HC 5: aneurysma abdominale aorta Flashcards

1
Q

Onder welke chirurgie valt een aneurysma?

A

Aneurysma van de aorta ascendens: hart/long chirurg
Aneurysma abdominale aorta: vaatchirurg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zijtakken abdominale aorta?

A
  • truncus coeliacus: a. lienalis, a. gastrica sinistra, a. hepatica communis
  • a. mesenterica superior
  • a. mesenterica inferior (altijd betrokken bij abdominale aneurysma)
  • aa. renalis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoe kan je een abdominale aorta voelen?

A

Bij palperen onder de navel voelen of je de aorta nog voelt (normaal is de bifurcatie dan al geweest).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de prevalentie van aneurysma?

A

Meer bij mannen dan bij vrouwen en toenemend met de leeftijd. Ook is roken een erg grote risicofactor

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is de definitie van een aneurysma?

A

Een abdominaal aorta aneurysma is een permanente verwijding van de aorta met een diameter minimaal 1,5 keer de wijdte van de normale diameter. Verwijde aorta meer dan 3 cm in diameter.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe maak je een waarheidsgetrouw beeld van een aneurysma?

A

CT in sagitale vlak (door dilatatie duwt het zich omhoog van de wervelkolom en zou transversaal niet goed zijn).
Ook is echo de gouden standaard om ruptuurrisico te bepalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Vormen van aneurysma’s?

A
  • Fusiforme aneurysma (het bloedvat is in alle richtingen in gelijke mate aan het dilateren)
  • Sacculair (aan een kant is er verzwakking van de wand, er is bolling opgetreden, veroorzaakt door infectie, trauma of geruptureerde plaque, gevaarlijker)
  • Pseudoaneurysma (vals aneurysma, er is een bloeding in het omliggend weefsel door druk in de holte blijft de holte bestaan, het is vaak een fout van arts/chirurg)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Risicofactoren abdominaal aorta?

A
  • Roken
  • Mannelijk geslacht
  • Leeftijd
  • Hypertensie
  • Hyperlipidemie
  • Familiair (bindweefsel, of met zn allen roken)
  • COPD, komt mede door rookgedrag of verhoogde druk
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Verschil aneurysma en atherosclerose:

A

Aneurysma is een degeneratief proces in de adventitia.
Atherosclerose speelt zich meer af in de intima.
De comorbiditeit en risicofactoren zijn hetzelfde.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Groei aneurysma:

A
  • Groei is progressief bij grotere diameter
  • Voor aneurysma > 5 cm: 5 mm per jaar
  • groei afhankelijk van risicofactoren.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Diagnose stellen van een aneurysma:

A
  • Vaak zijn ze asymptomatisch
  • Lichamelijk onderzoek: sensitiviteit neemt toe met de diameter van AAA, neemt af met grote diameter van de buik dus is niet volledig betrouwbaar
  • Ruptuur is te laat, vaak wordt het dan pas gevonden of bij toeval
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Beeldvormend onderzoek:

A
  • Allereerst echo, want de diameters zijn gebonden aan ruptuur risico’s
  • CT om zijtakken te bestuderen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat doe je bij een asymptotische patiënt?

A

Bij een asymptotische patiënt kan je met een operatie verslechteren, je doet aan risico management. Het is ruptuur risico tegen operatie risico.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Vanaf wanneer neemt het risico op ruptuur erg toe?

A

Bij een drempel van 5,5 centimeter, het operatierisico ligt tussen de 0,5-5% Vanaf 5,5 cm is het risico 5-10 % kans op ruptuur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Waarvan is het operatierisico afhankelijk?

A
  • Type operatie (open of endovasculair)
  • leeftijd
  • comorbiditeit (mi, copd, nierinsufficiëntie)
  • geslacht
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is het verschil tussen man en vrouw bij aneurysma?

