CURRENT, GASTROINTESTINAL DISEASE Flashcards

1
Q

χρονιες ενοχλησεις στο επιγάστριο: αίτια; (11)

A
  1. διατροφικο αιτιο, δηλ. δυσανεξια στο φαγητο που καταναλωθηκε (υψηλα λιπαρα) ή καταναλωση μεγαλης ποσοτητας καφε ή αλκοολ ή φαρμακα,
  2. λειτουργική, οταν δεν υπαρχει ανευρεση οργανικου αιτιου με ενδοσκοπηση ή αλλα διαγνωστικα τεστ, και προκειται για χρονια ενοχληματα που ταλαιπωρουν την πλειονοτητα αυτων των ασθενων, και σχετιζονται κυριως με ψυχολογια και στρες, και επιβραδυνεται η κενωση του στομαχου ή κανουν de novo λοιμωξεις,
  3. ΓΟΠ (20%),
  4. Πεπτικό έλκος (σε δωδεκαδάκτυλο είναι 4 φορές πιο συχνό απ’ ότι σε στομάχι) (5-15%),
  5. Ca οισοφάγου ή στομάχου,
  6. γαστροπάρεση (σε διαβητικούς),
  7. παρασιτικες λοιμωξεις (Giardia, Strongyloides, Anisakis),
  8. H. pylori λοιμωξη,
  9. νοσοι του παγκρεατος (χρονια παγκρεατιτιδα, καρκινος),
  10. νοσος χοληφορων ,
  11. άλλα: διαβητης, νοσοι θυρεοειδους, χνν, κηλες, ισχαιμια μεσεντεριου, εγκυμοσυνη κ.α.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

κατηγοριες αντιεμετικων φαρμακων (7)

A
  1. ανταγωνιστες υποδοχεων σεροτονινης 5-HT3,
  2. κορτικοστεροειδη (σε συνδυασμο με 1 σε ΧΜΘ),
  3. ανταγωνιστες υποδοχεων νευροκινινης (μαζι με 1 και 2 για ΧΜΘ),
  4. ανταγωνιστες ντοπαμινης,
  5. αντιισταμινικα,
  6. αντιχολινεργικα,
  7. κανναβινοειδη
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

καφεοειδεις εμετοι;

A

αιμορραγια ανωτερου πεπτικου (υπερεκτιμαται)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

τροφη μεσα στον εμετο;

A

σκεφτειτε τη γαστρικη σταση (αποφραξη)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

κοπρανωδεις εμετοι;

A

αποφραξη λεπτου εντερου

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

εμετοι που συμβαινουν κυριως το πρωι;

A

εγκυμοσυνη και αυξημενη ενδοκρανια πιεση

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

εμετοι που συμβαινουν μετα το φαγητο;

A

γαστρικη σταση και γαστροπαρεση (σακχαρωδης διαβητης)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

εμετος που ανακουφιζει το επιγαστρικο αλγος;

A

πεπτικο ελκος και αν προηγειται δυνατο γουργουρισμα –> ειλεος λεπτου εντερου

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

γιατι μετραμε αερια σε ασθενη που κανει εμετους;

A

γιατι μπορει να εχει κανει μεταβολικη υποχλωραιμικη αλκαλωση –> σοβαρο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

τι κανουμε σε υποψια αποφραξης λεπτου εντερου;

A

α/α κοιλιας

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

αε ντοπαμινεργικων ανταγωνιστων (2)

A

δυστονιες και νυσταγμοειδεις κινησεις των οφθαλμων

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ορισμος δυσφαγιας

A

δυσφαγια ειναι η δυσκολια στην καταποση και χρηζει παντα επειγουσας διερευνησης για αποκλεισμο κακοηθειας (εκτος αν ειναι βραχειας διαρκειας και σχετιζεται με κυναγχη)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

αιτια δυσφαγιας (3)

A
  1. Μηχανική απόφραξη:
    α. Κακοήθεια (φαρυγγα, οισοφαγου, στομαχου),
    β. Καλοήθεια (οισοφαγικος δακτυλιος ή μεμβράνη ή πεπτικη στένωση),
    γ. Εξωτερική πίεση (καρκίνος πνεύμονας, λεμφαδένες μεσοθωρακίου, βρογχοκήλη, ανεύρυσμα αορτής, διόγκωση αριστερού κόλπου),
    δ. εκκόλπωμα φάρυγγα,
  2. Δτχ κινητικότητας:
    Αχαλασία, διάχυτος οισοφαγικός σπασμός, σκληροδερμία, νευρολογική προμηκική παράλυση, ψευδοπρομηκική παράλυση, νόσος Parkinson, Wilson’s, συριγγομυελία, chagas, gravis μυασθένεια, προμηκική πολυμυελίτιδα,
  3. Άλλα αίτια:
    οισοφαγίτιδα (είτε λοιμώδης από έρπητα, κάντιντα είτε μη-λοιμώδης από παλινδρόμηση),
    υστερία.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

τα πεντε ερωτηματα στο ιστορικο ασθενους με δυσφαγια (5)

A
  1. εμφανιστηκε ταυτοχρονα σε στερεα και υγρα;
    ναι –> κινητική δτχ ή φαρυγγικά αίτια,
    όχι –> υποψια στενωσης καλοήθη ή κακοηθη,
  2. υπαρχει δυσκολια στην εκκινηση των καταποτικων κινησεων;
    ναι –> προμηκικη παραλυση, ειδικα αν ο ασθενης πνιγεται ή βηχει κατα την καταποση,
  3. οδυνοφαγια;
    ναι –> εξελκωση, δηλ. καρκινος, σοβαρη οισοφαγιτιδα, ιογενης λοιμωξη ή καντιντιαση σε ανοσοκατασταλμενους, ή κακη τεχνικη εισπνοων ή
    οισοφαγικος σπασμος,
  4. διαλειπουσα ή συνεχης με επιδεινωση;;
    διαλειπουσα –> οισοφαγικος σπασμος,
    συνεχης με σταδιακη επιδεινωση –> στενωση λογω κακοηθειας,
  5. προβαλλει ή γουργουριζει ο λαιμος στην ποση υγρων;;
    ναι –> φαρυγγικο εκκολπωμα
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ALARM Symptoms για επιγαστρικό άλγος

A

ALARM Symptoms
A = Anemia,
L = Loss of weight,
A = Anorexia,
R = Recent,
M = Melaena,
S = Swallowing difficulty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

πως προσεγγιζω ασθενη με επιγαστραλγία;

A

ελεγχω για ALARM Symptoms:
Nαι = ενδοσκόπηση ανώτερου πεπτικού,
Όχι = διακοπή φαρμάκων, αλλαγή τρόπου ζωής, PPIs –> επανεξέταση σε 4 εβδομάδες –> εξεταση για H. pylori:

Θετικό –> εκρίζωση και επανεξέταση σε 4 εβδομάδες,
Αρνητικό –> PPIs ή H2 αναστολείς για 4 βδομάδες –> αν δε βοηθησει σκεφτομαστε ενδοσκοπηση

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

διαγνωστικες εξετασεις για H. pylori (3+3)

A

μη-επεμβατικες
1. δοκιμασια αναπνοης ουριας (η πιο ακριβης μη-επεμβατικη),
2. αντιγονο κοπρανων,
3. ορολογικες,

επεμβατικες:
1. CLO τεστ (δοκιμασια ταχειας ανιχνευσης σε δειγμα βιοψιας),
2. ιστολογικες εξετασεις,
3. καλλιεργεια

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

θεραπεια εκριζωσης H. pylori

A

PPI + δυο αντιβιοτικα π.χ.
λανσοπραζόλη 30x2 PO + κλαριθρομυκίνη 250x2 PO + αμοξυκιλλινη 1gx2 ή μετρονιδαζόλη για 10-14 μέρες

+/- βισμουθιο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

παραγοντες κινδυνου για δωδεκαδακτυλικο ελκος (3+4)

A

ΚΥΡΙΟΙ:
h.pylori (90%),
φαρμακα, κυριως ΜΣΑΦ, κορτικοστεροιεδη, αναστολεις υποδοχεων σεροτονινης

Δευτερευοντες:
αυξημενη εκκριση γαστρικου οξεος,
αυξημενη κενωση στρομαχου (μειωμενο pH στο δωδεκαδακτυλο),
καπνισμα,
ομαδα αιματος 0

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

κλινικη εικονα ελκους δωδεκαδακτυλου

A

ευαισθησια και πονος στο επιγαστριο, που μπορει να ανακουφιζεται με αντιοξινα και με λήψη φαγητού (αντίθετα από στομαχικό έλκος) και απωλεια βαρους

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ποιους αφορουν τα γαστρικα ελκη;

A

κυριως ηλικιωμενους στο ελασσον τοξο του στομαχου. σε αλλο σημειο συνηθως ειναι κακοηθειες

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

cushing kai curling ελκη

A

cushing ειναι μετα απο νευροχειρουργικη επεμβαση,
curling μετα απο εγκαυματα

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

κλινικη εικονα γαστριτιδας

A

επιγαστριο αλγος και εμετος

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

ποσες εβδομαδες θα παρει PPI καποιος με ελκος;

