Cảnh giác dược Flashcards
Cảnh giác dược là môn khoa học liên quan đến việc …, …, … và … các … của thuốc và những gì liên quan đến thuốc
- phát hiện, đánh giá, hiểu và phòng tránh
- biến cố bất lợi
Cảnh giác dược có bao nhiêu nhiệm vụ?
Bốn nhiệm vụ:
- Phát hiện: những phản ứng có hại
- Đánh giá: tiến hành xét nghiệm để đánh giá
- Hiểu: xác định được nguy cơ
- Phòng tránh: những biến cố bất lợi đó
- Trước đây, cảnh giác dược bắt đầu từ khi một thuốc được …
- Hiện nay, cảnh giác dược bắt đầu từ khi thuốc bắt đầu được …
Cấp phép trên thị trường/ thử nghiệm trên người
Đối tượng của cảnh giác dược bao gồm
- thuốc
- các sản phẩm y tế
Quy trình hoạt động của cảnh giác dược?
Phát hiện vấn đề —> đánh giá mức độ, nguy cơ vấn đề —> can thiệp tùy thuộc mức độ —> truyền thông —> đánh giá hiệu quả can thiệp
Hệ thống cảnh giác dược ở Việt Nam có bao nhiêu nhiệm vụ?
8 nhiệm vụ
ADR (adverse drug reaction) là những tác dụng … xuất hiện ở liều dùng …
Không mong muốn/ bình thường
Biến cố bất lợi?
Những biến cố trong quá trình điều trị nhưng không nhất thiết do thuốc gây ra
Phản ứng có hại nghiêm trọng là phản ứng có hại dẫn đến một trong những hậu quả:
- tử vong, đe dọa tính mạng
- phải nhập viện hoặc kéo dài thời gian điều trị
- để lại di chứng nặng nề
- gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi
- theo nhận định của nhân viên y tế là có hại
Tác dụng phụ của một thuốc là tác dụng … của một chế phẩm thuốc, xảy ra ở liều …, liên quan đến đặc tính … của thuốc
không mong muốn/bình thường/dược lý
Biến cố bất lợi bao gồm phản ứng có hại và …
sai sót trong sử dụng thuốc hoặc sử dụng thuốc giả, kém chất lượng
Phân loại ADR theo mức độ nặng nhẹ gồm bao nhiêu mức độ
4 mức độ: nhẹ, trung bình, nặng, tử vong
ADR nhẹ là không cần điều trị,…
không cần nhập viện/kéo dài thời gian nằm viện,…
ADR trung bình tức là cần … trong điều trị, cần … đặc hiệu hoặc kéo dài thời gian nằm viện ít nhất …
thay đổi/điều trị/1 ngày
ADR nặng tức là đe doạ …, để lại … lâu dài hoặc cần … tích cực
tính mạng/di chứng/chăm sóc
Phân loại ADR theo thời gian khởi phát gồm:
- cấp: 0-60 phút
- bán cấp: 1-24 h
- muộn: 1 ngày - nhiều tuần
Phân loại ADR theo tần suất gồm:
- rất thường gặp ( >= 1/10)
- thường gặp (1/10 > x >= 1/100)
- ít gặp
- hiếm gặp
- rất hiếm gặp
Phân loại ADR theo tính chất dược lý có các loại?
A,B và C,D,E,F,G
ADR loại A liên quan đến …, có thể …, phụ thuộc liều, chiếm … số ADR
tác dụng dược lý/dự đoán/phần lớn
ADR loại B … đến tác dụng dược lý, nguyên nhân không rõ ràng, … gặp, không …
không liên quan/hiếm/dự đoán được
ADR loại C (chronic) chỉ xảy ra sau một thời gian điều trị …, liên quan đến liều lượng và …
Lâu dài/thời gian
ADR loại D (delayed) xảy ra … khi điều trị …
sau/một khoảng thời gian
ADR loại E (end of use) liên quan đến việc … thuốc đột ngột
Ngừng
ADR loại F (failure of efficacy): mất hiệu lực; phản ứng xảy ra do thuốc … hoặc chất lượng …
giả/kém
ADR loại G (genetic/genomic) liên quan đến …
Di truyền
50-70% ADR do … và có thể …
sai sót y khoa/phòng tránh được
Báo cáo ADR cần làm rõ mấy đặc điểm?
3 đặc điểm:
- nghiêm trọng/không nghiêm trọng
- dự đoán/không dự đoán được
- do trị liệu/không liên quan trị liệu
Mấy loại báo cáo ADR
- Báo cáo tự nguyện
- Báo cáo tự nguyện có chủ đích
- Báo cáo giám sát chủ động
Báo cáo ADR do ai viết?
nhân viên y tế liên quan đến việc sử dụng thuốc: bác sỹ, nha sĩ, dược sĩ,…
Báo cáo ADR là báo cáo … xảy ra trong quá trình điều trị nghi ngờ liên quan đến …
Biến cố bất lợi/thuốc