Farmacotherapie; Astma bij volwassenen Flashcards

1
Q

goede astmacontrole betekent:

A

geen klachten overdag en ‘s nachts
geen beperkingen
normale spirometrie
zo laag mogelijk gedoseerde medicatie met zo min mogelijk bijwerkingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is astma?

A

Een longaandoening die wordt gekenmerkt door aanvalsgewijs optredende, reversibele bronchusobstructie op basis van een verhoogde gevoeligheid van de luchtwegen voor allergische en niet-allergische prikkels met als pathologisch substraat een chronische ontstekingsreactie.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de FEV1?

A

FEV = Forced Expiratoir Volume. De maximale hoeveelheid lucht die na inademing in een bepaalde tijd geforceerd kan worden uitgeademd. Wanneer de gebruikte tijd bijvoorbeeld 1 seconde is wordt de afkorting fev1.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de FVC?

A

Forced Vital Capacity - Geforceerde vitale capaciteit:

Totaal uitgeblazen volume tijdens een FVC test

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is het verband tussen roken en ICS?

A

ICS werken minder als er gerookt wordt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

In de instelfase controleer je elke …

A

twee weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de TIP-aandachtspunten?

A

Therapietrouw
Inhalatietechniek
Prikkelvermijding

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Een aerosol moet met … gebruikt worden

A

voorzetkamer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Bij een poederinhalator is … inhalatiekracht nodig

A

meer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn de stappen bij zo nodig medicatie astma?

A
  • Adviseer een SABA
  • zo nodig extra inhalaties van een combinatiepreparaat met formoterol/budesonide of formoterol/beclometason
  • SABA zo nodig bij onderhoudsbehandeling met ICS met andere LABA dan formoterol
  • Bij inspanningsklachten SABA of combi ICS/formoterol
  • zo nodig vaker dan 2x per week betekent: onvoldoende astmacontrole en dus volgende stap nodig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Welke stappen zijn er in de behandeling astma?

A

Stap 1: SABA of ICS-formoterol zo nodig
Stap 2: Onderhoudsbehandeling met ICS of ICS-formoterol zo nodig
Stap 3: Onderhoudsbehandeling met een LABA en lage dosis ICS
Stap 4: Onderhoudsbehandeling met een LABA en een intermediaire tot hogere dosering ICS

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat kenmerkt stap 1 in de behandeling astma?

A
  • deze stap past alleen bij patienten met zeer weinig frequente klachten
  • bij gebruik SABA kunnen bijwerkingen optreden (tremor van de handen, hoofdpijn, tachycardie, palpitaties)
  • bij gebruik SABA is risico op ernstige astma-longaanvallen, ziekenhuisopname en sterfte
  • alternatief voor deze stap is starten met formoterol-budesonide/beclometason in lage dosis zo nodig.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat kenmerkt stap 2 in de behandeling astma?

A
  • Geef ICS in lage dosis
  • Continueer ICS gedurende 3 mnd
  • Bouw mogelijk af naar lagere dosis, staak niet, tenzij seizoensgebonden
  • Lokale bijwerkingen: heesheid en orale candidiasis
  • Bij heesheid door ICS: mond spoelen!
  • bij hogere dosis groter risico op systemische bijwerkingen (hematomen, bijnierschorsinsufficientie)
  • alternatief: formoterol-budesonide/beclometason in lage dosis zo nodig
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat kun je doen om heesheid bij ICS te voorkomen?

A
  • ICS voor het eten inhaleren en mond na inhaleren spoelen
  • overweeg aerosol in plaats van poederinhalator of wissel tv
  • overweeg als laatste pas: wisselen van soort ICS
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat kenmerkt stap 3 in de behandeling astma?

A
  • Voeg een LABA toe aan lage dosis ICS
  • LABA kan SM bijwerkingen geven
  • LABA altijd icm ICS
  • alternatief is intermediaire dosis ICS zonder LABA
  • terughoudend met losse combi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat kenmerkt stap 4 in de behandeling astma?

A
  • geef LABA met intermediaire tot hogere dosis ICS
  • een alternatief is hogere dosis ICS zonder LABA
  • overweeg bij blijvend onvoldoende controle toevoegen tiotropium/montelukast
17
Q

In stap 3 kan als alternatief (bij bijw) voor LABA gelden …

A

tiotropium

18
Q

Welke bijwerking komt veel voor bij tiotropium?

A

droge mond

19
Q

Welke bijwerking komt veel voor bij tiotropium?

A

droge mond

20
Q

Wanneer wordt een LTRA toegevoegd?

A

Bij onvoldoende astmacontrole montelukast 1 dd 10mg in stap 3.
Niet als alternatief voor ICS, alleen als toevoeging.

21
Q

Wat zijn bijwerkingen van montelukast?

A
  • bovensteluchtweginfecties
  • hoofdpijn
  • buikpijn
  • koorts
  • huiduitslag
  • misselijkheid
  • braken
  • diarree
  • verhoogd ALAT/ASAT
22
Q

Dosering SABA salbutamol

A

1-4 dd 100-400 mcg

23
Q

Dosering SABA terbutaline

A

1-4 dd 250-500 mcg

24
Q

Dosering LABA formoterol

A

2 dd 12 mcg

25
Q

Dosering LABA salmeterol

A

2 dd 50 mcg

26
Q

Dosering tiotropium

A

1 dd 5 mcg

27
Q

Dosering beclometason

A

ca 2 dd 200 mcg

28
Q

Dosering budesonide

A

ca 2 dd 200 mcg

29
Q

Dosering fluticason

A

ca 2 dd 125 mcg

30
Q

Dosering ciclesonide

A

ca 1 dd 80 mcg

31
Q

Mag een selectieve betablokker icm astma?

A

Ja, tenzij onvoldoende astmacontrole ondanks optimale behandeling

32
Q

Wanneer is nog plaats voor prednisolon?

A

Bij een longaanval ( 1 dd 40mg 5-10 dagen)