H. Farmacokinetiek

Question 1

Farmacokinetiek (definitie)

Answer 1

Processen waarvan een werkzame stof in het lichaam wordt onderworpen:
- Absorptie
- Distributie
- Metabolisme
- Eliminatie

Question 2

Biologische beschikbaarheid (F)

Answer 2

Fractie van de toegediende dosis die onveranderd de algemene circulatie bereikt. Bij IV toediening is de biologische beschikbaarheid 100%.

Question 3

Absorptie

Answer 3

1. Snelheid waarmee de werkzame stof wordt opgenomen.
2. De mate van de opname (biologische beschikbaarheid).

Question 4

Distributie

Answer 4

De maat voor de verdeling/distributie is het verdelingsvolume (V)

C (0) = F x D / V (d)

Question 5

Verdelingsvolume (V)

Answer 5

Verhouding tussen de hoeveelheid opgenomen geneesmiddel in het lichaam en de plasmaconcentratie. Het verdelingsvolume bepaald de oplaaddosering.

C (0) = F x D / V (d)

Question 6

Metabolisme
- Type I reactie
- Type II reactie

Answer 6

Type I reactie: hydrolyse, oxidatie, reductie
Type II reactie: acetylering, gluconidering, sulfatering

Beide reacties zorgen voor een toegenomen oplosbaarheid wat vervolgens door de nier of via de gal wordt uitgescheiden.

Question 7

Prodrug

Answer 7

Een geneesmiddel dat pas biologisch actief wordt na metabolisme.

Question 8

CYP enzymsysteem

Answer 8

CYP3A4 is een belangrijke biotransformator. Bij CYP interacties kun je een verhoogde of verlaagde afbraak van medicijnen krijgen.

Question 9

CYP3A4 enzyminhibitors

Answer 9

Azolen (ketokonazol, itraconazol, miconazol)
Macroliden (claritormycine, erytromycine)
Verapamil
Grapefruitsap

Inhibitie van CYP3A4 leidt tot hogere bloedspiegels, dit effect treedt gelijk op.

Question 10

CYP3A4 enzyminducers

Answer 10

Rifampicine
Anti-epileptica (carbamazepine, fenytoïne)
St. Janskruid

Een inducerend effect leidt tot lagere plasmaconcentraties, dit effect treedt in dagen - weken op.

Question 11

Eliminatie

Answer 11

Eliminatie vind plaats via de lever of de nieren. De klaring is een maat voor de eliminatiecapaciteit van de lever en de nier.

Question 12

Klaring (Cl)

Answer 12

Eliminatiecapaciteit van de lever en nier, het volume plasma dat per tijdseenheid volledig wordt geklaard van het geneesmiddel.

De hoeveelheid die in steady state per tijdseenheid wordt toegediend, wordt gelijk aan de hoeveelheid die per tijdseenheid wordt uitgescheiden.

F x D/T = Cl x Css

D/T = onderhoudsdosis

Question 13

Halfwaardetijd T(1/2)

Answer 13

Tijdsduur waarin de plasmaconcentratie in waarde halveert.

T1/2 = 0,7 x Vd / Cl

Question 14

Staedy state

Answer 14

Indien bij herhaalde toediening de dagelijks geabsorbeerde fractie van de dosis gelijk is aan de geëlimineerde hoeveelheid, zal de plasmaconcentratie rond een constante waarde fluctueren. Dit plateau wordt bereikt na ongeveer vijf T1/2’s.

Na stoppen, zal het geneesmiddel na vier-/vijf T1/2’s uit het bloed verdwenen zijn.