgericht, dan val ik onder de rechtspersonenbelasting.

Question 34

Wat valt er onder de rechtspersonenbelasting?

Answer 34

• Bevrijdende roerende voorheffing op de roerende rendementen, zoals een natuurlijke persoon
• Vrijstelling op meerwaarden op roerend vermogen met nauwelijks uitzondering
• Afrekening op vastgoed
• Meerwaarden die men realiseert in een betaling van onroerende voorheffing

Question 35

Wat valt er niet onder rechtspersonenbelasting?

Answer 35

Activiteitsinkomen:

• Verrijkingen die men heeft doordat de leden bijdragen betalen op verrijkingen, omdat men pensenkermissen organiseert etc.
• Activiteitsinkomen is onbelast in de rechtspersonenbelasting.
• Enkel belasting op bepaalde meerwaarden op onroerende goederen.
  
  • Ook wel altijd de onroerende voorheffing als men eigenaar is van een onroerend goed.

Question 36

Wat zegt het Hof van Cassatie over wat een exploitatie is?

Answer 36

• Cassatie in een recente ruling: als men een handelsvennootschap heeft of een burgerlijke vennootschap met de vorm van een handelsvennootschap en rechtspersoonlijkheid, dan moet men de vennootschapsbelasting betalen.
• Onderscheid handel en burgerlijk is afgeschaft in het nieuwe vennootschapsrecht.
• Maar: artikel 1 W.Venn: een vennootschap wordt opgericht met het oogmerk van de vennoten een rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel te bezorgen = winstuitkering, winst maken.
• Normaal gezien: als u een vennootschap opricht, tenzij het een bijzonder beestje is, dan valt u onder de vennootschapsbelasting en daar bestaan rulings over.

Question 37

Welke vennootschappen zijn expliciet uitgesloten uit de vennbel?

Answer 37

Artikel 180:

• Uitgebreide lijst van organisaties die steeds zijn uitgesloten van de vennootschapsbelasting.
• Dus: rechtspersonenbelasting
• Lijst:
• Infrabel
• Aperta
• Waterzuiveringsmaatschappijen beheerst door de wet van
• Vlaamse vervoermaatschappij
• Waalse Regionale Maatschape
• Nationale Delcrederedienst
• Enabel (financiering van ontwikkelingssamenwerking)
• Intercommunales:
  
  • Veel politiek debat over want dat waren echte commerciële entiteiten in Luik met veel schandalen.

Artikel 220, ten tweede:

• Dit geldt ook voor buitenlandse instellingen die hiermee zijn gelijkgesteld, want dit artikel verwijst naar artikel 180.

Question 38

Wat zegt art. 181?

Answer 38

• Ook nog vennootschappen die zijn uitgesloten uit de vennbel
• Meer over de principes: VZW’s en andere rechtspersonen die geen winstoogmerk nastreven, zoals stichtingen, zijn uitgesloten uit de vennootschapsbelasting en betalen rechtspersonenbelasting als ze zich bezighouden met een aantal “sympathieke” activiteiten.
• Soort vrijhaven.
• Hier valt ook de coöperatieve vennootschap erkend als sociale onderneming onder:
  
  • Artikel 8:5 WVV
  • Vroegere vennootschap met sociaal oogmerk.
  • Dit is een handelsvennootschap en is dus principieel onderworpen aan de vennootschapsbelasting maar als men statutair voorziet dat de vennoten geen vermogensvoordeel nastreven en dus geen dividend uitkeren én men zich braaf houdt aan het kader van artikel 181, 182, dan mag men nog altijd vallen onder de rechtspersonenbelasting.

Question 39

Vallen VZW’s onder de vennootschapsbelasting?

Answer 39

• Zolang ze geen winstoogmerk nastreven:
  
  • Ofwel onder de lijst van artikel 181 vallen → rechtspersonenbelasting
  • Beperken tot de commerciële verrichtingen van artikel 182 → rechtspersonenbelasting

Question 40

Wanneer gelden voor vzw’s bepaalde verrichtingen niet als verrichtingen van winstgevende aard?

Answer 40

• Als men zich beperkt tot:
  
  • Alleenstaande of afzonderlijke verrichtingen: eens per jaar om centen binnen te halen maar voor de rest niets
  • Als men zich beperkt tot het beleggen van zijn centen: centen die moeten renderen
• Nijverheidsverrichtingen, handelsverrichtingen of landbouwverrichtingen die bijkomstig zijn:
  
  • Discussiepunt: bv. voetbalterrein met dan ineens een volledig uitgewerkt restaurant zodat je eigenlijk bijna horeca bent.
  • Dan kan je buiten de grenzen van artikel 182 vallen.

