A. Pijnmedicatie Flashcards
Stimulatie nociceptoren
Door weefselbeschadiding komen stoffen vrij die de niciceptiren direct prikkelen, zoals histamine, serotonine, en bradykinine.
Prostaglandinen verhogen de gevoeligheid van de nociceptoren.
Dosering PCM
MAX 4000mg per dag
Dosisaanpassing naar
- 60 mg/kg/dag OF
- MAX 2000 mg per dag
bij leverfunctiestoornissen, alcoholisme, verminderde voedingstoestand/dehydratie.
Bij > 150mg/kg/dag treedt er leverbeschadiging op.
Dosering naproxen
MAX 750 mg per dag (2 dd 250-500 mg)
Dosering ibuprofen
MAX 1200 mg per dag (200-400 mg 4-6 dd, startdosering 400 mg)
Dosering diclofenac
MAX 75 mg per dag (12.5-25 mg 4-6 dd, startdosering 25 mg)
Dosering tramadol
MAX 400 mg per dag (starten met 50 mg 1-2dd, ophogen tot 50-100 mg 4-6 dd)
Dosering morfine (MGA)
10-30 mg 2 dd
10 mg 2 dd bij ouderen of gewicht < 50 kg
Dosering fentanyl (pleister)
Start met 12 microgram per uur na 3 dagen pleister vervangen.
Bijwerkingen PCM
Leverbeschadiging (> 150 mg/kg/dag)
Risicofactoren voor leverbeschadiding: pre-existente leverbeschadiging, slechte voedingstoestand, alcoholisme.
Intoxicatie PCM
N-acetylcysteine.
NSAID’s (voorbeelden)
Ibuprofen
Naproxen
Diclofenac
Celecoxib (selectieve COX2 remmer)
COX1 vs COX2
COX1: autoregulatie renale perfusie, gastroprotectie, trombocytenaggregatie
COX2: autoregulatie renale perfusie, inflammatie, ovulatie, sluiting ductus Botalli, CZS (koortsinductie, pijn, congnitieve functies)
NSAID’s (bijwerkingen)
Gastro-intestinaal (ulcus, maagperforatie)
Renaal (vernauwen diameter afferentie arteriole, verhoogd kalium)
Cardiovasculair (water- en zoutretentie, perifeer oedeem, hypertensie)
NSAID’s (interacties)
Gastrointestinaal (coumarines, trombocytenaggregatieremmers, SSRI’s, corticosteroïden)
Nierfalen (RAS-remmers, diuretica)
Verminderde werking antihypertensiva
Geneesmiddelen intoxicatie bij renaal geklaarde medicatie (sotalol, digoxine, lithium, nitrofurantoïne, metformine)
Coumarine: acenocoumarol
SSRI: paroxetine, citalopram
RAS-remmers:
- Candesartan (angiotensine II antagonisten)
- Enalapril (ACE remmers)
Antihypertensiva: furosemide
NSAID’s (patiënten)
Nierfalen
- verminderd circulerend volume (hartfalen, dehydratie, sepsis)
- pre-existent nierfalen
Toename decompensatio cordis (hartfalen)
NSAID’s (PPI)
Indicatie:
- Voorgeschiedenis met een ulcus of complicaties daarvan
- Leeftijd boven de 70 jaar
- Onbehandelde H. pylori-infectie in het kader van ulcuslijden.
Overwegen:
- Leeftijd 60-70 jaar
- Gebruik van anticoagulantia, acetylsalicylzuur, SSRI’s of corticosteroïden
- Hartfalen, diabetes, reumatoïde artritis
- Hoge doseringen van een NSAID
Opioïden (voorbeelden)
Codeïne, tramadol, morfine, fentanyl, oxycodon (oxynorm, oxycontin)
Intoxicatie opioïden
Naloxon.
Codeïne
Zwak analgetisch effect
Sterk obstiperend effect
CYP2D6, afwezig bij 10% van bevolking
Opioïden (bijwerkingen)
CZS (sedatie, remming ademhaling, miosis, delier)
Obstipatie (movicolon, lactulose, magnesiumhydroxide, bisacodyl, klysma)
Huid (jeuk)
Afhankelijkheid
Opioïden (interacties)
Obstipatie (anticholinergica, antidepressiva, diuretica, calciumantagonisten)
Ademdepressie (benzodiazepinen)
Anticholinergica: oxybutynine
Antidepressiva: amytriptilline
Diuretica: furosemide
Calciumantagonisten: verapamil
Opioïden (patiënten)
Ademdepressie (COPD)
Afhankelijkheid (middelenmisbruik)
Opioïden (werkingsmechanisme)
Opioïden remmen de prikkeloverdracht van neuronen in het ruggenmerg. De belangrijkste zijn mu en kappa.
- Risicofactoren voor ulcus pepticum bij NSAID gebruik
- Risicofactoren voor nierfalen bij NSAID gebruik
- Een ulcus in de voorgeschiedenis,
reumatoïde artritis, hartfalen en diabetes mellitus. - Hartfalen, dehydratie, sepsis en pre-existent nierfalen.
Ter preventie kan een PPI worden gegeven:
A. Indicatie:
- Voorgeschiedenis met een ulcus of complicaties daarvan
- Leeftijd boven de 70 jaar
- Onbehandelde H. pylori-infectie in het kader van ulcuslijden.
B. Overwegen:
- Leeftijd 60-70 jaar
- Gebruik van anticoagulantia, acetylsalicylzuur, SSRI’s of corticosteroïden
- Hartfalen, diabetes, reumatoïde artritis
- Hoge doseringen van een NSAID
