H2 Inleiding van psychologie Flashcards
Wat betekend Wetenschap?
Wetenschap is de poging om vragen te beantwoorden door het systematisch verzamelen en analyseren van objectieve, openbaar waarneembare gegevens (gegevens waarover alle waarnemers het eens kunnen zijn). De wetenschap van de psychologie probeert niet alleen gedrag te beschrijven, maar ook te verklaren.
Wat is de cyclus van de wetenschap, of we het nu hebben over psychologie, biologie, natuurkunde of een andere wetenschappelijke onderneming?
Waarnemingen leiden tot theorieën -> die leiden tot hypothesen (een voorlopige stelling) -> die worden getest met experimenten of andere onderzoeken -> deze leiden op hun beurt tot nieuwe waarnemingen -> die soms tot nieuwe theorieën leiden,
Wat is een feit?
een objectieve stelling. Iets wat waar is. Meestal gebaseerd op een directe observatie, waar de meeste
redelijke observatoren het met elkaar eens zijn. Binnen de psychologie bestaan feiten
meestal uit specifieke gedragingen of betrouwbare gedragspatronen van mensen of dieren.
Wat is een Theorie?
is een idee of een conceptuele mode, dat gemaakt is om het bestaan van feiten uit
te leggen en om voorspellingen te maken over nieuwe feiten die ontwikkeld zouden kunnen worden.
een getoetst model ter verklaring van waarnemingen van de werkelijkheid
Wat is een Hypothese?
Een voorlopige voorspelling, die voort vloeit uit een theorie
Wat is een Wetenschappelijke cyclus?
Feiten leiden tot theorieën, die leiden weer tot nieuwe
hypothesen en die kunnen weer tot nieuwe feiten leiden enz.
Wat wordt wordt spaarzaamheid of het scheermes van Occam genoemd (naar de middeleeuwse filosoof Willem van Ockham?
hoe eenvoudiger de verklaring is, hoe beter deze meestal is
Wat is de waarde van kritisch denken?
Een kritische houding verwacht dat je probeert te bewijzen dat iets niet waar is, in plaats van te proberen te bewijzen dat iets wel waar is. Mensen hebben de neiging om uitzonderlijke verhalen te geloven. Neem niet alles wat je ziet of hoort voor waar aan. De theorie n die we voor waar aannemen kunnen nog wel fout (blijken) te zijn, maar tot nu toe hebben ze alle pogingen om dat aan te
tonen overleefd.
Kritisch zijn leidt tot zorgvuldiger kijken. De ideale wetenschapper probeert altijd
theorie n te ontkrachten, ook zijn eigen.
Welke 3 belangrijke lessen zijn er over wetenschappelijk onderzoek?
- De waarde van kritisch denken.
- De waarde van zorgvuldige observaties onder gecontroleerde omstandigheden
- Het probleem van de waarnemer-verwachting effecten
Wat is de waarde van zorgvuldige observaties onder gecontroleerde omstandigheden?
Door de omstandigheden systematisch te veranderen kan men ontdekken in welke
situaties een theorie wel op gaat en in welke situaties niet. Zorgvuldige observaties
onder gecontroleerde omstandigheden is een keurmerk voor de wetenschappelijke
methode
Wat is het probleem van de waarnemer-verwachting effecten?
Bij onderzoek met mensen en dieren is het mogelijk dat de onderzoeker onbewust
aan de proefpersoon laat blijken wat hij als uitkomst verwacht, waardoor de
proefpersoon bedoeld of niet, reageert door te doen wat de onderzoeker verwacht.
Er zijn drie dimensies om de verschillende onderzoeksstrategieën die door psychologen worden gebruikt te categoriseren, welke zijn dit?
- Het onderzoeksontwerp, waarvan er drie basistypen zijn: experimenten, correlationele studies en beschrijvende studies.
- De setting waarin het onderzoek wordt uitgevoerd, waarvan er twee basistypen zijn: veld en laboratorium.