Question 41

Vallen actieve holdingsvennootschappen onder de rechtspersonenbelasting?

Answer 41

• Daar zijn rulings over geweest.
• Geen actieve holdingvennootschappen:
  
  • Gaat niet over VZWs, stichtingen die aandelen bezitten als belegging
    • Dan is het beleggen van eigen fondsen.
  • Ook niet over stichting administratiekantoren:
    • Deze houdt aandelen maar uitsluitend voor een rekening van iemand anders en een certificaat heeft en dus dividenden stromen door.
    • Deze is fiscaal transparant en bestaat dus fiscaal niet.
• Wel actieve holdingvennootschappen:
  
  • ​Stichtingen die aandelen heeft voor eigen rekening, die behoren tot haar eigen vermogen, dividenden zelf verkrijgt en deze oppot en gebruikt voor haar eigen doelstellingen.
  • Er zijn rulings geweest die actieve holdingvennootschappen aan de vennootschapsbelasting hebben onderworpen.

Question 42

Wat is de fiscale behandeling van een stichting?

Answer 42

• Betaalt de bevrijdende roerende voorheffing van 30%.

Question 43

Waarom willen sommige stichtingen wel onderworpen zijn aan de vennootschapsbelasting?

Answer 43

• De dividenden die zij binnenkrijgt in het kader van de vennootschapsbelasting kunnen volledig vrijgesteld worden als ze aan de voorwaarden voldoet.
• Bij rechtspersonenbelasting: 30% bevrijdende roerende voorheffing.
• Daarom veel stichtingen die zeggen dat ze een actieve holdingvennootschap zijn:
  
  • Als zeer actieve aandeelhouder zich moeien met de commerciële activiteiten van de vennootschappen waarin ik een belangrijke deelneming aanhoud.

Question 44

Wat is de ACW-case?

Answer 44

• ACW had aandelen van Belfius (vroeger Dexia) en die werden aangehouden als winstbewijzen en uiteindelijk bezat het ACW via een entiteit aandelen in Dexia.
  
  • NVA zei: u heeft hier een vennootschap met sociaal oogmerk opgericht die deze aandelen aanhoudt.
• Deze vennootschap met sociaal oogmerk mocht statutair slechts een zeer gering dividend uitkeren aan haar aandeelhouders. Ze deden dit niet maar het mocht statutair.
  
  • Dus onderworpen aan de vennootschapsbelasting → zo konden ze de DBI-vrijstelling toepassen.
• Maar: NVA zei dat een winstbewijs geen kapitaal vertegenwoordigt en dus geen DBI mogelijk.
  
  • Maar: de vennootschap met sociaal oogmerk bezat daarnaast ook gewone aandelen:
  • Participatie die voldeed aan de minimumvereiste voor de dividendvrijstelling en daardoor werden alle dividenden, ook de dividenden op winstbewijzen vrijgesteld.
• Dus daarom werden alle dividenden vrijgesteld, ook de dividenden op winstbewijzen: standaard wetstoepassing die al 30 jaar geldt.
  
  • Dus NVA was verkeerd.
• BBI werd wakker en zei dat ze dat jaar niet voldeden aan alle voorwaarden dus een kleine correctie nodig. Maar BBI zei dat het eigenlijk een VZW zou moeten zijn omdat er geen actieve inmenging is in het beleid van Belfius.
  
  • VZW zou dan bevrijdende roerende voorheffing moeten betalen.
  • Dus BBI eist dat de structuur werd omgevormd en dat men afstand zou nemen van de vennootschap met sociaal oogmerk.
• Ze zeiden: u maakt misbruik van het juridisch statuut van de vennootschap met sociaal oogmerk.
  
  • Niet bepaald een 344, §1 zuiver toegepast.
  • ACW heeft toegegeven en werd een vzw en naamsverandering naar beweging.net.

Question 45

Wat zijn nog specifieke uitsluitingen uit vennootschapsbelasting?

Answer 45

1. Landbouwondernemingen
   
   • Zeer sterke lobbygroep
   • Dan is het een vennootschap onder firma of commanditaire vennootschap erkend als een landbouwonderneming → hervorming vennootschapsrecht.
2. Europees Economisch Samenwerkingsverband
   
   • Rechtspersoonlijkheid maar fiscaal transparant op basis van een wettelijke bepaling.

