Celmodellen Flashcards
Wat is een cellijn?
Dit zijn continu delende cellen.
Wat is een primaire celkweek?
Dit zijn cellen die worden geoogst uit weefsel van een diermodel. Dit weefsel haal je uit elkaar om specifieke celtypen hiervan verder te kweken.
Wat zijn IPScellen?
Je isoleert hierbij cellen uit bijv. het bloed of uit de huid. Met behulp van hormonen/groeifactoren laat je die uitgroeien tot (neuronale) stamcellen).
Hoe kan je a.d.hv. een seeding model onderzoeken hoe tau-aggregaten ontstaan en zich verspreiden?
Bij een seeding model maak je gebruik van kweekbakjes, waarin zich neuronen bevinden. Tussen de bakjes loopt een buis waarin een axon kan groeien. In een van de kweekbakjes plaats je een tau-aggregaat en zo kan je kijken hoe de aggregatie verloopt. Hierin heb je verschillende mogelijkheden.
Welk celmodel (welke cellen) gebruiken we als we willen weten in welke richting tau-aggregaten worden overgedragen?
Een celmodel met Hek-cellen icm primaire neuronen op kweek. De hekcellen worden gebruikt om groeifactoren te gaan produceren voor de ontwikkeling van synapsen. Hierbij wordt de Hek-cel de postsynaptische cel en de neuron de presynaptische cel. Vervolgens injecteer je aggregaten in de hek-cel en zien we dat de aggregaten worden overgedragen naar de neuron.
Waarom is het celmodel met Hekcellen om tau-verspreiding te onderzoeken niet representatief?
De fysiologie klopt niet, Hek-cellen zijn nierfibroblasten en komen dus niet in het brein voor.
Hoe zou je verder kunnen kijken hoe tau aggregeert (naast het gebruik van Hekcellen)?
Fluorescentie-tag aan tau toevoegen, waardoor zichtbaar wordt hoe dicht de eiwitten op elkaar aggregeren. Of gebruik maken van antilichamen die gehyperfosforyleert of misgevouwen tau kleurt.
Hoe kan GWAS ons helpen om neurodegeneratie na te bootsen?
A.d.h.v. GWAS kun je op zoek gaan naar SNPs die meer voorkomend zijn bij bepaalde neurodegeneratieve ziektes. Als je dan zo’n SNP vindt, kan je die in een celmodel/diermodel toepassen om te kijken wat voor effect deze SNP heeft.
Wat is het nadeel van het gebruik van GWAS?
Het vertoont/verklaart maar een klein deel van het ziekteproces en ook verklaart het vaak maar een klein deel van de ziekteprevalentie.
Waarom is het lastig om voor sporadische Alzheimer’s een celmodel te maken?
Omdat er sprake is van heterogeniteit, waarbij heel veel verschillende risicofactoren invloed op de ziekte kunnen hebben.
Hoe maak je een celmodel voor de sporadische variant van Alzheimer’s? Welke cellen gebruik je?
Je kan gebruik maken van IPSCs, door bloed af te nemen van zieke patiënten en het bloed gebruiken om neuronen te maken. De neuronen kunnen onderzocht worden op fusie van blaasjes (aan de hand van fluorescentie).
Wat is het nadeel van het gebruik van bloedcellen om neuronen mee te maken?
Dat het een enorme lange tijd duurt voordat de neuronen uitgerijpt zijn en optimaal werken.