A
  • Drempelwaarde ruptuurrisico bij vrouw is 5 cm
  • Vrouwen ruptureren eerder
  • Complicatierisico is groter door behandeling op hogere leeftijd en gebrek aan apparatuur
17
Q

Hoe werkt open chirurgie?

A
  • Volledige mediale laparotomie.
  • Bifarcatie prothese of buisprothese.
  • darmen mogen de prothese niet raken, kan schuren en leiden tot fistels doordat het de darmwand doorboort. De aneurysmamantel sluit je over de prothese heen.
  • aorta kan 4 tot 6 uur afgekneld zijn onder de nierarterie, daarboven heb je maar een halfuur.
17
Q

Hoe werkt open chirurgie?

A
  • Volledige mediale laparotomie.
  • Bifarcatie prothese of buisprothese.
  • darmen mogen de prothese niet raken, kan schuren en leiden tot fistels doordat het de darmwand doorboort. De aneurysmamantel sluit je over de prothese heen.
  • aorta kan 4 tot 6 uur afgekneld zijn onder de nierarterie, daarboven heb je maar een halfuur.
18
Q

Complicaties aorta operatie?

A
  • Myocardinfarct 15%
  • pneumonie 8-12%, door pijn van de snee ga je oppervlakkig ademen wat bacteriën ophoopt.
  • nierfunctiestoornissen 5-12%
  • sigmoid ischemie, door opofferen van a.mesenterica inferior.
  • ischemische ledematen, embolien
  • paraplegie, lumbaal arteriën vormen netwerk met intercomtaal arteriën die zijn opgeofferd door atherosclerose
  • wondinfecties
  • bloeding
19
Q

Wat is EVAR?

A

Endovascular aortic repair:
Aan binnenkant aorta worden prothesen gezet, Brooke configuraties vormen een nieuwe binnenwand. Stent neemt druk van bloed over, waardoor er geen druk op aneurysma staat.

Voorwaarden:
- gezond stukje onder a. renalis hebben, stent is bloeddicht
- iliaca nodig waar je in kan landen
- groot genoeg arterie om vanuit de lies naar binnen te brengen (probleem bij vrouwen)

20
Q

Hoe wordt de stent goed geplaatst?

A
  • markers geven aan waar de oriëntatie is voor lange en korte poot.
  • blaast op met ballon, om goed aan te duwen
  • weerhaakjes zorgen ervoor dat hij niet zakt.
  • prikt beide liezen aan, 1 voor grote deel prothese en 1 voor andere deel.
21
Q

Wat moet je zien aan het aneurysma na stentplaatsing?

A

Mag niet groter worden en wordt het liefst iets kleiner of blijft hetzelfde. Groter worden wijst op lekken. Bloed wat vanuit de zijtakken in het aneurysma zit stolt en verdwijnt.

22
Q

Voor- en nadelen 2 aorta reparaties:

A

Open:
- altijd mogelijk
- COPD
- Aortaklem 4 uur
- Groot litteken
- nierinsufficiëntie
- lange termijn voordeel

EVARL
- morfologie
- lokale anesthesie
- percutaan
- minimaal invasief
- contrastmiddel
- korte termijn voordeel

23
Q

Welke symptomen kan je hebben bij ruptuur/bloeding van acuut aneurysma?

A
  • Pijn epigastrio
  • Pijn straalt uit naar rug
  • misselijk/braken/zweten
  • Hemodynamisch instabiel (hoge pols, lage tensie)
24
Q

Wat moet je doen met mensen in shock door acuut aneurysma?

A

Niet vullen, ze leven door even hoge druk in peritoneum als bloeddruk. Als het verder scheurt ga je weer bloeden.

25
Q

Overleving acuut aneurysma en ruptuur?

A

Overlijden bij ruptuur: 80% overlijdt binnen 6 uur en 90% binnen 24 uur, < 1 % haalt 3 maanden
Overleving acuut aneurysma:
50% haalt ziekenhuis niet, mortaliteit van de operatie in acute situatie 50%