Question 46

Wat is de fiscale behandeling van een landbouwonderneming?

Answer 46

• Fiscaal transparant
• Op die manier worden de opbrengsten van deze landbouwvennootschap belast in de personenbelasting.
  
  • Forfaitaire basis op basis van het soort oogst, soort beesten, hectaren in ontwikkeling in exploitatie,…
  • Zeer gunstige regeling.
• Je mag wel kiezen om onderworpen te worden aan de vennootschapsbelasting maar geen enkele doet dat omdat het zo een aantrekkelijk regime is.

Question 47

Is het een vrije keuze om gewoonweg fiscaal transparant te zijn?

Answer 47

• Ja, het is een keuze om een vennootschap op te richten. Maar zolang u geen rechtspersoonlijkheid heeft bent u fiscaal transparant en bent u dus geen afzonderlijk fiscaal niveau.

Question 48

Wat is terugwerkende kracht in de fiscaliteit?

Answer 48

• Fusie
  
  • Als u een fusie wil doorvoeren op dag 1 juli, dan heeft u een staat van activa & passiva nodig op die dag.
  • Maar dan moet u nog een fusievoorstel neerleggen en daar gaat nog enige tijd over dus elke juridische reorganisatie is altijd terugwerkend in de tijd.
• Splitsing

Question 49

Wat zegt de rechtspraak over terugwerkende kracht in de fiscaliteit?

Answer 49

• Heeft het hier moeilijk mee omdat die zegt van ja kijk die vennootschap bestaat vanaf de datum van de notariële akte, als jij zegt dat dat conventioneel al 6 maanden vroeger is, dat gaat niet want belastingwet is van openbare orde en je kan niet zomaar conventionele realiteiten gaan creëren.

Question 50

Wat zegt de administratieve commentaar op terugwerkende kracht in de fiscaliteit?

Answer 50

• Terugwerkende kracht van de fusiebeslissing wordt aanvaard als het overeenstemt met de werkelijkheid: boekhouding vanaf 1 juli echt op fusieniveau.
• Periode mag niet overdreven zijn: in realiteit ongeveer 5, 6 of 7 maanden en de belangen van de schatkist mogen niet worden geschaad:
  
  • U mag niet bewust terugwerken op zo een manier dat daar een fiscaal voordeel uit ontstaat.

Question 51

Wat is een voorbeeld waarbij een fiscale ruling moeilijk zal zijn te verkrijgen bij een fusie?

Answer 51

• 2 vennootschappen zijn winstgevend tot 30 juni maar op 2 juli doet zich een catastrofe voor en wordt 1 van de vennootschappen sterk verlieslatend.
• Fusioneer met datum 1 oktober → dan gaat op het niveau van de gefusioneerde vennootschap een stuk van die verliezen verloren zodat die verliezen zich situeren na de fusie.
• Binnen eenzelfde gefusioneerde vennootschap kan het verlies en de winst met elkaar worden gecompenseerd.
• Fiscale ruling:
  
  • Bij dit soort problemen is het vaak moeilijk om een fiscale ruling te verkrijgen van de belastingsadministratie omdat hier de belangen van de schatkist in gevaar kunnen komen.

Question 52

Hoe moet je de toepassing van een dubbelbelastingverdrag nagaan in concreto?

Answer 52

1. Vaststellen of er al dan niet een DBV van toepassing is:
   
   • Is het uitsluitend intern recht?
   • Internationale situatie: inwoner van België die inkomsten int uit buitendlandse bronnen of een niet-inwoner inkomsten uit Belgische bron
2. Op welke belastingplichtigen is het DBV van toepassing?
   
   • Analyse op basis van het lokaal fiscaal recht: men moet bv. inwoner zijn van een verdragsluitend land (art. 4 DBV)
3. Vaststellen welke staat de heffingsbevoegdheid heeft
   
   1. Kwalificatie van de bronstaat volgen: hoe wordt het inkomen van de vennoten volgens het lokaal fiscaal recht gekwalificeerd?
   2. Is België heffingsbevoegd op basis van het DBV?
      
      1. Nee? België moet vrijstellen, ook ingeval van een kwalificatieconflict moet er een vrijstelling worden gegeven, voor zover dit inkomen belastbaar is in de bronstaat
      2. Ja? inkomen terug kwalificeren onder het Belgisch intern recht en de daarop interne fiscale regels toepassen.

