college 8 stress en cardiovasculaire aandoeningen

Question 1

Hart- en vaatziekte: dit is een tweerichtingsverkeer

Answer 1

Wanneer je een hartziekte hebt heb je ook meer kans op psychologische gevolgen. Maar ook andersom, psychologische factoren kunnen ook zorgen voor een grotere kans op hartziekte.

Question 2

wat gebeurt er Bij stress

Answer 2

• bloedstolling gaat omhoog
• bloedvaten worden wijder

een hartinfarct kan worden veroorzaakt door emotionele disstress

Question 3

Het cardiovasculaire systeem

Answer 3

het hart is een pomp. Om het lichaam te laten werken heb je bloedcirculatie nodig: dit brengt zuurstof en voedingsstoffen naar delen van het lichaam waar het nodig is.

Question 4

Het hart

Answer 4

• Het hart heeft vier kamers
• Het hart is een pomp. het pompt zuurstof bevattend bloed uit de linker ventrikel.
• het pompt ‘gebruikt bloed’ (zonder zuurstof) door de longen via de rechter ventrikel
• Het heeft bloedtoevoer van
  kransslagaders (coronairen) nodig om te functioneren (samentrekken).

Question 5

Er zijn drie circulatiesystemen:

Answer 5

1. Systematische circulatie:
2. Pulmonaire circulatie:
3. Kransslagaders circulatiesysteem:

Question 6

Systematische circulatie:

Answer 6

om je lichaam van bloed te verzien: transporteert zuurstofrijk bloed
door het lichaam.

Question 7

Pulmonaire circulatie:

Answer 7

longcirculatie: verversen en nieuwe zuurstof in het bloed: zuurstofloos
(hart > longen) –> zuurstofrijk (longen > hart)

Question 8

Kransslagaders circulatiesysteem

Answer 8

om de hartspier van vers bloed te verzien. Deze aders liggen over het hart heen. Deze zijn van belang bij het krijgen van een hartinfarct. Wanneer een van deze aders vernauwd krijgt een deel van het hartspier onvoldoende zuurstof rijk
bloed. Een deel van het hart kan afsterven

Question 9

plakopbouw (plaques):

Answer 9

Naarmate de leeftijd vordert krijg je plakopbouw (plaques): kransslagaders vernauwen hierdoor. Bij mensen met een hoog risico of een ongezond leven kan zo’n ader helemaal dichtzitten. Soms kan deze openscheuren en komt het plakopbouw vrij: er ontstaat een prop. Bij een vernauwing van ongeveer 50% krijg je vaak pas klachten: hierdoor hebben veel mensen wel hartproblemen zonder verdere klachten.
–> Verantwoordelijk voor coronaire hartziekten.

Question 10

Modifieerbare risicofactoren vs. niet-modifieerbare risicofactoren:

Answer 10

: modifieerbare risicofactoren kun
je iets aan doen: preventie of behandeling (zoals diabetes, hoge cholesterol gehalte, overgewicht, psychologishe factoren, roken)

Niet-modifieerbare risicofactoren zijn dingen zoals gender, leeftijd, genetische factoren, hier kun je verder niks aan doen

Question 11

Hartziekte bestrijden: drie hoofddingen:

Answer 11

1. PCI: interventie: ‘Dotter behandeling’
2. Kransslagader bypass graf
3. Thrombolyse

Question 12

1. PCI (Percutane coronaire interventie): interventie:

Answer 12

‘Dotter behandeling’ gebruikt om vernauwde aders te heropenen. Een
ballonnetje wordt opgeblazen

Question 13

2. Kransslagader bypass graft:

Answer 13

operatie gebruikt om vernauwde segmenten te ‘bypassen’. De chirurg haalt een of meerdere slagaders ader of een slagader uit het lichaam en maakt hiermee een omleiding (bypass) om de vernauwing heen.

Question 14

thrombolyse

Answer 14

gebruikt om een compleet geblokte kransslagader te heropenen in de context van een myocardiale infarct. Bloedproppen worden afgebroken door middel van medicatie.

