Gastro-intestinaal Flashcards
Gastro oesofagale reflux (GER)
30% van atienten met niet-cardiale pijn op borst
- vaker bij vrouwen dan bij mannen
- pathologisch toegenomen reflux waardoor ontsteking ontstaat
oorzaken: (extra reflux)
- dysfunctie onderste oesophagussphincter (LES)
- verhoogde maagzuuproductie
- alcoholgebruik (verminderde werking LES)
- hernia diafragmatica (middenrif is verwijderd)
- overgewicht (te hoge druk in buik drukt maag omhoog)
- roken (verminderde LES functie)
- medicatie zoals NSAID’s die maagzuurproductie verhogen
symptomen
- retrosternaal zuurbaden, oprispingen bij bukken of liggen, heesheid (dysforie) en hoest
- meeste patiënten geen last van opstijgend maagzuur
diagnose
- endoscopie mucosa slokdarm (oppervlakkige erosie, diepe ulceratie, fibrotisering en ontwikkeling van barret’s oesophagus
behandeling
- protonpompremmers zoals omeprazol
barrels oesophagus
metaplasie (vervanging slokdarm epitheel door maagepitheel) > dit leidt tot oesophaguscarcinoom
urolithiasis
nierstenen
- vaker bij mannen in westerse landen
- piekincidentie 30-50 jaar
- recidiefkans is groot
risicofactoren
- onvoldoende drinken, te veel dierlijke eiwitten, te veel voedingsmiddelen met veel oxalaat (thee, cola), te veel keukenzout, infecties aan urinewegen/darmen, erflijk
symptomen
- acute flank pijn, koliekpijn, hematurie
behandeling
- meeste nierstenen passeren vanzelf urether zonder medisch ingrijpen
- pijnstilling, Met (Medical evulsive therapie), hemolyse, extracorperal shock wave lithotripsy (ESWL), chirurgisch verwijderen, PNL
complicaties
- urineweginfectie
- urosepsis
- dehydratie (door braken)
- nierfalen
soorten stenen bij urolithiasis
calciumstenen 80%; op basis van symptomen, soms CT of echo > advies: genoeg blijven eten en drinken
extracorperal shock wave lithotripsy (ESWL)
De niersteenvergruizer maakt geluidsgolven die op de niersteen worden gericht.
percutane nefrolithotripsie (PNL)
De arts prikt uw nier aan met een naald die hij door de huid steekt. Daarna brengt de arts een hol buisje met een diameter van ongeveer één centimeter in de nier. Via dit buisje verwijdert de arts de niersteen
diverticulitis
ontsteking van een divertikel in het colon
- 10-25% met diverticulose
- vaker bij vrouwen
symptomen
- aanhoudende scherpe pijn (linker onderbuik), dyspeptische klachten, wisselende deficatie, misselijkheid, soms braken en misselijkheid
lichamelijk onderzoek
- linksonderin buik infiltraat
- CRP meten
checken complicatie risico:
- ileus, peritonitis, sepsis door darmwandperforatie
behandeling
- gaat vanzelf weer over
- paracetamol (geen nsaid door gastro-intestinale bijwerkingen)
dypische dyspeptische klachten zijn
- vieze smaak in de mond
- slechte adem
- opgezet gevoel van de maag na de maaltijd
- boeren
- weinig kunnen eten
- pijn in de bovenbuik
- brandend gevoel in de maag
- zure oprispingen na inspanning
- bij bukken of liggen terugstromen van het maagzuur
- misselijkheid/braken
verschil tussen cystitis en pyelonefritis
The main difference between cystitis and pyelonephritis is that cystitis occurs due to inflammation of the lower urinary tract, such as the bladder and urethra, and pyelonephritis occurs due to inflammation of the upper urinary tract, including the ureters in the renal pelvis and kidney.
cystitis klachten
pijn bij het plassen, klachten van aandrang en frequent kleine beetjes plassen
pyelonefritis klachten
koorts, koude rillingen.
ziek gevoel of misselijkheid.
pijn in uw rug of zij, aan één of beide kanten
pyelonefritis klachten
koorts, koude rillingen.
ziek gevoel of misselijkheid.
