Farma IV krew Flashcards
Tiklopidyna
Tienopirydyna
1) selektywne i nieodwracalne wiązanie się z receptorem ADP typu P2Y12 (-> Gi -> zahamowanie cyklazy adenylowej)
2) upośledzenie aktywacji GP IIb/IIIa - będącego receptorem dla fibrynogenu
pełne działanie pojawia się po pewnym czasie - właściwym lekiem jest metabolit wątrobowy (CYP2C19), a efekt utrzymuje się wiele dni po zaprzestaniu podawania leku
początek działania po 3-5 dniach zażywania
DN: TTP (thrombocytic thrombocytopenic purpura zakrzepowa plamica małopłytkowa, zespół Moschcowitza)
Betriksaban
Inhibitor Xa - III faza bad klim
DOACs (p.o.) = NOAC
Koloidy
Dekstrany
Skrobia hydroksyetylowana
Preparaty żelatyny
KOLOIDY SĄ SKUTECZNIEJSZE niż krystaloidy w uzupełnianu płynów
uzupełniają przestrzeń WEWNĄTRZNACZYNIOWĄ
- predysponują do hiperonkotycznego uszkodzenia nerek (zbyt duża objętość płynu w naczyniach) - można to zmniejszyć przez wcześniejsze podanie krystaloidów (odciągnięcie płynu do przestrzeni zewnątrznaczyniowej)
- preparaty krwiozastępcze nie transportują tlenu i nie zastępują funkcji RBC
Apiksaban
Inhibitor Xa
DOACs (p.o.) = NOAC
antidotum - Andeksanet alfa (zmodyfikowany, rekombinowany czynnik Xa) - wiąże się z rywaroksabanem i apiksabanem w osoczu - odwraca działanie tych leków
rywaroksaban, apiksaban, dabigatran: leczenie przeciwzakrzepowe u chorych z Afib (prewencja udaru niedokrwiennego mózgu) - co najmniej równa skuteczność co warfaryna, w większe bezpieczeństwo
✓szybkie uzyskanie przewidywalnego i stabilnego efektu przy stałym dawkowaniu
✓ nieliczne interakcje lekowe
✓ brak konieczności monitorowania lab
LEKI WYGODNE
Kangrelor
krótko działający analog ATP (odwracalny antagonista)
i.v.
Płytki krwi agregują pod wpływem:
trombiny (rec. PAR-1) ADP (rec. P2Y1, P2Y12) TXA2 (rec. TP) 5-HT (rec. 5-HT2q) adrenaliny (rec. a2A adrenergiczny) PAF (rec. PAF) plazminy (PAR-4)
DOACs direct oral anticoagulants (bezpośrednie doustne antykoagulanty)
=NOAC non-VKA oral anticoagulants
doustne koagulanty niebędące antgonistami wit. K
Rywaroksaban Apiksaban Edoksaban Betriksaban (inhibitory Xa) Dabigatran (bezpośredni inhibitor trombiny)
rywaroksaban, apiksaban, dabigatran: leczenie przeciwzakrzepowe u chorych z Afib (prewencja udaru niedokrwiennego mózgu) - co najmniej równa skuteczność co warfaryna, w większe bezpieczeństwo
✓szybkie uzyskanie przewidywalnego i stabilnego efektu przy stałym dawkowaniu
✓ nieliczne interakcje lekowe
✓ brak konieczności monitorowania lab
LEKI WYGODNE
Związki blokujące receptor płytkowy dla fibrynogenu GP IIb/IIIa
Abcyksymab
Eptyfibatyd
Tyrofiban
Leczenie anemii z niedoboru Fe - leki dożylne (3)
(i.v.)
