Hfst 7: aandacht Flashcards
alertheid en arousal
Non specifieke fysiologische toestand van de hersenen die optreedt na factoren als fysieke inspanning, psychische inspanning, farmaca, stress of emoties. De mate van fysiologische reactiviteit.
Vigilantie
volgehouden aandacht
Bourdon-Wiersma test
Een test om vigilantie te meten. Een pp moet alle patronen van vier stippen doorstrepen. Met meet hoeveel tijd er per lijn nodig is en kijkt of de tijd nodig per lijn constant of fluctuerend is en hoeveel fouten er zijn.
selectieve aandacht
aandacht richten op informatie die voor ons relevant is
gedeelde aandacht
Aandacht is een resource (middel) dat beperkt is.
multiple-resource theorie
Aandacht als verschillende ‘resource pools’ die enkel kunnen toegepast worden voor specifieke soorten processen.
Twee verschillende taken doen met dezelfde aandachtsbron gaat moeilijker.
Arousal in de hersenen
- Reticulair activerend systeem (RAS)
- Acetylcholine en noradrenaline systemen
- Thalamus
vigilantie in de hersenen
- Neurotransmitter systemen
- thalamus
- corticale gebieden (vooral rechter hemisfeer)
Selectieve aandacht in de hersenen
- Superior colliculi
- Thalamus
- Pariëtale cortex
- Frontale cortex
Reticulair activerend systeem
Heeft een belangrijke rol in het prikkelbaar maken van de hersenen via directe verbindingen, buiten-thalamische connecties en recurrente verbindingen. Ook een belangrijke rol in de slaap-waak cyclus.
Acetylcholine en noradrenaline systemen
AROUSAL: Neurotransmitters die via de indirecte baan van de hersenstam de cortex stimuleren en prikkelbaar maken via diffuse projecties. Noradrenaline gaat via de Locus Coerrulus en is gerelateerd aan stress.
De rol van de thalamus voor alertheid
Meeste projecties van RAS maken synaps in thalamus om van daaruit verder doorgestuurd te worden. Dit is een belangrijk tussenschakelstation.
Coma
Na een letsel aan de thalamus, een bilateraal letsel aan het RAS of een andere oorzaak. Er is hier dus geen arousal, geen bewustzijn of autome functies meer omdat ook het RAS beschadigd is.
vegetatieve staat
Door een gedeeltelijk letsel waarbij het RAS nog gedeeltelijk intact is, is er wel arousal, maar geen bewustzijn. De autonome functies zijn weg nog intact.
locked-in syndroom
Er is schade in de connectie tussen de motorische cortex en gebieden om beweging te genereren. Het RAS is volledig intact, ze zijn bewust, maar de patiënt zit gevangen in eigen lichaam.