Question 53

Wat is een hybride entiteit?

Answer 53

• Een hybride entiteit is een entiteit die naar Belgisch fiscaal recht rechtspersoonlijkheid heeft en dus onderworpen is aan de Belgische vennootschapsbelasting, maar onder een ander land als fiscaal transparant wordt beschouwd.
• Dit conflict kan aanleiding geven tot internationale dubbele belasting.

Question 54

Wat zijn 2 alternatieve denkpistes op het vastkoppelen van de toepassing van de vennootschapsbelasting aan het concept rechtspersoonlijkheid?

Answer 54

1. Indien er lage verplichtingen zijn voor bepaalde vennootschapsvormen, bv. VOF of Comm V: de stap naar de sfeer van vennootschappen onvoldoende gezet en zouden de resultaten logischerwijze belastbaar zijn op het niveau van de deelnemende vennoten.
2. Geen werkelijke inbreng vennnoten en uitsluitend gebruik van de vennootschap voor de structuring van de beroepsuitoefening van een natuurlijk persoon: beter fiscale transparantie.

In beide gevallen is de vennootschapsbelasting nog steeds van toepassing en kan dit niet aangezien worden als fiscaal misbruik omdat het niet strijdig is met de doelstellingen van de wetgever.

Question 55

Wat bepaalt de fiscale domicilie?

Answer 55

• Binnenlandse vennootschappen = fiscaal domicilie in België zijn op basis van art. 179 WIB aan de vennootschapsbelasting onderworpen.
• In tegenstelling tot buitenlandse vennootschappen = fiscaal domicilie buiten België die onderworpen zijn op basis van art 227 aan de belasting van niet-inwoners.

Question 56

Wat was het gevolg van het arrest Centros?

Answer 56

• Toepassing van de incorporatieleer van het vennootschapsrecht en de “werkelijke zetel” benadering van het fiscaal recht kunnen perfect naast elkaar lopen.
• Wel een weerlegbaar vermoden dat een vennootschap die haar statutaire zetel in België heeft, ook in België haar fiscale domicilie heeft:
  
  • Tenzij tegendeel door vennootschap wordt aangehaald = statutaire zetel fictie is.
  • Niet-weerlegbaar vermoeden indien het buitenlands fiscaal domicilie niet wordt aanvaard door het fiscaal recht van dat betreffende land = vermijden van “staatloze” vennootschappen

Question 57

Wat zijn de twee criteria om de fiscale woonplaats van een entiteit te bepalen?

Answer 57

1. Voornaamste inrichting
   
   • Internationaal privaatrecht: plaats waar administratieve hoofdzetel = werkelijke leiding gevestigd is
     
     • Waar algemene vergaderingen, hogere leiding, maatschappelijk beheer,…
     • Waar is het kloppend hart = feitenkwestie afhankelijk van de activiteiten van de vennootschap
2. Zetel van bestuur of beheer
   
   • Geen wezenlijk verschil met “voornaamste inrichting” = plaats van de werkelijke leiding.

Question 58

Wat zijn de praktische gevolgen van fiscaal domicilie?

Answer 58

1. Vennootschap met fiscaal domicilie in België is belastbaar op haar wereldwijd inkomen. Vennootschap met fiscaal domicilie in het buitenland = enkel belastingplichtig mbt haar Belgische inkomsten onder de belasting niet-inwoners.
2. Bron van uitkeringen wordt bepaald door fiscaal domicilie. Dividenden door vennootschap met fiscaal domicilie in België = Belgische dividenden, ongeacht of deze winsten in België of in het buitenland worden behaald.
3. Toepassing van dubbelbelastingverdragen wordt bepaald door fiscaal domicilie: dus ook in het geval van vaste inrichting –> land vennootschap haar fiscale domicilie en het derde land en dus niet waar vaste inrichting

Question 59

Wat zijn de mogelijke aanvalspistes van de Belgische fiscus in geval van oneigenlijk gebruik van buitenlandse vennootschap?