- De methode voor het verzamelen van gegevens, waarvan er twee basistypen zijn: zelfrapportage en observatie.
Elk van deze dimensies kan onafhankelijk van de andere verschillen, wat leidt tot elke mogelijke combinatie van ontwerp, setting en gegevensverzamelingsmethoden. wq
Wat is een variabele?
Alles wat kan veranderen of andere waarden kan aannemen.
Het kan een toestand van de omgeving zijn, zoals temperatuur of hoeveelheid geluid; of het kan een maatstaf voor gedrag zijn, zoals een score op een test.
Dimensie 1; Onderzoeksontwerp heeft 3 basistypen, welke?
- Experiment
- correlationele studies
- beschrijvende studies
Wat is een experiment?
Een experiment is de meest directe en afdoende benadering voor het testen van een hypothese over een oorzaak-gevolgrelatie tussen twee variabelen.
Wat is de onafhankelijke variabele?
de variabele waarvan wordt aangenomen dat deze enig effect heeft op een andere variabele (factoren waarvan wordt aangenomen dat ze die maatregelen beïnvloeden)
Wat is de afhankelijke variabele?
de variabele waarvan wordt aangenomen dat deze wordt beïnvloed. (gedragsmetingen)
Wat is het doel van elk experiment?
hoe de afhankelijke variabele wordt beïnvloed door (afhankelijk van) de onafhankelijke variabele.
Hoe kan een experiment het bestaan van een oorzaak-gevolgrelatie tussen twee variabelen aantonen?
een procedure waarin een onderzoek systematisch de onafhankelijke variabele (beïnvloedbare) manipuleert en kijkt naar veranderingen in de afhankelijke variabelen (wordt beïnvloed), terwijl alle andere variabelen constant zijn. Alleen op die manier kan de onderzoeker conclusies trekken over een oorzaak- en gevolgrelatie
Als alle andere variabelen constant worden gehouden en alleen de onafhankelijke variabele wordt gewijzigd, kan de onderzoeker redelijkerwijs concluderen dat elke verandering die wordt waargenomen in de afhankelijke variabele wordt veroorzaakt door de verandering in de onafhankelijke variabele.
Hoe worden mensen of dieren die in een onderzoeksstudie worden bestudeerd benoemd?
Onderwerpen, proefpersonen of deelnemers.
Wat is een binnen-subject-experimenten? (Within-subject experiment)
Experimenten met herhaalde metingen. elk onderwerp (proefpersoon) wordt getest in elk van de verschillende omstandigheden van de onafhankelijke variabele (wordt beïnvloed)
experiment op hans; werd op een enkel onderwerp (hans) toegepast. veranderde de oogkleppen (onafhankelijke variabele) op het percentage goed antwoorden (afhankelijke variabele). Constant de omstandigheden en de moeilijkheid van de vragen. Krijg je oorzaak-gevolgrelatie.
Wat is een experimenten tussen groepen (Between- groups experiment) ?
een aparte groep proefpersonen voor elke verschillende voorwaarde van de onafhankelijke variabele. (wordt beïnvloed) Hierbij worden de verschillende condities verdeeld over verschillende groepen proefpersonen.
hoe wordt een correlatieonderzoek gedefinieerd?
meet een onderzoeker twee of meer variabelen om te zien of er systematische relaties tussen zijn.
Correlatiestudies kunnen relaties tussen variabelen identificeren, waardoor we voorspellingen kunnen doen over de ene variabele op basis van kennis van een andere; maar dergelijke studies vertellen ons op geen enkele directe manier of verandering in de ene variabele de oorzaak is van verandering in een andere.
Waarom wordt een correlatieonderzoek uitgevoerd?
Het is niet voor alle theorieën mogelijk om aan een experiment te onderwerpen, bv om
ethische, praktische redenen of omdat het niet legaal kan zijn.
Waarom kan oorzaak en gevolg niet kunnen worden bepaald op basis van een correlatieonderzoek
Omdat de onderzoeker geen van beide variabelen onder controle heeft.
