CURRENT, RHEUMATOLOGY Flashcards
ποιες αρθροπαθειες ειναι μονοαρθρικες; (5)
αρθριτιδα απο κρυσταλλους (ουρικη, cppd),
σηπτικη αρθριτιδα,
οστεοαρθριτιδα,
lyme’s disease,
απο τραυμα (αιμαρθρο)
σε τι διακρινουμε την πολυαρθριτιδα και ποιες νοσοι απαντωνται σε καθε κατηγορια;
συμμετρικη και ασυμμετρη.
συμμετρικη –> ΡΑ, οστεοαρθριτιδα, ιοι, συστηματικοι νοσοι (πχ συνδετικου ιστου, κακοηθειες),
ασυμμετρη –> ψωριασικη αρθριτιδα και αντιδραστικη αρθριτιδα
αρθρικο υγρο: εμφανιση και λευκοκυτταρα σε φυσιολογικες συνθηκες
διαυγες και αχρωμο με <200 λευκα/mm3
αρθρικο υγρο: εμφανιση και λευκοκυτταρα σε οστεοαρθριτιδα
αχυροχροο, μεχρι 1000 λευκα
αρθρικο υγρο: εμφανιση και λευκοκυτταρα σε αιμορραγικη αρθριτιδα
αιματηρο ή ξανθοχρωματικο, μεχρι 10.000 λευκα
αρθρικο υγρο: εμφανιση και λευκοκυτταρα σε ΡΑ
θολο, κιτρινωπο, 1-50.000 λευκα
αρθρικο υγρο: εμφανιση και λευκοκυτταρα σε σηπτικη αρθριτιδα
θολο, κιτρινωπο, >50.000 λευκα με >90% ουδετεροφιλα,
glykozh mikroterh apo aimatos
τι συμβαινει στην ΟΑ;
εκφυλιση του χονδρου με υπετροφια του οστου της αρθρωσης, ωστοσο η φλεγμονη ειναι ελαχιστη.
κατηγοριες ΟΑ
πρωτοπαθης, που ειναι η πιο συχνη και αφορα κυριως απω και εγγεις μεσοφαλαγγικες, καρπομετακαρπια του αντιχειρα, ισχιο, γονατο, μεταταρσιοφαλαγγικες, και ΟΜΣΣ,
δευτεροπαθης, που συνηθως ακολουθει ειτε τραυματισμος της αρθρωσης ειτε χρονια νοσο που οδηγει σε αυξημενη χρηση ή μεταβολισμο, οπως ειναι ο υπερπαραθυρεοειδισμος, η αιμοχρωματωση, ή η ΡΑ
κλινικη εικονα ΟΑ (5)
- συνηθως εντοπισμενη νοσος με υπουλη εμφανιση,
- αλγος και κριγμος της αρθρωσης, κυριως με την κινηση και επιδεινωση με την παρατεταμενη δραστηριοτητα,
- μείωση του εύρους της κίνησης,
- μικρο διαστημα δυσκαμψιας για 10-15 λεπτα μετα την αναπαυση,
- σε γενικευμενη νοσο μπορει να δουμε οζιδια Heberden στις απω μεσοφαλαγγικες, και οζιδια Bouchard στις εγγεις.
σε παρακεντηση αρθρικου υγρου απο γονατο, ποσα mL ειναι φυσιολογικα;
<3.5 mL
α/α ευρηματα σε ΟΑ (4)
- εξαλειψη μεσαρθριου διαστηματος,
- οστεοφυτα,
- οστεοσκληρυνση,
- κυστεις απο χονδρους
θεραπευτικη αντιμετωπιση ΟΑ (5)
- απωλεια βαρους, ασκηση, φυσικοθεραπειες,
- ΜΣΑΦ και per os αλλα και τοπικα (οσοι εχουν προδιαθεση για εμφανιση ελκους στο ΓΕΣ πρεπει να παιρνουν και γαστροπροστασια),
- ενδοαρθρικές ενέσεις με:
κορτικοστεροειδη, υαλουρονικο, πλασμα πλουσιο σε αιμοπεταλια, σε πιο προχωρημενη νοσο γιατι ανακουφιζουν απο συμπτωματα (δε βελτιωνουν long-term), - δουλοξετίνη (αναστολεας επαναπροσληψης σερετονινης και νορεπινεφρινης) για οσους δεν μπορουν ή δεν ανακουφιζονται απο ΜΣΑΦ και εχουν γενικευμενη νοσο,
- αρθροπλαστικη
αιτια υπερουριχαιμιας (7)
- ιδιοπαθής,
- μειωμένη απέκκριση = ΧΝΝ, διουρητικά (θειαζιδικα και αγκυλης), μετεμμηνοπαυσιακά (τα οιστρογονα προαγουν την αποβολη ουρικου),
- αυξημενη παραγωγη ουρικου = συνδρομο λυσης ογκου, αιμολυτικη αναιμια, χημειοθεραπειες, ψωριαση,
- ανεπαρκειες ενζυμων = lesch-nyhan, von Gierke disease,
- διαιτα πλουσια σε πουρινες = κοκκινο κρεας, θαλασσινα,
- παχυσαρκια, υπνικη απνοια, υπερταση, υπερχοληστερολαιμια,
- υψηλη καταναλωση αλκοολ γιατι τα προϊοντα μεταβολισμου του αλκοολ ανταγωνιζονται το ουρικο οξυ στην αποβολη απο τους νεφρους, αλλα και επειδη αρκετα ποτα περιεχουν πουρινες
κλινικη εικονα ουρικης αρθριτιδας (3)
- οξεια μονοαρθριτιδα με σοβαρη φλεγμονη (αλγος, θερμοτητα, ερυθροτητα, οιδημα της αρθρωσης και ισως πυρετος)(>50% των περιπτωσεων στην MTP του μεγαλου δακτυλου: ποδαγρα),
- απο το ιστορικο, ισως εχει προγηθει η καταναλωση αλκοολ (κυριως μπυρας) ή η αλλαγη σε φαρμακα ή νηστεια σε νοσηλευομενους ασθενεις,
- οι ασθενεις αυτοι μποροι να εχουν τόφους σε πτερυγια ωτος, τενοντες, αρθρωσεις), καθως και νεφρικη νοσο.
