BVO Les 11 Diagnostiek - Vragen Leerdoelen*

Question 1

Wat is de hoofddoelstelling van diagnostiek via vraaggesprekken?

Answer 1

• Het hoofddoel is om de aard en de toedracht van de klacht in kaart te brengen
• Specifieke informatie verzamelen voor het differentiatieproces.

Bron: Qing Bai map les 11 blz 1

Question 2

Welke delen van het lichaam worden gepalpeerd in de diagnostische methode ‘voelen’?

Answer 2

Het lichaam dat wordt gepalpeerd zijn

• Huid
• Ledematen
• Borst
• Buik
• Meridianen
• Acupunctuurpunten

Bron: Qing Bai map les 11 blz 1

Question 3

Wat is de rol van de 8 Ba Gang principes bij de 10+2/16 vragen?

Answer 3

De 10+2/16 vragen worden specifiek gestuurd door de relatie tot Ba Gang (8 principes).

Bron: Qing Bai map les 11 blz 2

Question 4

Welk doel heeft de “10+2 Vragen” rangschikking?

Answer 4

De “10+2 Vragen” zijn gerangschikt van extern naar intern.

Bron: Qing Bai map les 11 blz 2
LD: De opbouw van de 10+2 / 16 vragen te benoemen en uit te leggen.

Question 5

Hoe zijn de “10+2 Vragen” gerangschikt?

Answer 5

De “10+2 Vragen” zijn gerangschikt van extern naar intern.

1. Aversie Koude en Koorts
2. Transpiratie
3. Hoofd en lichaam
4. Thorax en abdomen
5. Voedsel en smaak
6. Ontlasting en urine
7. Slaap
8. Gehoor en tinnitus
9. Dorst en drinken
10. Pijn
11. Vrouwen
12. Kinderen

Bron: Qing Bai map les 11 blz 2
LD: De opbouw van de 10+2 / 16 vragen te benoemen en uit te leggen.

Question 6

Wat zijn drie relatief nieuwe vragen in de “16 Vragen”?

Answer 6

De drie nieuwe vragen in de “16 Vragen” betreffen

• Emoties
• Seksuele symptomen
• Vermoeidheid

Bron: Qing Bai map les 11 blz 1
LD: De opbouw van de 10+2 / 16 vragen te benoemen en uit te leggen.

Question 7

Wat is de eerste stap in het proces van differentiatie volgens Ba Gang?

Answer 7

Een eerste stap in het proces is om vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens Ba Bang.

• De kunst is om relevante, en passende vragen te stellen zodat de juiste informatie wordt verzameld om de correcte diagnose te stellen.
• Vraag jezelf altijd af waarom je die vraag stelt.
• Voor het stellen van juiste vragen is kennis nodig van de relevante patronen.

Bron: Qing Bai map les 11 blz 1
LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.

Question 8

Hoe zijn de “16 Vragen” gerangschikt?

Answer 8

De ‘16 Vragen’ vormen een nieuwe indeling. De vragen zijn in volgorde van relevantie gerangschikt voor de westerse klinische praktijk.

1. Pijn
2. Voedsel en smaak
3. Ontlasting en urine
4. Dorst en drinken
5. Vermoeidheid
6. Hoofd, gezicht en lichaam
7. Borst en buik
8. Ledematen
9. Slaap
10. Transpiratie
11. Oren en ogen
12. Gevoel van koude, gevoel van hitte, koorts
13. Emoties
14. Seksualiteit
15. Vrouwen
16. Kinderen

Bron: Qing Bai map les 11 blz 3
LD: De opbouw van de 10+2 / 16 vragen te benoemen en uit te leggen.

Question 9

Hoe verloopt de ondervragingsprocedure van een patient?

Answer 9

De ‘16 Vragen’ vormen een nieuwe indeling. De vragen zijn in volgorde van relevantie gerangschikt voor de westerse klinische praktijk.

