Digestie Flashcards
Route door het lichaam
Doorslikken, keel, slokdarm, maag, dunne darm (duodenum, jejunum, ileum), cecum, dikke darm, rectum
Embryologie mondholte
Oerdarm, stomodeum
Cavum Oris, bucaal/ labiaal
gehele mondholte, tussen tanden en wangen / tussen tanden en lippen
Epitheel mondholte
deels gekeratiniseerd, meerlagig, plaveiselepitheel
Innervatie van lippen
Nervus facialis (parasympatisch)
Mechanische papillae
Filiformis, Conicae, Marginales
Sensorische/ smaak papillae
Fungiformes, Vallatae, Foliate
EORTH /FORTH
odontoclasten breken deel van tanden af, cementoclasten gaan enorm veel cement afzetten
Homodont gebitselementen
gelijk van vorm
Heterodont gebitselementen
verschillend van vorm en functie
Snijtanden
Incisivi
Hoektanden
Canini
Ware kiezen
Molare
Ware kiezen
Molares
Valse kiezen
Premolares
Carnivoren vorm en functie gebit
prooi grijpen en vasthouden, vlees afscheuren
vorm = secodont (knipkiezen)
Omnivoren vorm en functie gebit
malen en scheuren
vorm is heterodont, bunodont (knobbelkiezen)
Herbivoren vorm en functie gebit
Snijden en heel veel malen
vorm = heterodont, selenodont (halvemaanvormig)
Herbivoren (paard) vorm en functie gebit
snijden en heel veel malen
vorm = heterodont, lophodont (grillige ribbels), soms hengstentand en/of wolfskies
Brachydont
Korte kroon, lange wortel
Hypsodont
Lange kroon, korte wortel
Anelodont
Gelimiteerde groei (paard/rund tot 8 jaar)
Elodont
blijvende groei, vooral bij knagers
Positie kaakgewricht carnivoren / herkauwers
Carnivoren: verlengde van kiezenrijen
Herkauwers: gewricht meer dorsaal (malen)
Kieuwboog 1 (bot, spieren, zenuw, kieuwzakje, kieuwgroeve)
Boven en onderkaak, jukboog, slaapbeen, gehoorbeentjes
Kauwspieren, tong
Nervus trigeminus
Middenoor, buis van Eustachius
Uitwendige gehoorgang
Kieuwboog 2 (bot, spieren, zenuw, kieuwzakje)
Gehoorbeentjes, tongbeen
Mimische musculatuur, tongwortel
Nervus facialis
Keelamandelen
Kieuwboog 3 (bot, spieren, zenuw, kieuwzakje)
Tongbeen
Tongwortel
Nervus glossopharyngeus
Bijschildklier, thymus
Kieuwboog 4 (bot, spieren, zenuw, kieuwzakje)
Larynx, epiglottis
Larynxmusculatuur, keelsnoerders, tongwortel
Nervus vagus (nervus laryngeus recurrens)
Bijschildklier
Ziektebeeld cornage
Stembandverlamming, bijna altijd linker stemband, door beschadiging aan linker nervus laryngeus recurrens. (kan erfelijk zijn)
Eindlocatie thymus
Varken & herkauwer: cervicaal en thoracaal
Paard: thoracaal, klein deel cervicaal
Carnivoren: thoracaal
Schildklier (ontstaan en positie)
ontstaat uit bodem van pharynx (foramen cecum), migreert naar het craniale eind van trachea, onder de larynx
Spieren vrijwillige slikbeweging
Mylohyoideus, Styloglossus, Hyoglossus
Begrenzing viscerale ruimte
Lateraal: m. sternocephalicus
Ventraal: m. sternohyoideus
Ventraal: m. sternothyroideus
Structuren in viscerale ruimte
Larynx (bespiering), epiglottis, trachea, slokdarm, truncus vagosympaticus, vena jugularis externa, arteria carotis communis, schilklier
Motiliteit
actieve beweging met als doel mengen en voortbewegen
Peristaltiek
contractiepatroon dat voorstuwing van de maagdarminhoud langs de GI tractus veroorzaakt
Functie slijmnapcellen
Productie muceus secreet
Functie muceuze halscellen
Productie taai slijm
Functie parietaal cellen
Productie zoutzuur voor het maagzuur
Functie hoofdcellen
Productie enzymen (pepsine, lipase, rennine)
Functie entero-endocriene cellen
Afgifte van endocriene signaastoffen (hormonen) –> regulering van stoffenproductie
Functie stamcellen klieren
Vernieuwing van cellen
Functie enterocyten
Gespecialiseerd in absorptie
Functie slijmbekercellen
Productie van slijm –> makkelijk transport over darmwand
Functie entero-endocriene cellen
Productie van hormonen –> regulatie van afgifte
Functie cellen van Paneth
Secretie van lysosomen –> lysis van bacteriën, belangrijk voor afweer
Klieren van Brunner
Productie van secreet rijk aan bicarbonaat –> neutraliseert zuur afkomstig uit de maag.
