Deel 2 Hfst 2: Anatomie en fysiologie van het mannelijk voortplantingsorgaan

Question 1

Met wat kan je de tractus genitalis vergelijken?

Answer 1

lange, kronkelende buis waarin gameten gevormd worden, uitrijpen en geëjaculeerd worden naar buiten. De buis begint bij de testes en eindigt aan het uiteinde van de urethra, t.h.v. de eikel

Question 2

Uit welke organen bestaat het mannelijk voortplantingsstelsel?

Answer 2

• 2 teelballen of testes;
• 2 bijballen of epididymides;
• 2 zaadleiders of ductus deferentes;
• 2 ejaculatiekanalen;
• 1 urinebuis of urethra

Question 3

Welke accessoire organen zijn er bij het mannelijk voortplantingsstelsel?

Answer 3

• 2 zaadblaasjes of vesiculae seminales;
• 1 prostaat;
• 2 cowperklieren.

Question 4

Uit welke uitwendige geslachtsorganen bestaat het mannelijk voortplantingsstelsel?

Answer 4

• penis
• scrotum

Question 5

Hoe is de teelbal opgebouwd?

Answer 5

Inwendig is de teelbal door tussenschotten opgedeeld in verschillende lobben. In elke lobule zitten opgerolde kanaaltjes die we de testisbuisjes noemen.

Question 6

Welke 3 celsoorten bevinden zich in de testes?

Answer 6

• in wand testisbuisjes:
  
  • spermatogonia
  • cellen van Sertoli
• in ruimte tussen verschillende testisbuisjes:
  
  • interstitiële cellen (of cellen van Leydig)

Question 7

Wat zijn spermatogonia?

Answer 7

stamcellen die onafgebroken aan celdeling doen -> gevormde dochtercellen rijpen hier verder uit tot rijpe zaadcellen -> rijpingsproces = spermatogenese

Question 8

Wat zijn de cellen van Sertoli?

Answer 8

helpen en ondersteunen spermatogenese. Ze voorzien
groeiende zaadcellen van voedingsstoffen en vernietigen overtollige zaadcellen

Question 9

Wat doet de interstitiële cellen (of cellen van Leydig)?

Answer 9

produceren testosteron, het meest
voorkomende androgeen (= een hormoon dat de ontwikkeling van mannelijke geslachtskenmerken promoot)

Question 10

Wat gebeurd er wanneer de zaadcellen rijp zijn?

Answer 10

-> losgelaten door wand testisbuisjes -> komen vrij in lumen -> zaadcellen al unieke vorm, maar kunnen nog niet zwemmen. Vocht dat wordt aangemaakt door de Sertoli-cellen sleurt zaadcellen vervolgens mee in richting van bijballen.

Question 11

Wat is de epididymis?

Answer 11

= bijbal: verankerd op achterkant van testis. In epididymis zit hele lange, sterk opgerolde buis: ductus epididymis -> zaadcellen spenderen hier +- 14 dagen tijdens uitrijpingsperiode -> leren zwemmen (zwemmen pas na ejaculatie)
- opslagfunctie: uitgerijpte zaadcellen kunnen hier verschillende maanden blijven zitten

Question 12

Wat gebeurd er Wat gebeurd er bij ejaculatie met de zaadcellen?

Answer 12

• zaadcellen uit de bijballen weggevoerd naar zaadleider en urinebuis
  <-> tijdlang niet ejaculeren -> sterven zaadcellen die te oud zijn af en worden ze vervangen door jongere zaadcellen

Question 13

Wat is de ductus deferens?

Answer 13

= zaadleider -> ductus epididymis mond hier in uit
- loopt langs achterkant bijbal naar boven -> pelvisholte -> over blaas -> daalt langs achterkant blaas
- Gaat thv prostaat over in ejaculatiekanaal => ontvangt vocht uit zaadblaasjes, mond uit in urethra -> ejaculaat bereikt kanaaltjes pas tijdens ejaculatiefase

Question 14

Waaruit bestaat de zaadleider?

Answer 14

In de wand van de zaadleider zitten 3 lagen glad spierweefsel. Wanneer een man klaarkomt, verplaatsen ritmische contracties van deze lagen spierweefsel de zaadcellen die in de bijbal opgeslagen zitten, via peristaltiek naar de urinebuis.

Question 15

Hoe is de urethra van de man opgebouwd?

Answer 15

= urinebuis -> terminale deel van tractus genitalis van man -> brengt urine en ejaculaat naar buiten (nooit tegelijkertijd).
- bestaat uit 2 delen:
* pars prostatica: het deel van de urethra dat door de prostaat loopt;
* pars spongiosa: het deel van de urethra dat door de penis loopt.

Question 16

Welke accessoire klieren zijn er bij het mannelijk voortplantingsorgaan?

Answer 16

• vesiculae seminales
• prostaat
• cowperklieren

Question 17

Wat zijn de vesiculae seminales?

Answer 17

= zaadblaasjes
- verbonden met ejaculatiekanaal

Question 18

Wat doen de vesiculae seminales?

Answer 18

• produceren licht alkalisch
  vocht dat helpt met neutraliseren van zure milieu van vagina, dat schadelijk kan zijn voor zaadcellen
• product bevat ook fructose, een suiker die de zaadcellen energie geeft om te zwemmen.
  => vocht uit de zaadblaasjes bevat 65 tot 80% van het totale vocht van het sperma

Question 19

Waar ligt de prostaat?

Answer 19

De prostaat ligt met zijn basis tegen de blaas. Het is de plaats waar het ejaculatiekanaal uitmondt in de urethra. Door zijn positie net voor het rectum is hij voelbaar door middel van palpatie

Question 20

Wat doet de prostaat?