glukonian żelazowy
kompleks żelaza, sorbitolu i kwasu cytrynowego
ferumoksytol (kompleks: tlenek żelaza i dekstran)
DN:
uszkodzenie ściany naczyniowej w miejscu podania preparatu
dolegliwości mięśniowo-stawowe
rzadko alergie
przewlekłe powikłanie - przedawkowanie Fe i odkładanie Fe w układzie siateczkowo-śródbłonkowym = hemosyderoza (przeprowadza się wówczas dożylne podanie testowe Fe)
próba na krew utajoną wychodzi fałszywie dodatnia
EPO erytropoetyna
fizjologicznie wytwarzana przez aparat przykłębuszkowy nerek w odp na hipoksję (193aa)
spadek utlenowania krwi do nerek -> HIF1 -> ekspresja genów
rekombinowane EPO alfa i beta (różnią się glikozylacją)
Terapia ANEMII:
- w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek (głównie u chorych dializowanych);
- u pt z AIDS (też tych leczonych zydowudyną, która powoduje mielosupresję z niedokrwistością makrocytową)
- w przebiegu przewlekłych schorzeń zapalnych i nowotworowych;
- w wybranych przypadkach aplazji szpiku;
- u wcześniaków
- podaje się dawcom krwi
- przez wykonaniem planowe autotransfuzji
- przez zabiegiem chirurgicznym u chorych z anemią
- doping
DN:
1) HTA
2) nadlepkość krwi (ZZ)
3) przejściowo zespół grypopodobny
Alteplaza
Lek fibrynolityczny - pobudza tworzenie plazminy i rozkład już istniejącego włókinka (fibryny)
GEN II
rtPA identyczny z ludzkim (otrzymany syntetycznie ludzki tkankowy aktywator plazminogenu)
rt-PA nie jest rozpoznawany jako białko obce - można stosować u pt z Ig p/streptokinazie
Treprostynil
PGI2
PGI zapobiega adhezji PLT i WBC - działa p/miażdżycowo (wytwarzana w endotelium dużych naczyń)
poprawia właściwości reologiczne kwri
PGI rozszerza naczynia
hamuje agregację PLT
ma bezpośredni wpływ wazodylatacyjny na tętniczki płucne -> NADCIŚNIENIE PŁUCNE
Fenprokumon
antagonista witaminy K - hamuje powstawanie w wątrobie pełnowartościowych czynników krzepnięcia II, VII, IX, X oraz białek C i S - przez ingerencję w proces potranslacyjnej gamma-karboksylacji reszt Glu w tych białkach
(p.o.)
stosowany głównie w Niemczech
kwas e-aminokapronowy
Leki hamujące fibrynolizę - drobnocząsteczkowe analogi Lys (NIEODWRACALNE kompetytywne inhibitory aktywatorów plazminogenu PA)
hiperfibrynoliza: wstrząs, operacje na układzie moczowo-płciowym (uwolnienie urokinazy), białaczki, neo/marskość wątroby
operacje kardiochirurgiczne z krążeniem pozaustrojowym
położnictwo
CI: ciężka NN krwiomocz u chorych na hemofilię nie podawać do jam stawowych, narządów wewn, OUNu ciąża - tylko gdy
Bezpośrednie (bez udziału antytrombiny) inhibitory trombiny
Lepirudyna, Dezyrudyna - rekombinowane hirudyny
Biwalirudyna, Argatroban - syntetyczne analogi hirudyny
tworzą z trombiną kompleks, w którym traci ona zdolność do wiązania się z fibrynogenem
efekt oznaczamy, monitorując APTT (APTT mierzy aktywność skierowaną przeciwko czynnikowi IIa=trombinie)
zastosowanie: HIT profi DVT PCI ACS udar
DN:
powikłania krwotoczne
wstrząs anafilaktyczny po powtórnym stosowaniu lepirudyny po upływie <3mscy