Question 15

ischemie

Answer 15

Onvoldoende doorbloeding richting een orgaan of weefsel, waardoor er in het betreffende weefsel een zuurstoftekort optreedt dat de energieleverende celademhaling, en vervolgens de hele stofwisseling, in de weefselcellen belemmert.

kan het resultaat zijn van een gedeeltelijke of complete blokkade van de aders van het hart. Let op: de weefsels sterven hierbij nog niet af. Bij een infarct is er wel sprake van afsterving.
Hevige ischemie –> hartinfarct

Question 16

Myocardiale ischemie

Answer 16

Myocardiale ischemie is een aandoening waarbij de hartspier beschadigd raakt door een verminderde of onderbroken bloedtoevoer naar de hartwand. Het weefsel sterft niet, in tegenstelling tot bij een hartinfarct

Question 17

Drie hoofdtypes psychosociale risicofactoren voor hart- en vaatziekte:

Answer 17

1. Acute factoren (=de potentiële triggers): woede-uitbarstingen, mentale activiteit en acute distress (denk aan terrorisme of zelfs een voetbalwedstrijd).
2. Episodische factoren (verschillende weken tot twee jaar): depressie, vermoeidheid, langdurige stress.
3. Chronische factoren: persoonlijkheid, socio-omgevingsomstandigheden.
   –> Chronische psychologische factoren zijn geassocieerd met toegenomen reactiviteit op acute stressors. En kunnen ook het risico op episodische factoren vergroten.
   –> Ook episodische risicofactoren zoals depressie zijn geassocieerd met een verhoogde emotionele en biologische reactie op acute stressors.

Question 18

Acuut kransslagader syndroom:

Answer 18

een verzamelnaam voor instabiele angina pectoris en een hartinfarct. Beide aandoeningen hebben dezelfde oorzaak, namelijk het dichtslibben van de kransslagaders rondom het hart

Question 19

Hartstilstand (=cardiac death):

Answer 19

het hart stopt tijdelijk met kloppen –> geen zuurstoftoevoer meer naar alle organen en het brein. Organen en het brein kunnen ernstige en permanente
schade oplopen door het zuurstofgebrek.

Question 20

hartinfarct

Answer 20

(=myocardinal infarction) –> plotselinge blokkade van de toevoer van
zuurstofrijk bloed naar een deel van het hart. Een hartinfarct komt altijd voor wanneer er een onderliggende kransslagader stoornis aanwezig is. Maar een hartinfarct dat is getriggerd door een acute stressor is niet altijd noodzakelijk geassocieerd met een erge onderliggende kransslagader stoornis.

Een hartinfarct is het afsterven van een deel van de hartspier, veroorzaakt door een plotselinge afsluiting van een kransslagader. Deze aders liggen als een krans om het hart en zorgen dat de hartspier zuurstof krijgt. Bij een hartinfarct stopt de toevoer van bloed naar een deel van het hart, waardoor het weefsel achter de verstopping onvoldoende zuurstofrijk bloed krijgt en ‘dood’ gaat.

Question 21

Het verschil tussen een hartstilstand en een hartinfarct

Answer 21

Hartinfarct: Bij een hartinfarct stopt het hart doorgaans niet met kloppen, maar een deel van het hart sterft af door een blokkade van de slagader.

Hartstilstand: Een hartstilstand is het volledig stoppen van het hart, waarbij het niet meer klopt.

Question 22

Agina pectoris

Answer 22

‘hartkramp’ (=severe myocardial ischemia) –> borstpijn door een
onvoldoende zuurstoftoevoer naar het hart.
Dit kan een signaal zijn dat er iets mis is met het hart

Question 23

Atherosclerosis

Answer 23

een stoornis in de slagaders, gekarakteriseerd door de depositie van vettig materiaal in de binnenkant van de aders.