A

4 αν εχει δωδεκαδακτυλικο ελκος,
8 γαστρικο

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Causes of constipation in adults (7)
1. Most common: διατροχη πτωχη σε φυτικες ινες και υγρα, ελλειψη ασκησης και προχωρημενη ηλικια, 2. Medications: Opioids Diuretics Calcium channel blockers Anticholinergics Psychotropics Calcium and iron supplements NSAIDs Clonidine Cholestyramine, 3. Systemic disease Endocrine: hypothyroidism, hyperparathyroidism, diabetes mellitus Metabolic: hypokalemia, hypercalcemia, uremia, porphyria Neurologic: Parkinson disease, multiple sclerosis, sacral nervedamage (prior pelvic surgery, tumor), paraplegia, autonomicneuropathy, 4. Structural abnormalities Anorectal: rectal prolapse, rectocele, rectal intussusception, anorectal stricture, anal fissure, solitary rectal ulcer syndrome Perineal descent Colonic mass with obstruction: adenocarcinoma Colonic stricture: radiation, ischemia, diverticulosis Hirschsprung disease Idiopathic megarectum, 5. Slow colonic transit Idiopathic: isolated to colon Psychogenic Eating disorders Chronic intestinal pseudo-obstruction, 6. Pelvic floor dyssynergia, 7. Irritable bowel syndrome
26
ποτε ειναι παθολογικος ο χρονος διελευσης εντερικου περιεχομενου;
κατα μ.ο. θελει 35 ωρες, οτιδηποτε >72 ωρες ειναι παθολογικο
27
ορισμος δυσκοιλιοτητας
<3 κενωσεις την εβδομαδα, οι οποιες συχνα αφοδευονται με δυσκολια ή εντονο σφιξιμο ή πονο και με αισθημα ατελους κενωσης.
28
ορισμός διάρροιας
αύξηση της συχνότητας των κενώσεων (τουλάχιστον 3/ημέρα) με αυξημένο όγκο ή μεταβολή της σύστασης των κοπρανων (να γίνουν υδαρή)
29
πυρετος και αιματηρη διαρροια
διηθητικα παθογονα: shigella, salmonella, yersinia, campylobacter, αμοιβαδωση, ή παραγωγη τοξινων: C diff, aeromonas, shiga-toxin απο e.coli σκεφτομαι και cmv σε ανοσοκαταστολη
30
διαγνωστική προσέγγιση οξείας διάρροιας
οξεία διάρροια (<7 ημέρες συμπτώματα): εχει ο ασθενης: 1. σοβαρη νοσο (πυρετο >38.5, κοιλιακο αλγος, αιματηρη διαρροια, >6 κενωσεις/24ωρες, αφυδατωση);; 2. ανοσοκαταστολη;, 3. ηλικιωμενος (>70);; ΑΝ ΟΧΙ = συμπτωματική θεραπεία με αντιδιαρροϊκά και δίνω περιθώριο 7 ημερών, και προχωράω οπως παρακατω αν η νοσος επιμενει: ΑΝ ΝΑΙ = Στέλνω δειγμα κοπρανων για: 1. λευκοκύτταρα, 2. καλλιεργεια, 3. c diff toxin αν υπαρχει κινδυνος, 4. στελνω παρασιτολογικη αν η διαρροια ειναι για πανω απο 10 ημερες, ταξιδι σε ενδημικη περιοχη κτλ, ΔΙΝΩ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΟΤΑΝ: 1. υπαρχουν λευκα στα κοπρανα, 2. αιματηρη διαρροια, πυρετος, κοιλιακο αλγος, 3. αφυδατωση ή >8 κενώσεις / 24ωρο, 4. ανοσοκαταστολη, 5. εισαγωγη σε νοσοκομειο
31
εμπειρικη αντιβιοτικη θεραπεια οξειας διαρροιας (4)
1. φθοριοκινολονες, 2. κοτριμοξαζολη, 3. ριφαμυξινη, 4. αζιθρομυκινη
32
ποτε λεμε οτι η διαρροια εινια χρονια;
> 4 εβδομαδες
33
αιτιολογικη ταξινομηση χρονιας διαρροιας (8)
1. ωσμωτική διάρροια: ο ογκος των κοπρανων μειωνεται με τη νηστεια, οφειλεται σε φαρμακα (σορβιτολη, λακτουλοζη), ανεπαρκεια δισακχαριδιτων (δυσανεξια στη λακτοζη), πλαστη διαρροια, 2. εκκριτικη διαρροια: μεγαλος ογκος (>1lt/day) και δεν εχει σχεση σημαντικη με νηστεια: α. μεσω ορμονων (VIPομα, καρκινοειδες, μυελοειδες κτλ), β. ψευδοδιαρροια, γ. δυσαπορροφηση χολικων αλατων, δ. φαρμακα, 3. φλεγμονώδεις παθήσεις: πυρετος, αιμοχεσια, κοιλιακο αλγος: α. ΙΦΝΕ, β. μικροσκοπικη κολιτιδα, γ. κακοηθειες, δ. ακτινικη εντεριτιδα, 4. φαρμακα: SSRIs, αναστολεις χολινεστερασης, ΜΣΑΦ, PPIs, ανταγωνιστες αγγειοτενσινης 2, μετφορμινη, αλλοπουρινολη, 5. συνδρομα δυσαπορροφησης: απωλεια βαρους, δτχες στα ε/ε με αυξημενος λιπος στα κοπρανα (>10g/24hrs): α. λεπτο εντερο: κοιλιοκακη, ηωσινοφιλικη γαστρεντεριτιδα, whipple's, crohn's, β. λεμφικη αποφραξη: λεμφωμα, καρκινοειδες, λοιμωξεις, γ. παγκρεατικη νοσος: χρονια παγκρεατιτιδα, καρκινος, δ. υπερπλασια βακτηριων: διαβητης, συστηματικη σκληρυνση, εκκολπωματα, 6. δτχες κινησεις εντερου: σχεση με συστηματικη νοσο ή χειρουργειο: μετα απο χειρουργειο: γαστρεκτομη, τυφλης ελικας, βαγοτομη, συστηματικα νοσηματα: σκληροδερμα, διαβητης, υπερθυρεοειδισμος, συνδρομο ευερεθιστου εντερου, 7. χρονιες λοιμωξεις: παρασιτα, και στα πλαισια aids, 8. ψευδοδιάρροια (Σε έντονη δυσκοιλιότητα όταν το κατώτερο τμήμα του παχέος (ορθό) είναι εξαιρετικά γεμάτο , μικρές ποσότητες υγρού περιεχομένου μπορεί να ξεφεύγουν γύρω από τα σκληρά κόπρανα δίνοντας την εντύπωση της διάρροιας ????)
34
αντιδιαρροϊκά φάρμακα σε χρόνιες διάρροιες (7)
1. οπιοειδή, 2. λοπεραμίδη: 4mg per os αρχικά μετά 2mg ύστερα από κάθε επεισόδιο διάρροιας με max 16mg, 3. διφενοξυλάτη με ατροπίνη, 4. κωδεϊνη, 5. κλονιδίνη, 6. οκτρεοτίδιο, 7. ρητίνες χολικών αλάτων
35
συχνοτερη κλινικη εκδηλωση αιμορραγιας ανωτερου πεπτικου (2)
αιματεμεση ή μελαινες
36
διαφορα μελαινας-αιματοχεσιας
στη μελαινα εχουμε αιμορραγια του ανωτερου πεπτικου με αποτελεσμα να εχουμε μαυρα κοπρανα, τα οποια περιεχουν αιμα ποσοτητας 50-100mL περιπου, ενω στην αιματοχεσια εχουμε ζωηρο κοκκινο φρεσκο αιμα, το οποιο υποδεικνυει συνηθως αιμορραγια κατωτερου πεπτικου (σε 10% και ανωτερου οταν ειναι μαζικη) και ειναι πανω απο 1000mL
37
αιτιολογια αιμορραγιας ανωτερου πεπτικου (7)
1. πεπτικό έλκος (40%), 2. κιρσοί οισοφάγου (λιγότερα συχνά στομάχου ή δωδεκαδακτύλου) λόγω πυλαίας υπέρτασης (10-20%), 3. παθολογία της γαστροοισοφαγικής συμβολής (αλκοόλ κτλ) (5-10%), 4. αγγειακές ανωμαλίες κατά μήκος της πεπτικής οδού (7%), 5. νεοπλάσματα (1%), 6. γαστρίτιδα, οισοφαγίτιδα (<5%), 7. σχάση Malory - Weiss
38
αιμορραγια κατωτερου πεπτικου συχνοτερα αιτια (3+4)
<50 ετων: 1. λοιμωδης κολιτιδα, 2. ορθοπρωκτική νόσος (αιμορροίδες, ραγάδες κτλ), 3. ΙΦΝΕ, >50 ετών: 1. εκκολπωμάτωση, 2. αγγειεκτασίες, 3. κακοήθεια, 4. ισχαιμία και στις δύο κατηγορίες σκέφτομαι μσαφ
39
ποιο ειναι το συχνοτερο αιτιο ασκιτη;
η πυλαια υπερταση, στα πλαισια χρονιας ηπατικης νοσου (80%)
40
αιτίες ασκίτη (4+2+3)
ο πρωτος διαχωρισμος αφορα το αν το περιτοναιο ειναι φυσιολογικο ή αν προκειται για νοσημα που προσβαλλει το περιτοναια. σε φυσιολογικο περιτοναιο: SAAG > 1.1 g/dL σημαίνει πυλαία υπέρταση: 1. νοσος του ηπατος: κιρρωση, αλκοολικη ηπατιτιδα, μεταστασεις σε ηπαρ, ηπατικη ινωση, οξυ λιπωδες ηπαρ της εγκυμοσυνης, 2. ηπατικη συμφορηση απο αλλη νοσο: καρδιακη ανεπαρκεια, συμπιεστικη περικαρδιτιδα, budd chiari, 3. αποφραξη πυλαιας φλεβας, 4. μυξοιδημα, SAAG < 1.1 g/dL: 1. υποαλβουμιναιμία: νεφρωσικό σύνδρομο, εντεροπάθεια που προκαλεί απώλεια πρωτεϊνών, υποθρεψία, 2. αλλες καταστασεις: παγκρεατικος ασκιτης, χυλωδης ασκιτης, χολικος ασκιτης, νεφρογενης ασκιτης, ουριακος ασκιτης, απο νοσο ωοθηκων, ΝΟΣΟΣ ΠΕΡΙΤΟΝΑΙΟΥ saag <1.1 Παλι: 1. λοιμωξεις: περιτονιτιδα, 2. κακοηθειες: μεσοθηλιωμα, καρκινωματωση περιτοναιου, ΗΚΚ, 3. οικογενης μεσογειακος πυρετος, αγγειιτιδα, κοκκιωματωδης περιτονιτιδα, ηωσινοφιλικη περιτονιτιδα
41
εξετασεις που κανω σε ασκιτικη συλλογη (5)
1. παρακεντηση του ασκιτικου υγρου και: α. μετρηση κυτταρων: το φυσιολογικο ασκιτικο υγρο εχει <500 λευκα, και <250 πολυμορφοπυρηνα. Η πολυμορφοπυρηνωση συνηγορει υπερ της βακτηριακης περιτονιτιδας, ενω η λεμφοκυτταρωση υπερ φυματιωσης και καρκινωματωσης περιτοναιου, β. αλβουμινη και ολικη πρωτεϊνη: αλβουμινη ασκιτη - ορου ειναι ο καλυτερος τροπος για διαχωρισμο στα αιτια μεταξυ πυλαιας υπερτασης ή οχι. 4%mix ασκιτη. ολικη πρωτεϊνη >2.5 g/dL συνηθως σημαινει συμφορηση ηπατος απο αλλη νοσο ή κακοηθεια που κανει ασκιτη, γ. καλλιεργεια, δ. γλυκοζη και γαλακτικη αφυδρογοναση για διαχωρισμο αυτοματης βακτηριακης περιτονιτιδας και δευτεροπαθους, αμυλαση για παγκρεατικο ασκιτη, χολερυθρινη, κρεατινινη, κτλ, ADA για φυματιωση, ε. κυτταρολογικη για ελεγχο κακοηθειας
42
ποιο ευρημα στο ασκιτικο υγρο μας προβληματιζει για κινδυνο περιτονιτιδας;
ολική πρωτεϊνη < 1g/dL γιατι σημαινει πως υπαρχει μειωμενη ικανοτητα οψωνινοποιησης
43
ποια παθογονα ειναι τα συνηθεστερα σε αυτοματη βακτηριακη περιτονιτιδα;
gram (-): e.coli klebsiella, gram (+): πνευμονιοκοκκος, πρασινιζοντες, εντεροκοκκοι. τα αναεροβια ΔΕΝ εχουν σχεση με αυτοματη βακτηριακη περιτονιτιδα
44
κλινικη εικονα αυτοματης βακτηριακης περιτονιτιδας
πυρετος και κοιλιακο αλγος σε 2/3 των ασθενων. ισως αλλαγη του επιπεδου συνειδησης λογω ηπατικης εγκεφαλοπαθειας ή αιφνιδια διαταρχη της νεφρικης λειτουργιας,
45
δ/δ αυτοματης βακτηριακης περιτονιτιδας απο δευτεροπαθη βακτηριακη περιτονιτιδα
στη δευτεροπαθη ουσιαστικα εχουμε λοιμωξη του ασκιτικου υγρου δευτεροπαθως απο λοιμωξη καπου αλλου στην κοιλια (π.χ. σκωληκοειδιτιδα, εκκολπωματιτιδα, διατρηση πεπτικου ελκους, διατρηση χοληδοχου κυστης). Runyon's criteria= στη δευτεροπαθη βακτηριακη περιτονιτιδα θα εχω 2 απο τα παρακατω στο ασκιτικο υγρο: μειωμενη γλυκοζη <50mg/dL, αυξημενη LDH (>του ορου), πρωτεινη > 1g/dL. χαρακτηριστικο που τις δ/δ ειναι επισης οτι στην δευτεροπαθη μπορει να εχω και oydeterofila >10.000, αν και συνηθως ειναι απλα >250 οπως και στην αυτοματη. Ομως, σημαντικο ειναι πως στη δευτεροπαθη εντοπιζονται πολλοι μικροοργανισμοι στην καλλιεργεια του ασκιτικου υγρου, ενω η αυτοματη ειναι μονομικροβιακη. τελος, η αξονικη τομογραφια ειναι πολυ σημαντικη στη δ/δ γιατι θα δειξει στις περισσοτερες περιπτωσεις αν υπαρχει αλλου εστια πρωτοπαθης
46
θεραπεια αυτοματης βακτηριακης περιτονιτιδας
κεφ 3ης γενιας ή β-λ με αναστολεα β-λακταμασων. οχι αμινογλυκοσιδες γιατι ειναι νεφροτοξικες.
47
κλινικη εικονα ΓΟΠ (4)
1. οπισθοστερνικό κάυσος ("καούρα") 30-60 λεπτά και ανακουφίζεται με αντιόξινα ή μαγειρική σόδα, 2. αίσθημα παλινδρόμησης του γαστρικού περιεχομένου, 3. δυσφαγία, οδυνοφαγία, σιελόρροια, 4. εξωοισοφαγικές εκδηλώσεις: άσθμα, χρόνιος βήχας, χρόνια λαρυγγίτιδα, πονόλαιμος, θωρακικό άλγος, δτχές ύπνου