Wat is een beschrijvend onderzoek?
het doel van onderzoek is om het gedrag van een individu of een reeks individuen te beschrijven zonder de relaties tussen verschillende variabelen te beoordelen
Verschillende vormen van descriptief onderzoek. Bv beschrijven van paringsrituelen van
dieren of het tellen van het aantal kinderen met griep op de basisschool
Wat is de tweede dimensie van een onderzoeksstrategie?
De onderzoeksomgeving, een Laboratoriumonderzoek of het veldonderzoek
Wat is een laboratoriumonderzoek?
Een onderzoek waar de proefpersoon naar een speciale locatie moet ingericht voor dat onderzoek. En waar de onderzoeker controle heeft de ervaring van de persoon (experimenten)
Wat is een veldonderzoek?
elk onderzoek dat wordt uitgevoerd in een omgeving waar de onderzoeker geen controle heeft over de ervaringen van de proefpersonen. Natuurlijke omgeving. (correlationeel en beschrijvend onderzoek)
Wat zijn de voor en nadelen van een laboratoriumonderzoek?
Voor:
- De rest van de variabelen kan constant gehouden worden.
- Er kunnen oorzaken gevolgconclusie getrokken worden
- Staat de onderzoeker toe om data onder meer uniforme, gecontroleerde omstandigheden te
verzamelen
Nadeel: Kunstmatige omgeving wat het gedrag van de proefpersonen kan beïnvloeden
Wat zijn de voor en nadelen van een veldonderzoek?
Voor:
- Natuurlijke omgeving waardoor minder kans op vertekend gedrag
- De conclusies hebben vaak een praktische betekenis
Nadeel:
- Het is niet mogelijk om andere variabelen constant te houden
Wat is de 3de dimensie van een onderzoekstrategie?
De methode van dataverzameling van gegevens, waarvan er twee brede categorieën zijn: zelfrapportagemethoden en observatiemethoden.
Wat is de eerst dimensie van een onderzoekstrategie?
Onderzoeksopzet; experimenten, correlatieonderzoek, beschrijvend onderzoek
Wat betekend zelfrapportagemethoden?
procedures waarbij mensen wordt gevraagd hun eigen gedrag of mentale toestand op de een of andere manier te beoordelen of te beschrijven. Een vorm is introspectie methode
Wat betekend introspectie methode?
de persoonlijke observaties van iemands gedachten, percepties en gevoelens.
Deze methode werd oorspronkelijk gebruik door Wundt (grondlegger psychologie)
Wat betekend Observationele methoden?
alle procedures waarmee onderzoekers het gedrag van interesse observeren en vastleggen in plaats van te vertrouwen op de zelfrapportage van proefpersonen
Wat doet men bij een naturalistische observatie?
vermijdt de onderzoeker zich te bemoeien met het gedrag van de proefpersonen
Een belangrijke waarschuwing bij naturalistisch observatieonderzoek
de wetenschap dat iemand naar je kijkt van invloed zijn op hoe je je gedraagt, onbedoeld kan dit voorkomen. Dit noemen ze het Hawthorne-effect
Er zijn 2 categorieën hoe je de statische procedures van de onderzoeksgegevens verzameld
- beschrijvende statistieken, die worden gebruikt om gegevensreeksen samen te vatten
2 inferentiële statistieken, die onderzoekers helpen beslissen hoe zeker ze kunnen zijn in het beoordelen of de resultaten waargenomen, berusten op toeval.
Wat bevat Beschrijvende statistiek?
alle numerieke methoden voor het samenvatten van een reeks gegevens.
Er zijn een aantal relatief eenvoudige statistieken die vaak worden gebruikt om een set gegevens te beschrijven. Deze omvatten het gemiddelde, de mediaan en een maat voor variabiliteit.
Wat is een gemiddelde berekening?
het rekenkundig gemiddelde, bepaald door de scores op te tellen en de som te delen door het aantal scores