Delyth (fy merch) yn ddeunaw oed - Dic Jones

Question 1

Ailadrodd

‘‘Deunaw oed…’’

Answer 1

effaith y mae’r penblwydd arbennig hwn wedi’i gael ar y bardd.Deunaw oed, y deiniadol, ond hefyd mae’n ei lenwi gydag ofn fod amser yn hedfan yn ei flaen ,Dunaw oed fy hennoed i.

Question 2

Cyferbyniad

‘‘Ddoe’n ddeunaw, heddiw’n ddynes.’’

Answer 2

Cyferbyniad rhwng ieuenctid a henaint. Effeithiol= llwyddo i gael geiriau cyferbyniol i gynganeddu gyda’i gilydd. Nid yn unig ddoe a heddiw ond hefyd deunaw a dynes. Mae’r geiriau hyn yn dynodi’r gwahaniaeth rhwng y ddoe ifanc a’r heddiw sy’n golygu bod Delyth wedi tyfu’n hyn.

Question 3

Trosiad

‘‘Deunaw oed yw ein hedyn’’

Answer 3

cawn darlun o beth bychan iawn wedi tyfu’n aeddfed. O roi hedyn yn y ddaear, gall dyfu i fod yn blanhighyn hardd, a dyma’n union y mae Delyth wedi’i wneud. Mae’r ffaith mai ffermwr oedd Dic Jones yn dwysau’r trosiad hwn gan ei fod yn gweld hadau’n tyfu yn ei waith bob dydd.

Question 4

Ansoddeiriau

‘‘dewinol…tragwyddol…deiniadol’’

Answer 4

bardd wedi dewis ansoddeiriau sy’n dyrchafu’r deunaw oed yn yr ail englyn. Cawn ddarlun o fywyd ar ei orau, a bod popeth yn iawn. Mae’n arwyddocaol felly fod yr englyn yn gorffen drwy ein hatoffa nad felly y mae hi mewn gwirionedd.

Question 5

Mesur y gerdd

Answer 5

Caeth (Englyn)

• cryno, gallu dweud llawer mewn ychydig eiriau
• cofiadwy, y gynghanedd yn gwneud y gerdd yn hawdd i’w chofio
• y neges yn cael ei amlygu yn y mesur; mesur byr: ieuenctid byr Delyth

Question 6

Neges y gerdd

Answer 6

• Mae amser yn hedfan pan yn ifanc felly mae angen manteisio ar bob munud
• Mae cariad rhiant at blentyn yn rhywbeth gwerthfawr a phan mae’n amser gadael y nyth mae’n amser i symud ymlaen er gwaetha’r colled a thristwch. Ond dyma drefn dynoliaeth ac ni ellir dianc rhagddi.