48
φαρμακολογική θεραπεία ρήξεως κιρσών οισοφάγου; (4)
1. προφυλακτικη αντιβιοτικη αγωγη με κεφαλοσπορινη 3ης γενιας, 2. οκτρεοτίδιο και σωματοστατίνη για μείωση της πυλαίας πίεσης, 3. βιταμίνη Κ σε κιρρωτικούς ασθενείς με αυξημένο χρόνο προθρομβίνης, 4. λακτουλόζη αν υπάρχει ηπατική εγκεφαλοπάθεια
49
κλινική εικόνα οξείας παγκρεατίτιδας (7)
1. οξύς πόνος στο επιγάστριο, ο οποίος είναι σταθερός και μπορεί να αντανακλά στην οσφύ, να επιδεινώνεται με το περπάτημα και το να είναι ο ασθενής ξαπλωμένος και να ανακουφίζεται με το μπροστινό κάθισμα, 2. ναυτία, έμετος, 3. ίσως υπάρχει ταχυκαρδία, πυρετός, ίκτερος, καταπληξία, ειλεός, 4. εντοπισμένη ή/και γενικευμένη ευαισθησία της κοιλιακής χώρας, με σανιδώδη σύσπαση, 5. ίσως υπάρχει ψηλαφητή μάζα (ψευδοκύστη ή το φλεγμαίνον πάγκρεας), 6. ΟΝΑ λόγω προνεφρικής αζωθαιμίας, 7. περιομφαλική εκχύμωση (Cullen sign), εκχύμωση στην πλάγια κοιλιακή χώρα (Gray Turner sign), λόγω αυτοπεψίας αγγείων και οπισθοπεριτοναϊκής αιμορραγίας, σημείο fox οταν τα παγκρεατικα υγρα διαπερνουν το περιτοναιο και δημιουργειται εκχυμωση πισω απο το βουβωνικο συνδεσμο??
50
ε/ε σε οξεια παγκρεατιτιδα (18)
1. αύξηση της αμυλάσης και της λιπάσης του ορού >3x του ανώτατου φυσιολογικού ορίου. η λιπάση έχει μεγαλύτερη ευαισθησία και ειδικότητα. ανεβαίνει πιο νωρίς και πέφτει πιο αργά, 2. λευκοκυτταρωση, συνηθως 10.000-30.000, 3. πρωτεϊνουρία, γλυκοζουρία, κοκκιωματώδεις κάστες ούρων, 4. υπεργλυκαιμία και υπερχολερυθρυναιμία, 5. BUN αυξημένο, 6. ALP αυξημένη, 7. διαταραχές πηκτικότητας, 8. αυξηση της κρεατινινης του ορου >1.8 μεσα σε 48 ωρες συνδεεται με παγκρεατικη νεκρωση, 9. αυξημενο ALT > 150 σημαινει παγκρεατιτιδα απο χολολιθο, 10. υπασβεστιαιμία, η οποια δειχνει οτι συμβαινει σαπωνοποιηση και σχετιζεται με τη σοβαροτητα της νοσου, 11. υπερτριγλυκεριδαιμια αν εχει προκληθει απο αυτο η νοσος. σε αυτους τους ασθενεις μπορει να μην ειναι αυξημενη η αμυλαση, 12. αυξηση του αιματοκριτη > 44%: παγκρεατικη νεκρωση, 13. αυξημενη CRP > 150 στις 48 ωρες σημαινει σοβαρη νοσο, 14. ΗΚΓ: αλλαγες στο ST και στα κυματα Τ, 15. αερια αιματος για εκτιμηση οξυγονωσης και οξεοβασικης ισορροπιας, 16. α/α κοιλίας: εξαλειψη της σκιας του ψοϊτη σημαινει αυξηση του οπισθοπεριτοναικου υγρου και "ελικα φρουρος" της εγγυς μοιρας της νηστιαδας σημαινει μονηρης διαταση απο συλλογη αερα, 17. αξονικη για αποκλεισμο αλλων αιτιων, 18. υπερηχογραφημα για την εκτιμηση χολολιθων
51
πώς εκτιμώ πρόγνωση οξείας παγκρεατίτιδας;
με τα κριτήρια Ranson: κατα την εισαγωγή του ασθενούς: ALLAG 1. ηλικια >55, 2. λευκά > 16.000, 3. γλυκόζη >200, 4. LDH > 350, 5. AST > 250, μέσα στις πρώτες 48 ώρες της νοσηλείας: 1. πτωση του αιματοκριτη πανω απο >10%, 2. BUN > 5mg/dL αύξηση, 3. PO2 < 60, 4. Ασβέστιο < 8mg/dL , 5. έλλειμμα βάσης > 4mEq/L, 6. απώλεια υγρών > 6 L 0-2 = 1 % θνητοτητα, 3-4 = 16% θνητοτητα, 5-6 = 40%, 7-8 = 100%
52
αίτια παγκρεατίτιδας (14)
1. G χολόλιθοι, συνήθως <5mm (45%), 2. E αλκοόλ (20%), 3. T τραύμα, 4. S κορτικοστεροειδή, 5. M παρωτίτιδα, 6. A αυτοάνοσα, κυρίως οζώδης πολυαρτηρίτιδα, 7. S δηλητήριο σκορπιού, 8. H υπερλιπιδαιμία, 9. E ERCP (5%), 10. E εμβολές, 11. D φάρμακα, 12. εγκυμοσύνη, 13. νεοπλάσματα, 14. όχι προφανές αίτιο (10-30%)
53
επιπλοκες οξειας παγκρεατιτιδας (7+7)
διακρινονται στις πρωιμες και τις οψιμες. πρωιμες: 1. καταπληξια, 2. ards, 3. νεφρικη ανεπαρκεια, 4. ΔΕΠ, 5. σηψη, 6. υπασβεστιαιμια, 7. υπεργλυκαιμια, οψιμες, δηλ. μετα απο 1 εβδομαδα: 1. παγκρεατικη νεκρωση, 2. ψευδοκυστη (υγρο στον ελασσονα επιπλοικο θυλακο): πυρετος, ψηλαφητη μαζα, εμμενουσα αυξημενη αμυλαση και ηπατικα, 3. αποστημα, 4. αιμορραγια λογω διαβρωσης μεγαλων αγγειων απο την ελασταση (π.χ. σπληνικη), 5. θρομβωση, 6. συρίγγια, τα οποια φυσιολογικα κλεινουν μονα τους, 7. υποτροπιαζουσα οιδηματωδης παγκρεατιτιδα
54
θεραπεια οξειας παγκρεατιτιδας (5)
1. ουδεν απο του στοματος και ισως ρινονηστιδικός σωλήνας, 2. κρυσταλλοειδή διαλύματα για αντιρρόπιση των απωλειων στον 3ο χώρο, 3. αναλγησια με πεθιδινη ή μορφινη (προσοχη σε συσπαση σφιγκτηρα του oddi), 4. ίσως αντιβιοτικά, 5. αιτιολογική θεραπεία (λαπαροσκοπικη χολοκυστεκτομη, ercp και αφαιρεση χολολιθων κτλ)
55
ευρηματα φυσ εξετασης σε ασκιτη (6)
1. Βατραχοειδής κοιλία = γενικευμένη διόγκωση της κοιλίας με προβολή στα πλάγια, 2. Τυμπανικότητα στο κέντρο και αμβλύτητα στα πλάγια και στο υπογάστριο (σε ύπτια θέση), 3. Μετακινούμενη αμβλύτητα, 4. Σημείο αντιτυπίας (fluid wave), 5. Σημείο επιπλέοντος πάγου (Ballottemenet) σε πολύ μεγάλη συλλογή 6. Πιθανώς ομφαλοκήλη
56
ορισμος μελαινας
ως μελαινα οριζεται η αφοδευση αλλοιωμενου μαυρου αιματος με χαρακτηριστικη οσμη και εμφανιση σαν πισσα και υποδηλωνει αιμορραγια ανωτερου πεπτικου
57
κλινικη εικονα εκκολπωματιτιδας (6)
1. κοιλιακο αλγος, με συνηθεστερη εντοπιση τον αριστερο κατω τεταρτημοριο, 2. δυσκοιλιοτητα και μετεωρισμος, 3. ναυτία, έμετος, 4. χαμηλη πυρετικη κινηση, 5. ευαισθησια και ψηλαφητη μαζα στον αριστερο λαγονιο βοθρο, 6. σε πιο σοβαρες περιπτωσεις, μπορει να υπαρχει εικονα περιτονιτιδας
58
θεραπεια εκκολπωματιτιδας (5)
1. ασθενεις με ηπια νοσο, χωρις επιπλοκες και σημεια περιτοναϊσμου, μπορουν να αντιμετωπιστουν και ως εξωτερικοι ασθενεις με διαιτα μονο με καθαρα υγρα για 2-3 ημερες, 2. γενικα, συνταγογραφουμε αντιβιοτικα που καλυπτουν αναεροβια, αλλα οι τελευταιες κλινικες μελετες δειχνουν πως δεν αλλαζουν πολλα στην πορεια της νοσου, 3. ασθενεις με αυξημενο κοιλιακο αλγος, πυρετο ή γενικοτερα που δεν ανεχονται απο το στομα υγρα: ουδεν απο του στοματος και ενδοφλεβια υγρα και αντιβιοτικα, 4. ρινονηστιδικός σωλήνας αν υπαρχει υποψια ειλεου, 5. ασθενης που εχει βαρια κλινικη επιδεινωση της κλινικης του εικονας ή εχει επιπλοκες, οπως ειναι τα αποστηματα, η γενικευμενη περιτονιτιδα κτλ, θελει χειρουργικη αντιμετωπιση
59
κλινικη εικονα εκτοπης κυησης (6)
1. οξυ κοιλιακο αλγος, το οποιο εμφανιζεται δικην μαχαιριας και ειναι περιοδικο (ερχεται κ φευγει) και δεν αντανακλα καπου, 2. πονος στην πλατη, 3. 10% θα παρουσιαστει με εικονα υπογκαιμικου σοκ, 4. σταγονοειδής κολπική αιμόρροια, 5. εικονα σανιδωδους κοιλίας, 6. μπορει να υπαρχει μετεωρισμος και παραλυτικος ειλεος
60
θεραπεια εκτοπης κυησης (2)
1. IM μεθοτρεξατη (πρεπει φυσιολογικη ηπατικη και νεφρικη λειτουργια), και οταν γενικα ο εμβρυικος σακος ειναι <3.5 εκατ. και ποτε σε ρηξη/ασταθη ασθενη, 2. χειρουργικη αφαιρεση
61
εξωκοιλιακα αιτια κοιλιακου αλγους
1. επιγάστριο: α. εμφραγμα μυοκαρδιου, 2. ΔΥ: α. πυελονεφρίτιδα, β. πνευμονία, 3. ΑΥ: α. ανεύρυσμα αορτής, β. πυελονεφρίτιδα, γ. πνευμονία, 4. ΑΛΒ: α. σαλπιγγίτιδα, β. σαλπιγγο-ωοθηκικό απόστημα, γ. ρήξη έκτοπης κύησης, δ. ουρολιθίαση, 5. ΔΛΒ: α. σαλπιγγίτιδα, β. σαλπιγγο-ωοθηκικό απόστημα, γ. ρήξη έκτοπης κύησης, δ. ουρολιθίαση, ε. απόστημα ψοϊτη, ΓΕΝΙΚΑ: 1. ΔΚΟ, 2. οζώδης πολυαρτηρίτιδα, 3. θυρεοειδική κρίση, 4. έρπης ζωστήρας, 5. φυματίωση, 6. πορφυρία, 7. εξάρτηση από οπιοειδή, 8. δρεπανοκυτταρική κρίση, 9. κωλικός από μόλυβδο, 10. φαιοχρωμοκύττωμα, 11. ελονοσία, 12. τυφοειδής πυρετός, 13. χολέρα, 14. henoch-schonlein πορφύρα
62
φυσικη εξεταση σε περιτονιτιδα (4)
1. επισκόπηση: ακινησιά του κοιλιακού τοιχώματος κατά την αναπνοή, 2. επιπολής ψηλάφηση: σανιδώδης κοιλία, δηλ. καθολική/γενικευμενένη έντονη σύσπαση των κοιλιακών μυών, διάχυτη ευαισθησία, 2. ακρόαση: απόντες εντερικοί ήχοι, 3. δακτυλική: ευαισθησία στο δουγλάσειο χώρο της ελάσσονος πυέλου, 4. εν τω βάθει ψηλάφηση: παλίνδρομη ευαισθησία (rebound tenderness)
63
αίτια ηπατομεγαλίας (3+2+6+7)
όταν δε συνυπάρχει σπληνομεγαλία και ίκτερος: 1. Συμφορητικά: α. καρδιακή ανεπάρκεια, β. budd-chiari σύνδρομο, γ. συμπιεστική περικαρδίτιδα, 2. νόσοι που διηθούν το ήπαρ: α. Κακοήθειες: πρωτοπαθείς καρκίνοι, μεταστάσεις, λεμφώματα κτλ., β. Καλοήθειες: κύστεις, αιμοχρωμάτωση, wilson's, αμυλοείδωση, μυελοϊνωση, 3. λοιμώδη αίτια: α. ηπατίτιδα Α,B,C, β. EBV, γ. φυματίωση, δ. βακτηριακή χολαγγειίτιδα, ε. απόστημα, στ. σχιστοσωμίαση, 4. φλεγμονώδη αίτια: α. αλκοολική ηπατίτιδα, β. αυτοάνοση ηπατίτιδα, γ. ηπατίτιδα από φάρμακα, δ. σαρκοείδωση, ε. ιστιοκυττάρωση, στ. πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα, ζ. πρωτοπαθής χολική κίρρωση
64
εξωεντερικές εκδηλώσεις ΙΦΝΕ (9)
1. πληκτροδακτυλία, 2. αφθωδη στοματικα ελκη, 3. οζωδες ερυθημα, 4. γαγγραινώδες πυοδερμα, 5. οφθαλμοι: επιπεφυκιτιδα, ιριδιτιδα, επισκληριτιδα, αρθριτιδα μεγαλων αρθρωσεων, 6. ιερολαγονιτιδα και αγκυλοποιητικη σπονδυλιτιδα, 7. λιπωδες ηπαρ, 8. πρωτοπαθης σκληρυντικη χολαγγειιτιδα και χολλαγγειοκαρκινωμα, 9. διαταραχες θρεψης
65
θεραπεια ηπατιτιδας Β
αντιική θεραπεία με νουκλεοσιδικά/νουκλεοτιδικά ανάλογα (τενοφοβίρη ή εντακαβίρη) + πεγκυλλιωμένη ιντερφερόνη άλφα-2α για 48 εβδομάδες
66
ταξινομηση του ικτερου
με βαση το αν εχω μη-συζευγμενη ή συζευγμενη υπερχολερυθρυναιμια. μη-συζευγμένη: 1. αυξημενη παραγωγη χολερυθρινης, οπου ειναι προϊον του καταβολισμου της αιμης: αιμολυτικη αναιμια, αιματωμα, 2. αυξημενη απορροφηση και αποθηκευση χολερυθρινης: μετα απο ηπατιτιδα, Gilbert, Crigler-Najjar σύνδρομο, φάρμακα, συζευγμενη: 1. ηπατοκυτταρικη δυσλειτουργια: απευθειας ζημια των ηπατοκυτταρων, πχ ηπατιτιδα, κιρρωση, ενδοηπατικη χολοσταση (φαρμακα, χολικη κιρρωση, σηψη, μετααποφρακτικος ικτερος), τα παραπανω μπορει να συμβουν και απο διαφορα αιτια, οπως ειναι οι λοιμωξεις, οι ογκοι, τα αυτοανοσα, οι τοξινες κτλ, 2. αποφραξη χοληφορων, 3. κληρονομικα χολοστατικα συνδρομα: Dubin-Johnson, Rotor κτλ
67
εργαστηριακα ευρηματα που συνοδευουν τον ικτερο (4)
