HC2 + HS8&9 Flashcards
Hoofdvraag Marx
Hoe is sociale ongelijkheid mogelijk?
Antwoord Marx
Sociale veranderingen door economische conflicten tussen arbeiders en kapitalisten die ongelijkheden produceren.
Hoofdvraag Durkheim
Hoe is sociale orde mogelijk?
Antwoord Durkheim
Sociale veranderingen resulteren in verschillende onderliggende bindingen tussen mensen (samenleven en solidariteit)
Hoofdvraag Weber
Hoe is rationalisering/ modernisering mogelijk?
Antwoord Weber
Sociale veranderingen door het proces van rationalisering (manier van denken)
Kapitalisme
Gericht op winst, economisch productief en ongelijkheid
Socialisme/communisme
Alle leden van de samenleving zijn gelijk, minder economische productief en ongelijkheid
Onderzoek Marx en Engels
Waarom de kapitalistische samenleving tot steeds grotere verschillen in de levenstandaard tussen leden van een samenleving leiden.
Ideeën van Marx en Engels
Conflict tussen klassen staat centraal
Geschiedenis bepaalt klassenstrijd
Klassenstrijd bepaalt de verdere loop van geschiedenis
Achtergrond Engels
Hij was een vriend van Marx. Hij kreeg een relatie met meisje van de arbeidersklasse en was zelf eigenaar van een fabriek. Hierdoor kreeg hij een ander beeld van rijk en arm.
Normatieve component Marx
Mensen moeten de wereld kunnen begrijpen en veranderen. Hierdoor wil hij de politiek en de wetenschap aan elkaar koppelen.
Communistisch manifest
Ze roepen arbeiders op om tot opstand te komen te de uitbuiting van de kapitalisten. De arbeiders hebben niks te verliezen behalve hun ketenen.
Historisch materialisme
Samenleving wordt opgebouwd door materiële relaties tussen mensen. Economische verhoudingen zijn bepalend voor de relaties tussen mensen en de samenleving.
dwang –> strijd –> afschaffing oude dwang –> verdwijnen ongelijkheden –> gelijkheid
Òercommunisme
Aan het begin van de mensheid stond iedereen gelijk aan elkaar en alles werd met elkaar gedeeld. (volgens Marx en Engels)
Centralisatiehypothese
De kapitalistische samenlevingen bestaat uit steeds minder kapitaalbezitteres, omdat grote eigenaren de kleine door prijsafbraak uit de markt drijven. Dus alleen grote spelers blijven over en de arbeiders en kleine kapitalisten zijn de slachtoffers.
Kapitalismehypothese
Het toenemen van het kapitaal via dwang leidt tot ongelijkheid tussen arbeiders en kapitalisten.
Engels: meer bedrijfongelukken en meer kinderarbeid
Marx: meer armen, daling voedingswaarde van maaltijd en meer minst uit belastingbetalers.
Socialistische revolutie hypothese
Meer toename ongelijkheid, uiteindelijk onstaan van verzet wat leidt tot afname ongelijkheid.
Probleem: opkomst middenklasse en weinig verzet
Kapitalisme graaft eigen graf, hoezo?
dwang –> ongelijkheid –> verzet –> kapitalisme omver geworpen
Problemen klassiek historisch materialisme
Verburgelijkingsthese (opkomst middenklasse), weinig verzet, onderwijs zorgt voor minder ongelijkheid, binnen socialistische systeem ook groeiende ongelijkheid
Naam voor arbeiders
proletariërs
Naam voor kapitalisten
Bourgeoisie
Ontstaan van vervreemding
Klassenrelaties zijn ontstaan door de economische relaties tussen mensen (productierelaties) die gekenmerkt wordt door eigendom, controle en exploitatie. De kapitalisten heeft macht om de arbeiders te domineren/uitbuiten.
Human potential
Vervreemding van zichzelf (arbeiders)
Commodity fetishism
Vervreemd van onze eigen producten. Een goedkoop shirt kopen zien we als een product niet als arbeid door een kind.
Klasse an sich
Toestandsklasse: arbeiders stellen de ongelijkheid niet ter discussie en bevragen niet waarom ze weinig verdienen.
Klasse für sich
Mentaliteitsklasse: arbeiders worden bewust van hun gezamelijke positie van uitbuiting door de kapitalist.
Klassenbewustzijn
Het besef dat arbeiders behoren tot eigen sociale klasse, omdat ze zelfde belangen hebben op grond van gedeelde economische positie
Waarom heeft het proletariaat dezelfde ideeën als kapitalisten?
Religie is een opium van het volk, geschidenis wordt bepaald door de elite, onderdrukking door dominante klasse en proletariaat heeft weinig middelen om zelf ideeën te vormen.
De wet van dalende winst
Concurrentie onder kapitalisten en arbeidskracht vervangen door machines
absolute armoede
Geen inkomen om van te leven
Relatieve armoede
Uitgesloten van een manier van leven, wat de meeste mensen als vanzelfsprekend aannemen. (iedereen een iphone)
Reïficatie (verdinglijking)
Het toekennen van menselijke eigenschappen aan dingen, dus iets zien als een object wat eigenlijk vloeiende sociale relaties zijn.bv. tijd is geld.
4 redenen waarom kapitalisme nog stijgt (Dahrendoff)
De fragmentatie van de kapitalistische klasse: bedrijven niet meer van afzonderlijke families maar miljoenen aandeelhouders (dus meer mensen direct belang)
Een hogere levensstandaard
Meer werknemersorganisaties
Meer juridische bescherming
5 vormen van slavernij
Slavenhandel
Slavernij opgelegd door de staat
Kinderslavernij
Schuldslavernij
Huwelijksslavinnen
Verklaring armoede in grote delen van de wereld
Technologie
Bevolkingsgroei
Cultuurpatronen
Sociale stratificatie
Sekseongelijkheid
Mondiale machtsverhoudingen
Moderniseringstheorie
Sluit aan bij het structureel functionisme. In de rijke landen zorgt industriële technologie en kapitalistische mentaliteit voor ongekende welvaart. Bij lage-inkomenslanden is deze technologie beperkt dit komt vooral door traditie/cultuur.
4 fases modernisering
Traditionele fase
Startfase
De drang naar volledige technologische ontwikkeling
Massaconsumptie
Afhankelijkheidstheorie + 3 factoren
Arme landen worden uitgebuit door rijke landen.
1. Beperkte exportgerichte economieën
2. Gebrek aan industriële capaciteiten
3. Schulden.