endocrinologie Flashcards
Effecten van schildklierhormoon?
Toename HF en CO
Toename botturnover en resorptie
Normale hypoxische en hypercapnische drive in het ademhalingscentrum
Toename peristaltiek
Toename zuurstofafgifte in weefsels
Snellere spiercontractie en relaxatie
Toename hepatische gluconeogenese en glycolyse
Toename glucose absorptie in darm
Toename lipolyse en synthese en afbraak cholesterol
Toename Beta-receptoren, afname Alfa recep
T4 bepaling kan in gevallen van zwangerschap of OAC gebruikt onbetrouwbaar zijn waarom?
Toename thyroxine-binding globulin
Symptomen m. graves
Diarree zweten warmte-intol afvallen palpitaties haaruitval nagelloslaten myxoedeem tremor visusklachten familieanamnese
Oorzaak graves?
auto-immuun, anti-TSI (TSH-receptorantistoffen)
oorzaak hashimoto?
auto-immuun, anti-TPO (thyreoid peroxidase, nodig voor vorming)
Risicofactor orbitopathie bij graves?
Roken
Wat doet strumazol?
Remt TPO
Wat is typische voor thyreoditits de querivain
Ontstaat vaak na BLWI
Behandeling toxisisch adenoom
Radioactief jodium of chirurgie
wat doet pth in de nier
remt afgifte calcium (minder uitgescheiden)
urine fosfaat neemt toe, hierdoor daling plasmafosfaat
zorgt voor omzetting naar actief vit d
wat is typisch voor een primaire hyperparathyreodidie?
Hoog calcium, laag fosfaat
hoe kan een NF zorgen voor een hyperparathyreoidie?
Secundair.
Probleem met omzetting naar actief vit D
probleem met uitscheiding fosfaat wrdr verhoging
Hoe behandel je iatorgene hypoparathyreodidie
IV calcium of oraal icm actief vit d
Wat zie je bij een hypovitaminose D?
Botontkalking Calcium laag fosfaat hoog Af hoog inacitef en actief vit d laag PTH hoog
Wat is addison en wat zie je
auto-imuun adrenalitits primaire bijnierschros insuff vermoeidheid familieanamnese koorts afvallen eetlust orthostase ZOUTHONGER
Bij LO zie je hyperpigmentatie en verminderde beharing
Diagnose addison
Cortisol voor 9 uur ochtend. normaal als coritisol >0,5umol/l is
hoe beinvloed OAC cortisol?
toename cortisol bindend globuline waardoor minder vrij cortisol
wanneer doe je een cortisol provocatie test
indien niet conclusieve test
electrolyten bij addison
natrium laag of laag normaal
kalium relatief hoog
Wat zie je bij sheehan?
schade aan de hypofyse voorkwab secundaire amenorroe (borstvoeding en menstruatie komt niet op gang)
waar hebben dht en testosteron invloed op
DHT:
genitalia en prostaat
Testosteron:
spierweefsel en beenmerg
wanneer is testosteronsecretie het hoogst
vroeg in de ochtend
wat zijn effecten van testosteron
toename lichaamsbeharing afname haargroei op hoofd toename talgproductie libido stemming kracht massa epo productie stimulatie stamcellen toename liniare groei bot penisgroei spermatogenese groei en functie prostaat
wat zie je bij hypogonadisme
verlaagd libido erectiele dysfunctie stoornissen in orgasmebeleving verminderde fertitliteit verminderde groei van lichaamsbeharing
vermoeidheid verminderde massa en kracht verlaagde botdichtheid anemie stemmingsstoornissen
wat zie je bij klinefelter
dunne armen en benen kleine penis en testes (harde testes) vaker cryptorchisme vrouwelijke vet en haarverdeling gyno
wat zie je bij kallmann
niet spontane puberteit
onvruchtbaar
anosmie
welke visusstoornissen kunnne ontstaan bij een hypofyse adenoom
bitemporale hemianopsie
Hoe behandel je een hypofyse adenoom
prolactinoom: dopamine agonist
andere: chi via sin spheno
kan ook radiotherapie maar dit heeft niet de voorkeur omdat je daarna suppletie nodig hebt voor hypopituitarsme
wat zie je bij GH defficientie
verminderde spiermassa en kracht abdominale vetstapeling dyslipidemie met atherosclerose vermoeidheid concentratiestoornis
Wat zie je bij secundaire hypogonadisme (LH, FSH deff)
verminderde sec lichaamsbeharing rimpels perioraal en orbitaal oligo/amenorroe infertiliteit osteoporose verminderde libido en impotentie
presentatie diabetes insipidus
polyurie
polydipsie
verdunde urine
urine osm < plasma osm
gewichtsverlies tijdens dorstproef omdat iemand blijft plassen
Oorzaken diabetes insipidus en hoe onderscheid je deze
centraal: geen ADH
perifeer: onvoldoende reactie nieren op ADH
onderscheid door na dorstproef kunstmatig ADH toedienen en kijken of daarop urine wel geconcentreerd wordt (centraal) of niet (perifeer)
