genetyka artykul ? "Terapia genowa"

Question 1

promotory indukowalne

Answer 1

mają największą przyszłość w terapii, które uaktywnią transkrypcję np. po podaniu kwasu retynowego.

Question 2

W terapii genowej zakażenia HIV

Answer 2

próbuje się wykorzystać jako element kontrolny fragment sekwencji samego wirusa (long terminal repeat - LTR), który aktywuje transkrypcję jedynie w zakażonych komórkach mających ekspresję wirusowego białka tat.

Question 3

retrowirus (ter.genowa)

Answer 3

wprowadza RNA => integracja z domenem
zaleta: słabe dzialanie cytopatogenne

*długotrwałą modyfikację genu, przy niewielkiej mutagenności; integrują się jedynie z genomem komórek dzielących się (z wyjątkiem lentiwirusów, np. HIV)

Question 4

Celem terapii genowej może być:

terapia suplementacyjna + supresyjna

Answer 4

1) zastąpienie uszkodzonego przez mutację genu

2) hamowanie ekspresji genu, który wymknął się spod kontroli (terapia supresyjna).

Question 5

adenowirus

Answer 5

wprowadza DNA => nie ma integracji z domenem
zaleta: słabe dzialanie cytopatogenne

*(nablonek) białka adenowirusa wyzwalają odpowiedź układu odporności

Question 6

wirusy opryszczki

Answer 6

wprowadza DNA => nie ma integracji z domenem
wada: silne dzialanie cytopatogenne

*(układ nerwowy) zakażenie przechodzi w stan latentny; trudno uzyskać tak zmodyfikowany wektor, który nie powodowałby cytolizy zakażonych komórek

Question 7

wirusy skojarzone z adenowirusem (satelitarne)

Answer 7

wprowadza DNA => integracja z domenem
zaleta: słabe dzialanie cytopatogenne

*integracja z genomem komórek nie dzielących się; mogą przenosić jedynie niewielkie geny

Question 8

problemy terapii suplementarnej

Answer 8

W trakcie terapii genowej nie można ingerować w materiał genetyczny linii zarodkowej człowieka. Próby takich zmian przypominałyby genetyczne modyfikacje, jakim poddaje się warzywa i owoce, by podnieść ich walory użytkowe.

Modyfikacjom genetycznym trzeba więc poddać tylko te komórki, w obrębie których defekt jest krytyczny dla stanu zdrowia, ale możliwy do skorygowania.

Question 9

mukowiscydoza, przeszkoda dla terapii genowej

Answer 9

dotarcie do puli komórek rezerwowych, z których powstają komórki nabłonkowe gruczołów wydzielania zewnętrznego.

Question 10

dystrofia mięśniowa, przeszkoda dla terapii genowej

Answer 10

proby:
1) miocyty, do których wprowadzono korygujący gen dystrofiny, niechętnie się nim dzielą z sąsiednimi komórkami mięśniowymi.

2) podane domięśniowo prawidłowe mioblasty zarodka człowieka => tworzą spójnię komórkową z chorymi miocytami, ale sprawność tego procesu jest zbyt mała, by efekt mógł zostać zauważony w postaci poprawy klinicznej.

Question 11

terapia genowa zastosowana w przypadku choroby komórek krwi, jej przegroda

Answer 11

względna na dostępność obecnych w szpiku komórek macierzystych. Komórki te można wyizolować, zmodyfikować genetycznie in vitro i przetoczyć choremu w oczekiwaniu, że skolonizują ponownie szpik czerwony.

to w czym jest problem?
Komórki skutecznie zmodyfikowane nie uzyskały przewagi nad przeważającymi komórkami macierzystymi z wrodzonym defektem i po kilku latach ich liczba zmniejszyła się tak bardzo, że ponownie trzeba było podawać bardzo drogi enzym dożylnie w formie terapii zastępczej.

Question 12

terapia celowa

Answer 12

0) przeciwciałami rozpoznającymi nowotwory.
1) tumor infiltrating lymphocytes - TIL => rozpoznają komórki guza nowotworowego

2) wirusy o wybiórczych tropizmach narządowych.
adenowirus(tropizm trzustkowy)+gen kinazy tymidynowej powoduje, że podany choremu acyklowir zamieniany jest w toksyczne metabolity, które skutecznie hamują podziały komórek raka trzustki.

Question 13

mukowiscydoza, mozliwa terapia

Answer 13

przy obnizone T do 28C bialko/ eksperymentalnie zwiększono ekspresję czaperonów mutowane jest stabilne i pelni swoje funkcje

Question 14

W uogólnionej amyloidozie starczej…

mechanizm choroby

Answer 14

nowo produkowana transtyretryna, wskutek zmian zachodzących w lizosomach z wiekiem, zatrzymuje w nich swój proces fałdowania na etapie amyloidogennego prekursora.

Question 15

ubikwitylacja

Answer 15

*Ubikwityna C-koniec GLY, a cała cząsteczka zawiera 7 reszt LYS

Proces wytworzenia wiązania typu amidowego między C-końcową GLY ubikwityny a e-aminową resztą LYS należącą do innej cząsteczki ubikwityny lub cząsteczki innego polipeptydu.

Question 16

sygnaly degradacji bialek przez przylaczanie ubikwityny - trzy!

Answer 16

1) sekwencja aa N-degron + reszty LYS w polipeptydzie, który podlega degradacji

2) (krótki czas trwania białka) zakodowana sekwencja ubikwityny w N-końcu białka => obligatoryjnej degradacji (ubiquitin fusion degradation - UFD)
np. u enzymów dokonujących naprawy uszkodzonego DNA, których aktywność przetrwała do momentu replikacji mogłaby spowodować powstanie mutacji

3) sekwencje aa, np. PEST (Pro-Glu-Ser-Thr), obecne aż w 1/3 wszystkich znanych sekwencji kodujących

Question 17

Limit/liczba Hayflicka

Answer 17

– maksymalna liczba podziałów komórkowych.

1) istnieje dodatnia korelacja pomiędzy pozostałą liczbą możliwych podziałów komórki a długością telomerów
2) iczba podziałów jest zależna od rodzaju komórki i organizmu, z którego pochodzi. *Dla ludzi wynosi ona około 50

!!!! Limit Hayflicka dotyczy tylko komórek zróżnicowanych – komórki macierzyste mogą dzielić się bez ograniczeń. Nie dotyczy on także komórek nowotworowych.

Question 18

proces starzenia się organizmu

Answer 18

1) akumulacja nieprawidłowych białek w komórkach nie-dzielących się (np. neuronach)
2) programowana śmierc niektórych komórek
3) długość telomerów (niedostateczna aktywnośc telomerazy)