EXAMEN Flashcards
forsan et haec olim meminisse iuvabit.
Wellicht zal het jullie ooit verheugen zelfs dit in herinnering te nemen
Wat zijn de Duistere Eeuwen?
= de periode van 1200 v.C. tot 800 v.C.
- in deze periode was er geen Grieks schrift
Mantua me genuit, Calabri rapuere, tenet nunc Parthenope, cecini pascua, rura, duces.
Mantua bracht mij voort.
De Calabriërs namen me weg (zijn overlijden).
Nu rust ik in Napels (waar hij begraven werd).
Ik zong over weiden (Bucolica), akkers (Georgica), en helden (Aeneïs).
Wie was Livius Andronicus (3e eeuw v.Chr.)?
maakte Latijnse versies van Griekse theaterstukken en epische werken, zoals de Odisia, een vertaling van de Odyssee in Saturnische verzen
Wat was de invloed van de vulkaanuitbarsting op Santorini op de Minoïsche beschaving?
- veroorzaakte grote tsunami naar zuiden van Egeïsche Zee, Kreta, Minoïsche beschaving
- een van de factoren op de verzwakking van de Minoïsche beschaving
Hoe stond men in de vroege periode tegenover Latijnse dichters?
dichters werden vaak gezien als sukkels
Hoe gebeurde de opkomst van de Mykeners (Achaeërs)?
- Achaëers (Indo-Europeanen die richting Griekenland bewogen) profiteerden van verzwakte Kreta
- grote paleiscomplexen in Mykene (naam Mykeners) en Pylos
Sic fatus, validis ingentem viribus hastam in latus inque feri curvam compagibus alvum
contorsit:
Na deze woorden wierp hij met geweldige krachten zijn potige lans in de flank en in de bij ‘t gebinte buigende buik van het monster.
Geef een weergave van de gebeurtenissen rond de vulkaanuitbarsting op Santorini (Thera).
- ca. 1628 v. Chr.
- verwoesting van het eiland Santorini
- caldera (croissant-vorm)
- catastrofale gevolgen, ook voor Kreta
Tantaene animis caelestibus irae?
Zetelt dan zo’n grote toorn in het hart van de hemelse goden ?
Wat ondekte Heinrich Schliemann?
- Troje
- Mycene
Wat was de Ptolemaeïsche dynastie?
Grieks-Macedonische koninklijke familie die over Egypte regeerde tijdens het hellenisme:
- gesticht door een generaal v. Alexander de Grote
- hoofdstad was Alexandrië
- beëindigd door nederlaag van Cleopatra tegen Octavianus
Insequitur clamorque virum stridorque rudentum.
Wat volgt zijn de kreten van mannen en ’t gekraak van de kabels.
Hoe zijn de Ilias en de Oddysee opgebouwd?
elk uit 24 boeken / zangen / hoofdstukken
Creditis avectos hostis? Aut ulla putatis
dona carere dolis Danaum? Sic notus Ulixes?
Gelooft ge dan dat de vijanden weg zijn gevaren ? Of meent ge dat enig geschenk van de Grieken vrij is van listen ? Kent ge Odysseus dan zo ?
Wat is een kunstepos?
- creatie door schrijver
- bv. Vergilius (Aeneis)
Wat gebeurde er na 800 v.C.?
een Griekse heropleving in Klein-Azië:
- geometrische kunst
- kolonies
- αοιδοι
Invadunt urbem somno vinoque sepultam;
caeduntur vigiles, portisque patentibus omnis
accipiunt socios atque agmina conscia iungunt.
Zij overvallen de stad, die in wijnroes en slaap ligt begraven; poortwachters worden gedood en door de geopende poorten laat ieder zijn strijdmakkers binnen en vormt men eendrachtige legers.
et iam Argiva phalanx instructis navibus ibat a Tenedo tacitae per amica silentia lunae
litora nota petens, flammas cum regia puppis
extulerat,
En reeds kwam de Griekse legermacht op welbewapende schepen uit Tenedos onder een vriendelijk zwijgen van de muisstille maan naar hun bekende kusten gestevend, toen het koninklijk schip een vuursignaal had gegeven.
