Epistemologie Flashcards
Praktische kennis
Weten hoe: weten hoe je rijst kookt bv
Propositionele kennis
Weten dat: ik weet dat Amsterdam de hoofdstad van Nederland is
Uit welke soorten kennis bestaat propositionele kennis?
1: Kennis van regels/afspraken/axioma’s - waarheid van deze kennis is makkelijk te achterhalen
2: Levensbeschouwelijke kennis - waarheid niet aan te tonen, persoonlijke overtuiging of kennis
3: Toetsbare kennis - waarheid te bepalen door systematisch secuur onderzoek
Logisch positivisme
Kennis is een afspiegeling van de werkelijkheid. Niet alle kennis die we opdoen klopt direct. Er moet gecontroleerd, systematisch en precies waargenomen worden. De waarheid kan ontdekt worden als je je houdt aan regels van onderzoek doen. Zintuigelijke kennis van belang. Wordt getoetst door verificatie.
Wat zijn twee claims van logisch positivisme?
1: Objectieve waarneming is mogelijk mits je je houdt aan regels van onderzoek doen
2: Fundament waar kennis op getoetst kan worden is aanwezig - door te kijken of je hypothese klopt of niet
Wat zijn twee kanttekeningen bij logisch positivisme?
1: Waarneming is theorie geladen - brilmetafoor: worden gestuurd door voorkennis, opvoeding, motivatie etc.
2: Taal structureert en sjabloneert - zelfs al zou je objectief waarnemen, dit moet je nog verwoorden voordat het kennis is, daarmee kleur je het
Verificatie
Door onderzoek kun je kijken of je hypothese klopt of niet. Als je voldoende steekproef hebt waarin naar voren komt dat je hypothese klopt, is het waar (logisch positivisme)
Constructivisme
Verzamelnaam van meerdere theorieën. Kritiek op logisch positivisme.
- Geen objectieve waarneming mogelijk: de brilmetafoor is niet sterk genoeg. Je kunt je bril af doen. Mensen zijn gevangen in hun eigen perspectief
- (Kennis van) de werkelijkheid is fictie/consensus: kind leren zelf kritisch te kijken?
- Lijkt zich af te zetten tegen ouderwets leren: kind staat meer centraal
Wat zijn vier claims bij constructivisme?
1: Leren is actief proces - verwerken van info en leren actief
2: Ware kennis wordt uitgevonden, niet ontdekt
3: Wat wij voor waar houden is sociale consensus - we weten niet of hetgeen wat we uitvinden waar is. Kunnen alleen zeggen: ‘de meerderheid is het er mee eens, dus dan houden we het maar voor waar’
4: Leren is effectief als het gebeurt adhv betekenisvolle, open en uitdagende problemen - probleemgestuurd onderwijs bv
Wat zijn twee kanttekeningen bij constructivisme?
1: Claims zijn niet altijd waar en in sommige gevallen niet waar
2: Constructivisme biedt ons weinig nieuws
‘Constructivism examined’ Fox - wat zegt Fox over constructivisme?
Kijkt naar: hoe waar zijn de claims van constructivisme? En hoe nieuw of afwijkend zijn de claims van het constructivisme? Conclusie: claims van constructivisme zijn te stellig. Het is niet altijd, en niet in alle gevallen waar. Sommige claims zijn wel waar, maar wijken niet af van wat andere stromingen beweren.
Realisme (Popper)
Kennis is een constructie. Waarneming wordt gestuurd door onze interpretatie, achtergrond, voorkennis (we hebben dus een bril op). Kennis die we opdoen is niet objectief.
- Als je wetenschappelijke methode volgt kom je een heel eind, maar je zult nooit volledig slagen. Je doet namelijk een steekproef, dus beperkt aantal waarnemingen
- We kunnen nooit helemaal zeker weten of iets waar is, maar met onderzoek kunnen we wel achterhalen wat niet waar is (Popper = realist)
Inductieprobleem
Van losse waarnemingen kun je nooit een objectief ware theorie formuleren. Als er maar vaak genoeg iets gebeurt, gaan we er van uit dat iets altijd zo zal zijn. Popper zegt dat je niet mag generaliseren.