CI jak dla HNF:
+ ciąża i karmienie piersią
+ niewydolność nerek w przypadku rekombinowanej hirudyny (lepi, dezy, biwali RUDYNY)
+ niewydolnosć wątroby w przypadku argatrobanu
+ uczulenie
Eptyfibatyd
Związek blokujący receptor płytkowy dla fibrynogenu (rec. GP IIb/IIa) - zapobiega tworzeniu agregacyjnych sieci płytkowych, które są utrzymywane przez fibrynogen
KOMPETYTYWNIE
mimetyk sekwencji RGD Arg-Gly-Asp (też: tyrofiban)
cykliczny heptapeptyd
(i.v.) OZW bez zwyżek ST (NSTEMI)
u osób obciążonych ryzykiem zgonu/zawłu
obniżki ST
cukrzycy
nie uczula jak abcyksymab
Trombopoetyna
stymuluje powstawanie i uwalnianie ze szpiku PLT
zastosowanie: ciężkie małopłytkowości
cytokina wspomagająca produkcję megakariocytów, a więc proliferację PLT
rHuMGDF Recombinant human megakaryocyte growth and development factor
RHuTPO Recombinant human thrombopoietin
różnią się długością łańcucha peptydowego, siła działania taka sama
leczenie: małopłytkowości wywołanych radio i chemioterapią
żeby zwiększyć liczbę PLT u dawców
nie wiadomo czy działają u chorych po przeszczepie szpiku
DN: HTA
hipokaliemia
Defibrotyd
inhibitor Xa
polideoksyrybonukleotyd o działaniu
p/zakrzepowym (hamuje powstawanie zakrzepu) i
fibrynolitycznym (pomaga w jego rozpuszczeniu):
- zwiększa [PGE2] i [PGI2]
- zmienia aktywność PLT
- wzrost akt. t-PA
- umiarkowana aktywność przeciwzakrzepowa (w przeciwieństwie do warfaryny i heparyny
=> leczenie pt z ryzykiem krwawienia
=> VOD (wątrobowa choroba żylno-okluzyjna) - groźna komplikacja chemioterapii prowadzonej u pt przez przeszczepem szpiku => MODS
Przeciwwskazania do stosowania leków fibrynolitycznych
Leki fibrynolityczne pozbywają się już powstałych zakrzepów - boimy się ukrwotocznienia
BEZWZGLĘDNE ✘1 przebyty udar (<2 mscy) ✘2 neo/tętniak śródczaszkowy ✘3 świeży uraz głowy (<1msc) ✘4 operacja neurochir ✘5 TIA ✘6 czynne krwawienie z narządów wewn ✘7 zabieg chir ✘8 biopsja/nakłucie <10dni ✘9 wczesny okres połogu <7dni ✘10 podejrzenie tętniaka rozwartswiającego aorty ✘11 krwotoczna retinopatia cukrzycowa lub inne zagrożenie wystąpienia krwotoku wewnątrzgałkowego ✘12 długotrwałe zabiegi reanimacyjne
WZGLĘDNE ✘1 utrwalone HTA (>200/100mmHg) ✘2 ciąża ✘3 czynny wrzód trawienny ✘4 uraz/zabieg operacyjny >10dni <3 mscy ✘5 zaawansowana niewydolność wątroby ✘6 ch neo i zapalne ✘7 w przyp streptokinazy/APSAC - wcześniejsze zastosowanie leku między 4. dobą a 6. msc
Biwalirudyna
bezpośredni (bez udziału antytrombiny) inhibitory trombiny
syntetyczny analog hirudyny
tworzy z trombiną kompleks, w którym traci ona zdolność do wiązania się z fibrynogenem
CI:
+ niewydolność nerek w przypadku rekombinowanej hirudyny (lepi, dezy) i biwali RUDYNY
Acenokumarol
antagonista witaminy K - hamuje powstawanie w wątrobie pełnowartościowych czynników krzepnięcia II, VII, IX, X oraz białek C i S - przez ingerencję w proces potranslacyjnej gamma-karboksylacji reszt Glu w tych białkach
(p.o.) OACs
antagoniści wit. K działają tylko in vivo
mniej stabilna farmakokinetyka niż warfaryna:
