College 3 Huid- en buikklachten uit de tropen Flashcards
Waar kijkt men naar bij acute en waarnaar bij chronische diarree?
Acute diarree:
- koorts
- bloed
Chronische diarree
- infectie
- vettige ontlasting –> malabsorptie
Wat zijn factoren die bijdragen aan het risico op reizigersdiarree?
- Gastheer:
a) Genetische predispositie:
- IL/immuunregulatie TNF-r: E.coli
- bloedgroep O: cholera
b) immuunsuppressie
c) Kinderen en adolescenten
- Minder hygiene
- risicovoller gedrag
d) gebruik protonpomp remmers
- groter aantal pathogenen overleeft
e) slordig omgaan met advies
NIET: IBD maakt niet uit
Omgeving:
a) contact met oppervlakte water
b) cruise: kleine kans, maar wl grote verspreiding als het er is
c) seizoen: grotere kans bij warm/nat seizoen
Werkt boil it, cook it, peel it ter preventie van diaree?
Nee
wat is kenmerkend voor diarree van de dunne darm en van de dikke darm?
Dunne darm:
- volumineus: +/- 1,5 L, vloeibaar
- vettig
- gewichtsverlies
- onverteerd, stinkend
Dikke darm:
- klein volume +/- 0,5L
- verteerd
- bloederig (bij darmwand laesie)
- purulent mucus
- tenesmi (krampen)
wat is kenmerkend voor een gastro-enteritis en waardoor kan dit komen?
Kenmerkend: vooral braken
MO:
- rotavirus
- norovirus
- calcivirus
Intoxicatie: s. aureus voedselvergiftiging
Wat zijn vaak de verwekkers van chronische diarree?
- giardia
- e. histolytica
- cryptosporidium
In dunne of dikke darm
Wat is kenmerkend voor een colitis?
- tenesmus
- fecale urgentie
- dysenterie
wanneer doen we wel diagnostiek bij diarree?
- > 5 dg diarree
- bloed of koorts: dysenterie
- heel jong of heel oud
- immuun gecompromitteerd
LET OP: voor consequenties en kosten
Wat is de behandeling van acute reizigersdiarree?
Afhankelijk van de ernst
- Mild = verdraagbaar, interfereert niet met de voorgenomen activiteiten
- geen AB
- evt loperamide (NIET bij kleine kinderen)
- Of evt ORS en veel drinken - Matig = interfereert met de voorgenomen activiteiten
- loperamide of ORS
- evt AB:
a) azithromycine (evt rifaximine) bij bvb immuun gecompromitteerden - ernstig = niet te verdragen, voorgenomen activiteiten onmogelijk
OF een dysenterie is altijd ernstig!!
- AB: azithromycine
- evt rifaximine: niet opgenomen door de darm en werkt daardoor niet bij invasieve diarree
wat zijn de lange termijn problemen van reizigersdiarree?
- 3-17% aanhoudende klachten
- vaak compatibel met IBS
= post-infectieuze spastische darm –> kan jaren lang aanhouden - reactieve artritis
- GBS
Wat zijn risico factoren voor een post-infectieuze spastische darm?
- parasitair: guardia, cryptosporidium (na viraal minste kans)
- vrouw
- ernstige infectie
- > 1 episode
- ETEC
wat zijn risicofactoren voor het bij zich dragen van reizigers van resistente bacteriën?
- pre-existente darmziekte
- AB gebruik
- reizigersdiarree
meestal dragen ze het een maand bij zich, maar kan ook nog een jaar aanwezig blijven –> kan verspreiden in het van d
Welke verwekkers geven vaker diarree vanuit de dunne darm?
- cholera
- ETEC
- vroege shigellose
- giardia
- v. parahaemolyticus
Welke verwekkers geven vaker diarree vanuit de dikke darm?
- shigella
- salmonella
- campylobacter
- e. coli
- yersinia enterocolitica
- entamoeba histolytica
Welke MO kunnen voor een beeld met diarree en vooral koorts zorgen?
Mucosale invasie
- shigella
- salmonella
- campylobacterie
- viraal
- EIEC
wanneer spreken we van een dysenterie? Wat is belangrijk hierbij?