διαγνωστικη εξεταση για ουρικη αρθριτιδα
μικροσκοπηση με πολωμενο φως του αρθρικου υγρου, η οποια θα δειξει κρυσταλλους ουρικου που ΔΕΝ εμφανιζουν διπλοδιαθλαστικοτητα.
θεραπεια ουρικης αρθριτιδας σε οξεια φαση (5)
σε οξεια φαση:
1. μεγαλες δοσεις ΜΣΑΦ,
2. αν υπαρχουν αντενδειξεις (ενεργο πεπτικο ελκος, αλλεργια, νεφρικη νοσος) –> κολχικινη (αν η φλεγμονη ξεκινησε μεσα στις τελευταιες 36 ωρες),
3. αν υπαρχει νεφρικη ανεπαρκεια και δεν μπορω να τα δωσω –> κορτικοστεροιεδη,
4. αναστολεις της IL-1 (Anakinra) (oxi FDA approved),
5. αναπαυση και ανυψωση της αρθρωσης με επιθεματα παγου και προστατευτικους κλωβους.
θεραπεια μεταξυ επεισοδιων ουρικης αρθριτιδας (3)
στις ασυμπτωματικες περιοδους:
1. αντιστροφη των παραγοντων κινδυνου για υπερουριχαιμια: αλκοολ, παχυσαρκια, διαιτα με πουρινες, φαρμακα,
2. προφυλαξη με κολχικινη ή ΜΣΑΦ ή κορτικοστεροειδη για 1 βδομαδα σε ασθενεις που προκειται να ξεκινησουν χρονια θεραπεια με φαρμακα,
3. φαρμακα που θα οδηγησουν στη μειωμενη συνθεση ουρικου οξεος:
α. αναστολεις της οξειδασης της ξανθινης = αλλοπουρινόλη ή φεβουξοστάτη,
β. ουρικοζουρικοί παράγοντες (προβενεσίδη),
γ. ουρικάσες (πεγλοτικάση).
ποτε δινω αγωγη σε χρονια υπερουριχαιμια; (3
> 1 επεισοδιο ουρικης αρθριτιδας σε 12 μηνες,
τοφοι,
λιθοι ουρικου στους νεφρους
ποιο φαρμακο ειναι 1ης γραμμης στην υπερουριχαιμια και πως χορηγειται; αε (4)
αλλοπουρινόλη per os:
ξεκιναμε με 100x1 και τιτλοποιουμε αυξανοντας καθε 4 βδομαδες, με μεγιστη δοση 800mg τη μερα.
αε: εξανθημα, πυρετος, πτωση λευκων, αλληλεπιδραση με αλλα φαρμακα
τι ειναι η ψευδοουρικη αρθριτιδα;
η οξεια πυροφωσφορικη αρθροπαθεια, η οποια ειναι οξεια μονοαρθριτιδα, συνηθως μεγαλυτερων αρθρωσεων σε ηλικιωμενους, και συνηθως εκλυεται μετα απο ασθενεια, χειρουργειο ή τραυματισμο.
διαγνωση ψευδοουρικης αρθριτιδας
μικροσκοπηση του αρθρικου υγρου με πολωμενο φως που δειχνει κρυσταλλους με ασθενως θετικη διπλοδιαθλαστικοτητα.
κλινικη εικονα ΡΑ: μυοσκελετικό, το πιο συχνο προτυπο
συνηθεστερα κανει συμμετρικη πολυαρθροπαθεια με οιδημα, πονο, δυσκαμψια, κυριως το πρωι για >30 λεπτα = ΔΕΙΚΤΗΣ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑΣ, και συχνοτερα στις μετακαρπιοφαλαγγικες, τις εγγυς μεσοφαλαγγικες, τον καρπο και τις μεταταρσιες.
οψιμα σημεια: ωλενια αποκλιση των δακτυλων,
παραμορφωση δακτυλων δικην λαιμου κυκνου,
οπισθιο υπεξαρθρημα του καρπου,
οι αντιχειρες εμφανιζουν δυσμορφια τυπου Ζ,
στη ΡΑ εχουμε επισης τενοντοθυλακιτιδες.
πως μπορει πιο σπανια να εκδηλωθει η ΡΑ απο το μυοσκελετικο;
βεβαια μπορει να μην εκδηλωθει με το συνηθες προτυπο και να εχουμε κατι απο τα παρακατω:
1. οξεια εναρξη με γενικευμενη αρθριτιδα,
2. υποτροπιαζουσα μονο/πολυ αρθριτιδα διαφορων αρθρωσεων (=παλινδρομη ΡΑ),
3. εμμενουσα πολυαρθριτιδα (γονατο, ωμος, ισχιο),
4. συστηματικη νοσο με εξωαρθρικες εκδηλωσεις,
5. εναρξη με πολυμυαλγια-ακαθοριστα ζωστηροειδη αλγη των ακρων,
6. υποτροπιαζοντα προβληματα απο τους μαλακους ιστους (π.χ. παγωμενος ωμος, συνδρομο καρπιαιου σωληνα, de quervain)