- t do osiągnięcia max stęż: 2-3h (vs 1,5h)
- biologiczny T1/2 8-10h (vs 36-42h)
- acenokumarol a większa tendencja do krwawień - neo, stany zapalne różne (też inferkcje), choroby nerek, tyreotoksykoza - zmniejszają wiązanie się acenokumarolu z białkami osocza w wiekszym stopniu niż warfaryny - zwiększenie frakcji wolnej acenokumarolu w osoczu
- efekty dopiero po kilku dniach podawania leków (ze względu na okresy półtrwania już zaktywowanych czynników krzepnięcia)
- w pierwszych dniach może dojść do zwiększenia się ryzyka powikłań zakrzepowych (białko C ma najkrtórszy T1/2, a więc najszybszy efekt to zanik białka C, czyli stan portrombotyczny)
=> rozpoczynanie terapii 2-4dni “na zakładkę” z heparyną - konieczność stałego monitorowania leczenia: WAŻNE USTALENIE ODP INR (czas protrombinowy) rzędu 2-4
Nietolerancja acenokumarolu/trudności w uzyskaniu stabilnego INR? Rozważ warfarynę
DN:
- krwawienia - odtrutka: i.v. wit. K (efekt po kilku-kilkunastu h)/ natychmiast: FFP (osocze świeżo mrożone)
- martwica skóry (warfarin necrosis - spowodowana tym, że na początku stosowania leku mamy stan protrombotyczny)
- zespół “purpurowych stóp”
- reakcje uczuleniowe
- teratogenność - nie wolno stosować w ciaży
Anagrelid
lek hamujący dojrzewanie megakariocytów i tworzenie płytek krwi, używany w leczeniu nadpłytkowości - nie jest zaliczany do grupy leków przeciwpłytkowych (leki p/ płytkowe hamują agregację)
Warfaryna
antagonista witaminy K - hamuje powstawanie w wątrobie pełnowartościowych czynników krzepnięcia II, VII, IX, X oraz białek C i S - przez ingerencję w proces potranslacyjnej gamma-karboksylacji reszt Glu w tych białkach
mieszanina racemiczna w równych proporcjach enancjomerów R i S (silnego)
dokładny mechanizm działania warfaryny: inhbicja reduktazy epoksydu witaminy K -> bez zredukowanej wit. K nie ma y-glutamylokarboksylacji => PIVKA
(p.o.) OACs
farmakokinetyka:
antagoniści wit. K działają tylko in vivo
- t do osiągnięcia max stęż: 1,5h (vs 2-3h)
- biologiczny T1/2 36-42h (vs 8-10h)
- efekty dopiero po kilku dniach podawania leków (ze względu na okresy półtrwania już zaktywowanych czynników krzepnięcia)
- w pierwszych dniach może dojść do zwiększenia się ryzyka powikłań zakrzepowych (białko C ma najkrtórszy T1/2, a więc najszybszy efekt to zanik białka C, czyli stan portrombotyczny)
=> rozpoczynanie terapii 2-4dni “na zakładkę” z heparyną - konieczność stałego monitorowania leczenia: WAŻNE USTALENIE ODP INR (czas protrombinowy) rzędu 2-4
metabolizm przez CYT P 450 (S: CYP2C9 - moduluje aktywność warfaryny in vivo; R: CYP1A2, 3A4)
INTERAKCJE LEKOWE - przy próbie ustalania odp INR trzeba wziąc pod uwagę inne przyjmowane leki
- polimorfizm genetyczny CYP2C9 - zmienność odp na warfarynę, różne interakcje lekowe
- mut VK OR C1 (vit. K. epOxide reductase 1): *1 większe zapotrzebowanie na lek - szybszy metaolizm, *2 mniejsze zapotrzebowanie, wolniejszy metabolizm
- mut. II (protrombiny), VII, IX