Bloed en slijm
–> is een alarmsymptoom
Waardoor krijgt men een campylobacter infectie? Wat kan het nog meer voor beeld geven? Waarbij komt het vaak voor?
Verkeerd voedsel
GBS
Grote groep dieren, maar vooral pluimvee
Wat is het klinisch beeld van campylobacter? wat is de behandeling?
M > V
Duur: 1-3 wk
Intestinaal:
- pus: 75%
- bloed 50%
- diarree
extra-intestiaal
- bacteriemie 4%
- koorts 66%
- meningitis of artritis
- foetotoxiciteit
BEHANDELING:
- meestal geen therapie nodig
Wel geven als:
- > 1 week koorts en dysenterie
- gestoorde immuunstatus
- stoma, insulinegebruik bij DM, lage GFR < 30 ml/min, lithium- of digoxine gebruik
- zwangeren
BH:
- chinolonen: 10-15% ongevoelig
- azitromycine
wat zijn amoeben voor de mens?
Commensalen in de darm –> leven van verteerde bacterien
Een man klaagt twee na terugkomst uit Indonesië (waar hij 8 mnd is geweest) over bloed en slijm bij de ontlasting. Twee tot drie keer per dag (> 4 wk), geen koorts, ,geen buikpijn en niet ziek. Wat is de DD?
- parasitaire dysenterie
door shistosoma mansoni of amoebedysenterie
Bacterieel is niet zo waarschijnlijk gezien het chronische beloop
wat is een amoebe?
Parasiet die allerlei vormen van kan nemen –> eet erytrocyten
Wat is een amoebedysenterie?
Infectie met entamoeba histolytica = amoebiasis
invasief en eroderend voor het darm epitheel
hoe krijgt men amoebiasis? waar komt het voor en wat veroorzaakt het?
Transmissie: feco-oraal –> cysten in ontlasting –> drinkwater en voedsel
Waar: gebieden met slechte hygiene –> tropen en subtropen (en als import ziekte)
Geeft
1. darm amoebiasis:
a) amoebedysenterie
b) chronische darm amoebiasis
- weefsel amoebiasis: extra-intestinale amoebiasis
- abcessen: vaak eerst in lever
wat is de cyclus van de e. histolytica?
- cyste: uitscheiden in feces (harde cel)
- orale opname: harde buitenkant beschermt de parasiet tegen oa maagzuur
- in darm excysteren: trofozoieten (delende stadia, klein) –> vermenigvuldigen in de darmlumen
- kunnen darmwand beschadigen
Darmlumen: minuta vorm –> zich handhaven in vierkernige cyste stadium –> chronische amoebiasis
Darmwand invasie: groot vegetatief stadium –> amoebedysenterie
–> Dit stadium kan NIET terug gaan naar chronische amoebiasis
Er kan transport optreden naar de lever met mogelijk een amoebe abces (groot vegetatief)
–> Groot vegetatief: hematofaag stadium en niet infectieus omdat er geen cystes gevormd worden
–> ontstaat niet bij iedereen die gekoloniseerd is
Wat is de pathogene van amoebiasis in de darm?
- voorkeur aan begin of einde van colon (rectaal bloedverlies)
- zitten in grote aantallen in het darmweefsel
- hierdoor ontstekingsinfiltraat: proberen amoeben op te ruimen
- heftige ontsteking met verstoring van de normale bouw en functie
Kan: bouton de chemise = grote ulcera in de darmwand
Kan ook necrotisch weefsel krijgen –> barriere functie van de darm gaat verloren –> secundaire infecties
Wat is de incubatie tijd van amoebiasis?
Enkele dagen tot enkele weken
wat zie je op histologie bij amoebiasis?
- allerlei kleine ronde paarsblauwe afwijkingen –> amoeben
- infiltraat
- erytrocyten
- hematofage e. histolytica trofozoieten (als dat aan de orde is)
wat is het klinisch beeld van darm amoebiasis?
Zeer divers, geen karakteristiek beeld
- dysenterie vaak wel (kan ook mild)
- veelal chronisch met wisselende klachten
- kan ook asymptomatisch dragen
Wat is de diagnostiek van darm amoebiasis?
lastig: parasiet sterft snel in de feces (daarom wam onderzoek)
Feces:
- verse feces
- gefixeerde feces
- PCR
Serologie: bij een invasieve parasiet
Rectoscopie: schraapsel halen uit een ulcus
Wat zijn klachten van een amoebeabces in de lever? Wat is kenmerkend aan LO en AO’?
