College 7 Een patiënt met “schubben” Flashcards

1
Q

Hoe vaak komt psoriasis voor?

A

2-3% (overal in de wereld ongeveer dit)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat zijn patient kenmerken van psoriasis?

A

Kan op alle leeftijden komt vaak op:
- 16-33 jr
- 57-60 jr

M = V

Vaker bij lichte mensen: Canada, Amerika, Europa, Australie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

wat is kenmerkend aan de locatie van psoriasis?

A
  • strekzijde van gewrichten (ellebogen en knieën)
  • sacrum
  • hoofdhuid

Eczeem juist vaak aan de buigzijde!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke manifestaties van psoriasis zijn er?

A
  1. Plaques: 85% = psoriasis vulgaris
  2. pustulair: < 5% (auto-inflammatoir met overmatige reactie van neutrofielen waarbij steriele pustels ontstaan waarbij ook ziek kan zijn –> overgaan in crustae)
  3. Guttata: < 10%
    Druppelvormige, ronde plekjes vaak na een LWI
  4. Erythrodermisch < 2%, knalrode verkleuring over het hele lichaam (ernstige vorm)
  5. inversa: afwijkingen in lichaamsplooien
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat gebeurt er bij psoriasis tijdens de ZS?

A

Gaat vaak beter vanwege onderdrukking IS
Th-2 staat meer op de voorgrond

Ziektes die komen door Th1 en Th17 cellen sowieso beter

Gaat wel slechter met eczeem door Th2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

is psoriasis erfelijk?

A

Wel genetisch bepaalt
–> 73 bekende gevoeligheidsgenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wat zijn de soorten en de symptomen hierbij?

A
  1. Mild < 3% lichaamsoppervlak
    - pijn
    - branden
    - jeuk
    - vermoeidheid
  2. Intermediair: 3-10% van lichaamsoppervlak
    - jeuk
    - vermoeidheid
    - schilfering
    - zwelling
    - erytheem
  3. ernstig > 10% van het lichaamsoppervlak
    - met bloeden erbij

Slechte kwaliteit van leven!!

Artritis psoriatica: 1 op 5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn kenmerken aan het LO?

A
  • roodheid
  • plaques
  • krabben: afwijkingen worden witter = kaarsvet fenomeen (er ontstaat witte schilfering als men met de nagel over een plek gaat)
  • Koebner fenomeen: schade aan de huid waarbij psoriasis
  • nagelafwijkingen lijkend op kalknagels
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zien we bij plaque psoriasis en hoe vaak komt dit voor\?

A

80-90%

Kenmerken:
- duidelijke afgebakende symmetrische erythemateuze plaques met zilverachtige schilfers
- Chronische plaque type
Locatie:
- hoofdhuid
- romp
- sacrum
- ledematen
- voetzolen
- Kan overal

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is typerend voor psoriasis gummata?

A

Bij < 10%

  • druppelvormige, zalmroze, fijn geschubde, kleine papels

Locatie:
- buik
- rug
- borst
- voorzijde en achterzijde armen en benen

Vaak na groep A streptokokken faryngitis en dermatitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is kenmerkend voor pustulaire psoriasis?

A

Bij < 5%

  • vele monomère puisten op pijnlijke ontstoken huid

Locatie: hele lichaam inclusief de handpalmen en voetzolen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is kenmerkend voor de erythemateuze psoriasis?

A

Bij < 2%

Kenmerken:
- gegeneraliseerd erytheem dat ≥ 90% van het lichaam bedekt met weinig schilfering
- kan levensbedreigend zijn!!!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is kenmerkend voor annulaire psoriasis?

A
  • goed afgebakende erythemateuze geschubde plaques met centrale opheldering
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

wat is kenmerkend voor psoriasis inversus?

A

Bij <5%
Locatie:
- vooral in de lichaamsplooien: genitaal, oksels, onder borsten, bilspleet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Welke factoren spelen ene rol bij psoriasis?

A
  • microbioom van de huid
  • voeding
  • microbioom van de darm
  • genetische aanleg
  • omgevingsfactoren: als trigger zoals stress, klimaatverandering, infecties, geneesmiddelen (lithium)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

wat speelt een belangrijke rol in de pathogenese van psoriasis?

