HC 3 development Flashcards
ampulle
specifieke plek in de eileider waar ei en sperma zich ontmoeten en bevruchting plaatsvind
capacitation?
proces van klaarmaken spermacel
- bij binnenkomen van het cytoplasma van de eicel laat de spermacel zijn plasmamembraam achter
- > tipje spermacel bevat acrosome; bevat enzymen die de wand afbreken
lagen om ovum waar sperma doorheen moet
- corona radiata
- zona pellucida
ootid
als het spermacel binnen is heet het ovid met hem erin een ootid. deze heeft een haploide aantal chromosmen
zygoot en blastocyt
als de kernen van beide cellen smelten heet het een zygoot die vervolgen gaat celdelen en dan blastocyst word.
bestaat uit een inner cell die de voorloper van de stam cellen zijn.
duur van fases
- sperm+ovum -> ootid is de eerste dag
- zygote
- blastocyst = 4-6 dagen
- implantatie = 14 dagen
- embryo = 56 dagen
- foetus
ectopic pergnancy
wanneer de eicel niet naar de baarmoeder is gegaan, maar in de eileider is gaan nestelen
richting van groei
groei en differentiatie vinden van binnen naar buiten plaats
wanneer kun je al hersenstructuren zien
na 20 weken
stappen van hersenvorming
- gastrulation
- neurolation
- neural proliferation
- migration
- myelination
- abortisation
- synaptogenese an apoptose
gastrulation
de embryo neemt zijn multicellulaire vorm in een proces genaamd invagination, waarin de embryonische cellen zich ionvouwen en 3 cellagen vormen (buiten naar binnen).
- ectoderm (CNS)
- mesoderm (spieren en botweefsel)
- endoderm (ademhaling en spijsvertering)
als resultaat hiervan vormt er een cilinder achtige structuur in de mesoderm genaamd de notochord (goradosalis) wat komt uit een gebied genaamd de primitive streak, deze zorgt voor symmetrie van het embryo en uiteindelijk het lichaam.
neurolation
vormen van de neurale buis door het opvouwen vanaf het midden van de neurale plaat, hierdoor vormt zich eerst de neurale groef die uiteindelijk buis word. dit wordt het centrale zenuwstelsel.
somieten
links en rechts van de buis zijn de mesodermcellen dikker en die noemen we somieten.
naast de somieten?
naast de somieten zitten progenitor cellen voor de ruggengraat; deze kunnen differentieren in een specifiek type cell, maar kan niet alles worden en niet zo vaak delen
waar vormt zich het brein
aan de voorzijde van de neural buis vormen de hersenen
neurale buis fouten
- spina bifida = niet volledig dichte neurale buis
- anencefilie = hersenen of deel ervan ontbreekt.
wat betekent fouten bij neurale ontwikkeling voor beleid
vroeger was foliumzuur toevoegen aan eten verboden, maar nu het blijkt te helpen bij celdeling word het eten van foliumzuur juist aangemoedigd voor zwangere vrouwen.
neurale proliferatie
ontstaan nieuwe cellen op snel tempo
vooral deel neurale buis word snel groter; ontstaan stamcellen, neuronen en gliacellen
als het anterieure eind van de neurale buis groter word kun je de hersenstructuren zien
structuren van de hersenen
- rhombencephalon = achterhersenen
- mesencephalon = midbrain
- prosencephalon = voorbrein
mirgatie
reis van neuronen naar hun bestemming
bepaald door genetische code
guided door radial glia
als op plek dendrieten vormen en geven vorm aan de neuron.
myelinesatie
om axonen komt myeline om snelheid van transmission tussen neuronen te versnellen.
begint in spinal cord
abortisation
groei van dendriten
synaptogenese en apoptose
- synaptogenese = vormen van synapsen zodat neurotransmitters gestuurd en ontvangen kunnen worden
- apoptose = voorgeprogrameerde celdood
hersenontwikkeling na geboorte
diencephalon vooral af bij de geboorte, maar telencephalon en rhomcephalon gaan door met ontwikkelen tot leeftijd 2,5
adolescenten hersenen
- grijze mas gaat omhoog witte omlaag
- orbitofrontale cortex groeit
- mesolimbische gebieden groeien
- amygdala groeit
volwassenen hersenen
- groete neuronen krimpen
- kleine neuronen nemen toe
- nog meer afname grijze en toename witte mas
- totale volume daalt
Barker hypothesis
baby- en hart en vaatziekten zijn gecorreleerd 70 later. het hebben van een laag geboortegewicht als resultaat van ondervoeding hangt samen met hart- en vaatziekten.
komt ook naar voren tijdens de hongerwinter; je ziet dat kritieke periode belangrijk is. bij dieren ook
Fasd en roken
foetal alcohol syndroom
- fasd; verandert iets in de genen waardoor de kinderen hiermee dezelfde afwijkende verschijnselen krijgen
- roken; kinderen van ouders die roken zouden minder wegen en meer kans hebben op ADHD of symptomen ervan
(her)programmeren
gen omgevingsinteractie kan leiden tot herprogrammering
- gen; Dna-methylathion (gen expressie)
- cel verandering in functie of mitochondria
- organen veranderen in nummer en ratio van celtypes
- systemen zoals het imuumsysteem
effecten van stress tijdens zwangerschap
- slechtere interactie met moeder
- aandacht regulatie problemen
- meer illness/symptomen in infancy
- minder “goede” bacterien en meer “slechte” in buik in fant
studie Bea van den Bergh
ook stress en zwangerschap
veranderingen in;
- foetal behavior; minder beweging en veranderingen in slaap ritme
- temperament; hogere irritatie en moeilijk temperament en meer activiteit
- self reported angst en depressie in kind en adolescent
- HPA-axis in asolescenten hoger, lagere cortisol profiel
meting over stress en observatie feuten
op macroniveau gedragsverschillen en op microniveau lijken de verschillen gerelateerd te zijn aan hersenverschillen bij adolescenten
gewenning aan stimulus
- hoe hoger de angst van de moeder hoe minder gewenning op herhaaldelijke stimulus
- ook verandering in reactie op angstige stimulu
- hogere reactie bij angstige visuele stimuli als moeder meer stress had
- meer mindfullness zou juist leiden tot meer habituatie.
welke mechanismen zorgen voor gen-omgevingsinteractie
- cortisol en HPA-axis; veel cortisol kan de foetushersenen beïnvloeden
- cortisol en placenta; een enzym in de placenta zorgt ervoor dat een teveel aan cortisol omzet in niet-schadelijke stof, maar soms zoveel cortisol
- neurotransmitters; effect op celmigratie van cortisol
- epigenetische veranderingen; DNA zelf verandert niet, maar beopaalde stukjes worden aan of uitgezet
- erfelijkheid
