HC 10 - Voorrang en rechtstreekse werking Flashcards
Simmenthal II
Voorrang van Unierecht heeft zowel betrekking op nationaal recht van latere datum als op nationaal recht van eerdere datum. De nationale rechter moet met het Unierecht strijdige wetgeving buiten toepassing laten en hoeft hiervan het oordeel van de wetgever niet af te wachten.
Defrenne
Artikel 157 VwEU inzake de gelijke beloning van mannen en vrouwen is voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk geformuleerd, zodat de bepaling rechtstreekse werking heeft in de nationale rechtsorden van de lidstaten. Bovendien is sprake van horizontale rechtstreekse werking, waardoor ook handelen van particulieren onder de werkingssfeer van de bepaling valt. 2. Omwille van rechtszekerheid kan echter niet met terugwerkende kracht loon worden gevorderd
Onderscheid directe & indirecte discriminatie. Indirecte discriminatie geeft GEEN rechtstreekse werking, direct geeft dit wel.
Marshall
Bij niet tijdige omzetting van richtlijnen kunnen particulieren zich jegens de overheid beroepen op voldoende duidelijke en onvoorwaardelijke richtlijnbepalingen, ongeacht of de overheid optreedt in publiekrechtelijke of privaatrechtelijke hoedanigheid. Horizontale en omgekeerde verticale rechtstreekse werking van richtlijnen is echter in beginsel uitgesloten. Dit houdt verband met de rechtszekerheid en het onderscheid tussen richtlijnen en verordeningen
Kolpinghuis
Niet tijdig of niet juist omgezette richtlijnen hebben geen omgekeerde verticale rechtstreekse werking. Dit houdt in dat de overheid zich niet jegens de burger op de niet omgezette richtlijnbepalingen kan beroepen, ook niet als deze voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk zijn geformuleerd. 2. De nationale rechter zal de nationale wetgeving wel richtlijnconform moeten interpreteren, in acht nemend het doel en de bewoordingen van de richtlijn. De richtlijn kan echter niet uit zichzelf bepalend zijn voor de strafrechtelijke aansprakelijkheid
Faccini Dori
Niet tijdig of onjuist omgezette richtlijnen kunnen geen zelfstandige verplichtingen voor particulieren in het leven roepen en hebben dus geen horizontale rechtstreekse werking, ook niet als de betreffende bepalingen voldoende nauwkeurig en onvoorwaardelijk zijn geformuleerd. Anders zou het onderscheid tussen richtlijnen en verordeningen immers vervagen. Dit ontslaat de rechter echter niet van de verplichting de volle werking van de richtlijn te verzekeren door middel van richtlijnconforme interpretatie (hetgeen de facto hetzelfde resultaat kan hebben).
Wells
Weliswaar heeft een richtlijn geen horizontale en omgekeerde verticale rechtstreekse werking, maar dit doet niet af aan de mogelijkheid dat een rechtstreeks beroep van een particulier op een richtlijn jegens de overheid omgekeerde verticale effecten voor een derdebelanghebbende kan hebben. Het feit dat een derde (mogelijk) nadelige effecten ondervindt van het beroep op de richtlijn staat dus niet in de weg aan de mogelijkheid van een rechtstreeks beroep op de richtlijn jegens de overheid (driehoekssituatie).
Kraaijeveld
Het feit dat een richtlijnbepaling niet voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk is en derhalve geen rechtstreekse werking heeft sluit niet uit dat de rechter de mogelijkheid heeft om te toetsen of de nationale instanties de grenzen van hun beoordelingsmarge niet hebben overschreden (objectieve rechtmatigheidstoetsing). Hierbij gaat het niet zozeer om de rechtmatigheid van een rechtshandeling en bescherming van rechten (want de richtlijn werkt niet rechtstreeks), maar om (marginale toetsing van de) rechtmatigheid van wetgevend optreden
Janecek
Illustratie van zowel de objectieve rechtmatigheidstoets als de rechtstreekse werking van richtlijnen. Het gedeelte van een richtlijn(bepaling) dat rechtstreeks werkt kan de rechter integraal toepassen ten behoeve van een particulier jegens de overheid, terwijl de invulling van het gedeelte van een richtlijn(bepaling) dat niet voldoende duidelijk en onvoorwaardelijk is alleen marginaal kan worden getoetst in de zin dat kan worden getoetst of de nationale instantie haar beoordelingsmarge heeft overschreden.
Mangold
Het feit dat een richtlijn zelf niet voldoende duidelijk of nauwkeurig is laat onverlet dat deze richtlijn gebaseerd kan zijn op een ‘achterliggend’ algemeen beginsel (i.c. gelijke behandeling), die wel tegenover eenieder kan worden ingeroepen en waarvan de nationale rechter wel de volle werking moet verzekeren door iedere daarmee strijdige nationale rechtsregel buiten toepassing te laten.
Kücükdeveci
Om gevolg te geven aan het mijlpaalarrest Kücükdeveci is nu, zoals altijd, de rechtspraktijk aan zet. Wanneer er voortaan in geschillen tussen particulieren richtlijnbepalingen worden ingeroepen, zullen advocaten en magistraten steeds moeten kijken of daarin wellicht een algemeen beginsel van EU-recht verscholen zit. Indien een richtlijnbepaling inderdaad een concretisering van een algemeen beginsel van Europees recht vormt, kan en moet een eventueel strijdige regel van nationaal recht terzijde worden gesteld. Op deze manier zullen mogelijkerwijs talloze richtlijnen horizontale effecten kunnen gaan sorteren; hiervóór is slechts een beknopte indicatie gegeven van de (potentieel) door het Mangold-mechanisme bestreken gevallen.
Danski Industri
In het arrest Dansk Industri oordeelt het Hof van Justitie
dat het de nationale rechter niet is toegestaan enkel op
basis van vaste rechtspraak de mogelijkheid van een
richtlijnconforme interpretatie van een nationale bepaling af te wijzen
