Geneesmiddelenleer

Question 1

Wat is het farmacologisch aangrijpingspunt van Metformine?

En wat is het directe effect dat als gevolg van het werkingsmechanisme tot stand wordt gebracht van.

Answer 1

• vermindert de glucoseproductie in de lever
• verhoogt de insulinegevoeligheid van perifere weefsels (met name spieren, adipocyten), waardoor glucoseopname toeneemt.
• remt de absorptie van glucose in de darmen

Effect: verlaging van de bloedglucoseconcentratie

Metformine stimuleert intracellulaire glycogeensynthese door inwerking op de glycogeensynthetase en verhoogt het de transportactiviteit van alle typen van membraan glucose-transporters (GLUT).
Verder heeft metformine met directe afgifte een gunstige invloed op de lipidenstofwisseling (verlaging totaal cholesterol, LDL-cholesterol en triglyceridenspiegel).

Question 2

Wat is het farmacologisch aangrijpingspunt van gliclazide?

Answer 2

Blokkeert de ATP-afhankelijke kaliumkanalen in het β-celmembraan van de pancreas. Dit leidt tot depolarisatie van de β-cel en opening van de calciumkanalen. Door de verhoogde calciuminflux vindt secretie van insuline uit de β-cel plaats.

Question 3

Wat is het directe effect dat als gevolg van het werkingsmechanisme tot stand wordt gebracht van

Answer 3

Wat is het directe effect dat als gevolg van het werkingsmechanisme tot stand wordt gebracht van

Question 4

Wat is het directe effect dat als gevolg van het werkingsmechanisme tot stand wordt gebracht van

Answer 4

Wat is het directe effect dat als gevolg van het werkingsmechanisme tot stand wordt gebracht van

Question 5

Wat zijn de bijwerkingen en hoe zijn deze te verklaren uit de farmacologische eigenschappen van het geneesmiddel metformine?

Answer 5

> 10%: maag-darmklachten zoals misselijkheid, braken, diarree, buikpijn en verlies van eetlust.
1-10%: hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid. Smaakstoornissen (metaalsmaak).
< 0,01%: huidreacties zoals erytheem, jeuk, urticaria. Afname van vitamine B12-absorptie bij langdurig gebruik met als mogelijk gevolg megaloblastaire anemie. Levensbedreigende lactaatacidose, met name bij verminderde nierfunctie, gekenmerkt door dyspneu, buikpijn en hypothermie gevolgd door een comateuze toestand.

Question 6

Wat zijn de contra-indicaties en interacties van metformine?

Answer 6

IA: NSAID’s (incl. coxib’s), ACE-remmers, ARB’s en diuretica (m.n. lisdiuretica) -> omdat zij nierfunctie kunnen verslechteren
- Alcohol (vanwege lactaatacidose)
- Glucocorticoïden, sympathicomimetica en diuretica hebben een hyperglykemische werking. Pas evt de dosis van het bloedglucoseverlagende middel aan.
- ACE-remmers kunnen bij diabetespatiënten de bloedglucosespiegel verlagen. Pas evt de dosis aan
- Remmers van OCT2 (o.a. cimetidine, dolutegravir, isavuconazol, trimethoprim, vandetanib) kunnen de renale eliminatie van metformine verminderen en zo de metforminespiegel doen stijgen.
- Inductoren van OCT1 (o.a. rifampicine) verhogen mogelijk de werkzaamheid van metformine, terwijl remmers van OCT1 (o.a. verapamil) deze mogelijk verminderen.
- Remmers van zowel OCT1 als OCT2 (o.a. crizotinib, olaparib) kunnen de werkzaamheid van metformine veranderen. Overweeg zo nodig een dosisaanpassing van metformine.
CI: ernstig nierfalen, leverinsufficientie, dat soort