Question 24

Tachycardia

Answer 24

een hartslag dat hoger is dan de normale hartslag in staat van rust. Hoger dan 100 bpm in volwassenen.
Het kan een normale reactie zijn op stress of lichamelijke inspanning, maar kan ook veroorzaakt worden door uitdroging, ondervoeding, bloedarmoede of een tekort aan vitamine B11

Question 25

Hartritmestoornissen (=cardiac arrythmia)

Answer 25

een onregelmatige hartslag, te snel of te langzaam.

Question 26

Twee typen stress:

Answer 26

o Eustress: stress veroorzaakt door positieve emoties of events.
o Distress: stress veroorzaakt door negatieve emoties of events

Factoren die stress beïnvloeden: tijd, controle (erg belangrijk) en individuele kwetsbaarheid.

Question 27

Yerkes-Dodson law:

Answer 27

r bestaat een relatie tussen het stressniveau en de prestatie: er is een optimaal stressniveau dat maximale prestatie geeft. Iedereen heeft zijn eigen optimale niveau van spanning in
zijn leven, de ene heeft hier meer behoefte aan spanning dan de ander

Question 28

welke stressoren leiden tot wat (chronisch, episodisch, acute)

Answer 28

Chronische stressoren hebben vooral effect op vroege stadia van hart- en vaatproblemen.

Episodische stressoren hebben meer invloed op latere stadia (severe) van hartproblemen.

Acute stressoren kunnen leiden tot acute stoornissen: scheuren, stollen, etc.

Question 29

Acute stressoren

Answer 29

Een acute stressor is vooral belangrijk als er al een onderliggend probleem is: er is al plakopbouw. Acute stressoren hebben geen effect wanneer er geen onderliggende hart- en vaatproblemen zijn. Deze acute factoren brengen dus iemand over de drempel heen

Hartinfarcten zijn alleen geassocieerd met boosheid van 1 of 2 uur van te voren. Niet met boosheid 3/4/5 uur van te voren. De boosheid die hierbij hoort (heel woedend) komt heel weinig voor.

Question 30

Mentale stress ischemie mechanismen:

Answer 30

afgenomen cardiologische supply (vernauwde kransslagaders) en toegenomen cardiologische demand (hogere bloeddruk, hartslag). Het hart heeft meer nodig dan dat het binnen krijgt.

Question 31

ECG

Answer 31

Elektrocardiogram: meet de circulatie van het hart: het hartslagritme. Het deel (ST-segment) wanneer het ECG naar beneden zakt dan is er ischemie. Elektrische activiteit van de hart wordt
gemeten over een periode van tijd, hierbij wordt gebruik gemaakt van elektrodes op de huid.

Question 32

Ischemie met SPECT

Answer 32

wanneer een hart niet goed wordt bebloed (ischemie) kun je dit zien. Oranje delen worden blauw.

Mensen met zowel paniekstoornissen als hart- en vaatziekten hadden bijna allemaal ischemie op de SPECT.

Question 33

stenose

Answer 33

Wanneer je mensen stress aanbiedt zetten de vaten normaal uit, zodat er meer bloed doorheen gaat.
Wanneer je stenose (=vernauwing van de bloedvaten) hebt zetten de vaten niet goed uit. Stenose kan het gevolg zijn van veroudering.

Question 34

Mentale stress geïnduceerde ischemie

Answer 34

komt voor bij mensen met een plakopbouw van 50%. Dit wordt geobserveerd in 30-70% van de patiënten met hart- en vaatziektes. Er gebeuren twee dingen:
de kransslagaders vernauwen (minder supply) en het hart moet harden werken (meer demand).
–> Hogere risico op hartproblemen (poor prognosis = slecht verloop van de ziekte) en toename van risico op overlijden.

Question 35

Tako-tsubo cardiomypathy (TTC) =

Answer 35

(soms ook ‘gebrokenhartsyndroom’)
lijkt op een acuut hartinfarct, vooral bij vrouwen. De ballonvormige apex trekt niet goed samen aan de rechterkant. Dit wordt heel vaak getriggerd door
een negatieve emotie, maar kan ook door een heftige positieve emotie worden getriggerd (denk aan
een surpriseparty voor een vrouw van 80+). Het bijzondere is dat er geen vernauwing is van de
kransslagaders.

aandoening van het hart waarbij het hart slechter werkt doordat de doorbloeding van de hartspier afneemt

Question 36

Episodische risicofactoren

Answer 36

=Fases dat het even tegen zit, voorbeelden: burn-out, major depressieve stoornis. Deze factoren zijn
episodisch omdat ze vaker terug komen en enkele weken/maanden duren. Deze hangen samen met hartinfarcten.

