College 1 Evolutie En Genen

Question 1

Kwalitatieve eigenschap vs kwantitatieve eigenschap

Answer 1

kwalitatief: je hebt het of je hebt het niet, bijv ziekte van Huntington

Kwantitatief: dimensionaal, bijv intelligentie

Question 2

Karyotype

Answer 2

afbeelding van de chromosomen.
de mens heeft 46 chromosomen: 22 identieke paren van moeder en vader (autosomen) en 1 set van het gender chromosoom

Question 3

Genoom

Answer 3

Alle genetische info van een organisme bij elkaar

Question 4

Chromosoom

Answer 4

lang keten van DNA

Question 5

Telomeren

Answer 5

Regio aan het einde van het chromosoom. Beschermt de DNA tijdens celdeling. Deze worden korter naarmate je ouder wordt.

Question 6

Gen

Answer 6

Een stukje DNA wat codeert voor de aanmaak van een eiwit

Question 7

Allel

Answer 7

a of A. blauwe ogen, groene ogen: de twee alternatieve vormen van een gen gevonden bij dezelfde plaats op een chromosoom. Beide allelen controleren dezelfde eigenschap. Ze zijn recessief of dominant

Question 8

X-linked recessieve erfelijkheid

Answer 8

de eigenschap zit alleen op één van de x-chromosomen van de moeder. Het is een recessieve eigenschap waardoor alleen de zoon de ziekte kan hebben (wanneer de zoon de recessieve x-chromosoom van zijn moeder overerft en de y-chromosoom van de vader)
terwijl de moeder slechts drager is van de ziekte. Een meisje zal de ziekte niet overerven omdat het meisje twee x-chromsomen heeft: niet alleen de x-chromosoom van haarmoeder maar ook van haar vader, die geen drager is.
Kaal worden bij mannen is een voorbeeld van zo’n X-linked recessieve erfelijkheid

Question 8

Autosomale dominante eigenschap

Answer 8

je hebt maar één variant nodig van de ziekte omdat het allel dominant is. Hierdoor zal de ziekte in 50% van de gevallen worden overgeërfd: de vader geeft namelijk in 50% van de gevallen zijn dominante zieke allel door. Dit is zo bij de ziekte Huntington. Dit volgt de principes van de Mendeliaanse overerving.

Question 9

Genotype vs. fenotype

Answer 9

Genotype (DNA) hoeft niet altijd
te leiden tot fenotype (wat tot uiting komt)

Question 10

DNA

Answer 10

receptenboek voor het maken van eiwitten. Bestaat uit een keten van nucleotiden, deze hebben letters.

Question 11

de baseparen

Answer 11

A en T
C en G

Question 12

eiwitsynthese

Answer 12

1. tanscriptie
2. translatie

Question 13

transcriptie

Answer 13

van ATGA
naar TACT
naar AUGA

dus van dna naar rna

Question 14

translatie

Answer 14

van AUGA
naar Met-Ile-Ser

dus van RNA naar polypeptiden

Question 15

tRNA (waar staat het voor, locatie, functie)

Answer 15

transfer-RNA
locatie: cytoplasma
functie: verplaatst (transfert) aminozuren van het cytoplasma naar een ribosoom

Question 16

mRNA (waar staat het voor, locatie, functie)

Answer 16

Messenger RNA
locatie: begint in celkern, gaat naar ribosoom
functie: bezorgt de kopie van het DNA aan de ribosoom

Question 17

codon

Answer 17

een groep van drie nucleotidebase, die je dus vertaalt naar een aminozuur

Question 18

ribosoom

Answer 18

bouwt het eiwit, translatie

Question 19

rRNA (waar staat het voor, functie)

Answer 19

ribosomaal RNA
functie: hoofdcomponent van ribosomen

Question 20

Wat doen eiwitten (6)

Answer 20

• Combineren met elkaar en met ijzer om zuurstof te transporteren
• Fungeren als hormonen of neurotransmitter
• Als product van het immuunsysteem indringers doden
• Ribosomen creëren om nog meer nieuwe eiwitten te maken
• Enzym = dingen knippen of plakken
• Kan dienen als energie: ‘brandstof’

Question 21

mutatie

Answer 21

een verandering in de DNA base sequentie

Question 21

serotonine

Answer 21

is een enzym.
en een neurotransmitter gecreëerd uit tryptofaan. Serotonine is geen eiwit op zichzelf gemaakt door het lichaam, maar de enzymen die tryptofaan uit je voeding omzetten in serotonine is wel een eiwit. Je hebt dus geen gen voor serotonine, hiervoor heb je enzymen.

Question 22

Single nucleotide polymorphism (SNP

Answer 22

een verander in één enkele nucleotide op een specifieke plek, waarbij in minstens één procent van de populatie een variatie in de nucleotide wordt gevonden. Bijvoorbeeld een plek in het genoom waar de helft van de individuen een A heeft, en de andere helft een G. Dit heeft meestal weinig tot geen effect.

Question 23

crossover

Answer 23

gebeurd bij het moment van delen (meiosis)

Question 24

Tandem / satelliet DNA

Answer 24

stukjes DNA worden steeds herhaald: CGACGACGACGACGACGACGACGA

Question 25

inversie

Answer 25

omdraaiing van een gedeelte van een chromosoom

Question 25

Inversie, translocatie, duplicatie

Answer 25

verandering in één deel van de
chromosoom, minder effect.

Question 25

Insertie of deletie

Answer 25

een extra letter (base) erbij of een letter eraf, midden in de streng. Deze mutaties hebben veel effect omdat door de komst of verdwijning van die ene letter er een
letter van de codon (triplet) steeds verschuift naar een andere codon: alle codons veranderen, de aminozuur keten zal compleet zijn veranderd. De grootte van een chromosoom verandert

Question 26

Translocatie

Answer 26

een DNA-segment van het ene chromosoom wordt verplaatst naar een ander chromosoom

Question 27

Duplicatie

Answer 27

Het verdubbelen van een DNA-segment

Question 28

Kanidaatgen

Answer 28

een gen dat zich bevindt in een chromosoomgebied dat mogelijk betrokken is bij een genetische aandoening

Question 29

polygenetische aandoening

Answer 29

aanleg voor deze kenmerken en ziekten wordt in feite bepaald door een combinatie van vele genen

Question 30

endofenotypen

Answer 30

een erfelijke eigenschap die normaal gesproken wordt geassocieerd met een bepaalde aandoening, maar geen direct symptoom van die aandoening is.

Question 31

epigenetica

Answer 31

het vakgebied binnen de genetica dat de invloed bestudeert van de omkeerbare erfelijke veranderingen in de genexpressie die optreden zonder wijzigingen in de sequentie van het DNA in de celkern. Dit kunnen bijvoorbeeld omgevingsinvloeden zijn zoals drugs, radiatie