genetyka artykul 11 "Zapalenie - Autakoidy" Flashcards
Autakoidy
grupy
= substancje uczestniczące w przebiegu zapalenia, udział w odpowiedzi na uraz tkanki.
Biotransformacja składników błony komórkowej powoduje syntezę eikozanoidow, oraz czynnika aktywującego płytki krwi (platelet activating factor - PAF).
I. serotonina, bradykinina, histamina
II. NO, CO
III. peptydowe hormony
IV. cytokiny (np IL2)
Histamina:
zrodlo
mechanizm uwalniania
receptory H1, H2, H3
glowne zriodlo : komórki tuczne, CSF (F:neuroprzekaźnik w mózgu), bazofily
*uwalniana wskutek związania antygenu + IgE na powierzchni tych komórek.
inhibitory recH2 => hamuja wydzielanie zoladkowe
inhibitory recH1, = antyhistaminiki pozbawione działania sedatywnego. leczenie alergii.
*recH3, który pełni funkcję autoreceptora hamującego uwalnianie histaminy
Bradykininy i kalidyny bodziec efekt receptory i substancje posredniczace hamowanie ACE
bodziec: reakcje proteolityczne w ogniskach zapalenia. efekt: ból
rozszerzenie i zwiększenie przepuszczalności naczyń
(+) syntezę prostaglandyn.
powstają wskutek działania proteaz (trypsyny, kalikrein) na a2-globuliny (kininogeny) krwi
RECEPTORY:
działanie zapalne => recB1
bol => recB1
Ostry ból ==> substancja P, neurokinina A i CGRP => recB2.
(+) osteoklasty, resorbcja kości w przewlekłych stanach zapalnych. => rec B1+B2
Kininy zwiększają przepuszczalność śródbłonka oraz indukują produkcję interleukiny 1 (IL-1) i czynnika martwicy nowotworów a (TNF-a).
HAMOWANIE ACE:
Nagromadzenie kinin => uwolnienie prostacykliny(PGI2) i NO => recB2
(!!!) PRZECIWZAKRZEPOWE działanie inhibitorów ACE.
Autakoidy lipidowe
= powstają z kwasów tłuszczowych, które są uwalniane z błon komórkowych przez FOSFOLIPAZY.
f1) fosfolipaza A2 w plytkach + Ca2+(!!!niezbedne) => uwalnia kwas arachidonowy i PAF
f2) fosfolipazy obecne w makrofagach i neuronach
Lipoksygenazy
leukotrieny
= oksydazy zdolne do utleniania nienasyconych kwasów tłuszczowych bez ich cyklizacji. => wodoronadtlenki lipidów.
Leukotrien D4 (LTD4) jest najsilniejszym endogennym związkiem kurczącym mięśnie gładkie OSKRZELI, a także zwiększającym przepuszczalność naczyń krwionośnych i wydzielanie gruczołów śluzowych oskrzeli.
Lipoksyny
są pochodnymi kwasu arachidonowego zawierającymi 3 grupy hydroksylowe. Ich biosynteza wymaga kilkukrotnego utlenienia kwasu arachidonowego przez różnego typu lipoksygenazy.
Lipoksyna A4 (LXA4) hamuje formowanie nacieku zapalnego oraz odpowiedź leukocytów na bodźce chemotaktyczne, właściwości cytostatyczne.
Czynnik aktywujący płytki (PAF)
PAF jest lipidem uwalnianym przez leukocyty i komórki śródbłonka.Jjest produkowany w odpowiedzi na stymulację komórki aktywującą fosfolipazy
PAF 1000-krotnie silniej niż histamina lub bradykinina kurczy mięśnie gładkie naczyń krwionośnych i zwiększa przepuszczalności ściany naczyniowej.agregacja płytek krwi.
NO
Uczestniczy w:
1) regulacji układu krążenia (zdrowie)
2) broni przeciwko patogenom, która może uszkodzić własne tkanki organizmu.
3) działanie w obrębie OUN => uczenie się i pamięc, lecz w nadmiarze może uszkodzić tkankę nerwową.
swobodnie dyfunduje przez błony => brak błonowego transportera dla mediatora oraz receptora sygnalizującego obecność mediatora
inhibitor syntazy NO => ciśnienie tętnicze się podnosi.
Organizm jest w stanie chronić się przed nadmiarem NO…. jak?
Wcześniejsza ekspozycja na NO lub podprogowe dawki endotoksyn przyspieszają inaktywację NO poprzez sprzęganie z jonem ponadtlenkowym.
Mechanizm dzialania NO
MECHANIZM
I typu. sprzęganie z cząsteczkami mającymi niesparowany elektron (tlen atomowy, anion ponadtlenkowy, metale)
II typu. nitracja reszt aminowych i tiolowych białek.
Barierą chroniącą przed agresywnym połączeniem NO i O2- (nadtlenek azotynu - ONOO-) jest zredukowany glutation.
NO => modyfikacja cyklazy guanylowa produkująca cGMP.
Cząsteczka hemu znajdująca się w centrum aktywnym tego enzymu jest sensorem tlenku azotu, zdolnym do zwiększenia tempa syntezy cyklicznego GMP nawet kilkanaście tysięcy razy wskutek przyłączenia grupy nitrozylowej.
CO
katabolizmu hemu => CO
MECHANIZM: modulacja cyklazy guanylowej