1. αν οφειλεται σε διαταραχη των ηπατοκυτταρων: αυξημενα ηπατικα (ALT, AST) και μειωμένη αλβουμίνη και INR αυξημενο, 2. σε χολόσταση ή σε καταστασεις διηθησης του ηπατος (π.χ. ογκοι, αμυλοειδωση, κοκκιωματα): αυξημενη αλκαλικη φωσφαταση, 3. σε καθε υπερχολερυθρυναιμια θα εχουμε και αυξημενη χολερυθρινη στα ουρα, 4. παραταση χρονου προθρομβίνης και σε ηπατοκυτταρικο και σε αποφρακτικο ικτερο με τη διαφορα οτι στον ηπατοκυτταρικο δε θα ανταποκρινεται σε χορηγηση βιταμινης Κ
68
 Άτομο στα επείγοντα με αιματέμεση, τι κάνεις;..........................
1. το πρωτο και σημαντικοτερο ειναι η αιμοδυναμικη σταθεροποιηση του ασθενους. ΣΑΠ < 100mmHg με ταχυκαρδια σημαινει πως ο ασθενης εχει χασει πολυ αιμα και ειναι σε σοκ. πριν απο οποιοδηποτε διαγνωστικο τεστ, τοποθετουνται δυο μεγαλοι ενδοφλεβιες γραμμες στον ασθενη. σε αιμοδυναμική αστάθεια κάνουμε επιθετική ενυδάτωση του ασθενούς με φυσιολογικό ορό ή Ringer's και 2-4 μονάδες συμπυκνωμένων ερυθρών, 2. ρινογαστρικός σωλήνας αναλογα με την περιπτωση, 3. μεταγγιση αιμοπεταλιων σε ασθενεις με <50.000, 4. ουραιμια --> δεσμοπρεσσίνη
69
 Διάφορες Crohn Ελκώδους κολίτιδας (7)
1. ΕΚ συνεχης κατανομη με προσβολη μεχρι την υποβλεννογονια στιβαδα ενω Crohn's τμηματική με προσβολη ολου του τοιχωματος, 2. ΕΚ προσβολη ορθου σχεδον παντα, ενω στην Crohn's συχνα απουσιαζει και προσβαλλει τον ειλεο, 3. ΕΚ σπανια θα δουμε στενωσεις του γεσ σωληνα ενω στη Crohn's συχνα, 4. η Crohn's σχετιζεται κλινικα με περιπρωκτικη νοσο και συριγγια ενω η ελκωδης οχι, 5. η ΕΚ σε μη-καπνιστες πιο συχνα, ενω η Crohn's σε καπνιστες, 6. στην α/α θα δουμε lead pipe sign σε ελκωδη κολιτιδα, ενω string sign σε Crohn's, 7. στην Crohn's εχουμε κοκκιωματωδεις βλαβες διηθημενες απο th1 ενω στην ΕΚ απο μη κοκκιωματωδεις απο th2
70
ενδειξεις οτι η ιφνε βρισκεται σε επεισοδιο εξαρσης
πυρετος, αυξηση τκε crp, ταχυκαρδια, λευκοκυτταρωση, χαμηλη λευκωματινη = εισαγωγη και iv κορτικοειδη
71
θεραπεια ΙΦΝΕ (7)
1. κορτικοστεροειδή (πρεδνιζολόνη 40mgx1 για 1 εβδομάδα και μετά μειώνω ανά 5 mg κάθε βδομάδα μέχρι 7 εβδομάδες), 2. Αζαθειοπρίνη σε νοσο ανθεκτικη στα κορτικοειδη, 3. Βιολογικοί παράγοντες, κυριως οι anti-TNF (infliximab, adalimumab), 4. διατροφή με πολυμερική δίαιτα και στοιχειακες διαιτες για υφεση, 5. χειρουργικη επεμβαση επι αποτυχιας των φαρμακων ή επιπλοκων (π.χ. διατρηση, συριγγια, αποστηματα), 6. σε σοβαρα επεισοδια οπου γινεται εισαγωγη: ενδοφλεβια υγρα, αποκατασταση ηλεκτρολυτικων δτχων, IV κορτικοειδη, προφυλαξη για θρομβοεμβολισμο, 7. στην ΕΚ το κυριο φαρμακα ειναι τα 5-ASA (π.χ. μεσαλαζίνη)
72
κλινικη εικονα κιρρωσης (14)
τα συμπτωματα και τα σημεια προκυπτουν απο 3 μηχανισμους. βλαβη των ηπατοκυτταρων, πυλαιοσυστηματικη διαφυγη, πυλαια υπερταση. 1. για μεγαλο χρονικο διαστημα οι ασθενεις ειναι ασυμπτωματικοι ή εχουν ατυπα και υπουλα συμπτωματα οπως ειναι η κοπωση, οι δτχες υπνου, οι μυικες κραμπες και η απωλεια βαρους, 2. σε προχωρημενη κιρρωση τα παραπανω γινονται χειροτερα, με εντονη ανορεξια, ναυτια, έμετο, και σημαντικη μυικη αδυναμια και δυσανεξια στην ασκηση, 3. κοιλιακο αλγος ειτε λογω ηπατομεγαλιας που ασκει πιεση στην καψα του ηπατος ειτε λογω του ασκιτη, 4. δτχες του ΕΡ κυκλου στις γυναικες, μειωμενη libido, στυτικη δυσλειτουργια και γυναικομαστια στους ανδρες, ατροφικοι ορχεις, μειωση τριχοφυϊας, 5. αιματεμεση, το οποιο ειναι και το συνηθεστερο συμπτωμα με το οποιο προσερχονται οι ασθενεις λογω ρηξεως κιρσων του οισοφαγου, και αυτη η αιμορραγια του ανωτερου πεπτικου μπορει να ειναι απειλητικη για τη ζωη, 6. δερματικες βλαβες, οπως ειναι οι αραχνοειδεις σπιλοι (κεντρικο αρτηριολιο απο το οποιο εξορμωνται ακτινοειδως πολυαριθμα αγγεια (σαν ποδια αραχνης), κεφαλη μεδουσας (διατεταμενες επιπολης περιομφαλικες φλεβες), συσπαση Dupuytren και παλαμιαιο ερυθημα, 7. ανεπαρκεια βιταμινων, κυριως β12, συμπτωματα απο εκει με κυριοτερα τη γλωσσιτιδα και τη χειλιτιδα, 8. ικτερος, οχι από την αρχη αλλα γινεται εντονοτερος με την προοδο της νοσου, 9. ηπατομεγαλια σε 70% των περιπτωσεων, και σπληνομεγαλια σε 35-50% αν εχει επιπλακει η κιρρωση με πυλαια υπερταση, 10. ασκίτης, πλευριτική συλλογή, περιφερικά οιδήματα και εκχυμώσεις σε προχωρημένα στάδια, 11. ηπατικη εγκεφαλοπαθεια, η οποια χαρακτηριζεται απο δτχη σε κιρκαδιο ρυθμο, πτερυγοειδη τρομο, δυσαρθρια, ντελιριο, υπνηλια, κωμα, 12. πυρετος σε 35% των ασθενων και συνδεεται κυριως με αλκοολικη ηπατοπαθεια ή περιτονιτιδα, 13. λευκονυχια: λευκα νυχια με υποσημειωμενο μηνισκο, λογω υπολευκωματιναιμιας ή Νύχια Terry : λευκα στο εγγυς τμημα και ερυθρα λογω τηλαγγειεκτασιας στο περιφερικο 1/3, πληκτροδακτυλια, 14. δτχες πηξης, υπολευκωματιναιμια, σηψη, αυτοματη βακτηριακη περιτονιτιδα, υπογλυκαιμια
73
αίτια κίρρωσης (7)
1. αλκοολισμός, 2. χρόνια λοίμωξη από ηπ Β/C, 3. γενετικες δτχες, οπως αιμοχρωματωση, ελλειψη α1-αντιθρυψινης και νοσο wilson, 4. budd-chiari, 5. μη-αλκοολικη στεατοηπατιτιδα, 6. αυτοανοσα (πρωτοπαθης χολικη χολαγγειιτιδα, πρωτοπαθης σκληρυντικη χολαγγειιτιδα, αυτοανοση ηπατιτιδα), 7. φαρμακα, πχ αμιωδαρονη, μεθυλντοπα, μεθοτρεξατη
74
δδ πυλαιας υπερτασης (7)
1. το συχνοτερο αιτιο ειναι η κιρρωση, 2. πυλαία θρόμβωση: εξωηπατική απόφραξη της πυλαίας από θρόμβο (σπηλαιοποίηση), 3. απόφραξη σπληνικής φλέβας (θα εμφανιστεί με κιρσούς στομάχου αλλά όχι οισοφάγου), 4. σχιστοσωμίαση, 5. οζώδης αναγεννητική υπερπλασία, 6. αρτηριο-πυλαία φίστουλα, 7. ιδιοπαθής
75
δ/δ πυλαίας θρόμβωσης (8)
1. 10-25% των ασθενών με κίρρωση και σχετίζεται με το στάδιο της νόσου, 2. αντισυλληπτικά, 3. εγκυμοσύνη, 4. χρόνιες φλεγμονώδεις νόσοι (π.χ. παγκρεατίτιδα) , 5. τραυματισμός του πυλαίου συστήματος (π.χ. χειρουργείο), 6. κακοήθειες, 7. θεραπεία θρομβοπενίας με Ελτρομβοπάγη (θρομβοποιητίνη), 8. απόστημα ήπατος
76
που οφειλεται η νοσος wilson
αυτοσωματικη υπολειπομενη δτχη που οφειλεται σε δτχη ATPασης που μεταφερει χαλκο, την ATP7B. αυτο οδηγει σε αδυναμια της απεκκρισης του χαλκου με υπερβολικη και τοξικη συσσωρευση στο ηπαρ και το ΚΝΣ, ειδικα στα βασικα γαγγλια.
77
κλινικη εικονα wilson's (5)
1. ηπατοπαθεια, δηλ. εικονα ηπατιτιδας, κιρρωσης, κεραυνοβολου ηπατικης ανεπαρκειας, 2. ΚΝΣ: τρομος, δυσαρθρια, δυσφαγια, δυσκινησιες, δυστονιες, ανοια, παρκινσονισμος, αταξια/αδεξιοτητα, γνωσιακες δτχες 3. ψυχιατρικα: καταθλιψη και μανια, ευμεταβλητοτητα συναισθηματος, δτχες libido, αλλαγες προσωπικοτητας, 4. δακτυλιοι Kayser-Fleischer απο εναποθεση χαλκου στην ιριδα, 5. αιμολυση, μπλε μηνισκοι των νυχιων, αρθριτιδα, υπερκινητικες αρθρωσεις, γκριζωπο δερμα
78
ε/ε wilson's (7)
1. αυξηση του χαλκου στα ουρα, 2. αυξημενα ηπατικα, 3. μειωμενος χαλκος ορου, 4. μειωμενη σερουλοπλασμινη <200mg/L και <140mg/L ειναι παθογνωμονικη αλλα μπορει να ειναι χαμηλη και σε καταστασεις οπως η ελλειψη πρωτεϊνης (π.χ. νεφρωσικο, δυσαπορροφηση), 5. γενετικες εξετασεις επιβεβαιωνουν, 6. mri: εκφυλιση βασικων γαγγλιων , 7. βιοψια ηπατος: αυξημενος χαλκος κτλ
79
θεραπεια wilson's (3)
1. μειωμενη προσληψη του χαλκου με τη διαιτα, 2. φαρμακα: πενικιλλαμίνη εφ' όρου ζωής (ΑΕ: αιματολογικές, αιματουρία, λύκος κτλ), 3. μεταμόσχευση ήπατος
80
hinchey ταξινομηση
για εκκολπωματιτιδα: 1α = περικολικη φλεγμονη και διηθηση χωρις υγρο, 1β = περικολικο αποστημα <4 εκατοστα, 2 = πυελικο ή μεσεντέριο απόστημα ή περικολικο > 4 εκ, 3 = γενικευμενη πυωδης περιτονιτιδα, 4 = γενικευμενη κοπρανωδης περιτονιτιδα 3 και 4 = χειρουργειο, 2 = ισως, 1 = σπανια
81
ορισμός δυσκοιλιοτητας
2 ή λιγοτερες κενώσεις την εβδομάδα οι οποιες συχνα αφοδευονται με δυσκολια ή εντονο σφιξιμο ή πονο και με αισθημα ατελους κενωσης
82
δ/δ αιματηρης διαρροιας (5)
1. λοιμώδη: Campylobacter, Shigella, Salmonella, Yersinia, E. coli, αμοιβάδωση, ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα, 2. ΙΦΝΕ, 3. ορθοκολικός καρκίνος, 4. πολύποδες, 5. ισχαιμική κολίτιδα
83
Ποιές ηπατίτιδες χρονίζουν;
Β, C, D και η E μπορει αλλα σπανια, συνηθως ειναι οξεια αυτοπεριοριζομενη.
84
θεραπεία ηπατίτιδας Ε
Ριμπαβιρίνη από το στόμα για 3 μήνες (Since ribavirin is a nucleoside analogue of guanosine, the most straightforward possible mechanism of action would be that ribavirin acts as an inhibitor of the viral polymerase.)
85
σταδιοποιηση ηπατικης εγκεφαλοπαθειας
ειναι με βαση την κλινικη εικονα. υπαρχουν συστηματα οπως το SONIC (spectrum of neurocognitive impairment in cirrhosis) αλλα πολυ γενικα: stage 1 = ηπια συγχυση, stage 2 = υπνηλια, stage 3 = ληθαργος, stage 4 = κώμα
86
θεραπεια ηπατικής εγκεφαλοπάθειας
1. μειωση της παραγωγης και της απορροφησης της αμμωνίας: α. δυσαπορρόφητοι δισακχαρίτες (π.χ. Λακτουλόζη), β. δίαιτα, γ. αντιβιοτικά (Ριφαμιξίνη), 2. αντιμετωπιση του εκλυτικου αιτιου (λοιμωξη, αιμορραγια, φαρμακα, ηλεκτρολυτικη δτχη)
87
τριάδα Charcot
1. πόνος στο δεξί υποχόνδριο, 2. πυρετός με ρίγος, 3. ίκτερος = η κλασσική εικόνα της οξείας χολαγγειίτιδας + 4. δτχη επιπέδου συνείδησης, + 5. υπόταση = πεντάδα του Reynold --> επείγουσα ενδοσκόπηση
88
δδ πονου στο ΔΥ (7)
1. οξεια χολοκυστιτιδα, 2. ηπατιτιδα, 3. συμφορητικη ηπατομεγαλια, 4. δωδεκαδακτυλικο ελκος, 5. πυελονεφριτιδα, 6. σκωληκοειδιτιδα, 7. πνευμονια
89
πως μπαινει η διαγνωση της οξειας παγκρεατιτιδας
κριτηρια της Ατλάντα: 2 απο τα ακολουθα 3: 1. κλινικη εικονα η οποια ταιριαζει με οξεια παγκρεατιτιδα, 2. αυξηση της αμυλασης ή/και της λιπασης του ορου >3χ του ανωτατου οριου, 3. χαρακτηριστικα ευρηματα στην απεικονιση: α. A/α κοιλιάς σε ορθία θέση: σημείο προσιούσης έλικας και διακοπής του κόλου, β. U/S ήπατος-χοληφόρων-παγκρέατος: πιθανή λιθίαση ή λιπώδη διήθηση του ήπατος, διόγκωση και οίδημα παγκρέατος # αεροκολία λόγω ειλεού, γ. CT άνω κοιλίας με iv έγχυση σκιαγραφικού (contrastenhanced): αναδεικνύει οίδημα-διόγκωση και νέκρωση του παγκρέατος
90
κλινικη εικονα ισχαιμιας μεσεντεριου
