HC 5 - Transcriptomics Flashcards
Hoorcollege 5
Wat is het transcriptoom?
Alle RNA die op een bepaald moment in de cel aanwezig is
In theorie omvat het transcriptoom meer dan alleen het mRNA? Waar of niet waar
Waar, maar in praktijk niet
Wanneer er een gelelektroforese met RNA wordt gedaan, worden er voor verschillende weefsels dezelfde banden zichtbaar: welke?
van boven naar onder
-dikke banden: 28S rRNA en 18S rRNA
-dunnere banden onderin: 5.8S rRNA, 5S rRNA en tRNA
-mRNA zie je niet: zit uitgesmeerd over de gehele bovenzijde van de gel
Hoeveel procent van het transcriptoom is rRNA? en mRNA?
80% rRNA en <5% mRNA
Is de grootte van een mRNA variabel? En waar hangt het dan van af
Ja, het hangt af van de som van de lengtes van alle exonen in het gen
Wat is het grootste mRNA?
van titin (TTN) > 20 min nodig voor transcriptie
96% van het RNA in non-coding. Noem enkele soorten non-coding RNA met functies
-Pre-rRNA: voor translatie
-Pre-tRNA: voor translatie
-snRNA: voor splicing
-miRNA en siRNA: regulatie van mRNA degradatie en daarmee controle van genexpressie
Elk type RNA heeft een karakteristieke grootte-distributie. Waar of niet waar?
Waar
Wat is tRF?
Een RNA wat door tumoren wordt uitgescheiden waarvan de functie onbekend is
Waarom is het kwantificeren van RNA in gewicht niet zo interessant?
De grootte en daarmee het gewicht van verschillende soorten RNA moleculen verschilt
Welke kwantificatiemethode voor RNA is wel interessant? En wat blijkt hieruit?
Het aantal moleculen meten
> grootste RNA op basis van massa is rRNA maar op basis van aantal moleculen is tRNA
> mRNA lijkt meer voor te komen op basis van gewicht dan op basis van aantal moleculen
Soorten post-transcriptionele modificaties
-End-modification (5’-cap, poly-A-tail)
-Splicing
-Cutting
-Chemical modifications (addition chemical groups)
Hoevaak komt alternative splicing voor?
bij 95% van de genen
Zijn splice plekken variabel?
Ja, de splice plekken verschillen per weefsel (positie is hetzelfde, maar of er daadwerkelijk gespliced wordt verschilt: alternative splicing)
Hoe kan exon skipping leiden tot andere lokalisatie?
Door het skippen van een signal sequence in een exon kan de lokalisatie van een genproduct veranderen
Door alternative splicing ontstaan er meer verschillende transcripten uit een aantal coderende genen. Hoe groot is de vergrotingsfactor?
10x. Van ~20,000 verschillende coderende genen naar meer dan 200,000 verschillende transcripten (maar dit niet allemaal tegelijk: genexpressie is gereguleerd: niet alle genen zijn actief in alle cellen, en ook niet evenveel in alle cellen)
Alle celtypes hebben gelijk/verschillend DNA en gelijk/verschillend RNA
Gelijk DNA, verschillend RNA
Waarvoor is verschillende genexpressie in verschillende celtypes essentieel?
Specifieke vorm en functie van celtypes
Hoe wordt de hoeveelheid mRNA gereguleerd?
Door transcriptie en degradatie
Bij transcriptomics wordt de genexpressie gemeten. Met welke aanname?
Dat de hoeveelheid mRNA een goede maat is voor genexpressie in de zin van synthese van het eiwitproduct
Genregulators
-Enhancers
-Promotors
-Activators
De (half-)life van RNA wordt door RNA stabiliteits regulatie bepaald. Waar hangt dit van af?
-5’- mCAP
-3’- polyA tail
-RNAi > functionaliteit van noncoding RNAs
Wat is transcriptomics?
Het meten van de aanwezigheid en kwantiteit van alle verschillende RNA moleculen in een weefsel of cel.
Omics definitie
Kwantificeren of bestuderen van een complete collectie moleculen van een bepaalde soort.
> praktisch onmogelijk
Wat is Northern Blotting?
Het blotten van RNA
-Klein enkelstrengse probes op de blot hybridiseren aan transcripten en tonen aan welke transcripten aanwezig zijn
- <5 genen tegelijk
RT-PCR
PCR mbv Reverse Transcriptase
-<10 genen tegelijk
DNA microarray
Plaatje met een raster waaraan probes hybridiseren met RNA en de emissie van straling/kleur zorgt voor detectie van RNA
- 1,000-10,000 genen tegelijk
RNA-seq: aantal genen te meten
nagenoeg alle
Welke technieken voor RNA meting vallen onder de omics?
DNA microarray en RNA-seq
> Northern blot en RT-PCR zijn non-omics
Stappenplan maken Illumina library (genomics)
-Genomisch DNA fragmentatie
-Adapter ligatie met p5 en p7 aan respectievelijke flanen
-PCR amplificatie
-Finished library