Algemeen:
- wisselende koorts
- malaise
Lokale symptomen:
- pijn: rechterzijde, in borst, schouder/nek
LO:
- hepatomegalie
Lab:
- leukocytose
- BSE verhoogd
- Leverenzymen vaak NIET afwijkend
Wat zit er in het abces van de amoebe in de lever?
- levende amoeben in de RAND
- vervloeid necrotisch leverweefsel
- geen puscellen
Wat is de diagnostiek van lever amoebe abces?
- punctie: alleen op indicatie bvb ter ontlasting
- consistentie: visceus
- kleur: chocoladebruin
- PCR/microscopie voor de amoeben - Serologie: bij invasieve parasiet alleen
- beeldvorming: hoogstaand diafragma
- Feces: kan maar is niet bewijzend voor agens in abces
Wat zijn de meest voorkomende locaties van extra-intestinale amoebiasis? Bij wie?
Locatie:
Lever > longen > lever + longen > CZS
Preva: M:V = 7:1
M»_space; V
Leeftijd: 30-50 jr
Is er bij een extra-intestinale amoebiasis ook sprake van darm lokalisatie?
Hoeft niet per se –> kan al over zijn bvb
- 40% heeft diarree
- 10% amoebedysenterie
- 50% anamnestisch dysenterie
Ten tijde van abces: bij > 50% geen parasieten in de feces –> WEL NAAR KIJKEN
wat is de meest voorkomende parasitaire oorzaak van parasitaire GE-infectie?
Giardia lamblia
200 miljoen wereldwijd
wat is de pathogenese van Giardia?
- orale opname van een cyste door contaminatie van voeding of drinken
- cysten zijn zeer infectieus: 1 kan al infectie veroorzaken
- dunne darm: uit cyste trofozoieten (niet invasief)
- vermenigvuldigen
- in dikke darm weer vorming van cysten
Wat zijn symptomen van Giardia?
- malabsorptie (door de trofozoieten)
- kortere vili waardoor deficiënties en overgevoeligheid voor bepaalde nutriënten
- vaak eerst asymptomatisch
- daarna brijige tot waterdun, vettige (stopverf) diarree
- geen bloed, soms wel slijm
- flatulentie
- boeren
- misselijkheid
- bovenbuikkrampen
Gestoorde opname van vet, vetoplosbare vitamines, koolhydraten en ijzer –> gewichtsverlies en anemie
wat is de diagnostiek van Giardia?
- gefixeerde feces of ongefilterd met microscopie, Ag en PCR
- biopt endoscopisch
–> trofozoieten die zich vastzuigen aan het darm epitheel
Wat is de behandeling van amoebiasis?
miconazol
wat is de behandeling van Giardia?
- bij immuun gecompetente mensen gaat het vanzelf weer over (kan wel lang duren)
- als vaststellen wel BH (vanwege besmettelijkheid): metronidazol
waardoor kunnen recidiverende klachten na giardiasis kunnen optreden? Wat is het beleid?
- falen BH
- resistentie
- onderliggend lijden: immuun deficiëntie - herinfectie: soms omgevingsonderzoek doen (familie, huisdieren)
- postinfectieuze symptomen: zoals IBD of lactose intolerantie (kan bij tot 40% optreden)
Doen:
- feces onderzoek herhalen voor onderscheid tussen bovengenoemde dingen
wat is het schema van huidaandoeningen na de tropen?
- systemisch
a) geen koorts
b) wel koorts - lokaal
a) heel veel MO mogelijk
Systemisch geen koorts:
- zonverbranding
- toxicodermie (medicatie) met maculopapuleus exantheem
Systemisch wel koorts:
- toxicodermie
- viraal
- rickettiose
- syfilis
Wat is kenmerkend voor bedwantsen? wat is de BH?
- papels
- lijnvormig
- jeuk
Bedwantsen bijten en lopen dan weer een stukje en dan weer bijten waardoor een lijn –> ontlasting van beestje geeft ook klachten (lijkt qua beeld op vlooien)
BH:
- anti-jeuk tabletten
- CCS creme bij ontsteking
- voorkomen van secundaire infecties
Waar komen mensen vandaan met huidafwijkigen na de reis?
