Fiziologija disanja Flashcards
Anatomija pluća
Sastoji se od levog i desnog plućnog krila (desno je veće). Pluća su subnđeraste građe, koja se sastoje od velikog broja malih, balonastih struktura koje se zovu alveole. Oko pluća nalazi se plućna maramica (pleura) koja ima 2 lista. Spoljašnji naleže na unutrašnji zid grudnog koša i unutrašnji koji nalaže na plućna krila. Između ova 2 lista nalazi se mala količina bistre tečnosti koja sprečava trenje između 2 lista pleure tokom disanja. U pleuralnom prostoru vlada negativni pritisak (manji od atmosferskog) što pluća drži rastegnutim. Pluća stoje na dijafragmi, a samo plućno krilo ne sadrži mišiće
Pneumotoraks
Nastaje kadaa se pleuralni prostor napuni vazduhom i kada se pritisak u njemu izjednači sa atmosferskim, ovo dovodi do kolapsa pluća i otežanog disanja ili smrti.
Disajni putevi
Mogu biti gornji i donji. U gornje disajne puteve spadaju nosna i usna duplja, ždrelo i grkljan, a u donje dušnik, bronhije i bronhiole.
Nosna duplja
oko nozdrva sadrži dlačice koje otklanjaju veće čestice koje smo uneli vazduhom, dok sluzokoža sadrži hemoreceptorske ćelije i bogat sistem kapilara čime greju i vlaže vazduh
Ždrelo
Nakon nosne duplje vazduh prolazi kroz ždrelo, između ždrela i grkljana nalazi se epiglotis, struktura u vidu poklopca zatvara grkljan prilikom gutanja
Grkljan
U njemu se nalaze glasnice, i kroz njega vazduh prolazi nakon ždrela
Dušnik
Nakon grkljana. To je hrskavičast organ. Funkcija hrskavice je da mu da čvrstinu kako ne bi došlo do kolabiranja njegovih zidovai samim tim otežanog disanja. Grana se na 2 glavna bronha, oni su identični kao dušnik samo manji. Bronhije se granaju na sve manje grane di bronhiola, koje se završavaju alveolama
Traheomalacija
Urođeni deformitet, karakteriše se razmekšanjem zidova dušnika, tj smanjene količine hrskavice. Dolazi do otežanog disanja i epizoda gušenja
Čime su obeležene bronhije i dušnik
Respiratornim epitelom, koga grade cilindrične ćelije koje na svojoj gornjoj površini imaju gusto raspoređene treplje (cilije). Cilije su pokretne koje guraju sekret ka ždrelu gde on biva progutan ili izbačen. Sekret koji oblaže šupljine i epitel disajnih puteva stvaraju žlezde koje se nalaze u zidovima disajnih puteva, njegova f-ja je da spreči da udahnute čestive dospeju do alveola
Disajni ciklus
Čine ga izdisaj, udisaj i pauza
Udisaj
dolazi do grčenja međurebarnih mišiča, pa i veće zapremine za udisaj. Pored njih dolazi i do spuštanja dijafragme. U toku udisaja pritisak vazduha se smanjuje u plućima
Izdisaj
dolazi do relaksacije dijafragme i međurebarnih mišića, u plućima je pritisak vazduha veći
Gde se nalazi centar za udisaj
U retikularnoj formulaciji produžene moždine.
Kontrola disanja
Slanje impulsa traje neprestano oko 2 sekunde, nakon čega dolazi do slanja signala iz varolijevog mosta koji zaustavlja slanje signala na oko 3 sekunde da bi došlo do izdisaja. Na disanje utiču i impulsi iz kore velikog mozga (voljne radnje, ali to može potrajati kratko jer bivaju stimulisani centri za istezanje koji putem n vagusa šalju impulse u centar za udisaj.
Hemoreceptori u velikim krvnim sudovima učestvuju u regulaciji disanja, ukoliko se poveća konc CO2 doci ce do aktivacije centra za udisaj da bi se nadoknasio O2, ali i hemoreceptori oko centra za udisaj detektuju vecu konc CO2 i H jona
Disajni volumeni
Disajni volumen - miran uzdisaj i izdisaj (500ml)
Rezervni uzdisajni volumen - maksimalan udah (3000+500ml)
Rezervni izdisajni volumen -maksimalan izdisaj (1200+500ml)
Difuzija
proces transporta iz sredine sa većom u sredinu sa manjom koncentracijom
Emfizem pluća
Hronična, destruktivna bolest koja se karakteriše pojavom i povećanjem vazdušnih prostora u plućima. Dolazi do smanjenja površine pluća (pušenje).
Pneumonija
zapaljenje pluća, dolazi do povećane propustljivosti alveolarnih kapilara, pa se alveole pune plazmom i ćel imunskog sistema.
Da li se vitalni kapacitet može menjati
Da
