hoofdstuk 1

Question 1

ecologische validiteit

Answer 1

mate waarin onderzoek conclusies toelaat over ‘natuurlijk’ voorkomen van gedrag van mensen dat ze in het echte leven ook tegenkomen.

Question 2

retrospectieve vraag

Answer 2

vraag over gedachteloos gedrag in kort verleden.

Question 3

onafhankelijke variabele

Answer 3

variabele waarvan men invloed op andere variabele nagaat, wordt gemanipuleerd

Question 4

afhankelijke variabele

Answer 4

variabele die door onafhankelijke variabele wordt beïnvloed.

Question 5

mudane realism

Answer 5

alledaagse realiteit -> laag bij experimenten

Question 6

experimental realism

Answer 6

experimentele realiteit; experimentele situatie moet zo meeslepend zijn dat mensen erin opgaan en zich spontaan gedragen.

Question 7

manipulatiechecks

Answer 7

metingen om te controleren of deelnemers in de beoogde situatie zijn terechtgekomen of het beoogde gedrag vertonen bij de ene steekproef; ook gebruikt om te kijken of andere variabelen onbedoeld mee gemanipuleerd zijn.

Question 8

experiment

Answer 8

onderzoeksmethode waarmee we oorzakelijke verbanden proberen te toetsen.

Question 9

hoofdeffect

Answer 9

uit statistische analyse blijkt dat een onafhankelijke variabele significant effect heeft over de condities van andere onafhankelijke variabelen heen.

Question 10

binnen-proefpersoons-manipulatie

Answer 10

alle deelnemers in 1 groep blootstellen aan verschillende condities van onafhankelijke variabele in plaats van in groepen.

Question 11

tussen-proefpersoons-manipulatie

Answer 11

willekeurig op toeval mensen toewijzen aan groep of conditie.

Question 12

vraageffecten

Answer 12

deelnemers stellen gedrag af op wat ze menen dat onderzoeker wil vaststellen
=> oplossing: experimenteel realisme zo hoog mogelijk maken.

Question 13

proefleidereffecten

Answer 13

invloed van onderzoekers (on)opzettelijk hebben op deelnemers
=> oplossing: dataverzameling laten doen door iemand die hypothese niet kent; duidelijke schriftelijke instructies;…

Question 14

interactie-effect

Answer 14

effect van de ene onafhankelijke is afhankelijk van conditie van andere onafhankelijke variabele.

Question 15

hogere-orde interactie

Answer 15

effect van onafhankelijke variabele afhankelijk van meerdere andere onafhankelijke variabelen.

Question 16

hypothese

Answer 16

veronderstellingen die zouden kloppen als theorie klopt.

Question 17

predictie

Answer 17

vertaling van hypothese naar concrete onderzoekssituatie.

Question 18

contrabalanceren

Answer 18

systematisch variëren van variabele die niet onafhankelijk is, maar waarvan de onderzoeker vermoedt dat ze van invloed kan zijn op A.V.
- oplossing voor volgorde-effect

Question 19

inductiefase van theorievorming

Answer 19

algemeen inzicht, theorie formuleren op basis van bepaalde specifieke bevindingen.

Question 20

optreden van discrepanties (tussen gegevens en theorie) bij potentieel waardevolle theorie

Answer 20

1. theorie is abstracter en dus algemener ( minder specifiek ) dan enkel in termen van geobserveerd gedrag
2. gebruikte concepten zijn vaak analytischer dan verklaring op grond van bevindingen.
3. theorie schuift mechanisme naar voor dat beschrijft welke manier gedrag tot stand komt
   => discrepanties heel nuttig voor onderzoek; geeft weer hoe theorie in deze specifieke fase van empirische cirkel zich verhoudt tot bevindingen, gegevens
   => hoe groter discrepanties, hoe waardevoller een theorie in potentie is

Question 21

theorie toetsen

Answer 21

nieuwe hypothesen afleiden ( deduceren ) en voorspellingen doen over gedragingen die zich volgens huidige theorie zouden moeten voordoen.

Question 22

pretest of pilootstudies/ vooronderzoeken

Answer 22

onderzoekers gaan bij een steekproef van deelnemers die vergelijkbaar zijn met deelnemers van eigenlijk onderzoek na of manipulatie inderdaad werkt
= pilootstudie; vooronderzoek

Question 23

actor-observator bias

Answer 23

ons eigen gedrag schrijven we toe aan externe factoren, die van andere aan interne factoren

bv: slecht examen
↪ ik: leerkracht te moeilijk gemaakt! ↪ vriend: zal te weinig gewerkt
hebben