Metingen: stress op werk, stress thuis, financiële stress, stressvolle life-events.

Question 37

ODDS ratio

Answer 37

1 = geen verhoogd risico, 2 = verdubbeld risico

Question 38

Cardiovasculaire stoornis <– –> depressie: tweerichtingsverkeer

Answer 38

Depressie kan leiden tot cardiovasculaire problemen maar het hebben van cardiovasculaire problemen kan ook leiden tot het ontwikkelen van een depressie: bijv. door een verkorte levensverwachting.

Ook is er een overlapping van symptomen: vermoeidheid is een symptoom van zowel cardiovasculaire problemen als depressie. Dit kan elkaar versterken.

Depressie is niet een direct gevolg van hart- en vaatziekten: prevalentie (15-40%).

Wat is het risico op het krijgen van een hartinfarct en een mogelijk tweede hartinfarct bij mensen met depressie? Gecontroleerd op leeftijd, gezondheid, etc. Depressie heeft een duidelijk verhoogd risico voor zowel het eerste als het terugkerende hartinfarct.

Question 39

R-R interval
en
60/R-R interval

Answer 39

R-R interval= time between two beats
60/R-R interval = heart rate

Question 40

Examples of physical activity:

Answer 40

1: sleep
2: rest, reclining
3: eating, talking
4: washing, dressing
5: shopping
6: climbing stairs, heavy physical work

Question 41

Examples of mental activity:

Answer 41

1: sleep
2: rest, reading
3: talking, clerical work
4: waiting, driving
5: concentrating
6: anger or anxiety

Question 42

Ceriactive protein (CRP):

Answer 42

als er iets misgaat in het lichaam gaan deze omhoog. Bij ernstige infectie
gaan deze boven de 10. Mensen met depressie (zonder hart- en vaatziekte) hebben meer van deze CPR. Je ziet dus dat mensen met depressie een ontregeld immuunsysteem hebben.
Hoe hoger het CPR is, hoe lager de survival.

Question 43

Vasodilation

Answer 43

het verwijden van de bloedvaten

Question 44

Verschil Angina pectoris en hartinfarct (Wat, oorzaak zuurstof tekort, symptomen, gevolg, behandeling)

Answer 44

WAT
Angina pectoris: Tijdelijke vernauwing van de kransslagader = tijdelijk zuurstoftekort

Hartinfarct: Volledige blokkade van de kransslagader = acute zuurstofnood

OORZAAK ZUURSTOF TEKORT
Angina pectoris: Atherosclerose= vetopstapeling in de vaatwand, vaak in combinatie met een cardiale belasting

Hartinfarct: Atherosclerose +atherosclerotische plaque (bloedklonter), vaak zonder aanleiding

SYMPTOMEN
Angina pectoris: pijn van korte dur (enkele minuten) pijn verdwijnt met rust

Hartinfarct: langdurige hevige pijn (langer dan 5 min) die gepaard gaat met misselijkheid en zweten.

GEVOLG
Angina pectoris: Geen blijvende letsels in het hart

Hartinfarct: Afsterven van hartcellen die zuurstof tekort geleden hebben. Mogelijk slechtere hartfunctie na het infarct

BEHANDELING
Angina pectoris: Vaak een combinatie van medicatie, aanpassing van leefgewoonten en soms het openen van de kransslagader

Hartinfarct: Zo snel mogelijk de kransslag ader openen zodat de zuurstof toevoer hersteld wordt. Vaak met aanvulling van medicatie en aanpassing van de leefgewoonten om nieuwe hartproblemen te vermijden.