HC10 Religie

Question 1

Het sacrale vs het profane

Answer 1

Het sacrale: heilige, buitengewone en het profane: buiten tempel, aardse. Religie onderscheid het sacrale van het profane.

Question 2

De theoretische analyse van religie

Answer 2

Structureel-functionele analyse
Symbolisch-interactionistische analyse
Sociale conflict benadering

Question 3

Structureel functionele analyse

Answer 3

Alles heeft een functie: sociale cohesie, sociale controle (conformiteit) en betekenisverlening (groter doel).

Question 4

Symbolisch interactionistische analyse

Answer 4

Religie is sociaal geconstrueerd, door rituelen (pasen, kerst, communie) wordt de onderscheid tussen het profane en sacrale versterkt.

Question 5

Sociale conflict benadering

Answer 5

Religie als steunpilaar voor ongelijkheid en als je dit wilt bestrijden dan ga je in tegen de wil van god. bv. god zegt dat vrouwen gemaakt zijn voor mannen en toch zijn er veel vrouwen die gelovig zijn.

Question 6

Wat is secularisering?

Answer 6

De historische afwijzing van het belang van het sacrale. Het profane neemt toe en het sacrale neemt af.

Question 7

Sterft religie uit door secularisering?

Answer 7

Veel mensen denken wel, maar er zijn constant nieuwe religieuze bewegingen en we vieren nogsteeds pasen en kerst enzo.

Question 8

Secularisering als privatisering (Luckmann)

Answer 8

Religie wordt een exclusief, psychologisch fenomeen zonder netwerken. Het is oppervlakkig en met weinig consequenties. Beïnvloed niet hun stem en gedrag.

Question 9

Secularisering als een zichzelf limiterend proces

Answer 9

Sociale ongelijkheid moet gecompenseerd worden door religie, maar religieuze instituties worden wereldser. Waardoor het uiteindelijke doel niet behaald kan worden: eeuwig voortleven, dus ontstaan er nieuwe cults en sekten om deze te vervangen.

Question 10

Secularisering als afname gezag en religie (Mark Chaves)

Answer 10

Laicization: seculiere (niet- religieuze) instituties worden belangrijker. –>
Internal secularization: Religieuze instituties conformeren aan seculiere wereld. –>
Religious disinvolvement: afname geloof en kerkgang

Question 11

Verklaring voor secularisering

Answer 11

Structurele differentiatie
Vermaatschappelijking
Rationalisering
Egalitarisme en culturele diversiteit

Question 12

Structurele differentiatie

Answer 12

Functionalistische perspectief: Religie heeft een loss of purpose gekregen. Scholen, gezondheidszorg etc. worden nu verzorgd door mensen die ervoor geleerd hebben, niet meer door geestelijken (door verzorgingstaat). Hierdoor morele en spirituele rol ook minder.

Question 13

Vermaatschappelijking

Answer 13

Verwant aan differentiatie –> staat neemt dingen zoals huwelijk en geboorte over van de kerk.
De kerk staat minder centraal en dit vermindert de plausibiliteit (geloofwaardigheid)

Question 14

Rationalisering (onttovering)

Answer 14

Weber: religie is de reden dat onttovering er is.
Dualisme is de start
Protestanten
Opkomst wetenschap

Question 15

Egalitarisme en diversiteit

Answer 15

Reformatie (protestanten): Gelijkheid in ogen van god (priesters niet belangrijker) –>
gelijkheid nodig voor industrialisering, hoort nieuwe normen en waarde bij –> meer aandacht voor individu, minder voor collectief –> dit zorgt voor pluralisme –> verminderde plausibiliteit –> secularisering.

Question 16

Waarom hebben protestanten meer last van plausibiliteit dan katholieken?

Answer 16

Protestanten hebben een directe relatie met god (niet via paus):
1. Moeillijk te geloven in een god die er niet is
2. Moeilijk te geloven in een gruwelijke god die alles van te voren al heeft bepaald (zoals dat iemand kanker krijgt).
3. Protestants individualisme leidt tot religieus pluralisme. –> dit zorgt voor minder plausibiliteit want iedereen gelooft net in iets anders.

Question 17

Dualisme als start secularisering

Answer 17

Idee van Judaisme is dat er maar 1 god is en die is niet op de wereld. –> dualisme (onderscheid profaan en sacraal van god) –> begin secularisering want hij is niet op de aarde dus je kan niet met hem communiceren.
Transcendentie: god en de wereld zijn 2 ipv 1
Ethische richtlijnen: bijbel
Historisering: Wereld begin (god maakt aarde) en einde (judgementday).

Question 18

Tegen secularisering

Answer 18

Sociale transities
Cultural defense
Religieuze markten

Question 19

Sociale transities

Answer 19

vb van immigranten: Ze verhuizen naar een ander land waardoor ze zich juist meer gaan vasthouden aan het geloof (als houvast) dan mensen die in het land blijven.

Question 20

Cultural defense

Answer 20

De overgebleven christenen klampen vast aan het geloof, omdat de rest het niet meer doet. Net als wanneer je een argument wilt winnen, je bent steeds meer overtuigend van je eigen idee als iemand zegt dat het niet waar is.

Question 21

Religieuze markten

Answer 21

Supply-side theorie: mensen hebben altijd behoefte aan zingeving (geloof geeft dit). Door religieus pluralisme zorgt ervoor dat juist meer mensen gaan geloven. Want je kan eigenlijk gewoon kiezen waarin je gelooft.

Question 22

Nieuwe vormen

Answer 22

Atheïsten: god bestaat niet
Agnosten: weten niet zeker of god bestaat
Gnosten: Individueel spiritualisme (zelfspiritualiteit) –> past bij individualistische cultuur