Answer 59

1. Fiscaal domicilie in België
   
   • Werkelijke zetelleer
   • Meest verregaande consequenties
     
     • Totaliteit van winsten aan Belgische VennB
     • Boete van 50% vanwege belastingfraude + teruggaan van 7 jaar (art. 354, tweede lid)
     • Fiscale valsheid in geschrifte
   • Vaak bewust en intentioneel voor fiscale redenen domicilie verplaatsen om vennootschapsbelasting te vermijden: inbreuken op belastingwet. Ook intellectuele valsheid van documenten
2. Vaste inrichting in België:
   
   • Winst van de buitenlandse vennootschap door middel van de Belgische vaste inrichting gerealiseerd in België belastbaar zijn.
3. Aanpassing transferprijzen en niet-aftrekbaarheid van betaalde vergoedingen of facturen:
   
   • Aanvechten dat op basis van het functie- en risicoprofiel de toegepaste transferprijzen niet-marktconform zijn = abnormaal of goedgunstig voordeel (art. 26)
   • Aftrekbaarheid van de vergoedingen die worden betaald ter discussie

Question 60

Wat is het alles-of-niets principe?

Answer 60

• De voorwaarde van een exploitatie van een onderneming of verrichtingen van winstgevende aard heeft een alles-of-niets karakter.
• Ofwel wordt het geheel van de activiteiten van de entiteit onderworpen aan de vennootschapsbelasting ofwel aan de rechtspersonenbelasting.
  
  • Geen opsplitsing van de winstgevende en niet-winstgevende activiteiten van een entiteit.

Question 61

Wat is het voortzettingsstelsel?

Answer 61

• Fiscale rulings: nieuw artikel 184quinquies ingevoegd dat voorziet in een voortzettingsstelsel wat betreft de openingsfoto van de fiscale situatie bij eerste toepassing van de vennootschapsbelasting na RPB.

Question 62

Wat is de fiscale planning via maatschap en de fiscale gevolgen?

Answer 62

• Contract van maatschap maakt defacto fiscale consolidatie mogelijk van de fiscale winst van de dochtervennootschap met de fiscale verliezen van de aandeelhouders.
• Vereisten:
  
  1. Realiteit van de inbreng
  2. Correcte winstverdeling in functie van de werkelijke toegevoegde waarde van de respectieve inbrenen. Best ook door andere motieven (anders art. 344) = cashbehoeften bv.
• Bijkomende beperking: art. 80: aftrek van verliezen van fiscaal transparante cerenigingen ten opzichte van de winsten behaald door de deelnemer slechts mogelijk indien de werkzaamheid op het niveau van de vereniging van “dezelfde” aard is als deze van de leden.

Question 63

Hoe gaat men de meest voordelige benadeirng na bij een joint venture?

Answer 63

• 2 opties:
  
  1. Onderwerping van de venturewinsten aan de vennootschapsbelasting op het niveau van de venture-entiteit
  2. Contractuele extractie uit de venture entiteit van de winsten naar deelnemers toe.
• Deze contractuele extractie leidt op vennootschapsbelastingsvlak tot een debetpost = fiscale aftrek in resultatenrekening.
  
  • Regels inzake samenwerkingscontracten maken deze handelswijze soms delicaat.

Question 64

Wat gebeurd er met een nietige vennootschap?

Answer 64

• WIB bevat geen specifieke bepaling → algemene regels van het vennootschapsrecht zijn nodig.
• Nietigheid door de rechter: art. 3:34 WVV
• Fiscaal:
  
  • Leidt tot vereffening zoals bij de ontbinding tot op het punt dat de nietigheid wordt uitgesproken door de rechter.
  • Regels inzake ontbinding en vereffening van vennootschappen moet worden toegepast: art. 208 et seq.

Question 65

Waarom verwerpt de rechtspraak de terugwerkende kracht?

Answer 65

• Op basis van het feit dat de belastingwet van openbare orde is waardoor de belastingplichtigen de toepassing van de wet niet kunnen wijzigen door onderlinge overeenkomst.

Question 66

Wanneer aanvaardt de Administratie wel de terugwerkende kracht?

Answer 66

• Indien de akte vermelde terugwerkende kracht:
  
  • Met de werkelijkheid overeenstemt
  • Betrekking heeft op een korte periode = in principe max. 7 maanden
  • Een juiste toepassing van de belastingwetgeving niet in de weg staat = wanneer de belangen van de schatkist niet geschaad worden.

Question 67

Wat is de toetssteen bij simulatie?

Answer 67

Hebben partijen:

1. Alle gevolgen van hun handelingen aanvaard
2. Geen wettelijke verplichtingen geschonden?

Question 68

Wat is het onderscheid tussen een “echte” buitenlandse vennootschap en een pure schermvennootschap?