Falsificatie
De werkelijkheid laat zich niet kennen. In de wetenschap kom je achter dingen die niet waar zijn, je stelt je theorie telkens bij.
Justified True Belief
Kennis houden we voor voorlopig waar als die nog niet weerlegd is. Altijd kennis kritisch blijven toetsen. Op het moment dat een theorie de ‘toets der kritiek’ heeft doorstaan, die keer op keer in verschillende contexten is getoetst, is het voorlopig waar.
Waar gaat het artikel van Slavin over en onder welke stroming van de epistemologie zou je het artikel kunnen plaatsen?
Praktijk moet kiezen voor interventies die bewezen effectief zijn. Onderzoek voer je uit om na te gaan of de interventie effect heeft op hetgeen wat je wilt verbeteren. Interventies die niet werken is zonde van de tijd, geld en ontwikkeling van kind.
? - Logisch positivisme omdat hij er van uit gaat dat evidence-based onderzoek de pedagogische praktijk verbetert. Je kunt dus zeker weten of iets werkt of niet. Zoekt naar bewezen effectieve interventies. Onderzoek uitvoeren om na te gaan of iets effect heeft. Verificatie: als interventie bewezen is, dan is het goed voor de praktijk
Waar gaat het artikel van Biesta over en welke stroming uit epistemologie zou je eraan kunnen koppelen?
Wat vinden we belangrijk in de praktijk? Professionals moeten zich niet blind staren op wat uit onderzoek effectief is gebleken. Kwestie van trial and error.
? - Realisme van Popper: Biesta is juist kritischer en zegt dat je wel wetenschappelijke resultaten kunt hebben, maar dat wil niet zeggen dat je dat ook moet doen en dat dat juist is om te handelen. Je weet niet wat werkt, je weet alleen wat gewerkt heeft. “Research can tell us what worked, but cannot tell us what works”. Falsificatie omdat professionals zich niet blind moeten staren op bewezen onderzoek: je komt telkens achter dingen die niet waar zijn). Justified True Belief omdat professionals in de wetenschap kennis voor voorlopig waar houden, dit hoeft dus nog niet te betekenen dat een interventie echt werkt; het kan nog ontkracht worden.
Rationalisme (Descartes)
Wiskunde als basis voor menselijke kennis. Gebruik van menselijk verstand kan enkel tot zinnige kennis leiden.
Empirisme (Locke en Hume)
Waarneming is een bron van kennis. Kennis komt dus voort uit ervaring. Tabula rasa.
Enkelvoudige ideeën
Valt onder empirisme. Worden rechtstreeks door verschijnsel zelf veroorzaakt. Kan niet onjuist zijn, bv dat iets rood of rond is
Complexe ideeën
Valt onder empirisme. Samengestelde enkelvoudige ideeën, kunnen fouten ontstaan. Vergissingen komen dus niet voort uit onbetrouwbare zintuigen, maar een onbetrouwbare geest
Kant’s kentheorie
Probeert rationalisme en empirisme samen te brengen, door zich af te vragen of kennis voorafgaand ervaring mogelijk is
A priori kennis
A posteriori kennis
Priori: kennis onafhankelijk van de ervaring
Posteriori: kennis wat we door zintuigen kunnen vaststellen
Analytische uitspraak
Er wordt info gegeven die al besloten ligt in de definitie (begripsanalyse; een vrijgezel is een ongetrouwde man). Analytische uitspraken zijn uitspraken waarbij de betekenis in de inhoud van wat je beschrijft zit. Dus bijvoorbeeld ‘een bal is rond’. Een bal is altijd rond, dit kan je weten zonder zintuiglijke waarneming (volgens logisch positivisten).
En volgens het logisch positivisme is hier een duidelijk scheiding tussen, maar volgens het constructivisme niet.
