De waarneming

Question 1

gewaarwording

Answer 1

opname van stimulatie uit de omgeving door middel van de zintuigen
en vertaling van deze stimulus in het zenuwstelsel die door hersenen verwerkt worden in
- beelden
- klanken
- geuren
- smaken
…

Question 2

waarneming

Answer 2

het interpreteren en bergrijpen van de gewaarwording
3 reden waarom het complex is:
1. het signaal dat in de hersenen aankomt is onvolledig –> ontbrekende info aanvullen en visuele beeld is te wazig
2. beelden zijn plat –> van tweedimensionaal naar driedimensionaal gaan
3. binnenkomend signaal van een voorwerp verandert voortdurend

Question 3

visuele agnosie

Answer 3

agnosie = ‘niet kennen of herkennen’
gezichtsvermogen is intact, maar de gewaarwordingen niet meer zo georganiseer
vb.: meneer GL

Question 4

perceptuele constantie

Answer 4

• belangrijk bij visuele waarneming
• constant houden van de perceptie van voorwerpen ondanks het wisselend retinale beeld
• fenomeen van gelijkblijvende voorwerpen ondanks voortdurende veranderingen
• belangrijke perceptuele constanties:
  1. grootte
  2. vorm
  3. lichtheid
  4. kleur

ze corrigeren onze gewaarwordingen en zorgen dat we de werkelijke vormen, groottes en kleuren zien

Question 5

proximale stimulus

Answer 5

• geheel aan fysieke energie
• (dichtbij)

hoort bij constanties (meer verbonden)

Question 6

distale stimulus

Answer 6

• object in de buitenwereld dat de fysische energie (proximale stimulus) produceert
• (veraf)

hoort bij constanties (minder verbonden)

Question 7

heuristisch interpretatieproces

Answer 7

het visuele systeem de meest waarschijnlijke distale stimulus berekent op basis van veronderstellingen van de proximale stimulus

Question 8

visuele illusies

Answer 8

soms verkeerde percepties –> wanneer de veronderstelling waarop het systeem zich baseert niet kloppen

Question 9

interfacettheorie

Answer 9

• perceptie geeft geen realistisch beeld van de buitenwereld
• een beeld die ons in staat stelt om met de omgeving te interageren

Question 10

laterale inhibitie

Answer 10

helpt ons prikkels van elkaar te onderscheiden vb.: zwarte letters en wit blad
speelt over een klein oppervlak va de fovea

hierdoor is het signaal in de hersenen duidelijker dan het signaal op de retina

Question 11

bottom-up processen

Answer 11

• waarneming
• informatiestroom VAN de receptoren NAAR de hogere hersencentra

Question 12

top-down processen

Answer 12

• waarneming
  -informatiestroom NAAR de receptoren VAN de hogere hersencentra

Question 13

hogere hersencentra

Answer 13

verantwoordelijk voor het herkennen en classificeren van de onderwerpen

Question 14

perceptuele organisatie

Answer 14

het proces waarbij verschillende randen uit het retinale beeld gestructureerd worden in grotere gehelen die in een bepaalde relatie tot elkaar staan

twee onderscheidingen:
1. perceptuele groepering
2. figuur-achtergrondscheiding

Question 15

perceptuele groepering

Answer 15

• samenvoegen van elementen uit de primaire schets tot grotere gehelen
• groeperingsprincipes:
  1. gelijkheid
  2. nabijheid
  3. geslotenheid
  4. goede voortzetting
• helpen bij begrijpen van alledaagse visuele percepties

Question 16

principe van groepering volgens gelijkheid

Answer 16

gelijksoortige elementen hebben meer kans om in eenzelfde eenheid gegroepeerd te zijn

Question 17

principe van groepering volgens nabijheid

Answer 17

elementen die dicht bij elkaar liggen worden sneller in eenzelfde eenheid gezien

Question 18

principe van groepering volgens geslotenheid

Answer 18

elementen die deel lijken te maken van eenzelfde gesloten voorwerp worden in dezelfde eenheid gestopt

Question 19

principe van groepering volgens goede voortzetting

Answer 19

elementen die in elkaars verlengde liggen worden vaak gezien tot eenzelfde geheel

Question 20

figuur-achtergrondscheiding

Answer 20

noodzaak om onderscheid te maken tussen een figuur en een achtergrond
- principes:
1. omsingeling
2. grootte
3. symmetrie
4. locatie
5. textuur
6. vorm
7. vertrouwdheid

Question 21

omsingeling (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 21

wanneer een gebied volledig omsingeld is door een ander gebied

Question 22

grootte (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 22

een klein gebied heeft meer kans om als figuur gezien te worden

Question 23

symmetrie (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 23

symmetrische gebieden hebben meer kans om een figuur te zijn

Question 24

locatie (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 24

gebieden onder aan de figuur hebben meer kans om achtergrond te zijn

Question 25

textuur (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 25

gebieden met veel detail en fijnkorrelige structuur hebben meer kans om figuur te zijn

Question 26

vorm (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 26

gebieden die smaller zijn bovenaan dan onderaan hebben meer kans om figuur te zijn

Question 27

vertrouwdheid (figuur-achtergrondscheiding)

Answer 27

het silhouet van een bekend voorwerp hebben meer kans om figuur te zijn

Question 28

kijkgericht

Answer 28

een representatie die vooral kennis over de oppervlakten bevat die zichtbaar is voor de kijker