A
  • IL-12 –> Th1 –> IFN-y en TNF-a
  • TNF-a en IL-16 –> Th22 –> IL-22
  • IL-23 –> Th17 –> IL-22 en IL-17
  • IL-6 –> remt de T-regs

belangrijke cellen zijn:
- Mf
- neutrofielen
- Th1 en Th17 cellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Welke cytokines spelen een belangrijke rol bij de plaque, pustulaire en paradoxale psoriasis?

A

Plaque:
- vooral IL-17
- Dan IFN
- Dan IL-36

Pustulair:
- vooral IL-36
- IFN en IL-17 minder

Paradoxaal:
- Vooral IFN
- IL-36
- IL-17

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wat is de pathogenese van psoriasis?

A
  • Stimulus waardoor keratinocyt pro-inflammatoire cytokines gaat produceren (IL-36, IL-1b, IL-6, TNF-a)
  • APC naar LK
  • T-cel activatie
  • T-cel valt huid aan via cytokines: Th-1 en Th-17 + aantrekken van neutrofielen
  • Meer cytokineproductie zorgt voor vicieuze cirkel
  • Keratinocyten hyperproliferatie en overactief IS (INF-y, TNF-a, IL-17 en IL-22)
19
Q

Hoe schatten we de ernst van de ernst van de psoriasis in? wat is hieraan een beperking?

A

PASI = psoriasis area en severity index
Van 0-72

Hier zit geen artritis score bij

20
Q

Hoe vaak komt welke ernst van psoriasis voor?

A

Mild: 65-80%
Matig: 20-25%
Ernstig: 5-10%

21
Q

Hoe stsellen we de diagnose?

A

Primair klinisch

Evt punch biopsie: appelboortje waarbij kokertje uit eruit gehaald wordt –> zelden nodig

22
Q

Wat kan je zien op de histopathologie bij psoriasis?

A
  • hyperkeratose: str. corneum is toegenomen in dikte (vernieuwsproces duurt 7 ipv 28 dg)
    + cellen met kern in str. corneum
  • neutrofielen in str. corneum: micro-abces van munro
  • ontstekingsinfiltraat in de dermis
  • Gedilateerd capillair in de papiltop: dilatatie van het Bv door inflammatie
23
Q

welke BH zijn er mogelijk bij psoriasis?

A

Remmen IS: gericht tegen cytokines van Th1 en Th17 cellen

  1. Zalfjes bij milde psoriasis
    - lokale CCS: verdunning huid, atrofie, striae
    - vitamine D zalfjes
  2. Lichttherapie: UVB-straling leidt tot immuunsuppressie (max 9x per jaar vanwege Risico op huidkanker)
  3. Immunosuppressiva tabletten
    - Dimethylfumaraat: ingripen op Mito’s waardoor activiteit van T-cellen wordt verlaagt (uitscheiden via CO2)
    –> Werkt op heel veel cellen (DCs, keratino’s, glijcellen, endotheel)
  4. Injecties: biologicals (erg duur!!)
    a) infliximab en adalimumab
    b) ustekinumab: erg effectief!!!! (anti-IL-12 en IL-23)
    c) JAK-remmers kunnen ook erg effectief zijn (zit in cytokine receptor)
24
Q

Hoe verloopt de BH van psoriasis?

A
  • mild: zalfjes
  • matig: lichttherapie, traditionele middelen (MTX, cyclosporine)
  • ernstig: biologicals: TNF-a, IL-17, IL-12/23, IL-23)

ZS of wens: certolizumab
–> niet door de placenta heen

Sporten: hoe hoger de intensiteit hoe meer toename van goede bacteriën!! (kan ook probiotica nemen)

25
Q

wat is het nadeel van de topicale behandeling voor psoriasis?

A

Geen systemische effecten op de artritis en co-mo’s

26
Q

Waarom is gezond eten dmv groente en fruit niet per se handig bij psoriasis?

A

Omdat het zorgt voor activatie en een sterk IS –> wil je juist niet hier

–> Bij infecties wel doen!!

27
Q

Wat zijn de bijwerkingen van de BH?

A

CCS:
- atrofie
- striae
- verdunning huid

Lichttherapie: kanker risico

Biologicals: vallen vaak mee vanwege specificiteit

28
Q

Wat is het effect van de CCS en de vitaminde D creme?

A

VitD:
- Tregs: toe
- Th2: toe
- Th1: af
- Th17: af

CCS:
- Tregs: af
- Th2: af
- Th1: af
- Th17 af

29
Q

wat zijn de co-mo’s waar mensen met psoriasis mee te maken krijgen?

