College 8: functionele gedragsanalyse in de praktijk Flashcards
functionele gedragsanalyse
Hiermee worden de functies van gedrag achterhaald door te kijken naar antecedenten en consequenties ervan.
Dit kan gedaan worden met:
- experimentele gedragsanalyse = systematisch manipuleren van de omgeving
- interviews/vragenlijsten
- observaties
hypothese toetsend model
onderliggend aan functionele gedragsanalyse. Dit model omvat al een stukje interventie, het is een soort samenvatting van de diagnostische cyclus
- probleemanalyse obv vragenlijsten/observaties
- formuleer hypothesen (lijkt op VA van de Bruyn)
- test hypothesen = functionele gedragsanalyse
- implementeer het interventieplan
- evalueer
8 categorieen van oorzaken probleemgedrag
- sociale positieve bekrachtiging
= criminaliteit, iets stelen - interne sensorische bekrachtiging
= tikken met een potlood want is leuk sensorisch - externe sensorische bekrachtiging
= met dingen gooien, want is leuk - aan eisen ontsnappen
= vermijdingsgedrag - aan interne sensaties ontsnappen
= vervelende herinneringen - aan externe sensaties ontsnappen
= sokken die hinderlijk zitten - uitlokking
= reactie op omgeving - medisch probleem
tokenschema
met het kind nadenken over het gewenste gedrag. Kind mag beloning kiezen, en spaart deze op. Beloning volgt niet direct op gedrag (anders dan bij ‘normaal’ beloningssysteem)
token economy
onderdeel van groter gedragsveranderingsprogramma = contingency management programma
contingency management programma
Een contingency management programma is een interventiebenadering binnen de gedragspsychologie die beloningen of straffen gebruikt om gewenst gedrag te bevorderen of ongewenst gedrag te verminderen. Het programma is gebaseerd op het principe van operante conditionering, waarbij gedrag wordt beïnvloed door de gevolgen die eraan verbonden zijn. In deze programma’s worden beloningen, zoals vouchers, privileges, of geld, gegeven als positieve versterkers voor gewenst gedrag, terwijl straffen, zoals het wegnemen van privileges, worden gebruikt om ongewenst gedrag te ontmoedigen. Deze programma’s worden vaak toegepast bij de behandeling van verslavingen, zoals drugsverslaving, waarbij beloningen worden gebruikt om drugsvrij gedrag te versterken.
psychoanalyse
1e generatie
freud
bezig met ontwikkelen van therapie gericht op het vergroten van zelfinzicht. Voor problemen in heden, keek Freud naar verleden
cognitieve gedragstherapie
1e generatie
Beck en Ellis
CGT uit ontstaan. Er is een bepaalde situatie en die triggert een bepaalde gedachte. Gedachte bepaald gedrag
Zelfinstructietraining
2e generatie
Meichenbaum
mensen moeten leren om zichzelf betere instructies te geven. Gedrag opdelen in behapbare stukjes
Probleemgerichte training
2e generatie
Nezu en Nezu
Stil staan bij feit dat mensen met psychische problemen slechte copingsmechanisme hebben
Mindfulness
3e generatie
Mindfulness is het bewust zijn van het huidige moment zonder oordeel.
ACT
3e generatie
Acceptance and commitment therapy
niet steeds streven naar verandering maar meer moeten kijken naar hoe die persoon het leven wil leiden hoe deze persoon het wil.
Acceptance and Commitment Therapy (ACT), ontwikkeld door Steven Hayes, is een vorm van psychotherapie die gericht is op het vergroten van psychologische flexibiliteit door acceptatie van onplezierige gedachten en gevoelens, het bewust worden van persoonlijke waarden, en het nemen van doelgerichte acties die in lijn zijn met die waarden. Het moedigt individuen aan om zich te richten op wat binnen hun controle ligt en om zich niet te laten belemmeren door vermijdingsgedrag of strijd tegen negatieve ervaringen.
functional assessment
verwijst naar drie benaderingen die worden gebruikt om de oorzaken (antecedenten) of gevolgen bij probleemgedrag te identificeren
- functionele analyse = experimenteel
- interviews/vragenlijsten
- observaties
teaching family model
Zeer effectief tokenprogramma
- deelnemers verdienen punten voor gepast sociaal gedrag; academische prestaties; dagelijkse levensvaardigheden
- systeem van zelfbestuur waarin de deelnemers regels voor het dagelijks leven opstellen en het programma beheren
- voortdurende evaluatie
cognitieve herstructurering
de therapeutische poging om slopende of disfunctionele gedachten te veranderen
vaak in 3 fasen
- therapeut helpt bij identificeren van lastige gedachten die gebaseerd zijn op irrationele overtuigingen
- therapeut kan irrationele overtuigingen ‘uitdagen’ waarbij gedacht wordt dat ze de basis vormen voor problematische zelfpraat
- client wordt dmv modellering en huiswerkopdrachten gelerd om de irrantionele zelfverklaringen te vervangen door verklaringen die gebaseerd zijn op rationele overtuigingen
generic cognitive model
Natuurlijke afweerreacties die zich ontwikkelen tot disfunctioneel gedrag.
Ziet er als volgt uit:
- clienten identificeren de disfunctionele gedachten en onaangepaste aannames die mogelijk de oorzaak zijn van verzwakkende emoties of gedrag
- zodra een disfunctionele gedachte of verkeerde aanname is geidentificeerd kunnen verschillende methoden worden gebruikt om ze tegen te gaanz
zelfregulatie
gedrag dat een individu in de richting van een doel beweegt. Anders dan zelfcontrole waarbij het vaak om het leren kiezen van een grotere uitgestelde positieve bekrachtiger boven een kleine meer directe bekrachtiger
- automatisch type dat vrij moeiteloos verloopt
- een meer doelbewust inspannend type
de drie categorieen van CGT
1 - Cognitieve restructuring models. Verminderen van onaangepaste gedachten die verondersteld worden lastige emoties en gedrag te veroorzaken
- Self-regulatie methoden
= openlijke copingsvaardigheden te verbeteren - Mindfulness en acceptance strategies
stress-inoculatie training
vorm van zelfinstructietraining
verloopt in de verschillende fasen:
1. herinterpretatie
2. copingtraining
3. toepassing
probleem oplossende therapie
is gebaseerd op rationele probleemoplossing die verloopt via de volgende stappen:
1. probleemdefinitie
2. genereren van alternatieven
3. besluitvorming
4. oplossing implementeren
Dialectic Behaviour Therapy
een andere benaming die mindfulness en acceptatieprocedures omvat. Dialectiek is een filosofische benadering om tot de waarheid te komen dmv dialogen waarin de ene partij een bepaald standpunt inneemt en de anderepartij een tegengesteld standpunt inneemt.
bestaat uit 4 fasen
1. eerste fase is gericht op de client helpen uit te drukken wat die uit therapie wil halen
- dmv mindfulness en acceptatie wordt client aangemoedigd om openlijke gedragingen zonder oordeel te observeren en beschrijven.
Leert uiteindelijk verschillende verontrustende gedachten etc te labelen en accepteren - uiteindelijk worden interpersoonlijke vaardigheden aangeleerd zodat clienten leren nee te zeggen en vragen wat ze nodig hebben
- nadat clienten hebben geleerd aspecten van hun leven te accepteren is de kans groter dat ze specifieke gedragsstrategieen kunnen leren en volgen om hun therapeutische doeleinden te identificeren en bereiken