Question 29

voorwerpgericht

Answer 29

- vereist herkenning van een voorwerp - vult het voorwerp aan van wat je niet kan zien bv.: achterkant

Question 30

patroonherkenning

Answer 30

- object te herkennen en bijhorende info te activeren moet het kijkgericht beeld aan de voorstelling in het geheugen gekoppeld worden - twee principes: 1. kenmerkenherkenning 2. template-matching

Question 31

kenmerkenherkenning

Answer 31

voorwerpen hebben kenmerken die zich op bepaalde manier tot elkaar verhouden

Question 32

template-matching

Answer 32

figuur die geïsoleerd werd vergeleken met een reeks templates in het geheugen als het overeenstemt wordt het voorwerp herkent

Question 33

fourieranalyse

Answer 33

het proces waarbij de info uit een visueel beeld uiteengetrokken wordt door filters met een verschillend spatiale frequentie

Question 34

ontwikkelingsprosopagnosie

Answer 34

- geen mensen herkennen op basis van hun gezicht zelfs als ze vertrouwd zijn - prosopagnosie = de onmogelijkheid om gezichten te herkennen

Question 35

superherkenners

Answer 35

mensen die in staat zijn om super uitzonderlijk goed gezichten herkennen

Question 36

Capgraswaan

Answer 36

mensen herkenning, maar niet meer vertrouwd voelen --> de onbewuste emotionele herkenningsroute beschadigd is

Question 37

retina

Answer 37

- GEEN info detecteert over de afstand die lichtstralen afleggen op weg van de stimulus naar het oog - een tweedimensionale (platte) structuur - twee types diepteaanwijzingen: 1. binoculaire 2. monoculaire

Question 38

binoculaire diepteaanwijzingen

Answer 38

- binoculaire dispariteit - de mate waarin het oog moet convergeren om een voorwerp te fixeren

Question 39

binoculaire dispariteit

Answer 39

- vanuit twee verschillende perspectieven zien - retina ontvangt verschillende info over een voorwerp --> combineren tot een enkel driedimensionaal of stereoscopisch beeld

Question 40

monoculaire diepteaanwijzingen

Answer 40

- elk retina beeld - 1 oog kunnen we ook de diepte inschatten 1. de grootte van het beeld op de retina 2. de textuurgradiënt 3. het lineaire perspectief 4. de interpositie of overlapping van voorwerpen 5. de bewegingsparallax

Question 41

de textuurgradiënt

Answer 41

de dichtheid van het weefselstructuur vb.: als de elementen van een landschap kleiner worden en dichter bij elkaar staan, lijkt het alsof dat deel van het landschap verderaf ligt

Question 42

het lineaire perspectief

Answer 42

zodra een aantal lijnen samenkomen in een punt achter de horizon --> sterke indruk van diepte gewekt

Question 43

de interpositie of overlapping van voorwerpen

Answer 43

voorwerp dat het zicht op een ander voorwerp belemmert wordt als dichterbij gezien

Question 44

de bewegingsparallax

Answer 44

alleen als de kijker beweegt --> ontstaat doordat de beelden van dichtbij sneller over het visuele veld schuiven dan beelden verderaf gelegen

Question 45

bewegingsparallax

Answer 45

feit dat kijkers diepte kunnen inschatten op basis van hun beweging

Question 46

biologische bewegingen

Answer 46

bewegingen van levende wezens

Question 47

apparente beweging

Answer 47

zorgt ervoor dat we beweging zien op elektronische reclame borden, tv en bioscoop (beweging in films is een illusie)

Question 48

geïnduceerde beweging

Answer 48

de beweging van iets verkeerd gepercipieerd wordt door een beweging in de achtergrond

Question 49

watervalillusie

Answer 49

te lang kijkt naar het water die valt van een waterval, lijken de rotsen naar boven te bewegen

Question 50

spiegelneuronen

Answer 50

de neuronen die verantwoordelijk waren voor het herkennen van de beweging en het initiëren/uitvoeren van de acties - waarneming van acties gebaseerd op dezelfde neuron die verantwoordelijk is voor de initiëring van de acties

Question 51

theorie van gebeurteniscodering

Answer 51

- geen aparte herinneringen in ons geheugen voor waarneming en acties, maar het bestaat uit gebeurtenisherinneringen

Question 52

perceptie-actietheorie

Answer 52

verschil tussen waarneming voor herkenning en waarneming voor actie --> verband met de 'wat' en 'waar' banen

Question 53

waarneming voor herkenning

Answer 53

waarbij voorwerpen herkend en geïdentificeerd worden

Question 54

waarneming voor actie

Answer 54

waarbij de precieze lokalisatie van visuele stimuli bepaald wordt

Question 55

planning-controlemodel

Answer 55

- de planning van een beweging hangt af van de perceptie ('wat' baan) en doelen van het individu - het controleren van de beweging tijdens de uitvoering staat onder controle van de 'waar' baan en wordt beïnvloedt door de werkelijke grootte van het voorwerp - een interactie tussen perceptie en actie

Question 56

'wat' baan

Answer 56

is de baan voor perceptie

Question 57

'waar' baan

Answer 57

is de baan die actie ondersteund

Question 58

prenataal leren

Answer 58

baby's reageren positief op geluiden dat de laatste zes weken in de baarmoeder gehoord had en ook de stem van de moeder verkozen baby's (stem van vader hadden ze geen voorkeur van)