Hc 5 Flashcards
Filosofie
Datgene wat we doen als we ergens op reflecteren als we de vanzelfsprekendheden ter discussie stellen, dat is filosofie. Nog wat specifieker: ‘Filosofie is het verlangen naar wijsheid of kennis dat wordt bevredigd door redenering of rede toe te passen bij het blootleggen van het illusoire karakter van vermeende trivialiteiten.’
Wetenschapsfilosofie
Je kan je in de filosofie richten op veel fenomenen en eentje hiervan is de wetenschap. Wetenschapsfilosofen willen weten wat wetenschap precies is. Dit is de algemene wetenschapsfilosofie.
In de vorige eeuw is een belangrijke ontwikkeling geweest dat ook wetenschapsfilosofen zich gaan specialiseren. Zo heb je een filosoof van de biologie als wetenschap, etc. Dit is de bijzondere wetenschapsfilosofie. Dit was misschien niet de beste beslissing ooit, want je kan je beter focussen op algemene wetenschap.
Conclusie francis bacon
“proberen wij op de juiste manier informatie te
verzamelen over de wereld?”. Het gaat Francis Bacon dus over de
meest betrouwbare bron van informatie over de wereld.
Wetenschap volgens francis bacon
Volgens
hem moest het niet volgens de oude Grieken of Romeinen (de
deductieve manier waarbij je luistert naar je voorouders), maar de
inductieve manier. Dit is de huidige manier, want je observeert,
verzamelt data en probeert heel voorzichtig algemene conclusies
te trekken. Hieruit doe je weer andere voorspellingen die je kan toetsen en dit onderzoek je opnieuw. Dit is hoe we wetenschap doen en is in principe dus niks nieuws. Precies zoals de ontdekkingsreizigers met schip op zee gingen, zo doen we dat ook met onze nieuwe manier van wetenschappelijk onderzoek.
Instauration magma
Dit was de grote wederopbouw van de wetenschap en was eigenlijk een grote hervorming van alle kennisprocessen
Wetenschappelijk revolutie volgens bacon
Francis Bacon stelde geen wetenschappelijke revolutie voor, want de wetenschap bestond nog niet maar het is een revolutie in ons denken zelf. We hebben geleerd hoe je de meest betrouwbare informatie over de wereld kan inwinnen. Dit is dus die inductieve methode. Een revolutie is iets wat in een korte tijd plots gebeurd. De wetenschappelijke revolutie was een langdurend proces. Is dit dus eigenlijk wel een revolutie?
Aspecten wetenschappelijke revolutie
- Als wetenschapper verwerp je elke autoriteit. Je kan niet zeggen dat iets klopt omdat
Aristoteles dit ooit zei. Het autoriteitsargument is dus verworpen en je moet dus steeds meer
verwijzen naar waar je de informatie vandaan hebt. - We vinden waarnemen/observeren belangrijker dan denken. Wat je ziet is primair en heeft
prioriteit. Als je weet dat het een hommel is die voorbij vliegt, dan kunnen hommels vliegen. - Op basis van een beperkt aantal gegevens doe je algemene uitspraken. Pas er dus mee op,
want dit gaat niet altijd goed. - Als het heel moeilijk is om te observeren wat er gebeurd in “het wild”, probeer dan data te verzamelen op een manier waarop het lijkt alsof je in een experiment zit.
- Wetenschap heeft altijd te maken met wiskunde. Er worden wiskundige modellen gebruikt en hierdoor hebben we het idee dat we echt iets weten.
Francis bacon als christelijke denker
Hij probeerde aan te geven dat we het paradijs willen herscheppen. Dit paradijs van Adam en Eva willen we terugwinnen, daarom doen we wetenschap. Dan willen we de controle over de wereld en de goddelijke onschuld van de mens herstellen. We vormen de wereld om om het paradijs opnieuw te herscheppen. Kennis is macht, is een boodschap die je uit zijn werk zou kunnen maken. Je moet alle vooroordelen en fouten (idols of the mind) dus uit je hoofd krijgen. Om de paradijselijke toestand opnieuw te scheppen hebben we kennis nodig door middel van wetenschap. Het doel van wetenschap legt hij niet in de wetenschap, maar daarbuiten. Hij zegt als het ware “Hier heb je de wetenschap, wat gaan we ermee doen?”. We kunnen de wetenschap dus beschouwen als het meest krachtige instrument om iets te bereiken wat buiten de wetenschap ligt.
Belangrijke punten vanuit christendom om wetenschap te gebruiken
De nadruk op de Vita Activa (het leven van doen) moet groter zijn dan die op het Vita Contemplativa (het leven van denken).
Door controle over de natuur te krijgen proberen we Gods paradijs en de goddelijke onschuld van de mens te herstellen.
Hiervoor hebben we dus wetenschap van experimenten en inductie nodig.
Charles sanders pierce
The fixation of belief;
Mensen zitten zo in elkaar dat ze er niet tegen kunnen als ze echte twijfel voelen en niet weten wat er gaat komen. Het werk van Charles Darwin is hierin belangrijk. Mensen willen namelijk weten hoe het zit. Hij denkt dat het komt omdat wij biologische organismen zijn die in een zwaar proces van natuurlijk selectie zijn geworden wie we zijn en echte twijfel hebben we hieraan overgehouden. Een echte twijfel kom je alleen vanaf door je overtuigingen vast te leggen.
