H7: The attending brain Flashcards
Rol pariëtale lobben in aandacht
- zijn gespecialiseerd voor ruimtelijke verwerking
- brengen verschillende soorten ruimtelijke representaties bij elkaar
- zijn nodig voor actie (bv integratie van visuele ruimte met lichaamsruimte)
Van occipitale lobben naar pariëtale lobben
Dorsale stroom (“waar” -/”hoe” -stroom): loopt naar de pariëtale lobben (LIP en FEF)
- Lokaliseren van objecten in ruimte
- Belangrijke rol in aandacht en stuurt onze acties naar objecten
(Ventrale stroom (“wat”-stroom): loopt naar de temporale lobben (TPJ en VFC)
- Identificeren van objecten)
Inhibition of return of remming van terugkeer
Een vertraging van reactietijd die wordt geassocieerd met het teruggaan naar een locatie waar je aandacht eerder op was gericht.
Onoplettendheidsblindheid of ‘inattentional blindness’.
Niet bewust zijn van een visuele prikkel, omdat de aandacht er vanaf gericht is.
Veranderingsblindheid of change blindness
Het verschijnen/verdwijnen van objecten niet opmerken in twee verschillende beelden.
Object-gebaseerde aandacht
Wanneer twee objecten die op dezelfde ruimtelijke locatie transparant over elkaar heen
Salience map
ruimtelijke lay-out die de relevantste stimuli in de omgeving benadrukt
LIP
Lateral Intraparietal area
- Motorische eigenschappen -> saccades genereren
- Sensorische eigenschappen (zowel geluiden als beeld) , maakt het mogelijk om geluiden te remmappen
FEF
Frontal eye field
TPJ
Tempoparietal junction
VFC
Ventral frontal cortex
Dorso-dorsale route
LIP + FEF
= Oriënteren van aandacht binnen salience map
Ventro-dorsale route
TPJ + VFC
= soort circuit-breker. Leidt aandacht weg van huidige focus. Hangt samen met detecteren van target
Belang van LIP voor aandacht
- Sparseness
- Meer reactie op onverwachte prikkels
- Meer reactie op taakrelevante stimuli
- maakt coverte en overte oriëntatie mogelijk
- codeert ruimtelijke ‘salience map’
Verschil in hersenhelften mbt spatiale aandacht
Pariëtale lobben vertegenwoordigen een volledig gezichtsveld
maar op een graduele manier
- MAAR: rechter hersenhelft heeft dominantere rol in spatiale aandacht
- Mogelijk dat rechter IPS meer bijdraagt aan salience map
Verschil in hersenhelften mbt non-spatiale aandacht
- rechter TPJ heeft een belangrijker rol in de aandacht
- rechter pariëtale kwab belangrijk voor het focussen op saillante stimulus; en linker pariëtale kwab voor focus op niet-saillante stimulus
IPS
= Intrapariëtale sulcus
- Het oriënteren van richtingen activeert de IPS en de FEF, zelfs als geen overte motorrespons nodig was (als je dus niet met je ogen/hoofd moest bewegen)
- Gelijkaardig netwerk betrokken bij object-gerichte aandacht
Balint-syndrome
schade aan beide pariëtale lobben en hebben ernstige ruimtelijke stoornissen.
Klinische kenmerken
- Simultanagnosie
- Optische ataxie
- Optische apraxie
Andere kenmerken
- normale visuele kenmerken
- kunnen aanraking op eigen lichaam WEL lokaliseren
- onvermogen tot lokaliseren van voorwerpen
- moeilijkheid lokaliseren van geluiden
Simultanagnosie
onvermogen om meer dan één object tegelijk waar te nemen.
Optische ataxie
onvermogen om in de juiste richting te reiken voor een object dmv visuele begeleiding
Optische apraxie
problemen bij gebruik van gezichtsvermogen om oogbewegingen te maken, onvermogen om aandacht willekeurig van het ene object naar het andere te verschuiven
Neglect
het onvermogen om zijn aandacht te richten op stimuli in de ruimte aan de
tegenovergestelde kant van de hersenlaesie
- ook ‘hemispatiaal neglect’,
‘visuospatiaal neglect’ of
‘visueel neglect’ genoemd
kritiek gebied voor neglect
Rechter gyrus angularis van inferieure pariëtale kwab
- inclusief TPJ
Blindsight
stoornis in de visuele waarneming waarbij men zich niet bewust is van een object dat in het gezichtsveld wordt aangeboden, maar wel in staat is dit object op onbewust niveau te identificeren
Body neglect
Patiënten kunnen verwaarlozing van hun lichaamsruimte vertonen
peri-persoonlijke neglect
atiënten verwaarlozing van
de ruimte vlak buiten hun lichaam vertonen, maar niet van het lichaam zelf
Binnen-subject neglect of object-gebaseerde neglect
Patiënten met object-gebaseerde verwaarlozing kunnen lettervervangingsfouten maken in
woorden
Tussen-subject neglect of space-based neglect
correct lezen maar geen hele woorden aan de linkerkant van een pagina kunnen lezen
Egocentrische ruimte
een ‘map’ van de ruimte die opgesteld is vanuit de positie van het eigen lichaam van de waarnemer
Allocentrische ruimte
een ‘map’ van de ruimte die opgesteld is vanuit de onderling relatieve positie van objecten ten opzichte van elkaar,
- opgeslagen in de hippocampus.
Space-based neglect-dyslexia
Individuele woorden juist lezen, maar woorden op de linkerkant van een pagina niet.
Object-based neglect-dyslexie
Letters aan de verwaarloosde kant vervangen door foute letters, zie tabel.
Representatieve neglect
Verwaarlozing kan plaatsvinden voor ruimtelijke mentale beelden
Perceptuele neglect
Verwaarlozing kan plaatsvinden voor ruimtelijke representaties die direct zijn afgeleid van perceptie