Answer 20

De prostaat produceert een dun, melkachtig vocht. Dit licht zure vocht bevat voedingsstoffen voor de zaadcellen en een enzym dat de vloeibaarheid van het sperma verhoogt.

Question 21

Wat zijn de cowperklieren?

Answer 21

De cowperklieren zijn 2 kleine klieren aan de basis van de zwellichamen van de penis. Ze produceren het slijmerige voorvocht

Question 22

Wat is het voorvocht dat door de cowperklieren van de man wordt afgescheiden?

Answer 22

=> vocht dat afgescheiden wordt wanneer de man seksueel geprikkeld wordt, vaak voorafgaand op ejaculatie. Het voorvocht functioneert als soort van glijmiddel en neutraliseert mogelijke sporen
van urinezuur in urethra.

Question 23

Hoe is de penis opgebouwd?

Answer 23

-> ontworpen om sperma binnen te brengen in vrouwelijke voortplantingsorganen.
- schacht bestaat uit zwellichamen: 2 corpora cavernosa bovenaan en 1 corpus spongiosum onderaan

Question 24

Wat gebeurt er met de zwellichamen bij erectie?

Answer 24

Tijdens erectie vullen corpora cavernosa zich met bloed. Het corpus spongiosum vult
zich ook met bloed, maar in mindere mate. De urethra loopt door het corpus spongiosum. Als deze zich met te veel bloed zou vullen, zou urethra afgekneld worden tijdens erectie

Question 25

Wat is de eikel?

Answer 25

- schacht van penis eindigt in vergroting van corpus spongiosum -> eikel of glanspenis -> bedekt uiteinden van beide corpora cavernosa en bevat uiteinde van urethra - huid van eikel is heel dun, haarloos en bevat veel sensorische uiteinden die gevoelig zijn voor seksuele stimulatie. - huidplooi die de eikel bedekt = voorhuid (of preputium).

Question 26

Wat is het scrotum?

Answer 26

- scrotum (of de balzak) = ruime huidplooi waar teelballen en bijballen in liggen. - licht behaard - centraal tussenschot -> inwendig in twee aparte compartimenten verdeeld

Question 27

Wat is de functie van het scrotum?

Answer 27

- teelballen en bijballen liggen in scrotum buiten buikholte -> spermatozoïden zeer temperatuurgevoelig en ontwikkelen niet normaal bij lichaamstemperatuur van 37°C => temperatuur in scrotum is +- 3°C lager - scrotum is gevoelig voor temperatuursveranderingen -> bij koude -> trekt spiertje (m. cremaster) samen -> scrotum dichter bij lichaam <-> omgekeerde gebeurt bij warme omgevingstemperatuur

Question 28

Wat is de ejaculatie?

Answer 28

De ejaculatie is de climax van de seksuele opwinding die gepaard gaat met het orgasme en tevens de krachtige beweging van sperma uit de penis

Question 29

Uit welke fasen bestaat de ejaculatie?

Answer 29

* emissie: verzameling van de zaadcellen en secreties van de accessoire klieren in de urethra; * expulsie: de krachtige propulsie van sperma naar de opening van de urethra. Tijdens deze fase trekt de sluitspier van de blaas samen, zodat er zeker geen urine met het sperma kan vermengd worden

Question 30

Wat is het verschil tussen het orgasme en de ejaculatie?

Answer 30

Er bestaat geen consensus over de definitie van het orgasme. Het orgasme en de ejaculatie zijn neuropsychologisch twee verschillende processen die niet elkaars equivalent zijn.

Question 31

Wat gebeurt er bij de man tijdens het orgasme?

Answer 31

Tijdens het doormaken van een orgasme vertoont man versnelde ademfrequentie, versnelde hartslag en verhoogde bloeddruk. Daarnaast zijn er ook sterke contracties van spieren in de bekkenbodem, die als aangenaam ervaren worden. Orgasmen variëren in duur en intensiteit

Question 32

Wat is het effect van leeftijd op het mannelijk orgasme?

Answer 32

Naarmate mannen ouder worden neemt de intensiteit en het gevoel van plezier bij een orgasme af.

Question 33

Wat gebeurt er na het mannelijk orgasme?

Answer 33

Na een orgasme volgt bij de man een periode waarbij nieuwe erecties of ejaculaties niet mogelijk zijn. Dit noemen we de ‘refractaire periode’. De duur van refractaire periode hangt af van persoon tot persoon en is afhankelijk van de leeftijd.

Question 34

Waaruit bestaat sperma?

Answer 34

1 tot 3 % van sperma bestaat uit zaadcellen. Daarnaast zitten er nog heel wat andere stoffen in (bv. slijm, fructose, water …).

Question 35

Hoe is een zaadcel opgebouwd?

Answer 35

In het hoofd van een zaadcel zitten verteringsenzymen die de celmembraan van de oöcyt kunnen verteren. De lange staart van de zaadcel noemen we het zweepstaartje of flagellum.

Question 36

Wat zit er in de zaadcel?

Answer 36

Het hoofd bevat een celkern met 23 chromosomen, waarvan 1 geslachtschromosoom (X- of Y-chromosoom). De zaadcel die als eerste de oöcyt bereikt, bepaalt het geslacht van het kind. De oöcyt draagt namelijk altijd een X-chromosoom. Het is dus steeds de vader die het geslacht van het kind bepaalt

Question 37

Hoelang overleefd een zaadcel?

Answer 37

Zodra geëjaculeerd, blijven de meeste zaadcellen zo’n 48 uur leven in het vrouwelijk voortplantingsstelsel. Uitzonderlijk kan een zaadcel 5 dagen overleven.