Met welk alfabet konden de Ilias en de Odyssee op schrift worden gesteld?
met een aanpassing van het Fenicisch alfabet, dat werd uitgevonden op Cyprus
Haec ubi dicta, cavum conversa cuspide montem impulit in latus: ac venti, velut agmine facto, qua data porta, ruunt et terras turbine perflant.
Na deze woorden, stootte hij de holle berg met de schacht van zijn lans in de flank: en de winden worstelen zich weg, als het ware gevormd in kolonne, langs de poort hen geschonken, en wervelen in een windhoos over de wereld.
aut hoc inclusi ligno occultantur Achivi,
aut haec in nostros fabricata est machina muros inspectura domos venturaque desuper urbi, aut aliquis latet error; equo ne credite, Teucri. Quicquid id est, timeo Danaos et dona ferentis.”
Ofwel zijn in dit houten bouwsel verscholen Achaeërs verborgen ofwel is dit een belegeringstuig, ontworpen voor onze muren, om in onze huizen te turen of vanboven de stad in te komen, of er is een bedrog in verborgen: vertrouw toch dat paard niet, Trojanen, wat het ook is, ik vrees de Grieken ook als ze geschenken geven.”
Haec ubi dicta dedit, lacrimantem et multa volentem
dicere deseruit, tenuisque recessit in auras.
Zodra ze die dingen gezegd had, liet ze mij achter in tranen, ik die zoveel nog wou zeggen, en trok zich in ijle luchten terug.
Geef de samenvatting van de Aeneïs
- Boeken 1-6 (Aeneas’ omzwervingen): geïnspireerd door Odyssee, tragisch liefdesrelatie met Dido
- Boeken 7-12 (De oorlog in Latium): geïnspireerd door Ilias, conflict met Turnus
Hoe vergingen zoveel beschavingen rond 1200 v. C.?
- onbekende oorzaken
- theorie dat zeevolkeren overvallen deden
Wat zijn de kenmerken van de cycladische cultuur?
- Egeïsche Zee / Cycladen
- cycladische beeldjes
- matriarchaal
Wat weten we nog over het vroege Latijnse volksepos?
- beperkte informatie over het vroege Latijnse volksepos
- carmina
Wat was het gevolg van de politieke onrust in Rome op Vergilius?
- verlies van zijn landgoed (herverdeling v. land aan veteranen)
- werd afhankelijk van invloedrijke beschermheren zoals Maecenas en Asinus Pollio
- met hun steun begon hij zijn werken te schrijven
Nos delubra deum miseri, quibus ultimus esset
ille dies, festa velamus fronde per urbem.
Wij, rampzaligen, voor wie die dag de laatste zou wezen, omkransen doorheen de stad de tempels der goden met feestelijk lover.
Talia flammato secum dea corde volutans
nimborum in patriam, loca feta furentibus austris, Aeoliam venit.
Dergelijke dingen bij zichzelf in haar laaiende hart overleggend, kwam de godin in het land van de buien, oorden zwanger van razende stormen, Aeolië.
Neem je tijd om boek I te lezen.
Eripiunt subito nubes caelumque diemque
Teucrorum ex oculis; ponto nox incubat atra.
Plotseling onttrekken de wolken hemel en daglicht aan het oog der Trojanen; zwart zakt de nacht op het zeevlak.
Musa, mihi causas memora, quo numine laeso, quidve dolens, regina deum tot volvere casus insignem pietate virum, tot adire labores impulerit.
Muze, vertel mij de redens, door welke krenking van haar goddelijke macht, of wat lijdend, heeft de vorstin van de goden ertoe gebracht een man, door plichtsgetrouwheid befaamd, zovele lotgevallen te laten doorworstelen, zoveel ellende te laten trotseren.
Solve metus; feret haec aliquam tibi fama salutem.
Laat je vrees varen; deze roem zal je enige vorm van redding brengen.
Incubuere mari, totumque a sedibus imis una Eurusque Notusque ruunt creberque procellis
Africus, et vastos volvunt ad litora fluctus.
Eurus en Notus en Africus, rijk aan stormwinden, stortten zich samen op ’t zeevlak, woelen hem helemaal om uit het diepst van zijn bodems en wentelen huizen van golven tegen de stranden.
Wat gebeurde er in de bibliotheek van Alexandrië?