A
  • artritis: 1,04 hogere kans
  • CVD: hypertensie, mycardinfarct, dislipidemie
  • IBD
  • Metabool syndroom
  • DM
  • obesitas
  • nierfunctiestoornissen
  • hepatitis
  • leverfunctiestoornissen: NAFLD
  • psychische stoornissen: depressie, slaap, werk, zelfvertrouwen
30
Q

wat zijn geassocieerde ziektes voor psoriasis?

A

Waarbij Th1 en Th17 cellen op de voorgrond staan
- IBD: Crohn
- MS

31
Q

wat gebeurt er als men zal stoppen met de medicatie?

A

Het is een chronische ziekte en hierdoor zal het weer terug komen

32
Q

wat is atopisch eczeem?

A

Overactief Th2 systeem in de huid waardoor overproductie van de bijbehorende cytokines

Waar:
- vochtige plekken: plooien en holtes –> ander microbioom hier

Klachten:
- jeuk
- bultjes
- roodheid
- droge huid

33
Q

Welke cellen zijn bij scabiës belangrijk?

A

De Th2 worden aangezet voor het bestrijden van de mijt waardoor veel jeuk ontstaat

34
Q

Wat is een belangrijke eigenschap van Th2 cellen?

A

Activeren B-cellen tot de productie van Ab

35
Q

HOe werkt de immunologie van de huid/

A
  • herkennen van MO via PRRs met bvb de TLR
  • aantrekken van neutrofielen naar de huid
  • ook aanmaak van antimicrobiele peptiden –> helpen de neutrofielen met de eliminatie
36
Q

Wat is de invloed van vitamine D op het IS?

A

Invloed op bijna alle IC in het lichaam –> remt het IC

Je krijgt dus verbetering van psoriasis EN eczeem bij zonlicht

37
Q

Welke twee soorten jeuk zijn er en hoe werkt het?

A
  1. immunologisch
    Door: Th-2 cellen met vn IL-31 en IL-4
  2. neurologisch:
    - opmerken door C-vezels van de dorsale ganglia
    - depolaristie
    - naar myelum
    - thalamus
    - een van de 15 reukcentra

LET OP: er hoeft niet per se altijd een signaal vanuit de huid te komen!!! Het is ook aanstekelijk

38
Q

Welke soorten microbiooom heb je op de huid? Welk MO is de meest belangrijke?

A

belangrijkste: s. epidermidids

  1. droge huid microbioom
  2. talgklierrijke/vettige huid microbioom: malasszia (eukaryoot) = presternaal, tussen schouderbladen, voorhoofd
  3. Vochtige microbiooom: plooien –> s. aureus
  4. Voeten microbioom: vooral schimmels –> IS voorkomt dat je hier last van krijgt (tenzij dus defect)
39
Q

Wat is een belangrijk MO bij atopisch eczeem en molluscum contagiosum?

A

S. aureus –> afwijkingen in vochtige huid microbioom

Eczeem ook wel met cutibacterium acnes

40
Q

Door welk type MO krijgt men sneller een infectie na een hartoperatie?

A

Door vettige huid microbioom omdat dat presternaal zich bevindt

41
Q

Wat kan het effect van vele douchen hebben op eczeem?

A
  • microbioom verandert
  • opvlammen IS
  • verergeren van eczeem
42
Q

Wat is rasacea? Waardoor komt het en bij wie?

A

Soort acne vooral bij oudere mensen

Dermodex folliculorum mijten die in de talgklieren zitten –> in de nacht uit de klieren en naar de huid waar problemen geven

43
Q

Wat zijn dingen die van invloed zijn op. het microbioom van de darm?

A
  • voeding!!!
  • probiotica: goede bacterien voor het microbioom
  • prebiotica: voeding voor de bacterie van het microbioom zodat zij goed kunnen groeien (bvb inuline)
  • post-bioticum: SCFA (short chain fatty acids) werken direct remmen op Th17 en T-regs = butyraat
44
Q

Waarbij heeft het microbioom van de darm een rol?

A
  • Vertering
  • Immuunreacties: psoriasis, IBD
  • Darm-hersen as: autisme, neurodegeneratieve afwijkingen, pneumonie, psychiatrische stoornissen
  • Hart: atherosclerose, trombose, hartfalen
  • Huid: psoriasis, acne vulgaris, huidkanker
  • Metabolisme: kanker, mito disfunctie, DM2, obesitas
  • Darm-long as: longkanker, astma, obstructieve longziektes