(mut IX - nadwrażliwość na OACs - brak obróbki potranslacyjnej IX => bardzo antykoagulacja)
DN:
- krwawienia - odtrutka: i.v. wit. K (efekt po kilku-kilkunastu h)/ natychmiast: FFP (osocze świeżo mrożone)
- martwica skóry (warfarin necrosis - spowodowana tym, że na początku stosowania leku mamy stan protrombotyczny)
- zespół “purpurowych stóp”
- reakcje uczuleniowe
- teratogenność - nie wolno stosować w ciaży
Inhibitory fosfodiesterazy
Dipirydamol
Cylostazol
Przeciwwskazania do stosowania leków p/zakrzepowych
BEZWZGLĘDNE
- skaza krwotoczna
- krwawienie z PP, choroba PP związana z dużym ryzykiem krwawienia
- objawowe nadciśnienie wrotne (-> żylaki przełyku, odbytu itd)
- rozwarstwienie aorty
- ciąża w przypadku (p.o.) OACs
WZGLĘDNE
- niedawno przebyty UDAR krwotoczny/ pourazowy KRWIAK śródczaszkowy (<2mscy)
- operacja/uraz głowy (<20dni)
- guz mózgu
- <24h po zabiegu operacyjnym, biopsji narządu, nakłuciu tętnicy, nakłucie lędźwiowe diagnostyczne/lecznicze
- źle kontrolowane HTA (>200/110 mmHg)
- retinopatia cukrzycowa
- ciężka niewydolność wątroby/nerek
- ostre zapalenie osierdzia
- HIT
kwas traneksamowy
Leki hamujące fibrynolizę - drobnocząsteczkowe analogi Lys (NIEODWRACALNE kompetytywne inhibitory aktywatorów plazminogenu PA)
hiperfibrynoliza: wstrząs, operacje na układzie moczowo-płciowym (uwolnienie urokinazy), białaczki, neo/marskość wątroby
operacje kardiochirurgiczne z krążeniem pozaustrojowym
położnictwo
CI: ciężka NN krwiomocz u chorych na hemofilię nie podawać do jam stawowych, narządów wewn, OUNu ciąża - tylko gdy
Molgramostym
GM-CSF - pobudza rozwój progenitorów GRANULOCYTÓW, MAKROFAGÓW, EOZYNOFILI, a także (słabiej) PLT i RBC
G-CSF jak i GM-CSF są stosowane w :
- leczeniu neutropenii spowodowanej chemioterapią przeciwnowotworową;
- terapii wybranych przypadków aplazji szpiku;
- izolacji krążących KM w celu użycia ich do regeneracji szpiku po chemioterapii przeciwnowotworowej (czynniki zwiększają bowiem uwalnianie szpikowych komórek macierzystych, co ułatwia ich izolację z krwi obwodowej).
DN: bóle kości
gorączka, wysypka skórna
hipotonia, tachykardia
obniżenie sat. O2 krwi tętniczej (przy podaniu i.v.)
wysięki opłucnowe i osierdziowe
powikłania zakrzepowe (przy dużych dawkach)
vasculitis (przy użyciu długotrwałym)
Cylostazol
SELEKTYWNY inhibitor fosfodiesterazy typu 3 w PLT i kom. mm gładkich ściany naczyń
więcej cAMP -> efekt antyagregacyjny, miorelaksacyjny
- chromanie przestankowe - istotnie ograniczające, u pt u których nie można wykonać rewaskularyzacji
- chromanie u cukrzyków - bo nie zmienia metabolizmu glukozy
nie ma wskazań do podawania cylostazolu jako leku P/PLT
Pegfligrastym
Fligrastym to G-CSF - stymuluje powstawanie, dojrzewanie i uwalnianie ze szpiku NEUTROFILI
PEGYLACJA=
- mniejszy klirens nerkowy => większy T1/2 => wydłużenie czasu działania na neutrofile
- nietoksyczne
- nie-antygenowe, nie-immunogenne
- dobrze rozpuszczalne w wodzie i rozp org
- fajnie się wydala przez nerki
- bardziej odporne na rozkład przez proteolizę
Tikagrelor
(p.o.)