- Ptolemaeën ondersteunden actief wetenschappers, dichters en filosofen, wat leidde tot rijke literaire productie
- bibliotheek was opslagplaats voor boeken + plaats waar teksten werden geclassificeerd en onderzocht
quondam etiam victis redit in praecordia virtus
victoresque cadunt Danai:
soms ook keert in het hart der verliezers de vechtlust terug en sneuvelen zegevierende Grieken.
Hoe heeft de culturele uitwisseling tussen Griekenland en Rome in de 3e en 4e eeuw v.Chr. de Latijnse literatuur en kunst beïnvloed?
(“Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit agresti Latio” )
- samengevat in Horatius’ uitspraak: “Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit agresti Latio”
(Het veroverde Griekenland heeft zijn barbaarse overwinnaar veroverd en de kunsten naar het boerse Latium gebracht).”
Arma virumque cano, Troiae qui primus ab oris
Italiam, fato profugus, Laviniaque venit
litora, multum ille et terris iactatus et alto
vi superum saevae memorem Iunonis ob iram;
multa quoque et bello passus, dum conderet urbem,
inferretque deos Latio, genus unde Latinum,
Albanique patres, atque altae moenia Romae.
Wapens bezing ik en de man die als eerste, als een balling door ’t noodlot, van Trojes kusten naar Italië kwam en naar Laviniums stranden, veel werd hij over landen en het zeediep geslingerd door de kracht van de goden en wegens de onwrikbare wrok van de wrede Juno, veel ook heeft hij verduurd door oorlog, totdat hij een stad zou stichten, en zijn goden Latium binnen zou brengen, vandaar het Latijnse geslacht, de voorvaders van Alba, en de muren van Rome hoog.
En Priamus! Sunt hic etiam sua praemia laudi;
sunt lacrimae rerum et mentem mortalia tangunt.
Kijk: Priamus ! Ook hier krijgt een roemvolle daad zijn verdiende beloning; Ook hier zijn er tranen voor dingen en ontroeren menselijke zaken het hart.
Wat zijn de kenmerken van de Peladische cultuur?
- helladisch
Wanneer vergaan de Mykeense beschaving en andere beschavingen, zoals de Hettieten?
rond 1200 v. C.
Hoe kennen we het exacte jaartal van de vulkaanuitbarsting op Santorini?
Wetenschappelijke methoden:
- dendrochronologie (boomringen)
- ijsboringen
Sed si tantus amor casus cognoscere nostros
et breviter Troiae supremum audire laborem,
quamquam animus meminisse horret, luctuque refugit,
incipiam.
Maar als u zó’n groot verlangen koestert onze lotgevallen te kennen en in het kort het verhaal van Trojes laatste lijden wil horen, zal ik – hoewel mijn hart bij de herinnering huivert en de rouw wou ontvluchten, - beginnen.
Een scène in een epos waarin een lijst (catalogus) van namen, plaatsen, of dingen wordt opgesomd. Deze techniek wordt vaak gebruikt om de grootsheid van een gebeurtenis of personage te benadrukken. Een bekend voorbeeld is de ‘catalogus van schepen’ in de Ilias van Homerus.
Katalogos-scène
De bewering dat Vergilius zijn toga virilis kreeg op het moment dat de dichter Lucretius stierf, wordt vaak gezien als een literaire constructie en waarschijnlijk verzonnen. Waarom?
omdat het symbool staat voor de opvolging van Vergilius op Lucretius, als dichter
Wat studeert Vergilius?
- filosofie
- dichtkunst
Intonuere poli, et crebris micat ignibus aether, praesentemque viris intentant omnia mortem.
’t Hemelgewelf dreunt, de aether flikkert van talrijke bliksems, en overal staat de dood dreigend de mannen voor ogen.
Wie was Gnaeus Naevius (3e eeuw v.Chr.)?
vertaalde Griekse stukken naar het Latijn en schreef het epische werk Bellum Poenicum (over de Punische Oorlogen), nog steeds zonder gebruik van hexameters
Hic vasto rex Aeolus antro luctantes ventos tempestatesque sonoras imperio premit ac vinclis et carcere frenat.
Hier houdt in zijn ontzaglijke grot koning Aeolus de worstelende winden en donderende stormen gekneveld met zijn gezag en kluistert hij hen in zijn kerker met boeien.
Neem je tijd om boek II te lezen.
zie cursus
