Hoofdstuk 13 Flashcards
Abnormaliteit - Statistische afwijking:
Valt het gedrag buiten het normale bereik van gedrag?
Abnormaliteit - Aanpassing
Interfereert het gedrag met aanpassing of vormt het een gevaar voor
zichzelf/anderen?
Abnormaliteit - Persoonlijke distress
Veroorzaakt het gedrag ongemak voor de persoon zelf?
ontwikkelingspsychopathologie
is een studie over de oorsprong en het verloop van onaangepast gedrag. Het is een evaluatie van een atypische ontwikkeling in relatie tot een typische ontwikkeling.
- intidiciplinaire kijk nodig
Continuïteit van maladaptatie
leidt uiteindelijk tot stoornis.
De auto is op een maladaptief pad en crasht dan, dat is het ontstaan van de stoornis.
Initiële maladaptatie gevolgd door een positieve verandering (veerkracht)
De auto zit op het maladaptieve pad, maar verandert van traject.
Continue positieve aanpassing
Die bevindt zich op een adaptief pad en blijft hier ook.
Initiële positieve aanpassing gevolgd door een negatieve verandering in de richting van pathologie
De auto was op het adaptieve pad en door bijvoorbeeld een negatieve gebeurtenis gaat het van het pad af en wordt maladaptief.
Hoe herken je atypisch gedrag?
- gebrek aan normaal oogcontact
- Leeftijdsnormen
- Nature-nurture
- Continuïteit-discontinuïteit
kwetsbaarheidsstressmodel
zegt dat de interactie tussen nature en nurture heel belangrijk is.
Volgens dit model ontstaat psychopathologie door de interactie tussen kwetsbaarheid (diathese)(kwetsbaarheid kan genetische aanleg zijn, maar ook fysiologie, cognitie, persoonlijkheid, etc.) voor psychologische stoornis & ervaren van stressvolle levensgebeurtenissen.
De kenmerken van autisme zijn:
- Sociale en communicatieproblemen
- Beperkte interesses en repetitief gedrag
Het aantal gevallen van autisme stijgt. Deze verhoging kan komen door:
- Een verhoogd bewustzijn van de stoornis.
- Een ruimere definitie van de stoornis, dus ook milde gevallen
- Verhoogde diagnose
Mogelijke oorzaken autisme
genen, omgevingsinvloeden zoals virussen tijdens de zwangerschap
Positief verloop van autisme is meest voorkomend bij
mensen met een IQ boven de 70 en goede communicatieve vaardigheden op de leeftijd van 5 jaar.
Depressie bij baby’s
Baby’s kunnen enkele gedrags- en somatische symptomen van depressie vertonen. Ze hebben dan verlies van interesse in activiteiten, psychomotorische vertraging en gewichtsverlies. Er wordt nog steeds gediscussieerd of een echte depressie in de vroege kindertijd kan optreden, maar symptomen zijn mogelijk.
De redenen en risicofactoren (ook voor latere depressie) voor de depressie zijn:
- Ervaring met misbruik of verwaarlozing
- Depressieve zorgverleners → het overnemen van depressieve interactiestijl van
zorgverleners - Gedesorganiseerde hechting
Externaliserend
gedrag dat naar de buitenwereld gericht is.
Internaliserend
gedrag gaat om gedrag dat naar binnen toegericht is.
Bij ADHD heb je ofwel een van de twee sets van symptomen of een combinatie van beide:
- Inattention
- Hyperactiviteit en impulsiviteit
Komt vaker voor mij jongens dan bij meisjes, maar dit kan ook komen omdat het ongediagnosticeerd blijft bij meisjes.
Mogelijke oorzaken ADHD
- Frontale cortex en problemen met executieve functies (vooral inhibitie).
- Lagere niveaus van dopamine noradrenaline zijn betrokken bij problemen met executieve
functies. - Frontale cortex rijpt langzamer.
Behandeling van ADHD
- medicatie
- gedragstherapie
Kenmerken van depressie in de kindertijd:
- Kleuters vertonen meer gedrags- en somatische symptomen (bijv. Interesse verliezen, slecht
eten) - Maar zelfs 3-jarigen kunnen te maken hebben met hoge mate van schaamte of
schuldgevoelens.
Kunnen jonge kinderen zelfmoordgedachten hebben?
Ja, is zelfs een indicator om te herhalen
Behandeling depressie bij kinderen:
- cognitieve gedragstherapie
- Ouder-kind interactietherapie voor emotionele ontwikkeling
- antidepressiva
Eetstoornissen
- Anorexia nervosa
- Boulimia nervosa
- Binge eating disorder
Bij langdurig gebruik vanaf jonge leeftijd kan cannabis
zorgen voor problemen met het geheugen en de executieve functies. In het algemeen leidt dit tot een verminderde intelligentie, verminderd geheugen, slechtere aandacht en een lager verbaal vermogen.
Depressie pubertijd
Depressie bij adolescenten lijkt meer op depressie bij volwassenen.
- Waarom in de adolescentie? Diathese-stress model:
Depressie volwassenen
Gemiddeld gezien begint depressie rond de 20 jaar. Oudere volwassenen zijn over het algemeen minder kwetsbaar voor depressie dan jongere volwassenen. Op oudere leeftijd zijn er ook diagnostische uitdagingen
De depressie symptomen die volwassenen ervaren zijn
- Gebrek aan energie
- Slaapproblemen
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
- Cognitieve problemen
Dementie
Dementie is de algemene term voor een afname van het mentale vermogen dat ernstig genoeg is om het dagelijks leven te verstoren.
Het verschil tussen Alzheimer en typische leeftijdsgerelateerde veranderingen
zijn dus de ernst en de verminderde gevolgen in het dagelijks leven.
Criteria voor ziekte van Alzheimer volgens de ICD-10
- De criteria voor dementie moeten aanwezig zijn
- Alle alternatieve verklaringen zijn uitgesloten
Criteria voor ziekte van Alzheimer volgens de DSM-V
- De criteria voor milde/ernstige neurocognitieve stoornis zijn aanwezig
- Er is een gradueel begin en geleidelijke progressie van stoornissen in 1 of 2 domeinen
Stadia Alzheimer
- vroeg stadium
- Midden stadium
- Laat stadium
Er is geen behandeling voor Alzheimer, wel kwaliteit verhogen door
- Neurologische verbetering of stabilisatie
- Verbetering of stabilisatie van competentie in het dagelijks leven
- Vermindering van gedragsafwijkingen
Er zijn een aantal anti-dementie geneesmiddelen.
Deze kunnen werken door de werking van neurotransmitters in de hersenen te regelen of door de afbraak van neurotransmitters te vertragen.
Het doel van psychotherapie is bij Dementie
- Om secundaire problemen aan te pakken
- Acceptatie van ziekte en veranderingen
- Stabilisatie van vaardigheden
vasculaire neurocognitieve stoornis
Er is hierbij een verslechtering van het vasculaire systeem of het netwerk van slagaderen die het brein voeden. De cognitieve problemen van een persoon worden hier veroorzaakt door meerdere kleine beroertes.