Verschillende manieren om van twijfel af te komen
- tenacity
- Autoriteit
- A priori
- Science
Tenacity
Je houdt je vast aan de overtuigingen die je al hebt en je laat je door niks beïnvloeden. Niks kan jou overtuigen van iets anders en deze koppigheid zorgt ervoor dat je niet in een toestand van twijfel komt. Helaas zitten mensen zo niet in elkaar en praat je met mensen die anders denken. Dan ga je je soms afvragen wat nou waar is en als dat belangrijk is dan wil je weten hoe het zit, dan keer je tot een autoriteit.
Autoriteit
Je gelooft wat een autoriteit zegt en zo kom je niet in twijfel. Er zijn wel mensen die in twijfel stellen wie er dan een autoriteit is.
A priori
Dit is de methode waarbij je zegt wat axioma’s zijn (vanzelfsprekendheden) en alles wat daaruit volgt (theorema’s) die accepteer je ook en zo kom je niet in een toestand van twijfel. Totdat je gaat nadenken over welke set van axioma’s je gaat geloven en welke niet.
Science
Dit is de methode die je toepast op zo’n manier dat als je tot overtuigingen komt dat het risico dat je ze moet herzien minimaal is.
De methode van wetenschap is erg simpel,
want dit is elke methode van onderzoek
onder de voorwaarde dat de wereld onafhankelijk is van hoe je denkt dat de wereld is. Jouw persoonlijke mening van de wereld is de wereld dus immuun voor. Uiteindelijk komen we dan uit op dezelfde conclusie. Peirce heeft dus een andere definitie van wetenschap dan Francis Bacon. Als het risico van het moeten herzien klein is, dan vinden we dit geweldig want dan hebben we minder twijfel.
Pragmatisme
een manier om ons te helpen in een omgeving waarin we ons bedreigd voelen en we controle over willen hebben. We hebben dus wetenschap en aan de andere kant een doel buiten de wetenschap om deze wetenschap voor te gebruiken.
Pragmatisch maxime
is dat de concepten (elektron, menselijke ziel) die we bedoelen het beste tot uiting komen in ons handelen. Als je wil weten wat we met deze concepten bedoelen, dan is wetenschap de beste manier om dit te onderzoeken. Het pragmatisme gebruikt dan ook de wetenschappelijke methode om ervoor te zorgen dat onze overtuigingen onafhankelijk zijn van onze gedachten.
Pragma
In het woord pragmatisme zit het woordje pragma dat verwijst naar verwijzen. In Amerika denken ze dat je pas ziet wat iemand gelooft als je ziet wat diegene ziet. “Show don’t tell.”. Wat iemand gelooft zie je dus echt pas in iemand zijn/haar daden en acties.
Charles perce; wetenschap is er
om controle te krijgen over onze omgeving (dus dat je snapt dat als je A doet dat je B kan verwachten).
John dewey
Eens met charles pierce. Sterker nog, dit kan een van de redenen zijn waarom we zijn geworden die we zijn. Een van de kenmerken van het menselijk brein is dat we opzoek zijn naar dat soort omgevingen waarin we ons zo goed mogelijk op ons gemak voelen. Als controle weg is, dan zie je pas echt wat voor wezens we zijn. We proberen ons dan te verplaatsen naar een situatie waarin we ons wel comfortabel voelen of we proberen de situatie te veranderen.
Dewey: ‘Denken is een reactie op het twijfelachtige.’
John Dewey komt in een artikel tot ongeveer dezelfde manieren die we gebruiken om ons op ons gemak te voelen als Pearce;
- dogmatic
- critical
- axiomatic
- scientific
Dogmatic
In eerste instantie denken we dat onze ideeën vaststaand en onveranderlijk zijn. Je moet aan de universiteit niet dogmatisch denken, maar kritisch. Het is wel handig want je voelt je helemaal oké. Je hebt het gevoel dat je weet wat er aan de hand is want je houdt vast aan bepaalde dogma’s waarvan je niet eens precies weet waar je ze vandaan hebt. Het probleem is dat we er langzaam achter komen dat de werkelijkheid ingewikkelder is dan we in eerste instantie dachten. Dogma’s brengen ons in de problemen in deze complexe samenleving.
Critical
We willen ons handhaven in een situatie die heel complex is. De kritische fase is de fase waarin we erachter komen dat onze dogma’s niet werken. Bepaalde gevallen kunnen we namelijk niet oplossen met de vaststaande en onveranderlijke ideeën van het dogmatisch denken. In de kritische fase gaan we met elkaar in debat, omdat we een nieuwe en effectieve manier moeten vinden om die bepaalde gevallen op te lossen. Deze discussies leiden niet tot stabiliteit en daarom mag deze fase niet te lang duren. De macht van de politiek is het enige wat zegt wat we uiteindelijk gaan doen.
Axiomatic
Laten we proberen te achterhalen waar we het allemaal over eens zijn. Als dit onze axioma’s zijn, dan kunnen we hier op verder bouwen. Maar eigenlijk zit hier nog wel een bepaalde mate van contingentie/toeval in. Dewey zegt dus ook dat er een soort van smaak zit aan axioma’s. Dit maakt dat je bepaalde axioma’s wel accepteert en andere niet.