- west afrika
- australie
- zuid-amerika
- india
- indonesie
- china
Vrouw, 36 jr, vakantie Dominicaanse republiek
- Heftig jeukende afwijking onder voet
- Verplaatst zich per dag enkele cm
- Lijnvormend
Wat is hier aan de hand?
Cutane larva migrans
Wat is cutane larve migrans?
Wat zijn de kenmerken, incubatietijd, duur, diagnose en BH?
MO: honden of katten mijn worm –> graaft zich de huid naar binnen maar komt bij mens niet bij de darmen (bij honden en katten wel)
Kenmerken:
- bewegend paar mm-cm per dag
- intens jeukend spoor
- lineair met bochten
- vaak onder de voeten of op de romp
incubatietijd: enkele uren
Duur: tot enkele maanden
Diagnose: klinisch beeld
BH:
ivarmectine PO 1x –> dood de larven
–> jeuk gaat snel weer over
Wat is Jiggers? Waardoor komt het? Waar komt dit voor? Op welke plek in het lichaam? Wat zijn symptomen de BH?
Tunga penetrans = zandvlo
–> bevrucht vrouwtje graaft zich in str. granulosum –> legt hier eitjes –> komen uit
–> larve –> poppen –> uitkomen in VW vliegen
Kan ca 100 eieren in 2 wk uitscheiden waarbij 3-4 wk duurt voordat de eieren larven worden
Epidemiologie: tropen
- Afrika
- Zuid Amerika
- india
Locatie: voetzool
–> kunnen niet springen dus gebeurt als je met voeten in het zand zit
Symptomen:
- zwelling tot 1 cm
- jeuk (stekend)
- ontsteking
- bacterieel superinfectie
BH:
- vlo degenereert
- desinfectie van de wond
- uitprepareren/lepelen
Vrouw, 53, Oeganda, voelde steekjes in rug, 90 pukkels, lijkt alsof ze bewegen.
Wat is dit?
Myasis: vliegenlarven
–> beweging door ontwikkelende larven
Waar komt myasis voor? Bij wie?
- tropen (gematigde gebieden)
Bij dieren > mensen
Welke soorten myasis heb je?
- calliphora en lucilia: leggen eitjes in rottend (dood) vlees
- Obligate myassis:
a) Afrika: cardylobia = tumbu fly of mango fly
b) Zuid-Amerika: Dermatobia hominis vlieg
Cordylobia anthrophaga:
- Sub-sahara afrika
- leggen eitjes in/op de kleding aan de waslijn (vochtige omgeving)
–> als kleding niet strijken voordat aandoet –> larven dringen vanuit de kleding de huid binnen
*KENMERK:
Op de door kleding bedekte huid!!!!!
* Larven: 1-2 cm groot (met een ademkanaal in de huid), hecht zich vast met weerhaken –> afdekken gaten waardoor weerhaken intrekken en makkelijker verwijderen
*BH: kleine incisie
Dermatobia hominis:
–> Groter (horzel achtig)
- pakt huisvlieg uit de lucht –> lente eitjes op lijf/vleugels –> komen uit –> vallen op mens of dier –> larve gaat de huid in
* KENMERKEND:
- pijnlijke bulten
- Huidafwijkingen vaak op NIET door kleding bedekte huid
* waar:
- Mexico
- Midden en zuid Amerika
BH: incisie maken naast ademkanaaltje –> van diep uit drukken –> larve komt eruit
IN ZIJN GEHEEL ERUIT: anders secundaire infecties!!!
iemand is in Suriname en Brazilië gewest en heeft een papel op het onderbeen die kratervormig is, maar pijnloos. Wat zou het kunnen zijn?
Cutane leishmaniasis
Parasiet via de zandvlieg –> infecteert macrofagen
Wat is kenmerkend voor leishmaniasis?
Incubatietijd: 2-8 wk tot zelfs jaren
Wond:
- opgeworpen rand
- pijnloos
- groeit langzaam
Diagnose:
- huidponsen van opgeworpen rand van het ulcus (in ulcus zelf geen parasiet!) –> PCR of microscopie (PCR onderscheid tussen soorten)