Sereus (histo)
Grote ronde kern, waterig speeksel
Muceus (histo)
Platte celkern tegen zijkant gedrukt + geen kleuring in cytoplasma, slijmerig secreet
Vesicel
Blaasje
Erosie
Basaalmembraan intact, epitheel kapot
Ulcera
Basaalmembraan en epitheel beschadigd –> vrije entree voor pathogenen
Obstructie
Afsluiting
Strictuur
Vernauwing van kanaal, door bv litteken
Obstipatie
Stagnatie fecespassage in dikke darm
Dilatatie
Verwijding
Tympanie
Overmatig gas in pens
Volvulus
Draaiing van de maag = lebmaagdislocatie
Strangulatie
Draaiing / liggingsverandering / obstructie waardoor er een verminderde bloedstroom is
Dislocatie
Ongewone verplaatsing
Torsio
Beweging waarbij het orgaan om zijn eigen lengte-as draait
Invaginatie
Het schuiven van een (lichaams)deel binnen zichzelf of een ander deel van een structuur
Entrapment
Beknelling
Anomalien / hypoplasie / aplasie
Afwijking van orgaan tov normaal / kleiner aangelegd / niet aangelegd
Divertikel
Uitstulping van de gehele wand van een hol orgaan
Malocclusie
Niet goed sluiten
Prognathia
Uitsteken van de kaak
Waarom kunnen paarden niet reurgiteren of ademhalen door hun mond?
Palatum molle hangt op tongbasis voor de epiglottis, waardoor de lucht alleen door de neus en nasofarynx kan.
Enterogastronen
Hormonen die door darmcellen worden gemaakt, ze remmen de maagzuursecretie
receptieve relaxtie
relaxatie om ruimte te maken voor voedselbrok
Adaptieve relaxatie
relaxatie om de druk gelijk te houden en contractie weg te laten
Alfa cellen endocrien pancreas
glucagon
Beta cellen endocrien pancreas
insuline
Gamma cellen endocrien pancreas
somatostomatine
Brushborder enzymen
Dextrinase, sucrase, lactase, maltase
Maag enzymen
Pepsine, lipase
Functie rennine
knipt caseïne in de melk, zorgt voor stremming, waardoor melk langer in de maag blijft en de lipases langer kunnen werken –> meer vertering
Endopeptidases
Trypsine, chymotrypsine en elastase
Exopeptidases
aminopeptidase en carboxypeptidase
Ruw eiwit
gram geanalyseerde stiktok (N) x 6,25
Ruw vet
Materiaal oplosbaar in organische oplosmiddelen
Ruwe celstof
Koolhydraten die niet oplosbaar zijn tijdens het koken in zwak zuur en loog (geeft indicatie van de aanwezigheid van celwanden van plantaardig materiaal)
Overige koolhydraten
restfractie, suikers en zetmeel
wordt berekend aan de hand van de andere waardes van de Weende analyse
Droge stof (DS)
OS (eiwit, vet, koolhydraten) + RAS
Koolhydraten (Weende analyse)
RC + OK
Verteringscoëfficiënt (VC)
(Opname - feces) / opname x 100
Verteringscoëfficiënt RE (VC(re))
(RE opname - (RE feces - endogeen fecaal RE)) / RE opname x 100
Energie in voeding (MG)
((19 x VC x RE) + (37,8 x VC x RVET) + (16,3 x VC x RC) + (17,1 x VC x OK) / 100
Ileale verteringscoëfficiënt
(RE voer - RE in chymus) / RE in voer
primaire tympanie
schuimtympanie, teveel eiwit in voer
Secundair tympanie
vrij gas, door problemen met ructus