υπαρχουν 3 κλινικες οντοτητες οταν αναφερομαστε σε ισχαιμια μεσεντεριου. 1. Οξεία ισχαιμία της μεσεντερίου, η οποια συνηθως οφειλεται σε εμβολο και χαρακτηριζεται απο γενικευμενο οξυ κοιλιακο αλγος, και οι ασθενεις εχουν λευκοκυτταρωση, γαλακτικη οξεωση, υποταση, και κοιλιακη διαταση, 2. Χρονια μεσεντερικη ισχαιμια ή αλλιως κοιλιάγχη, σε ασθενεις συνηθως >45 με αθηροσκληρυνση, και παρουσιαζεται με χρονιο κωλικοειδες αλγος στο επιγαστριο ή περιομφαλικά, και τα συμπτωματα παρουσιαζονται μετα απο γευμα και διαρκουν 1-3 ωρες. Οφειλεται στο γεγονος οτι δεν υπαρχει επαρκης αιματωση για να καλυψει τις αναγκες του πεπτικου κατα την πεψη της τροφης. Σε αυτους τους ασθενεις εχουμε σιτοφοβια και απωλεια βαρους, 3. Ισχαιμικη κολιτιδα, με κοιλιακο αλγος στον ΑΛΒ, κοιλιακες κραμπες και ηπια διαρροια. Τα κοπρανα εχουν προσμιξεις βλεννης και αιματος.
91
θεραπεια ελκους στομαχου
εξαρταται για τι ελκος μιλαμε: 1. Ενεργό έλκος σχετιζόμενο με H. pylori: α. Θεραπεία εκρίζωσης για 14 ημέρες κλασσικά, β. Μετά την εκρίζωση, PPI 1 φορά τη μέρα για 4-6 εβδομάδες αν το έλκος είναι πάνω από 1cm ή έκανε επιπλοκές, 2. Ενεργό έλκος μη-σχετιζόμενο με H. pylori: α. PPIs: για 4 εβδομάδες σε δωδεκαδακτυλικό, για 8 σε γαστρικό, εφόσον είναι μη-επιπλεγμένα, β. ανταγωνιστές των H2 υποδοχέων για 6 κ 8 αντιστοιχα, γ. σε επιπλεγμένα δίνουμε PPIs, 3. Μη-ενεργό όπου θέλουμε να αποτρέψουμε την υποτροπή: α. PPI μια φορά τη μέρα πριν το γεύμα, β. Σελεκοξίμπη (αντένδειξη η νόσος του καρδιαγγειακού), γ. Μισοπροστόλη 4x
92
 Αν ο ασθενής είχε ρήξη κιρσών οισοφάγου τι φάρμακα μπορείς να δώσεις πριν την ενδοσκόπηση (5)
1. IV PPIs, 2. Οκτρεοτίδιο, 3. Ερυθρομυκίνη, 4. β-αποκλειστές (νομιζω οχι σε οξεια φαση), 5. αναστολείς διαύλων ασβεστίου (το ιδιο)
93
typoi koiliakou algous kai pathofusiologia (3)
1.Το ΣΠΛΑΧΝΙΚΟ άλγος προέρχεται από το πάσχων όργανο μεταδίδεται με αισθητικές ίνες του αυτόνομου νευρικού συστήματος που ξεκινούν από το τοίχωμα των σπλάχνων (σπλαχνικά νεύρα), ειναι βυθιο και διαχυτο με ασαφη εντοπιση, 2. Το ΣΩΜΑΤΙΚΟ ή τοιχωματικό άλγος προκαλείται από ερεθισμό (φλεγμονή / έλξη / συστροφή / οίδημα) των προσαγωγών νευρικών ινών, νωτιαίων νεύρων του τοιχωματικού περιτοναίου ή του μεσεντερίου, ειναι οξυ, εντοπισμενο και συνοδευεται απο συσπαση του κοιλιακου τοιχωματος, 3. Το ΑΝΑΓΟΜΕΝΟ άλγος (referred pain) είναι το εμφανιζόμενο σε θέση μακριά από την πηγή του ερεθίσματος * . Εντοπίζεται σε ιστούς που νευρούνται από τα ίδια ή παρακείμενα νευροτόμια με εκείνα του ερεθιζόμενου οργάνου,
94
Ποια όργανα ψηλαφώνται φυσιολογικά στην κοιλιά́ ; (6)
Liver. Kidneys. Bladder. Colon. Pregnant uterus. Abdominal aorta.
95
 Ασθενής με ΓΟΠΝ, ποιό σύμπτωμα υπέρ Ca και ποια εργαστηριακά θα αξιολογήσεις ώστε να προχωρήσεις σε ενδοσκόπηση
δυσφαγία. ALARM SYMPTOMS A = Anemia, L = Loss of weight, A = Anorexia, R = Recent, M = Melaena, S = Swallowing difficulty
96
 Ασθενής με οξεία νεκρωτική παγκρεατίτιδα τι από τα 3 είναι χειρότερο, να έχει χαμηλό ασβέστιο, αυξημένη ουρία ή παράταση χρόνων (χαμηλό ασβέστιο)
xamhlo asbestio
97
γιατί τσεκάρουμε το Ca++ se pagkreatitida?
sundesi me thnitothta
98
περιπυλαια λεμφαδενιτιδα dd
1. κακοηθειες: ΗΚΚ, καρκινωμα χοληδοχου, χολαγγειοκαρκινωμα, λεμφωμα κ.α, 2. Κοκκιωματωδεις νοσοι ,π.χ φυματιωση, 3. χρονια ηπατιτιδα, τοσο απο ιους ηπατιτιδας, οπως και απο EBV, CMV, 4. τελικο σταδιο κιρρωσης
99
κλινικη εικονα πεπτικου ελκους
1. επιγαστραλγία είναι το hallmark και εμφανίζεται σε 80-90% των ασθενων η οποία υφίεται με αντιόξινα ή με τροφή και υποτροπιάζει 2-4 ώρες μετά, 2. ναυτία και ανορεξία μπορεί να συνοδεύουν
100
επιπλοκες πεπτικου ελκους (4)
1. αιμορραγια γαστρεντερικου σωληνα, 2. διατρηση ελκους και περιτονιτιδα, οξυ διαξιφιστικο αλγος με καταργηση της κοιλιακης αναπνοης και εφιδρωση, ταχυκαρδια, υποταση, 3. πυλωρικη στενωση --> δυσοσμοι, τροφωδεις εμετοι και ορατες περισταλτικες κινησεις στομαχου σε χρονιες καταστασεις, 4. προδιαθεση σε κακοηθειες
101
Ίκτερος χολόστασης κλινική εικόνα (4)
1. πονος στο δεξι υποχονδριο, 2. απωλεια βαρους (καρκινος), 3. ικτερος, κνησμος, σκουροχρωα ουρα και αποχρωματισμος κοπρανων, 4. απο εκει και περα αναλογα το αιτιο (π.χ. σημειο Courvoisier σε καρκινο κεφαλης παγκρεατος, πυρετος με ριγος σε οξεια χολαγγειιτιδα)
102
λοιμογονα αιτια οξειας παγκρεατιτιδας
mumps, cytomegalovirus, HEV, M avium intracellulare complex, SARS-CoV-2
103
τροπος μεταδοσης, εργαστηριακα και θεραπεια ηπατιτιδας Α
κοπρανοστοματική οδός ή όστρακα, AST, ALT αυξημένα 22-40 ημέρες μετά την έκθεση και επιστρέφει 5-20 εβδομάδες μετά, η IgM ανεβαίνει από την 25η ημέρα και η IgG παραμενει ανιχνευσιμη για ολη τη ζωη του ασθενους, θεραπεια: υποστηρικτικη, οχι αλκοολ, σπανια Ιντερφερόνη Άλφα σε κεραυνοβόλο ηπατίτιδα
104
τροπος μεταδοσης, εργαστηριακα και θεραπεια ηπατιτιδας Β
προιοντα αιματος, χρηστες ενδοφλεβιων ουσιων, σεξουαλικη μεταδοση, απευθειας επαφη, HbsAg = θετικό μέχρι 6 μήνες από την έκθεση στον ιό --> ενεργή νόσος, HbeAg = θετικό μέχρι 3 μήνες και δείχνει ενεργή νόσο + υψηλή μολυσματικότητα, anti-HbcAg = παλιά λοίμωξη, anti-HbsAg = εμβολιασμός αν είναι τα μόνα θετικά, αυξημένα ηπατικά, θεραπεία = για 48 εβδομάδες πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη άλφα 2α ή με νουκλεοσιδικά/νουκλεοτιδικά ανάλογα (π.χ. τενοφοβίρη ή εντακαβίρη).
105
τροπος μεταδοσης, εργαστηριακα και θεραπεια ηπατιτιδας C
μεταγγιση αιματος, χρηση ενδοφλεβιων, σεξουαλικη επαφη. εξετασεις: αυξημενα ηπατικα ενζυμα (AST:ALT<1:1 μεχρι την κιρρωση), anti-HCV = εκθεση, HCV-PCR θετει τη διαγνωση, θεραπεια = πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη η παλια κλασσικη, τωρα δινουμε αναστολεις των μη δομικων ιικων πρωτεινων (λεδιπασβίρη + σοφοσμπουβίρη)
106
λοιμωδεις αιτιες ηπατιτιδας περα απο τους ιους της ηπατιτιδας (7)
ebv, cmv, λεπτοσπειρωση, ελονοσια, q fever, συφιλη, κιτρινος πυρετος
107
Κλινική εικόνα οξείας χολοκυστίτιδας (7)
1. οξύ κοιλιακό άλγος στο ΔΥ ή στο επιγάστριο, το οποίο συνηθως εμφανιζεται μετα απο μεγαλο ή λιπαρο γευμα, και μπορει να αντανακλα στο δεξιο ώμο και μπορει να υποχωρησει σε 12-18 ωρες, 2. έμετος σε 75% των ασθενων, 3. πυρετος συχνα, 4. ευαισθησια στο ΔΥ και θετικο Murphy, 5. μπορει να ψηλαφαται φλεγμονας στο ΔΥ, δηλ. μαζα η οποια ειναι το φλεγμαινων επιπλουν και το εντερο που ειναι σε επαφη με τη χοληδοχο, 6. ψηλαφητη χοληδοχος κυστη σε 15%, 7. ικτερος σε 25% και οταν ειναι επιμονος ή εντονος συνηγορει υπερ του να υπαρχει και χοληδοχολιθιαση
108
αιματεμεση, μελαινες και θρομβοπενία
κιρρωση! η θρομβοπενια απο υπερσπληνισμο
109
θεραπεια ψευδομεμβρανωδους κολιτιδας (5)
1. βανκομυκινη και φιδαξομυκινη ειναι τα εκλογης, απο το στομα. η φιδαξομυκινη σχετιζεται με λιγοτερες υποτροπες και αν δεν υπαρχουν --> μετρονιδαζόλη, 2. σε σοβαρη νοσο IV βανκομυκινη + μετρονιδαζολη, 3. αν δεν μπορω να δωσω per os λογω ειλεου --> ρινοεντερικό σωλήνα ή ενεμα, 4. αν εχουν γινει επιπλοκες, οπως τοξικο μεγακολο, διατρηση, σηψη, αιμορραγια, κτλ, τοτε χρειαζεται χειρουργειο και κολεκτομή ή ειλεοστομία, 5. 3 ή περισσότερες υποτροπες --> μεταμοσχευση κοπρανων, δηλ. μεταμοσχευση μικροβιωματος απο υγιη δοτη στον ασθενη.
110
Θεραπεία αυτοάνοσης ηπατίτιδας
εκλογης ειναι τα κορτικοστεροειδη (κυριως η πρεδνιζόνη ή βουδεσονίδη σε πιο ηπιες περιπτωσεις) με ή χωρις αζαθειοπρινη (2 βδομαδες μετα την εναρξη των κορτικοστεροειδων). αν δεν πιανουν τα παραπανω, υπαρχουν εναλλακτικες που δοκιμαζονται, οπως η κυκλοσπορινη, η μεθοτρεξατη, το ριτουξιμαμπ και το ινφλιξιμαπ, το τακρολιμους κτλ
111
 Αίτια ενδο και εξωηπατικης αποφραξης χοληφορων (5+5)
εξωηπατική: χοληδοχολιθίαση και κύστεις στα χοληφόρα, σύνδρομο Mirizzi (λίθοι στην ΧΚ πιέζουν το χοληδόχο πόρο), πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα, όγκοι (π.χ. χολαγγειοκαρκίνωμα, Ca κεφαλής παγκρέατος), ατρησία χοληφόρων, παγκρεατίτιδα, παρασιτική χολαγγειοπάθεια (Clonorchis sinensis, Ascaris lumbricoides) ενδοηπατική: πρωτοπαθής σκληρυντική χολαγγειίτιδα, πρωτοπαθής χολική χολαγγειίτιδα, φάρμακα (ακεταμινοφαίνη, αντιβιοτικά, αντιεπιληπτικά), τοξίνες, διηθητικές νόσοι, (σαρκοείδωση, όγκοι, κύστεις, αποστήμα) ηπατίτιδα (από λοιμώδη, αλκοόλ)
112
ενδο και εξωηπατικης αποφραξης χοληφορων εξετασεις (5)
μιλαμε για αποφρακτικο ικτερο. 1. αυξημενη έμμεση και άμεση χολερυθρίνη, 2. αυξημένη χολερυθρίνη ούρων, 3. πολύ αυξημένη αλκαλική φωσφατάση, 4. αυξημένος χρόνος προθρομβίνης που ανταποκρίνεται σε εξωγενή χορήγηση βιταμίνης Κ, 5. ήπια αυξημένα ηπατικά (ALT, AST)
113
πρωτοπαθής χολική χολαγγειίτιδα: διάγνωση, αυτοαντισώματα, προφίλ ασθενούς
ειναι μια χρονια αυτοανοσης αιτιολογιας νοσος που αφορα μεσης ηλικιας γυναικες (40-60) και προσβαλλει τα μικρα ενδοηπατικα χοληφορα προκαλωντας χολοσταση. Αντιμιτοχονδριακά αντισώματα (ΑΜΑ) σε 95% των περιπτώσεων, και αυξημένη η IgM στον ορό. ε/ε ως επί αποφρακτικού ικτέρου με αυξημένη χοληστερόλη. η διαγνωση μπαινει με ΑΜΑ > 1:140, αυξημένα χολοστατικά (κυρίως αλκαλική φωσφατάση). η ασθενης θα ερθειε με ατυπα συμπτωματα: κοπωση, κνησμο, ηπατοσπληνομεγαλια, ξανθωματα, ικτερο, στεατορροια, πυλαια υπερταση σε προχωρημενα σταδια, διαταραχες απο το αυτονομο κτλ
114
πως θα ειναι τα λιπιδια σε κιρρωση;
ολα μειωμενα, αφου μειωνεται η ικανοτητα του ηπατος να συνθετει
115
 H.Pylori τι γνωρίζεις
ειναι gram (-) βακτηριο που δε διηθει το εντερικο τοιχωμα αλλα προκαλει φλεγμονη του βλεννογονου με πολυμορφοπυρηνα και λεμφοκυτταρα. η οξεια λοιμωξη προκαλει προσωρινη οξεια νοσο με ναυτια, κοιλιακο αλγος, αλλα και οξεια γαστριτιδα με πολυμορφοπυρηνα. μετα απο αυτο, οι περισσοτερες περιπτωσεις μεταπιπτουν σε χρονια λοιμωξη με διαχυτη γαστριτιδα. σταδιακα κανει ατροφικη γαστριτιδα και μεταπλασια σε εντερικο επιθηλιο, κατι το οποιο προδιαθετει σε πεπτικα ελκη (10% των ασθενων) και γαστρικο καρκινο (0.1-3%), και σχετιζεται επισης με χαμηλου βαθμου λεμφωμα MALΤ β-κυτταρων (<0.01%). παντως, το H. pylori αφορα >80% των γαστρικων καρκινων εκτος της καρδίας του στομαχου.
