Geneesmiddelenallergie Flashcards
Hoe wordt een geneesmiddelallergie ook wel genoemd?
Een overgevoeligheidsreactie voor geneesmiddelen
Hoe ziet een overgevoeligheidsreactie voor geneesmiddelen eruit?
Een geneesmiddel kan aanleiding geven tot een immunologische overgevoeligheidsreactie die zich kan presenteren met koorts, exantheem, gestoorde lever- en nierfunctie, pneumonie, mucosale laesies en/of hematologische afwijkingen zoals auto-immuun hemolytische anemie of auto-immuun trombocytopenie.
Wanneer dient een geneesmiddel onmiddellijk gestopt te worden?
A. Anafylaxie (immunolisch/niet-immunologisch)
B. Trombocytopenie/hemolytische anemie
C. Ernstige huidreacties (Severe Cutaneous Adverse Reaction (SCAR))
1. Stevens Johnson Syndroom (SJS)
2. Toxische Epidermale Necrolyse (TEN)
Wat is anafylaxie?
Een acute en ernstige gegeneraliseerde reactie. Dit wordt meestal veroorzaakt door een acute (IgE gemedieerde) allergische reactie op voedsel, geneesmiddelen of insectengif. Zowel allergische als niet-allergische mechanismen kunnen hieraan ten grondslag liggen.
Wat zijn de symptomen van anafylaxie?
De symptomen kunnen variëren van mild, zoals jeuk, urticaria, angio-oedeem en erytheem tot ernstig met levensbedreigende anafylactische shock.
Hoe ziet een niet-immunologische reactie eruit?
Niet-immunologisch gemedieerde mestcelactivatie geeft hetzelfde klinisch beeld als IgE-afhankelijke mestcelactivatie en kan onder andere worden geïnduceerd door aspirine, NSAID’s en opiaten.
Welke medicatie is het meest frequent verantwoordelijk voor een anafylactische reactie?
β-lactam-antibiotica, NSAID’s en spierverslappers zoals bij anesthesie worden gegeven zijn het meest frequent verantwoordelijk voor het ontstaan van een anafylactische/anafylactoïde reactie.
Welke risicofactoren bestaan voor het optreden van een anafylactische reactie?
Frequente blootstelling, immuun activatie (chronische virale infecties) en astma/atopie (heftiger beloop).
Welke maatregelen ter preventie van anafylactische reacties bestaan?
Medicatie rationeel voorschrijven en controleren op aanwezigheid van allergie bij het voorschrijven.
Wat is stap 1 van de behandeling van anafylactische reacties?
STOPPEN verdacht geneesmiddel vervangen door chemisch niet verwant geneesmiddel.
Wat is stap 2 van de behandeling van anafylactische reacties?
A. Adrenaline 0,5 i.m.
B. Clemastine (Tavegil) 2 mg i.v.
C. Dexamethanson 8 mg i.v.
D. Bij (verdenking) bronchospasmen salbutamol 5mg vernevelen
Wat is stap 3 van de behandeling van anafylactische reacties?
Nogmaals adrenaline 0,5 mg i.m.
Bij hypotensie: fluid challenge 500 ml NaCl 0,9% in 15 minuten, herhaal zo nodig
Wat is stap 4 van de behandeling van anafylactische reacties?
- Vervolgbehandeling MC/IC
- Bij gebruik bèta-blokker: overweeg toediening glucagon 1mg i.v. in 5 minuten gevolgd door 5-15 microgram/min. i.v.
- Start adrenalineperfusor 1 microgram/min i.v. en titreer tot hemodynamisch stabiel (max. 15 microgram/min.)
Wat is nodig voordat een anafylactische reactie kan optreden?
Sensibilisatie.
Wanneer wordt een anafylactische reactie manifest na een eerste blootstelling?
Na 7-21 dagen.
Wanneer wordt een anafylactische reactie manifest na een herhaalde blootstelling?
Na enkele minuten (type I, IgE-gemedieerde reactie) of na enkele dagen (type IV, T-lymfocyt gemedieerde reactie)
Wat is een anafylactoïde reactie?
Dit zijn reacties die lijken op IgE-gemedieerde reacties, maar niet veroorzaakt worden door specifieke herkenning van een antigeen door cellen van het immuunsysteem.
Hoe worden anafylactoïde reacties veroorzaakt?
Opiaten kunnen via interactie met de mestcelmembraan histamine vrijmaken uit mestcellen.
Acetylsalicylzuur en andere NSAID’s veroorzaken waarschijnlijk een reactie door inductie van een overwicht aan leukotriënen over de prostaglandinen.