Answer 68

1. Echte buitenlandse vennootschap
   
   • Juridische eigendom gaat over nr bv. Luxemburgse portfoliovennootschap, juridische eigendom van het gestort kapitaal gaat rechtsgeldig over
   • Duidelijke scheiding patrimonium van vennootschap & aandeelhouder
   • Geld uit de vennootschap –> algemene aandeelhoudersvergadering vereist
2. Valse buitenlandse vennootschap
   
   • Geld op een rekening in een fiscaal paradijs, geen afzonderlijk vermogen van de vennootschap
   • De fondsen kunnen gerepatrieerd worden zonder tussenkomst van de vennootschap op louter verzoek van de “economisch gerechtigde”
   • Vennootschap kan als “fictief’ opzij worden geschoven omdat de belastingplichtige de gevolgen van het gekozen opzet niet ondergaat

Question 69

Kan de Belastingsadministratie de oprichting en aanwezigheid van een vennootschap miskennen op basis van art. 344, §1?

Answer 69

• Kent tot op de dag van vandaag geen volledig afdoende antwoord.

Question 70

Kan de Belastingsadministratie de oprichting en aanwezigheid van een managementvennootschap miskennen op basis van art. 344, §1?

Answer 70

• De vraag hierbij is of dit gebruik strijdig is met art. 32 WIB, maar vroeger bleek niet het geval te zijn dat de wetgever heeft geprobeerd om de regel van dadelijke belastbaarheid bij de natuurlijke persoon in te voeren.
• Wetgever heeft wel vrije beroepers proberen uitsluiten uit het verlaagd tarief maar dat is vernietigd geweest door het Grondwettelijk Hof.
• Uit niets blijkt dus dat het gebruik van een managementvennootschap die als dusdanig een fiscale bepaling zou frustreren, in strijd zou zijn met de doelstellingenv an de wetgever.
• Op basis van art. 344, §1 is het dus niet mogelijk om het gebruik van managementvennootschappen aan te kaarten en hiervoor zou een concrete gerichte wettelijke bepaling nodig zijn.

Question 71

Kan de Belastingsadministratie de oprichting en aanwezigheid van een portefeuille-beleggingsvennootschap miskennen op basis van art. 344, §1?

Answer 71

• Een dergerlijke Belgische vennootschap is vaak fiscaal suboptimaal en dus weinig discussie.
• Ook bij de Kaaimantaks: onderwerping van de inkomsten aan de Belgische belasting op het niveau van de Belgische oprichter van die entiteit of constructie = wetgever heeft alle situaties beoordeeld en geviseerd waardoor het gebruik van een entiteit die buiten de Kaaimantaks valt geen fiscaal misbruik zou uitmaken.

Question 72

Kan de Belastingsadministratie de oprichting en aanwezigheid van een vastgoedvennootschap miskennen op basis van art. 344, §1?

Answer 72

• Voornamelijk in het kader van vastgoedpromotie: vastgoedproject leidt tot een onderwerping van de gerealiseerde wisnt aan vennootschapsbelasting dus vaak gaat men het project willen verkopen via verkoop van de aandelen
  
  • Zo meerwaardevrijstelling van de aandelen in de vennootschapsbelasting: art. 192
• Ofwel: personenbelasting als een verrichting die kadert in het beheer van het privé-vermogen: art. 90, eerste lid, 9°
  
  • Heel delicaat: vaak divers inkomen aan 33% = verrichting in het verlengde van de professionele activiteit
  • Of fiscus tracht aandelen te bestempelen als beorepsgoederen en de meerwaarde als beroepsinkomen te belasten

Question 73

Wat is de nieuwe aanvalstroute op vastgoedvennootschappen?

Answer 73

• Deel van de gerealiseerde meerwaarde belasten als professioneel inkomen, zijnde vastgoedpromotiewinst in hoofde van de verkoper.
  
  • Vooral in de gevallen waarbij promotor geen of slechts een beperkte vergoeding liet uitbetalen
• Hier opnieuw: geen aanval op het bestaan van de vastgoedvennootschap, maar eerder op de wijze waarop er met deze vennootschap wordt gehandeld.
• Ook aanvalspiste via het concept van “effective beneficiary”: gebruik ervan wordt in vraag gesteld en waarbij een specifieke doorkijkregeling voor cashflows wordt toegepast.