116
farmaka pou kanoun pagkreatitida (7)
1. azatheioprinh kai 6-merkaptopourinh, 2. a-MEA, 3. statines, 4. 5-ASA, 6. antiviotika, kuriws h metronidazolh kai oi tetrakyklines, 7. valproiko
117
που οφειλεται η wilson's
αυτοσωμικη υπολειπομενη, μεταλλαξη ATP7B στο χρωμοσωμα 13, που κωδικοποιει μεταφορεα χαλκου στο ηπαρ
118
κλινικη εικονα Wilson's (5)
αν παρουσιαστει σε νεους ενηλικες (πιο συχνα σε νεαρους ανδρες) κυριαρχουν τα νευροψυχιατρικα συμπτωματα, ενω σε πιο μεγαλες ηλικιες (κυριαρχουν οι γυναικες) εμφανιζεται ως νοσος του ηπατος. 1. ηπατίτιδα, η οποία κυμαίνεται από απλά αυξημένα ηπατικά μέχρι κίρρωση με πυλαία υπέρταση. γενικα η ηπατιτιδα στη Wilson's εχει την ταση να κραταει χαμηλη ALP, 2. νευρολογικά συμπτώματα, κυρίως σχετιζόμενα με δυσλειτουργία των βασικών γαγγλίων, δηλ. παρκινσονισμό, τρόμο, αταξία, και δυστονία. Υπάρχει, επίσης, δυσφαγία, δυσαρθρία, δτχη προσανατολισμού, 3. ψυχιατρικά συμπτώματα, με αλλαγές συμπεριφοράς, και δτχες του συναισθήματος, 4. Kayscher-Fleischer δακτύλιοι στη Descemet μεμβράνη του κερατοειδούς, καφέ έως γκρι-πράσινοι = παθογνωμονικοί για τη νόσο, 5. άλλα συμπτώματα: νεφρική δυσλειτουργία, υποπαραθυρεοειδισμός, αιμολυτική αναιμία, υπογονιμότητα, υποδόρια λιπώματα.
119
θεραπεία Wilson's (5)
1. μειωμενη προσληψη χαλκου απο τροφες, οπως οστρακοειδη, μανιταρια, καρυδια, σοκαλατα, 2. απο το στομα D-πενικιλλαμινη ειναι το εκλογης και αυξανει την αποβολη χαλκου με τα ουρα: γυρω στο 1g την ημερα σε σπαστες δοσεις, 1-2 ωρες μετα το φαγητο, 3. συγχορηγουμε πυριδοξινη με την πενικιλλαμινη, γιατι η τελευταια ειναι αντιμεταβολιτης της πρωτης, 4. Τριεντίνη, αν δεν μπορουμε να δωσουμε πενικιλλαμινη, η οποια ειναι χηλικος παραγοντας που δεσμευει το χαλκο 5. μεταμοσχευση ηπατος
120
ποιους τυπους αυτοανοσης ηπατιτιδας εχουμε
εχουμε δυο τυπους με βαση τα αυτοαντισωματα. 1 = στο 80% των περιπτωσεων, και εχουμε γυναικες <40 ετων, με αντισωματα κατα των λειων μυικων ινων ASMA στο 80%. σε ενα 10% εχουμε ANA θετικα. αυξηση της IgG σε 97% των περιπτωσεων. καλη ανταποκριση σε ανοσοκαταστολη, 2 = συχνοτερη στην ευρωπη, και αφορα πιο συχνα τα παιδια, εχει χειροτερη προγνωση. Τυπικα τα LKM1 (αντι-ηπατος/νεφρου μικροσωμικα αντισωματα). αρνητικα τα anti SMA και ANA
121
κλινικη εικονα αυτοανοσης ηπατιτιδας (4)
1. εικονα οξειας ηπατιτιδας, 2. εικονα αυτοανοσου νοσηματος με ατυπα συμπτωματα (πυρετος, αρθραλγιες, κνησμος, πλευριτιδα, σπειραματονεφριτιδα) και προσβολη διαφορων συστηματων, 3. σε καποιους ασθενεις δεν εχουμε τα 2 παραπανω, αλλα εχουμε προοδευτικο ικτερο ή δεν ειναι συμπτωματικοι, 4. αμηνορροια, και γενικα η νοσος τεινει στην εγκυμοσυνη να εξασθενει
122
με ποια νοσηματα σχετιζεται η αυτοανοση ηπατιτιδα;
κακοηθη αναιμια, ελκωδη κολιτιδα, σπειραματονεφριτιδα, θυρεοειδιτιδα, αυτοανοση αιμολυτικη αναιμια, ΣΔ, πρωτοπαθη σκληρυντικη χολαγγειιτιδα, HLAA1, B8, DR3 απλοτυπος
123
ορισμος πυλαιας υπερτασης
Ως πυλαία υπέρταση ορίζεται η αύξηση της πίεσης στο στέλεχος της πυλαίας φλέβας άνω των 12 mm Hg
124
πως σχηματιζονται οι πυλαιοσυστηματικες αναστομωσεις
ουσιαστικα, οι φλεβες που αποχετευουν στην πυλαια, επειδη συναντανε αυξημενη πιεση, δηλ. αντισταση, δημιουργουν αναστομωσεις με αγγεια της συστηματικης κυκλοφοριας, τα οποια εχουν χαμηλοτερη πιεση
125
Συνήθεις πυλαιοσυστηματικές αναστομώσεις; (5)
1. Ομφαλική φλέβα [προς κοιλιακό τοίχωμα], 2. Κιρσοί οισοφάγου [προς φλέβες μεσοθωρακίου] = η συχνοτερη. Α)Στεφανιαία στομάχου Β)Βραχείες γαστρικές, 3. Σπληνονεφρικοί κιρσοί, 4. Αιμορροϊδικοί κιρσοί, 5. Κιρσοί εντεροστομίας
126
ποιο ειναι το συχνοτερο συμπτωμα της πυλαιας υπερτασης;
η δημιουργια ασκιτη ΟΜΩΣ η αιματεμεση απο ρηξη κιρσων οισοφαγουν ειναι το συχνοτερο ΠΟΥ ΘΑ ΟΔΗΓΗΣΕΙ ΤΟΝ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΟ ΝΑ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙ ΙΑΤΡΙΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑ
127
σε μια αμεση υπερχολερυθρυναιμια, πως μπορω εργαστηριακα να καταλαβω αν το αιτιο ειναι ηπατοκυτταρικο ή αν οφειλεται σε χολοσταση;
σε ηπατοκυτταρικη δυσλειτουργια θα εχω σημαντικοτερη αυξηση των ηπατικων ενζυμων (AST, ALT) ενω σε χολοσταση θα εχω σημαντικοτερη αυξηση των αποφρακτικων, δηλ. αλκαλικης φωσφατασης (ALP) και γ-GT παραταση χρονου προθρομβίνης και σε ηπατοκυτταρικο και σε αποφρακτικο ικτερο με τη διαφορα οτι στον ηπατοκυτταρικο δε θα ανταποκρινεται σε χορηγηση βιταμινης Κ
128
ορισμος οξειας ηπατικης ανεπαρκειας
Ως οξεία ηπατική ανεπάρκεια (ΟΗΑ) χαρακτηρίζεται το σύνδρομο της οξείας ηπατικής δυσλειτουργίας με εγκεφαλοπάθεια και σημαντική διαταραχή της πήξης (INR>1.5) σε ασθενείς χωρίς προϋπάρχουσα ηπατική βλάβη, που αναπτυσσεται μεσα σε 26 εβδομαδες. μεχρι 7 ημερες υπεροξεια, μεχρι 21 ημερες οξεια, μεχρι 26 εβδομαδες υποξεια
129
αιτια ηπατικης ανεπαρκειας (5)
1. ιοί: ηπατίτιδας, CMV, EBV, HSV, VZV, Parvo, 2. φάρμακα: ακεταμινοφαίνη, ναρκωτικα (κοκαινη, mdma) κ.α. οπως ισονιαζιδη, αντιεπιληπτικα, νιτροφουραντοινη, 3. αυτοανοση ηπατιτιδα, 4. εγκυμοσυνη, 5. random αιτια, οπως wilson's, budd-chiari, μανιταρια (Amanita phalloides), κακοηθειες Η συχνότερη αιτία ΟΗΑ στην Ελλάδα είναι: 1. HAV 2. HBV 3. Paracetamol 4. Άλλα φάρμακα εκτός Paracetamol
130
 Σπάνιο αίτιο άμφω διόγκωσης παρωτίδων
κίρρωση
131
 Μηχανισμός ARDS σε παγκρεατίτιδα
???
132
dd χρονια διαρροια και εμπυρετο και διερευνηση
α. ΙΦΝΕ, β. μικροσκοπικη κολιτιδα, γ. κακοηθειες, δ. ακτινικη εντεριτιδα, ε. χρονιες λοιμωξεις, ιδιαιτερα τα παρασιτα, στ. φαρμακα σε ασθενη που παραπονειται για χρονια διαρροια: 1. εξακριβωνω οτι προκειται για χρονια και οχι για οξεια διαρροια, 2. αποκλειω δτχες οπως: δυσανεξια στη λακτοζη, ΣΕΕ, χειρουργεια, παρασιτα, φαρμακα και συστηματικη νοσο, 3. μετα εχω 3 εξετασεις που πρεπει να γινουν για τη διερευνηση: γενικη κοπρανων για αιμα και λευκα, κολονοσκοπηση με ληψη βιοψιας απο βλαβες, απεικονιση του εντερου με βαριο, CT, MRI, 4. αν αυτα ειναι παθολογικα θα προκειται ειτε για ΙΦΝΕ ειτε για κακοηθεια, 5. αν ειναι φυσιολογικα: κανω πιο ειδικες εξετασεις στα κοπρανα, δηλ. ηλεκτρολυτες, ωσμωμοριακοτητα, βαρος/24 ωρες και μετραω το λιπος: ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΩΣΜΩΜΟΡΙΑΚΟΤΗΤΑ: α. αυξημενο λιπος --> συνδρομα δυσαπορροφησης, δτχη του παγκρεατος (ανεπαρκεια), υπερπλασια βακτηριων, β. φυσιολογικο λιπος --> δυσανεξια σε λακτοζη, σορβιτολη, λακτουλοζη, χρηση καθαρκτικων, ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΩΣΜΩΜΟΡΙΑΚΟΤΗΤΑ: α. Φυσιολογικό βάρος = ΣΕΕ, ψευτικη διαρροια, β. Αυξημένο βάρος = χρηση καθαρκτικων
133
Πώς ξεχωρίζω αιμορραγία ανώτερου-κατώτερου πεπτικού
στην περιπτωση που δεν μπορουμε να καταλαβουμε απο που χανεται το αιμα: BUN/Cr > 30 συνηγορει υπερ ανωτερου. αυτο συμβαινει γτ το αιμα στον πεπτικο σωληνα καταβολιζεται λογω της πεψης, προκυπτουν πρωτεϊνες οι οποιες απορροφονται και στο ηπαρ μετατρεπονται σε ουρια.
134
Κοιλιοκάκη πώς μπαίνει η διάγνωση
η διαγνωση μπαινει με βιοψια εγγυς και απω δωδεκαδακτυλου, σε ασθενη που προηγουμενως εχει βρεθει θετικος σε αντισωμικο ελεγχο για τα αυτοαντισωματα που ενοχοποιουνται: IgA anti-TG2 (το πιο ειδικο και ευαισθητο), antiγλιαδινικά (δεν εχουν τοσο καλη ευαισθησια και ειδικοτητα). στη βιοψια θα βρεθουν ιστολογικα ευρηματα συμβατα με κοιλιοκακη, οπως διηθηση ενδοεπιθηλιακα με λεμφοκυτταρα και πλασματοκυτταρα, υπερτροφια των εντερικων κρυπτων, και απωλεια των εντερικων λαχνων
135
διατροφικες αλλαγες σε γοπν (7)
οι αλλαγες του τροπου ζωης ειναι παντα το πρωτο πραγμα που απαιτειιται θεραπευτικα: 1. οχι τροφες πλουσιες σε λιπος, 2. οχι σοκολατα, 3. οχι τροφες με οξεα: ντοματα, κιτρικο, καυτερα, 4. οχι αλκοολ, καφε, τσαι, 5. οχι μεγαλα γευματα, 6. διακοπη καπνισματος και απωλεια βαρους, 7. φαγητο >3 ωρες πριν τον υπνο και στον υπνο μαξιλαρια
136
αιτια πεπτικου ελκους (8)
1. H.pylori και ΜΣΑΦ στη συντριπτικη πλειονοτητα, 2. υπερεκκριση γαστρικου οξεος (π.χ. Zollinger-Elisson, συστημικη μαστοκυτταρωση), 3. λοιμωξη απο cmv, 4. crohn's, 5. λεμφωμα, 6. φαρμακα, οπως η αλενδρονατη, 7. σε χρονιες νοσους, οπως η κιρρωση και η χρονια νεφρικη νοσος, 8. ιδιοπαθη
137
ελεγχος ηπατικης λειτουργιας
εργαστηριακη εκτιμηση: 1. δομικη ακεραιοτητα των ηπατοκυτταρων: α. Ηπατοκυτταρικά ένζυμα (AST, ALT), β. Γαλακτική αφυδρογονάση, 2. Λειτουργια ηπατοκυτταρων: α. Πρωτεϊνες που παράγουν: αλβουμίνη, χρόνος προθρομβίνης (καθως παραγουν παραγοντες πηξης, προθρομβινη και ινωδογονο), β. μεταβολισμος: μετραμε αμμωνια, γ. δοκιμασια αναπνοης για αμινοπυρινη (ηπατικη απομεθυλιωση), δ. εξαλειψη γαλακτοζης, 3. λειτουργια απεκκρισης της χολης: α. Ουσίες που εκκρίνονται στη χολή: Χολερυθρίνη ορού, ούρων, χολικά οξέα ορού, β. Ένζυμα της κυτταρικής μεμβράνης, από καταστροφή των χοληφόρων σωληναρίων: ALP, γ-GT, 5-νουκλεοτιδάση ορού
138
pbc αντισωματα
ΑΜΑ σε >1:40
139
τι θεραπεία δίνω σε ηπατίτιδα Ε
γενικα ειναι αυτοπεριοριζομενη νοσος, και τα βιοχημικα επιστρεφουν στο φυσιολογικο μεσα σε 6 βδομαδες. μπορει να χρησιμοποιηθει η Ριμπαβαρίνη και η πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη, ιδιαίτερα σε ανοσοκατασταλμένους (αντενδειξη η εγκυμοσυνη). σε προχωρημενη ηπατικη νοσο --> μεταμοσχευση.
140
κλινικη εικονα ηπατικης νοσου (8+3+5)
