eerste Weense school: Haydn, Mozart en Beethoven Flashcards
Haydn biografie
- 1732-1809
- geboren in Rohrau
- vader was wagenmaker en speelde volksinstrumenten
Haydn stijl
- vroege werken rococo, daarna preromantiek dan classicisme
- verstrooiingskarakter verdwijnt geleidelijk, muziek wordt persoonlijker.
- in laatste werken voorbereider op vroeg-romantiek
- verwantschap met volksmuziek op melodisch gebied voortdurend aanwezig.
- schrijft letterlijk klassiek: weinig onverwachte gebeurtenissen of plotse verrassende wendingen.
Haydn symfonie
- veel dragen programmatische titel
- vaak door uitgever gegeven door 1 opvallend detail in 1 van de delen in de symfonie
italiaanse periode symfonie (H)
- 1757-1560
- 3 ledigheid van de Napolitaanse ouverture (soms 4 del.)
- 1e deel basisvorm sonate
- 2e thema enkel vaag geschetst
- nog steeds klavecimbel aanwezig in orkest met basso-continuo functie
barokke periode symfonie (H)
- 1761-1765
- gebruik concerterend principe ook in langzame delen
- meestal 3-delig
- geheel is een levendige zeer contrastrijke compositie
barokke periode symfonie (H) delen
- 1e deel monothematisch
- in finale kan fugato voorkomen
- thema’s zijn folklorisch
preromantische periode symfonie (H)
- 1766-1772
- klassieke vierdeligheid
- kwaliteit verhoogt, inhoud verdiept
- veel gebruik mineur toonaarden
- rijke orkestratie met aandacht voor blaasinstrumenten
- klavecimbel verdwijnt
- inhoud wordt dramatisch
- veel chromatiek en modulaties
stürm und drang hoogtepunt jaar
1771-1772
classicistische periode symfonie (H)
- 1773-1784
- evenwicht in georganiseerde stevige stijl
- timbre duidelijkheid en eenheid
- mineursfeer blijft dikwijls bewaard
vernieuwingen classicistische periode symfonie (H)
- langzame inleiding op het eerste deel schetst 1e thema
- langzamen bewegingen zijn meditatief met brede melodieën
- variatiereeksen voor de humor
- stevig gebouwde menuetten en levendige, vaak humoristische finales meestal in rondovorm
Franse periode symfonie (H)
- 1785-1789
- wordt uitgebreid
- energische allegro’s met adagio inleiding op 1e deel
- melodisch verwantschap tussen menuet en trio met folklorisme
- finale kan een monothematische sonatevorm zijn, nr franse smaak
- grote karakterverschillen tussen diverse symfonieën
Engelse periode symfonie (H)
- 1791-1795
- verdere uitbreiding orkest door toevoeging klarinetten
- karakterisering van de instrumenten in lange solopassages
- melodieën zijn klaar en eenvoudig
- thema’s krijgen eigen identiteit
- in doorwerking komen verre modulaties voor
strijkkwartet (H)
- evolutie loopt parallel met die van symfonie
- streeft naar orkestdensiteit en volle sonoriteit, onder andere door veelvuldige tremoli.
strijkkwartet (H) tot 1765
in divertimento stijl opgevat: vaak 5 delen met 2 menuetten, die origineel uitgewerkt zijn.
strijkkwartet (H) 1766-1772
virtuoos gebruik 1e viool in concerterende solo-kwartetten.
strijkkwartet (H) 1773-1784
menuet wordt door scherzo vervangen, op nieuwe manier geschreven, klassieke structuur wordt toegepast, instrumenten smelten tot 1 strijktimbre
strijkkwartet (H) 1785-1791
- stijl vorige periode wordt voortgezet
- solistische 1e viool overheerst
strijkkwartet (H) 1791-1799
- in de Apponyi quartette begint elk kwartet met een inleiding op het 1e deel.
Wolfgang Amadeus Mozart biografie
- 1756-1791
- geboren in Salzburg
- reisde samen met zijn zus als wonderkinderen door Europa (belangrijk voor stijlvorming)
- neemt ontslag en wil onafhankelijk kunstenaar worden