pijn in uw rug of zij, aan één of beide kanten
syndroom van down en maag-darmproblematiek
vaker last van
- stenoses
- anusartresie
- ziekte van hirschprung (congenitaal: deel dikke darm bevat geen zenuwcellen, darm contraheert slecht, moeite met ontlasting) > presenteert zicht rond 8ste levensjaar
coeliakie
symptomen
- reflux, obesitas, groeiachterstand, obstipatie, diarree
colorectaal carcinoom
- ouder dan 50 jaar
- 25-30% CRC betreft rectumcarcinoom
- 80% ontstaat sporadisch
- FAB (familiaire adenomateuze polyposis) = darm vol met poliepen, kans groot dat een carcinogeen wordt: meestal tussen 20-30 jaar als darmkanker
symptomen
- rectaal bloedverlies, onverklaarde gewrichtsdaling, wisselend deficatiepatroon, buikpijn, ileus, loze aandrang, vermoeidheid (ijzergebrek)
!! 70% CRC aan linker zijde!!
diagnose
- colonoscopie met biopt
- stageringsonderzoek (CT) van abdomen en thorax (en bij rectaal bekken) voor metastasen (vaak; lever, longen, buikvlies)
TNM-classificatie
stadium 1: (T1,2N0M0)
stadium 2 (T3,4N0M0)
stadium 3: (TxN1M0)
stadium 4: (TxNxM1)
T1 tot 4 hangt af van doorgroei
lamina submucosa, musculaire propria, subserosa, door colon
behandeling coloncarcinoom
stadium 1: lokale resectie
stadium 2/3: adjuvante chemotherapie
behandeling rectumcarcinoom
1 operatie
2 operatie met voorbehandeling (voorkomen van lokaal recidief/ kleiner maken tumor)
(nooit adjudant chemotherapie bij rectaal)
proximaal gelegen RC > low anterior resectie (anastomose of eindstandig stoma)
distaal gelegen RC > abdominoperineale resectie (eindstandig stoma)
cholelithiasis
via pupil van vater komt gal in duodenum
stenen ontstaan als
- te veel cholesterol en te weinig lipiden in gal
meest voorkomende galstenen:
- neergeslagen cholesterol
symptomen
- heftige koliekpijn recht bovenbuik (kan uitstralen naar rechter schouderblad)
- teken van murphy; drukpijn rechter ribbenboog
- steatorroe (stopverfkleurige ontlasting), donkere urine , icterus, pruritus (jeuk)
risicofactoren (FFFFF)
- feamle, fat, forty, fertile, fair (blond)
diagnose
- echo/MRI onderzoek
behandeling
- stenen in galblaas; cholecystectomie (verwijdering)
- anders medicatie of ERCP
acute cholecystitis
galblaasontsteking door afsluiting ductus cysticus
> door afsluiting kan ook biliaire pancreatitis ontstaan
ERCP
endoscopisch retrograde cholangio- en pancreaticografie
via maag, langs pylorus, duodenum papil van vater in
groot infectie gevaar
coeliakie
= permanente overgevoeligheid voor gluten
> gereanimeerde gluten worden door mensen met coeliakie aan HLA-gebonden op APC
- 2x zo vaak bij vrouwen (kan op alle leeftijden tot uiting komen)
klachten
- vlokatrofie, malabsorptie
risico
- DM type1, downsyndroom, positieve familie anamnese
klachten leeftijdsgebonden
- 8-24 maanden: chronische vettige diaree, bolle buik, dunne billen, slechte eetlust, gewichtsverlies, afbuigende groeicurve
- volwassenen: anemie, gedragsstoornissen, infertiliteit, osteoporose
diagnose
- bloedonderzoek; antistoffen tegen tissue transglutaminase (anti-TG) en HLA-typering (pos HLA-DQ2 of -DQ8 en anti-TG 10x verhoogd)
na 6 maanden tot een jaar zal darm weer hersteld zijn
parasiataire infecties - gardia lambia
kinderleeftijd
klachten
- chronische diarem (slijm, vet, dun), winderigheid, boeren, abnormale kramp, malabsorptie
parasitaire infecties - entamoeba histolytica
kenmerkend:
- bloederige diaree, koorts
diagnose
soms PCR
behandeling
- tegengaan dehydratie
lactose intolerantie
trekt water aan en versnelt peristaltiek = osmotische diaree