Χαρακτηριστικά σοβαρής ηπατικής δυσλειτουργίας: 1. Μυική αδυναμία και απώλεια βάρους, 2. υπολευκωματιναιμία, 3. ίκτερος και χολόσταση, 4. υπογλυκαιμία, 5. υπεραμμωνιαιμία, 6. παλαμιαίο ερύθημα, 7. αραχνοειδή αιμαγγειώματα, 8. υπογοναδισμός και γυναικομαστία, Όταν αναπτυχθεί πυλαία υπέρταση: 1. ασκίτης με επεισόδια βακτηριακής περιτονίτιδας, 2. σπληνομεγαλία, 3. κιρσοί οισοφάγου, αιμορροϊδες, κεφαλή μέδουσας περιομφαλικά, Όταν αναπτυχθεί ηπατική ανεπάρκεια: 1. Διαταραχές πήξης, 2. ηπατική εγκεφαλοπάθεια, 3. ηπατονεφρικό, 4. πυλαιοπνευμονική υπέρταση, 5. ηπατοπνευμονικό
141
Σημείο Rovsing και μηχανισμος
Σημείο Rovsing: ψηλάφηση του ΑΡ λαγόνιου βόθρου εκλύει άλγος στον ΔΕ --> οξεια σκωληκοειδιτιδα
142
αιμορραγική διάρροια αιτια (4)
οξεια αιμορραγικη διαρροια: 1. λοιμωδη αιτια, κυριως σαλμονελλα, σιγκελλα, καμπυλοβακτηριδιο, yersinia, καποια στελεχη e.coli, cmv, food poisoning, αμοιβαδα 2. ισχαιμικη κολιτιδα, 3. ψευδομεμβρανωδης κολιτιδα, 4. ακτινικη εντεριτιδα
143
kehr sign
πονος στον ωμο λογω ερεθισμου του διαφραγματος: τραυματισμος σπληνος, ελευθερος αερας ή αιμα στην περιτοναικη κοιλοτητα
144
θεραπεια πρωτοπαθους χολικης χολαγγειιτιδας (6)
1. χολυστεραμινη 4 g σε νερό ή χυμο 3 φορες τη μερα για τον κνησμο, 2. ριφαμπικίνη 150-300mg 2 φορες τη μερα, 3. SNRIs, SSRIs, 4. Ουρσοδεοξυχόλικο οξύ (13-15mg/kg/day) σε 1 ή 2 δόσεις, 5. Ομπετιχολικό οξύ αν δεν υπαρχει ανταποκριση στο ουρσοδεοξυχολικο, 6. κολχικινη και μεθοτρεξατη μπορει να βοηθησει με επιπεδα ALP, χολερυθρινη
145
διαγνωση ΓΟΠ
η διαγνωση της ΓΟΠ γενικα ειναι κλινικη και εμπειρικα ξεκιναμε τον ασθενη σε ppi. αν υπαρχουν alarm συμπτωματα ή δεν ανακουφιζεται τοτε εχουμε: 1. ενδοσκοπηση ανωτερου πεπτικου, η οποια θα αποκαλυψει ακριβως τα ορια της βλαβης, καθως και αν εχουμε barrett ή αδενοκαρκινωμα, 2. pH μετρία οισοφάγου
146
Πυλαία υπέρταση: σημεία και συμπτώματα (5)
1. γενικά συμπτώματα όπως ανορεξία, ναυτία, πρωϊνοί έμετοι, κοιλιακή διάταση, 2. ασκίτης στη μετακολποειδική και οιδήματα. αν ειναι προκολποειδική όχι ασκίτης και ηπατική εγκεφαλοπάθεια, 3. σπληνομεγαλία και θρομβοπενία-αναιμία, 4. πυλαιοσυστηματικές αναστομώσεις, συνήθως αιμορραγία ανώτερου πεπτικού, 5. επιπλοκές, όπως λοιμώξεις, βακτηριακή περιτονίτιδα, ΗΚΚ, ηπατονεφρικό, ηπατική εγκεφαλοπάθεια
147
διαγνωση αυτοανοσης ηπατιτιδας (4)
1. αυτοαντισωματα: 1 ποντος για >1:40 και 2 ποντοι για >1:80, 2. αυξημενη IgG: 1 ποντος για >1x ανωτατου οριου, 2 ποντοι για >1.1x του ανωτατου οριου, 3. χαρακτηριστικα ιστολογικα ευρηματα (1 ή 2 ποντοι), 4. αποκλεισμος ιογενους ηπατιτιδας 2 ποντοι. 6 ποντοι πιθανη διαγνωση, 7 ποντοι σιγουρη διαγνωση
148
αιτια υποαλβουμιναιμιας (8)
1. μειωμενη συνθεση αλβουμινης: προχωρημενη ηπατικη νοσος, 2. μειωμενη διαιτητικη προσληψη αλβουμινης, 3. αυξημενη απωλεια απο νεφρους: νεφρωσικό συνδρομο, ΧΝΝ, αλβουμινουρια επισης σε χρονια συστηματικα νοσηματα οπως ο διαβητης και η ιδιοπαθης υπερταση, 4. αυξημενη απωλεια αλβουμινης απο ΓΕΣ: εντεροπάθεια με απώλεια πρωτεϊνών, 5. shift αλβουμινης απο τον ενδαγγειακο χωρο στον εξωαγγειακο (απωλειες τριτου χωρου), π.χ. παροχετευση ασκιτη, 6. απωλεια απο το δερμα σε εγκαυματα, 7. σηψη και γενικοτερα νοσοι τελικου σταδιου (διαφυγη απο αγγεια), 8. καρδιακη ανεπαρκεια
149
ε/ε ηπατικης ανεπαρκειας (9)
1. παραταση του INR > 1.5, 2. αυξημενη ηπατικη βιοχημεια: AST, ALT, χολερυθρινη, 3. αυξημενη τροπονινη σε βλαβη μυοκαρδιου, 4. αυξημενη αμυλαση λογω νεφρικης δυσλειτουργιας, 5. αυξημενη αμμωνια στο πλασμα, BUN και κρεατινινη, 6. λευκοκυττάρωση, 7. ηλεκτρολυτικες δτχες και υπογλυκαιμια, 8. διαταραχες οξεοβασικης, 9. αυξημενη LDH
150
Ηπατοπνευμονικό σύνδρομο- πυλαιοπνευμονική υπέρταση διαφορές
το ηπατοπνευμονικο συνδρομο χαρακτηριζεται απο την τριαδα: 1. χρονια ηπατικη νοσος, 2. μείωση της οξυγόνωσης του αρτηριακού αίματος με ΡaΟ2 <80 mmHg σε αέρα δωματίου και κυψελιδοαρτηριακή διαφορά >15 mmHg, και της παρουσίας ενδοπνευμονικών αγγειακών διατάσεων, 3. αγγειακες διατασεις ή αρτηριοφλεβωδεις επικοινωνιες στον πνευμονα. εμφανιζεται σε 5-32% των κιρρωτικων ασθενων. η πυλαιοπνευμονικη υπερταση εμφανιζεται στο 0.7% των ασθενων με κιρρωση, και ουσιαστικα προκειται για μεγαλες πυλαιοσυστηματικες αναστομωσεις. αρα η βασικη διαφορα ειναι στον παθογενετικο μηχανισμο, οπου στο ηπατοπνευμονικο εχουμε ανωμαλες διατασεις των αγγειων, οι οποιες οδηγουν σε υποξυγοναιμια λογω διαφυγης, ενω στην πυλαιοπνευμονικη εχουμε πυλαιοσυστηματικες αναστομωσεις που οδηγουν σε πνευμονικη υπερταση, και τα ευρηματα περιλαμβανουν υπερπλασια λειων μυΊΚΩΝ ΙΝΩΝ και ινωση του εσω χιτωνα. στην πυλαιοπνευμονικη υπερταση εχουμε εμφανιση καρδιακης ανεπαρκεις σε προχωρημενο σταδιο, ενω στο ηπατοπνευμονικο οχι. στο ηπατοπνευμονικο εχουμε πλατυπνοια (επιδεινωση δυσπνοιας στην ορθια θεση) και ορθουποξια (επιδεινωση της υποξυγοναιμιας σε ορθια θεση). θεραπεια ηπατοπνευμονικου --> οξυγονο, μεταμοσχευση, εμβολισμοι, πυλαιοπνευμονικης --> αγγειοδιασταλτικα, μεταμοσχευση ηπατος. μετα τη μεταμοσχευση η πυλαιοπνευμονικη θελει μηνες να φτιαξει, ενω το ηπατοπνευμονικο οχι τοσο πολυ.
151
αντιμετωπιση κιρσορραγιας οισοφαγου σε επειγουσα βαση (5)
1. το πρωτο πραγμα ειναι η αιμοδυναμικη σταθεροποιηση του ασθενους με χορηγηση υγρων ή παραγωγων αιματος. +αιμοπεταλια αν <50.000, + FFP αν INR > 1.8, 2. φαρμακολογική θεραπεία: α. αντιβιοτικη προφυλαξη κατα τη νοσηλεια, συνηθως με κεφτριαξονη για 5-7 ημερες, β. οκτρεοτίδιο και σωματοστατίνη για μειωση της πυλαιας πιεσης και της σπλαγχνικης αγγειωσης, υπαρχει και η εναλλακτικη της Τερλιπρεσσίνης (οχι σε ασθενεις με αγγειοπαθειες, πχ στεφανιαιων κτλ), γ. Βιταμίνη Κ (IV 10mg) σε ολους οσους εχουν αυξημενο χρονο προθρομβινης, δ. Λακτουλόζη αν υπαρχει ηπατικη εγκεφαλοπαθεια, 3. επειγουσα ενδοσκοπηση ανωτερου γαστρεντερικου, μεσα σε 12-24 ωρες απο την αιμοδυναμικη σταθεροποιηση του ασθενους. οι περισσοτεροι εχουν σταματησει να αιμορραγουν μεχρι την ενδοσκοπηση, αλλα αν δεν εχουν μπορουμε κατα τη διαρκεια της ενδοσκοπησης να σταματησουμε την αιμορραγια με "banding". Αν <50.000 αιμοπεταλια --> σκεφτομαι το ενδεχομενο χορηγησης αγωνιστη θρομβοποιητινης (ΑΒΑΤΡΟΜΒΟΠΑΓΗ per os), 4. μηχανικη διακοπη της αιμορραγιας με ballon tube tamponade, 5. προσπελασεις για μειωση της πυλαιας πιεσης (σε 10-20% των ασθενων που εχουν αποτυχει τα παραπανω): α. TIPS (Διασφαγιτιδική ενδοηπατική πυλαιοσυστηματική αναστόμωση), β. χειρουργειο για δημιουργια πυλαιοσυστηματικης αναστομωσης σε επειγουσα βαση (θνητοτητα 40-60%)
152
αντιμετωπιση κιρσορραγιας οισοφαγου: Μετα την οξεια φαση (4)
οι ασθενεις με επεισοδιο κιρσορραγιας εχουν 60% πιθανοτητα να παθουν νεο επεισοδιο στο μελλον. 1. μη εκλεκτικός β-αποκλειστής + απολίνωση (περίδεση) κιρσών οισοφάγου με ελαστικό δακτύλιο (rubber band ligation), 2. TIPS, 3. χειρουργείο, 4. μεταμόσχευση ήπατος
153
πρωτογενης προληψη για κιρσους οισοφαγου
επειδη σε ασθενη με κιρρωση που ΔΕΝ εχει κιρσους, ο κινδυνος να εμφανισει ανερχεται στο 8% καθε χρονο, συστηνεται να γινεται ενδοσκοπηση ανωτερου πεπτικου σαν screening καθε 3 χρονια. Child-Pugh class A: οχι προφυλαξη αλλα καθε 1-2 χρονια ενδοσκοπηση. B,C : προφυλαξη με μη εκλεκτικό β-αποκλειστή + απολίνωση (περίδεση) κιρσών οισοφάγου με ελαστικό δακτύλιο (rubber band ligation)
154
οξεια κοιλια με άλγος σε Επιγάστριο (8)
1. παροξυσμος σε γαστριτιδα ή πεπτικο έλκος ή διατρηση ελκους, 2. οισοφαγιτιδα ή σπασμος οισοφαγου, 3. οξεια παγκρεατιτιδα, 4. κολικός ήπατος ή χοληφορων, 5. εμφραγμα μυοκαρδιου, 6. διαχωριστικο ανευρυσμα κοιλιακης αορτης, 7. περισφιγμενη διαφραγματοκηλη, 8. συστροφη στομαχου
155
οξεια κοιλια με άλγος ΔΥ (9)
1) Παθήσεις χοληφόρων 2) Κολικός δε. νεφρού 3) Παροξυσμός έλκους 12/λου 4) Οξεία παγκρεατίτιδα 5) Παθήσεις ήπατος 6) Κύστη ήπατος 7) Πνευμονία (δε.) 8) Διάτρηση έλκους 12/λου 9) Μεσοπλεύρια νευραλγία
156
οξεια κοιλια με άλγος ΑΥ (6)
1) Κολικός αρ. νεφρού 2) Παθήσεις σπληνός 3) Οξεία παγκρεατίτιδα 4) Πνευμονία (αρ.) 5) Γαστρίτιδα, έλκος στόμαχου 6) Μεσοπλεύρια νευραλγία
157
ΟΞΕΙΑ ΚΟΙΛΙΑ ΜΕ ΠΕΡΙΟΜΦΑΛΙΚΟ ΑΛΓΟΣ (7)
1) Κολικός εντέρου 2) Περισφιγμένη ομφαλοκήλη 3) Μεσεντέρια λεμφαδενίτιδα 4) Παγκρεατίτιδα 5) Διαχωριστικό ανεύρυσμα Κ.Α. 6) Φλεγμονή μεκελείου 7) Οξεία σκωληκοειδίτιδα
158
οξεια κοιλια με αλγος δε λαγονιου βοθρου (9)
1) Οξεία σκωληκοειδίτιδα 2) Οξεία γαστρεντερίτιδα 3) Κολικός δε. νεφρού 4) Κολικός εντέρου 5) Βουβωνοκήλη (δε.) 6) Ελκώδης κολίτιδα 7) Συστροφή επιπλοϊκής απόφυσης 8) Συστροφή κύστης δε. ωοθήκης 9) Εξαρτηματίτιδα δε. πυοσάλπιγγα
159
οξεια κοιλια με αλγος αλβ (9)
1) Κολικός αρ. νεφρού 2) Βουβωνοκήλη (αρ.) 3) Οξεία γαστρεντερίτιδα 4) Εκκολπωματίτιδα σιγμοειδούς 5) Αναστροφή οργάνων 6) Ελκώδης κολίτιδα 7) Κύηση 8) Εξαρτηματίτιδα (αρ.) 9) Συστροφή κύστης ωοθήκης (αρ.)
160
 Σημείο Courvoisier
Σημείου Courvoisier: ανώδυνη, ψηλαφητή χοληδόχος κύστη, που συνοδεύεται από ίκτερο (Ca κεφαλής παγκρέατος, Ca φύματος του Vater ή σε Ca χοληδόχου πόρου)
161
με ποιες νοσους σχετιζεται το h pylori (12)
1. ατροφικη γαστριτιδα, 2. αδενοκαρκινωμα, 3. MALT λεμφωμα, 4. στεατοηπατίτιδα, 5. αθηροσκληρυνση και στεφανιαια νοσο, 6. ΧΑΠ και αναπνευστικα, 7. διαφορα εξανθηματα, 8. ITP, πλασματοκυτταρικες δυσκρασιες κα απο αιμα, 9. αυτοανοσα, πχ αντιφωσφολιπιδικο, αντιδραστικη αρθριτιδα, 10. νευρολογικα, 11. στομα, οφθαλμους, 12. διαβητη και μεταβολικο συνδρομο
162
ti einai to zollinger ellison?
ena sundromo pou xarakthrizetai apo pollous neuroendokrineis ogkous pou paragoun gastrinh (γαστρινώματα) στο πεπτικο, με αποτελεσμα την υπεργαστριναιμια και υπερεκκριση γαστρικου οξεος.
163
ekdhlwseis ifne apo to derma
gaggrainwdes pyoderma, ozwdes erythima
164
θεση παρακεντησης ασκιτικου υγρου
Κάτω αριστερό τεταρτημόριο ◼ 3 cm (2 δάκτυλα) πάνω και 3 cm επί τα εντός της πρόσθιας άνω λαγόνιας άκανθας ◼ Έχει προηγηθεί επίκρουση και ψηλάφηση
165
Gilbert syndrome