działa BEZPOŚREDNIO na receptor P2Y12 - nie wymaga metabolicznej aktywacji w wątrobie
ODWRACALNY antagonista P2Y12
hamuje aktywność płytek SZYBCIEJ i SKUTECZNIEJ niż klopidogrel
Blokery receptora dla ADP niebędące tienopirydynami
Kangrelor
Tikagrelor
Tenekteplaza
Lek fibrynolityczny - pobudza tworzenie plazminy i rozkład już istniejącego włókinka (fibryny)
GEN III
zmodyfikowany t-PA
T1/2 3x dłuższy niż alteplazy
200x większa odporność na inaktywację
większe powinowactwo do fibryny
Antagoniści witaminy K
dawniej: OACs oral anticoagulants
Doustne leki przeciwzakrzepowe nie rozpuszczają uformowanego zakrzepu, celem leczenia jest natomiast zapobieganie jego narastaniu oraz powikłaniom zakrzepowo-zatorowym.
acenokumarol
warfaryna
hamują powstawanie w wątrobie pełnowartościowych czynników krzepnięcia II, VII, IX, X oraz białek C i S - przez ingerencję w proces potranslacyjnej gamma-karboksylacji reszt Glu w tych białkach:
y-karboksyglutaminian ma 2 reszty anionowe wiążące się z Ca2+, a Ca2+ jest przyciągany przez ujemnie naładowane Fl PLT-> kluczowa rola w czasowym przyleganiu czynników krzepnięcia do powierzchni błony PLT, gdyż tylko na powierzchni płytki może nastąpić wzajemna interakcja czynników krzepnięcia
farmakokinetyka:
działają tylko in vivo
- efekty dopiero po kilku dniach podawania leków (ze względu na okresy półtrwania już zaktywowanych czynników krzepnięcia)
- w pierwszych dniach może dojść do zwiększenia się ryzyka powikłań zakrzepowych (białko C ma najkrtórszy T1/2, a więc najszybszy efekt to zanik białka C, czyli stan portrombotyczny)
=> rozpoczynanie terapii 2-4dni “na zakładkę” z heparyną
- konieczność stałego monitorowania leczenia: WAŻNE USTALENIE ODP INR (czas protrombinowy) rzędu 2-4
interakcje:
NASILENIE działania p/zakrzepowego:
1) propranolol, fenylbutazol (NLPZ)
2) SSRI: cytalopram, sertralina; entakapon (Parkinson, inhibitor COMT)
3) metronidazol (imidazole psuje wątrobę), kotrimoksazol (sulfametoksazol wypiera z albumin), cyprofloksacyna, erytromycyna (hamuje CYP), izoniazyd (psuje wątrobę, zwiększa AspAT i AlAT) flukonazol (azole hamują CYP)
* amiodaron, diltiazem, fenofibrat, klofibrat, propafenon
OSŁABIENIE działania p/zakrzepowego:
1)
2) barbiturany (przyspieszają CYP), karbamazepina
3) rifampicyna (przyspiesza CYP), gryzeofulwina (przyspiesza CYP), rybawiryna
* cholestyramina, merkaptopuryna
zastosowanie: chronic anticoagulation
1. TERAPIA DVT (ŻChZZ)
2. profi u pt z Afib
3. u pt z protezami zastawkowymi
DN:
- krwawienia - odtrutka: i.v. wit. K (efekt po kilku-kilkunastu h)/ natychmiast: FFP (osocze świeżo mrożone)
- martwica skóry (warfarin necrosis - spowodowana tym, że na początku stosowania leku mamy stan protrombotyczny)
- zespół “purpurowych stóp”
- reakcje uczuleniowe
- teratogenność - nie wolno stosować w ciaży
Leczenie hemofilii B
brak IX
- koncentrat osoczopochodnego/rekombinowanego czynnika IX: NONAKOG ALFA
Skrobia hydroksyetylowana:
450 000 wielko
200 000 średnio
70 000 mało cząsteczkowa
Koloid
Amylopektyna nasycona grupami hydroksyetylenowymi, zawierająca liczne wiązania a-glikozydowe [5-10%].
