College.. stress and anxiety Flashcards
Waarom heeft stress lichamelijke gevolgen?
De cognitieve representatie van een bedreiging zorgt voor een fight-or-flight reactie. Gevolgd door een cascade bij biologische gebeurtenissen:
o Begint in het brein: het begin van de fysiologische gebeurtenissen
o Induceert perifere stressreacties zoals toename in hartslag, bloeddruk en stresshormonen (cortisol)
o Minder energie gaat bijvoorbeeld naar het spijsverteringssysteem
De reactiviteit hypothese
(vroeger)
Wanneer je een stressvolle situatie ervaart gaat het samen met fysiologische reacties, als deze
frequent en intens genoeg was kan het schade aan je lichaam toebrengen. Maar het blijkt dat er zwakke en inconsistente ondersteuning voor is.
Prolonged activation model
(nu)
Fysiologische reacties op stress zijn alleen schadelijk wanneer je hier nog lang over terug denkt na de
stressvolle gebeurtenis (langzaam herstel) of wanneer je al fysiologische activiteit laat zien in
anticipatie van deze gebeurtenissen.
Dit sluit beter aan bij wat we zien in de praktijk.
Om prolonged activity uit te leggen is het perseverative cognition hypotheses geformuleerd. Twee kernargumenten:
- Herstel AZS (autonomisch zenuwstelsel) na fysieke stressor is veel sneller dan wanneer je hersteld na een psychologische stressor.
- Het menselijk brein kan vooruit en terugkijken op een gebeurtenis waardoor je een soortgelijke reactie ervaart. Dit gaat samen met de fysiologische veranderingen.
–> Zorgt voor:
- verminderde hartslagvariabiliteit
- afname in cortex activiteit
- verhoogde amygdala activiteit
- verhoogde bloeddruk
- langdurige toename cortisol
- verwijden van pupillen
- executieve functies op een lager pitje
- hogere mate van angst en depressie
- toename neuroticisme etc.
Input van de stress response (5)
o Interne stressoren: vagus nerve
o Somatosensorische stressoren: huid en spieren
o Pijn stressoren
o Emotionele stressoren
o Cognitieve input
Complex netwerk van signalen
Het CNS (centrale zenuw stelsel):
begint in het brein: het brein communiceert met de rest van het lichaam via de vagus nervus. De hersenen ontvangt informatie over de organen.
Fight or flight reactie:
verwijding pupillen, afgifte epinephrine en norepinephrine (energie en toenemende hartslag nodig, luchtwegen openstellen). Je hebt geen energie voor spijsvertering nodig, dat kan later
ook wel.
Complex netwerk van signalen
endocriene systeem
Een belangrijk systeem hierbinnen is het cortisol hormoon (=eindproduct van het HPA). De HPA-as gaat aan. Zorgt voor alertheid: dus het is prettig, maar het is ook fijn dat er een terugtraprem is zodat hij adaptief genoeg blijft.
Complex netwerk van signalen
Immuunsysteem
HPA-as is gelinkt aan het immuunsysteem.
Als cortisol omhoog gaat –>
- maturatie lymfocyten gereguleerd
- reguleert ontstekingsreacties
- promoot catecholamine afgifte
Cortisol:
-Stimuleert lymfocyten maturatie
-Stimuleert catechalomine afgifte
–> je lichaam maakt je klaar voor de toekomstige schade van je lichaam: positief.
Maar: leidt tot een verstoord immuun functie wanneer er geen schade plaatsvindt
HPA
De hypothalamus-hypofyse-bijnier-as of stress-as, beter bekend onder de Engelse afkorting HPA-as is de interactie tussen hypothalamus, hypofyse en bijnier die een belangrijke rol speelt in de stressrespons.
catecholamines
Catecholamines zijn chemische verbindingen afgeleid van het aminozuur tyrosine. Sommige catecholamines zijn biogene amines. Catecholamines zijn in water oplosbaar en zijn voor 50% gebonden aan bloedplasma-eiwitten, bevinden zich dus in de bloedbaan. De meest voorkomende catecholamines zijn adrenaline, noradrenaline en dopamine.
Homeostase vs Allostase
Het lichaam moet continu in balans blijven. Twee verschillende vormen:
1. Homeostase: een vast setpoint (37 graden lichaamstemperatuur waar naartoe wordt gewerkt).
- Allostase: wil evenwicht bewaren, maar allostase leert ook. Het zorgt voor stabiliteit door fysiologische veranderingen (hartslag, bloeddruk). Ook als jij op een vaste dag in de week
meer alcohol drinkt, bereidt je lichaam zich al voor om enzymen af te breken –> het lichaam heeft dit aangeleert.
Allostase houdt dus rekening met het verleden en anticipeert op de toekomst.
Allostasis is het proces van het bereiken van stabiliteit door fysiologische gedragsveranderingen te midden van veranderende omstandigheden, terwijl Homeostase eenvoudigweg het handhaven van een stabiele interne omgeving in een organisme is ondanks de veranderingen die optreden in de externe omgeving
Heeft stress een effect op onze gezondheid? Als dat zo is, op welke manier? Waarom is de duur van
een stressor belangrijk als het aankomt op het effect van een stressor op iemands gezondheid?
- Acute stress: stress kan een negatieve impact hebben op gezondheid door veranderingen in immune functionering: het upregulates (+) natuurlijke immuniteit, stijging van het aantal
neutrofielen en NK cellen –> voorbereiding op infectie of letsel.
Deze veranderingen in het immuun functioneren kan een negatieve impact hebben op de gezondheid. - Niet-acute stress: langdurig; stress op werk, scheiding etc: beide (natuurlijke en specifieke) immuunsystemen minder goed werken.
Klinische relevantie
o invloed van stress op Wondgenezing:
o Wondgenezing: een model voor de bestudering van het functioneren van het immuunsysteem als het immuunsysteem is betrokken in wondgenezing (wondjes gemaakt in
mond; tijdens tentamenperiode en tijdens vakantie). Resultaten: tijdens examenperiode gaat wondgenezing langzamer (het zou kunnen zijn dat stress een rol speelt –> dus er is ook
gekeken naar stressniveaus –> is inderdaad zo). Hoe hoger de mate van stress, hoe langer het duurde voordat het wondje dicht ging.
Hoe zijn positieve psychologische factoren gerelateerd aan gezondheid? Hebben die altijd een
positieve impact op je gezondheid? Of ook negatief? SOCIALE SUPPORT
Sociale support: 73 HIV positieve homoseksuele mannen kregen vragenlijst over het verbergen van seksualiteit, sociale ondersteuning, depressie en CD4-counts (=voorspeller
voor goede prognose voor HIV).
Resultaat: er is een interactie-effect. Het verband tussen verborgen seksualiteit en werking van het immuunsysteem is afhankelijk van de mate van sociale steun die wordt gerapporteerd. Weinig sociale steun: geen relatie, niet afhankelijk.
Veel sociale steun: hoge CD4 bij mensen die het niet verborgen houden. CD4 zorgt voor genezing van HIV.
Hoe zijn positieve psychologische factoren gerelateerd aan gezondheid? Hebben die altijd een
positieve impact op je gezondheid? Of ook negatief? OPTIMISME
het is positief gecorreleerd aan cellulaire immuniteit in korte, controleerbare en
straightforward situaties.
Negatief gecorreleerd met cellulaire immuniteit in oncontroleerbare, chronische en complexe situaties. Optimisten gaan namelijk door met
acties die niet gezond zijn.
