Farmacotherapie; COPD Flashcards
COPD wordt gedefinieerd als
aanhoudende luchtwegklachten en luchtwegobstructie door afwijkingen aan luchtwegen en/of alveoli
Welke vier subdomeinen brengt de arts in kaart bij COPD?
klachten en beperkingen
frequentie van longaanvallen
voedingstoestand (BMI)
mate van luchtwegobstructie (FEV1)
Wat is een longaanval?
Een exacerbatie
Luchtwegobstructie bij COPD is irreversibel/reversibel
Luchtwegobstructie bij Astma is irreversibel/reversibel
irreversibel
reversibel
Wat zijn risicofactoren voor COPD?
- chronische blootstelling aan: bv blootstelling aan stof, gassen, smog, mist etc tabaksrook waterpijp, inhaleren drugs - laag geboortegewicht/vroeggeboorte
Wat is de pathofysiologie voor COPD?
Chronische ontsteking met name in de kleine luchtwegen, relatief ongevoelig voor corticosteroïden.
Wat is de pathofysiologie voor astma?
Chronische ontsteking in alle luchtwegen, meestal gevoelig voor corticosteroïden.
Wat is de ziektelast?
Deze wordt in kaart gebracht aan de hand van de 4 subdomeinen
Wat is te zeggen over ß-1-selectieve bètablokkers?
Deze kunnen in principe bij de juiste indicatie in de gebruikelijke dosering veilig gegeven worden.
Bij COPD letten we op fractuurprevenie en wel bij:
- ≥3 maanden orale corticosteroïden, ≥ 15 mg per dag
- ≥3 maanden orale corticosteroïden, ≥ 7,5 mg per dag: geef mannen > 70 jaar en postmenopauzale vrouwen bisfosfonaat en vitamine D (en calcium)
Bij COPD letten we op preventie van maagklachten want:
bij langdurig of frequent gebruik van orale corticosteroïden, is er mogelijk een indicatie voor maagbescherming
Inhalatiemedicatie bij COPD heeft geen effect op:
de geleidelijke afname van de longfunctie (FEV1)
Hoe vaak controleren in de instelfase?
elke 6 weken
Bij ≥ 2 longaanvallen per jaar:
indicatie voor ICS, maar bij weinig klachten, volstaat een LAMA
Bijwerkingen van SAMA of LAMA zijn
droge mond, urineretentie, tachycardie en acccommodatiestoornissen.
Bijwerkingen van SABA of SAMA zijn
tremor van de handen en vingers, palpitaties, tachycardie, hoofdpijn, nachtelijke spierkrampen
Wat is te zeggen over combinatiepreparaten?
in eerste instantie losse monopreparaten
omzetten in combinatiepreparaat mag vanwege gebruiksgemak
evalueer wel wat de losse componenten bijdragen aan de behandeling
Hoe ziet het stappenplan bij COPD eruit?
- SABA of SAMA zo nodig
- LAMA of LABA, onderhoud
Bij ≥2 longaanvallen per jaar: voeg ICS toe - LAMA en LABA, onderhoud
Bij ≥2 longaanvallen per jaar: voeg ICS toe (overweeg 1 luchtwegverwijder te staken + overweeg verwijzing)
Is er voorkeur voor LAMA of LABA en waarom?
Lichte voorkeur. Er is wel verschil:
LAMA beschermt mogelijk iets beter tegen longaanvallen
LABA is beter bij (voorgeschiedenis van) urineretentie, glaucoom of refluxziekte
Welke combinatie is niet oke bij COPD?
SAMA met LAMA
SABA met LABA
Wat is te zeggen over switchen tussen LAMA en LABA?
geeft meestal weinig verbetering, tenzij er bijwerkingen zijn
Welke twee componenten worden behandeld bij COPD?
- Dyspneuklachten, hinder, beperkingen (hiervoor SAMA/SABA/LAMA/LABA)
- Longaanvallen ≥2 per jaar (hiervoor ICS of evt LAMA)
Waarom volstaat LAMA in stap 2?
Als er verder weinig klachten zijn
Evalueer ICS gebruik na:
1 jaar