Wywiera niewielki wpływ na układ krzepnięcia.
DN:
świąd skóry (CZĘSTO)
reakcje uczuleniowe i anafilaktyczne (0,05% = RZADKO).
Romiplostym
mimetyk trombopoetyny
zwiększa liczbę PLT u pt z immunologiczną małopłytkowością
niewiele DN :)
Odtrutka dla antagonistów wit. K przy dużym krwawieniu
efekt po kilku-kilkunastu h:
(i.v.) wit. K
efekt natychmiastowy:
FFP (fresh frozen plasma - osocze świeżo mrożone)
Leczenie anemii z niedoboru Fe - leki doustne (5)
(p.o.): asparaginian chlorek fumaran glukonian bursztynian żelazawe
+ kwas askorbinowy -stabilizuje Fe2+ (takie jest wchłaniane)
+ kwas bursztynowy - zwiększa wchłanianie
leczenie trwa długo (miesiące)
DN: GI distress (NWB zaparcia)
drgawki
przewlekłe powikłanie - przedawkowanie Fe i odkładanie Fe w układzie siateczkowo-śródbłonkowym = hemosyderoza (przeprowadza się wówczas dożylne podanie testowe Fe)
próba na krew utajoną wychodzi fałszywie dodatnia
Heparyna niefrakcjonowana (HNF)
podstawowy lek umożliwiający zmniejszenie krzepliwości krwi
bezpośredni endogenny antykoagulant - fizjologiczny regulator krzepliwości krwi
co to: polianionowy polisacharyd (kwaśny sulfonowany wielocukier syntetyzowany i gromadzony w ziarnostościach MASTOCYTÓW do celów leczniczych z bś jelit świń
mechanizm: KOFAKTOR ANTYTROMBINY - heparyna - reszty Lys - AT => zmiany konformacyjne AT => pojawienie się pętli z Arg (AT staje się szybkim inhibitorem!)
- zwiększa kilka tys X szybkość działania AT
inaktywuje Xa i IIa (trombinę)
=> neutralizuje trombinę i hamuje jej powstawanie:
hamuje wiele proteaz serynowych, łącząc się tą Arg kowalencyjnie z nimi: z IIa, z Xa, oraz z IXa, XIa, XIIa
=> heparyna nie zużywa się w reakcji - może połączyć się z kolejną AT
sekwencją odp za wiązanie się z AT jest pentasacharyd obecny w 30% łańcuchów hep
działa in vivo i in vitro (antagoniści wit K tylko in vivo)
(s.c.)
(i.v.)
nie i.m. - grozi to krwawieniem
(a antagoniści wit. K są doustni)
farmakokinetyka:
- szybki początek aktywności, krótki T1/2
- monitorowanie APTT Activated Partial Thromboplastin Time (szlak wewnątrzpochodny), chcemy rząd 1,5-2,5
zastosowanie: profi i leczenie DVT UA (niestabilna ch wieńcowa) NSTEMI (ACS) STEMI (ACS) PCI protezy zastawkowe serca zator tętniczy udar mózgu MOŻNA W CIĄŻY
DN: - krwawienia - HIT heparin induced trombocytopenia typ I (nieimunologiczna) - niewielka, pierwsze 2-4dni, nieważne typ II (immunologiczna) - >50%, po 4-10dniach większe ryzyko zakrzepicy CI! antygen: PF4 - martwica skóry - reakcje uczuleniowe - osteoporoza - łysienie (odwracalne)
Edoksaban
Inhibitor Xa
DOACs (p.o.) = NOAC