Reduced activity of uridine diphosphate glucuronyl transferase λογω μεταλλαξης (προσθηκη νουκλεοτιδιου) --> εμμεση υπερχολερυθριναιμια --> Benign, asymptomatic hereditary jaundice. Hyperbilirubinemiaincreased by 24- to 36-hour fast. No treatment required. Associated with reduced mortality from cardiovascular disease.
166
Dubin-Johnson syndrome2
μεταλλαξη σε διαμεμβρανικο μεταφορεα ηπατοκυτταρων που οδηγει σεReduced excretory function of hepatocytes --> αμεση υπερχολερυθριναιμια --> Benign, asymptomatic hereditary jaundice. Gallbladder doesnot visualize on oral cholecystography. Liver darkly pigmented on gross examination. Biopsy shows centrilobularbrown pigment. Prognosis excellent.
167
Rotor syndrome
Reduced hepatic reuptake of bilirubin conjugates --> αμεση υπερχολερυθριναιμια --> Similar to Dubin-Johnson syndrome, but liver is not pigmentedand the gallbladder is visualized on oral cholecystography. Prognosis excellent.
168
τι παράγει η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος
Η εξωκρινής μοίρα του παγκρέατος, εκκρίνει άχρωμο (διαυγές) αλκαλικό υγρό (ph=8), σε ποσότητα περίπου 1500cc τη μέρα. Το υγρό αυτό είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες και διττανθρακικά. Περιέχει κυρίως πρωτεολυτικά, αμυλολυτικά και λιπολυτικά ένζυμα. Τα πρωτεολυτικά ένζυμα εκκρίνονται σε ανενεργή μορφή ως προένζυμα σε αντίθεση προς την λιπάση και ην αμυλάση που εκκρίνονται ως ενεργά ένζυμα.
169
κλινικη εικονα σκωληκοειδιτιδας (9)
1. περιομφαλικο αλγος που μετακινειται προς το δεξιο λαγονιο βοθρο, 2. ανορεξια, ταχυκαρδια, πυρετος, 3. περιτοναισμος με αντανακλαστικη συσπαση και αναπηδωσα ευαισθησια ή ευαισθησια στην επικρουση, 4. σημειο rovsing (πονος σε δεξιο λαγονιο βοθρο οταν ασκειται πιεση στον αριστερο), 5. σημειο ψοϊτη (πονος κατα την εκταση του ισχιου οταν ειναι οπισθοτυφλικη), 6. σημειο cope (πονος στην καμψη και εσω στροφη του δεξιου ισχιου αν η σκωληκοειδης ειναι σε στενη σχεση με το θυροειδη μυ δηλαδη πυελικη θεση), 7. mcburney, 8. Σημείο Blumberg ή παλίνδρομη ευαισθησία: Ο ασθενής παραπονείται για εντονότερο πόνο κατά την απότομη άρση της πίεσης του κοιλιακού τοιχώματος και οφείλεται σε επέκταση της φλεγμονής στο περιτόναιο, 9. Στη δακτυλική εξέταση από το ορθό ή τον κόλπο ελέγχεται ο δουγλάσειος χώρος ο οποίος μπορεί να είναι επώδυνος
170
ε/ε σε οξεια σκωληκοειδιτιδα
λευκοκυτταρωση με ουδετεροφιλια, CRP αυξημενη
171
μηχανισμός δράσης λακτουλόζης
Its chief mechanism of action is by decreasing the intestinal production and absorption of ammonia
172
Is the ultrasound finding of gallstones sufficient to make the diagnosis of cholecystitis?
No. Cholelithiasis is common. The diagnosis of cholecystitis is a ΚΛΙΝΙΚΗ one based on the history, examination, WBC, and ultrasound findings. Gallbladder wall edema on ultrasonography strongly suggests cholecystitis
173
αντιβιοτικα σε χολοκυστιτιδα;
Yes, given the fever and leukocytosis. About 40% of patients have positive biliary cultures, especially with Escherichia coli.
174
ποτε σκεφτομαστε αλιθιασικη χολοκυστιτιδα;
σε ασθενεις με σοβαρη και προχωρημενη νοσο που δε λαμβανουν τροφη απο το στομα ή μετα απο μεγαλο χειρουργειο
175
ε/ε και απεικονιστικα σε οξεια χολοκυστιτιδα (5+3)
1. λευκοκυττάρωση, 2. αυξημένα ηπατικά (AST, ALT), 3. αυξημένη ALP, γ-GT, 4. αυξημενη χολερυθριν ακομη και αν δεν υπαρχει αποφραξη χοληδοχου, 5. ισως ειναι αυξημενη ηπια η αμυλαση του ορου 1. α/α κοιλιας ισως αποκαλυψει λιθο σε 10-15% των περιπτωσεων, 2. υπερηχογραφημα θετικο σε 67%: ανιχνευση λιθων, περιχολοκυστικο υγρο, παχυνση τοιχωματος >4mm, 3. HIDA scan πολυ μεγαλη ευαισθησια και εξειδικευση σε οξεια χολοκυστιτιδα
176
θεραπεια οξειας χολοκυστιτιδας
εισαγωγη και IV υγρα, αντιβιοτικα και αναλγητικα. η εκλογης θεραπεια ειναι η λαπαροσκοπικη χολοκυστεκτομη μεσα σε 2-4 ημερες ή επειγοντως αν υπαρχουν επιπλοκες. διαδερμικη χολοκυστοστομια υπο υπερηχογραφικη καθοδηγηση ή ενδοσκοπικη τοποθετηση stent προσωρινα μετρα ή για ασθενεις που δεν μπορουν να μπουν στο χειρουργειο.
177
πως αντιμετωπιζουμε σε πρωτη φαση τον κιρρωτικο ασθενη με ασκιτη; (3)
1. στερηση Νατρίου, 2. διουρητικά αγκύλης και ανταγωνιστές αλδοστερόνης, 3. εκκενωτικές παρακεντήσεις
178
πως μπορουμε να διαπιστωσουμε την προγνωση και τη σοβαροτητα ασθενους με κιρρωση;
με το child-pugh scoring system, το οποιο λαμβανει υποψιν τον ασκιτη, την εγκεφαλοπαθεια, τη χολερυθρινη, την αλβουμινη και το χρονο προθρομβινης. υπαρχει και το Meld system
179
κλινικα σταδια κιρρωσης
1. αντιρροπούμενη κίρρωση, 2. αντιρροπούμενη με κιρσούς, 3. μη-αντιρροπούμενη: ασκίτης, ρήξη κιρσών, εγκεφαλοπάθεια και ίκτερος.
180
Cirrhosis labs και απεικονιστικα (5+3)
1. μακροκυτταρική αναιμία λόγω: αιθυλισμού, ανεπάρκειας φυλλικού και β12, υπερσπληνισμό, αιμόλυση και απώλειες αίματος από ΓΕΣ, 2. θρομβοπενία λόγω υπερσπληνισμού, 3. αυξημένα ηπατικά, χολερυθρίνη, αλκαλική φωσφατάση, 4. υποαλβουμιναιμία, 5. μειωμένος χρόνος προθρομβίνης. απεικονιστικα θελω: 1. υπερηχογραφημα για εκτιμηση ασκιτη, οζων και πυλαιας υπερτασης, 2. ενδοσκοπηση ανωτερου πεπτικου για κιρσους, 3. βιοψια ηπατος
181
θεραπεια κιρρωσης (7)
1. αντιμετωπιση του αιτιου που προκαλει την κιρρωση και αποφυγη επιβαρυντικων για το ηπαρ παραγοντων, οπως το αλκοολ, καποια ναρκωτικα, συγκεκριμενα φαρμακα (π.χ. οπιοειδη, μσαφ, βενζοδιαζεπινες), και ορισμενες τροφες οπως τα ωμα ψαρια και τα μη-παστεριωμενα γαλακτοκομικα, 2. προφυλαξη του ασθενους με μη-εκλεκτικους β-αναστολεις, για κιρσους, εμβολια για πνευμονιοκοκκο, γριπη, ηπατιτιδες, τετανο, βιταμινες και διατροφικα συμπληρωματα, 2. για ασκιτη και οιδημα: στερηση νατριου και νερου, σπιρονολακτόνη και φουροσεμίδη για διούρηση και εκκενωτικες παρακεντησεις, 3. φυλλικο και σιδηρο για την αναιμια, 4. βιταμινη Κ ή fresh frozen plasma σε σοβαρη παραταση του χρονου προθρομβινης, 5. μεταμοσχευση ηπατος, 6. TIPS μπορει να βοηθησει με πυλαια υπερταση
182
κλινικη εικονα crohn's (5)
1. χρόνιο κοιλιακό άλγος και ευαισθησία στην κοιλία, 2. χρόνια διάρροια χωρίς προσμίξεις αίματος, 3. αν υπάρχει η επιπλοκή του ενδοκοιλιακού ή οπισθοπεριτοναϊκού αποστήματος: πυρετός με ρίγος, ψηλαφητή κοιλιακή μάζα, λευκοκυττάρωση, 4. περιπρωκτική νόσος: στενώσεις, ραγάδες, αποστήματα, συρίγγια (υποτροπιάζουσες λοιμώξεις κύστης ή κόλπου), 5. εξωεντερικές εκδηλώσεις: αρθραλγίες/αρθρίτιδα, δτχες από οφθαλμούς (ιριδίτιδα, ραγοειδίτιδα), δτχες από δέρμα (γαγγραινώδες πυόδερμα και οζώδες ερύθημα), άφθες στοματικής κοιλότητας, χολολιθίαση, νεφρολιθίαση, πληκτροδακτυλία
183
ε/ε σε Crohn's (5)
1. αναιμία είτε χρονίας νόσου είτε από ανεπάρκεια Β12 (τελική ειλείτιδα), 2. λευκοκυττάρωση, CRP, ΤΚΕ, 3. δοκιμασία με βάριο --> στενώσεις, 4. αξονική, 5. κολονοσκόπηση: βιοψία θα δείξει κοκκιώματα σε 25%
184
συχνοτερα αιτια που σκεφτομαστε σε οξεια αιμορραγια κατωτερου πεπτικου σε ασθενη <50 ετη (3)
1. λοιμωδης κολιτιδα, 2. παθησεις πρωκτου (π.χ. αιμορροιδες), 3. ΙΦΝΕ
185
συχνοτερα αιτια που σκεφτομαστε σε οξεια αιμορραγια κατωτερου πεπτικου σε ασθενη >50 ετη (5)
1. εκκολπωμάτωση, 2. νεοπλασματα, 3. ισχαιμικη κολιτιδα, 4. ελκη, 5. avms
186
δ/δ αιμορραγιας κατωτερου πεπτικου (10)
1. εκκολπωματα, 2. αγγειοδυσπλασιες (avms), ισως στα πλαισια crest, 3. πολυποδες, 4. ορθοκολικος καρκινος, 5. ΙΦΝΕ, 6. αιμορροιδες και ραγαδες, 7. ισχαιμικη κολιτιδα, 8. λοιμωξεις, 9. ακτινικη εντεριτιδα, 10. ελκη απο μσαφ στο λεπτο εντερο ή στο δεξι κολον
187
αιμορραγια ανωτερου πεπτικου: ποιος ειναι ο πιο ειδικος δεικτης για να μας δειξει την αιμοδυναμικη σταθεροτητα;;
η ταχυκαρδια
188
αίτια αιμορραγίας ανώτερου πεπτικού (9)
1. πεπτικά έλκη (50% των περιπτώσεων), 2. ρήξη κιρσών οισοφάγου ή στομάχου (10-20%), 3. αιμόπτυση, 4. διαβρωτική γαστρίτιδα είτε από μσαφ είτε από αλκοόλ ή στρεςς, 5. mallory-weiss (σχεση με καταποση ποσοτητας αλκοολ), 6. γαστροπάθεια από πυλαία υπέρταση, 7. αγγειοδυσπλασίες, είτε ιδιοπαθείς είστε σε crest, 8. γαστρικός καρκίνος, 9. σπάνια αίτια: οισοφαγίτιδα, κιρσοί δωδεκαδακτύλου, Dieulafoy lesion, παγκρεατικός καρκίνος κτλ
189
klinikh eikona xronias pagkraetitidas
Persistent or recurrent episodes of epigastric and LUQ pain with referral to the upper left lumbar region may occur. Anorexia, nausea, vomiting, constipation, flatulence, and weight loss are common. During attacks tenderness over the pancreas, mild muscle guarding, and ileus may be noted. Attacks may last only a few hours or as long as 2 weeks; pain may eventually be almost continuous. Steatorrhea (as indicated by bulky, foul, fatty stools) may occur late in the course.
190
Laboratory Tests chronic pancreatitis
Serum amylase, lipase, alkaline phosphatase, and bilirubin may be elevated Normal amylase and lipase does not exclude the diagnosis even in an acute attack Excess fecal fat in stool or pancreatic insufficiency on secretin stimulation Genetic tests for the major trypsinogen gene mutations Elevated IgG4 levels, antinuclear antibody, and antibodies to lactoferrin and carbonic anhydrase II are often seen in cases of autoimmune pancreatitis
191
Imaging Studies chronic pancreatitis
Plain radiographs show calcifications caused by pancreaticolithiasis in 30% of patients. CT may show calcifications, ductal dilatation, and heterogeneity or atrophy of the gland. MRCP or endoscopic ultrasonography (EUS) ercp most sensitive
192
θεραπεια χρονιας παγκρεατιτιδας (8)
1. συμπληρωματα παγκρεατικων ενζυμων για τη στεατορροια, 2. ppis και h2 ανταγωνιστες για στεατορροια, 3. οκτρεοτίδιο για πόνο, 4. πρεδνιζόνη σε αυτοανοσια, 5. χειρουργικη θεραπεια για λιθιαση, ψευδοκυστη και αλλες επιπλοκες, μεχρι και παγκρεατεκτομη, 6. αποχη απο αλκοολ, γευματα με λιγα λιπαρα, και μικρα, 7. ercp και σφιγκτηροτομη, 8. αποκλεισμος κοιλιακου πλεγματος?