1. Observeer eerst bij het binnenkomen van de patiënt (beweging, uiterlijk, ogen)
2. Luister naar de toon van stem
3. Vraag naar het hoofdprobleem
4. Denk tijdens het stellen van vragen na over mogelijke patronen
5. Stel specifieke vragen om het patroon of de patronen van onbalans te bepalen die de huidige problemen veroorzaken en probeer de tijd van aanvang nauwkeurig vast te stellen
6. Stel vragen om andere patronen te bevestigen of uit te sluiten
7. Stel bredere vragen (niet star) volgens de 16 vragen
8. Vraag naar voorgaande ziektes en operaties
9. Kijk naar de tong en voel de pols
10. Vraag naar eventuele familieziekten
11. Vraag naar de emotionele levensomstandigheden, familieomstandigheden en werkomstandigheden van de patiënt om de oorzaak van de ziekte vast te stellen.

LD: De opbouw van de 10+2 / 16 vragen te benoemen en uit te leggen.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 339

Question 10

Pijn
Wat zijn de mogelijke oorzaken van volle en lege pijn?

Answer 10

Er twee soorten pijn: volle en lege pijn. Volle pijn is scherper en intenser dan lege pijn, die vaag en minder intens is.

Pijn kan als volte oorzaak hebben:

• invasie van externe pathogene factor
• interne kou of hitte
• stagnatie van Qi of bloed
• vasthouden van voedsel
• obstructie door slijm

Pijn kan als leegte oorzaak hebben:

• leegte Qi of bloed.
• consumptie van lichaamsvloeistoffen door yin leegte.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 343 & 344

Question 11

Pijn
Wat zijn de oorzaken van pijn volgens Traditionele Chinese Geneeskunde?

Answer 11

Oorzaken van pijn:

• Qi stagnatie: strakheid, ‘opgeblazen’ gevoel, geen specifieke locatie, komt en gaat.
• Lever yang stijgend: chronische hoofdpijn met een kloppende pijn.
• Bloed stagnatie: ernstige, vervelende of kloppende pijn, met een specifieke locatie.
• Kou (vol / leeg): kramp, spastische pijn die verergert door kou en verbeterd door warmte.
• Damp hitte: brandende pijn met een vol en zwaar gevoel.
• Externe wind: hoofdpijn aan de achterzijde en stijfheid.
• Externe damp: pijn in de gewrichten of ‘epigastrium’.
• Retentie van voedsel: intense pijn met een volte gevoel (meer bij kinderen).
• Slijm: veroorzaakt gewoonlijk geen pijn, maar kan dit wel veroorzaken in de gewrichten (reuma).

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 343 & 344

Question 12

Voedsel en Smaak
Wat betekent een afname van smaakbeleving in de Chinese geneeskunde?

Answer 12

Eetgewoonten en smaakbeleving zijn belangrijke indicatoren voor de staat van de Maag en Milt in de Chinese geneeskunde.

• Bepaalde smaken, zoals een bittere smaak, kunnen aangeven dat er sprake is van een vol-hitte-patroon in de lever of het hart.
• Een zout smaak wijst op een Kidney-Yin-deficiëntie.
• Een afname van smaakbeleving wijst op een deficiëntie van de milt.
• Het niet hebben van eetlust geeft aan dat er sprake is van een Qi-deficiëntie van de milt,
• Altijd honger hebben geeft aan dat er sprake is van hitte in de maag.

Andere symptomen zoals vol gevoel na het eten of het verkiezen van hete of koude voedsel kunnen ook aangeven hoe de maag en milt functioneren.

Braken is een belangrijke indicatie voor de staat van het lichaam.

• Snel en hard braken duidt op een vol-patroon, terwijl langzaam
• Zacht braken op een leeg-patroon wijst.

Bepaalde soorten braken, zoals

• Bitter braken, wijzen op hitte in de lever en/of galblaas.
• Zure braken wijzen op een inbreuk van de lever op de maag.
• Braken van helder, waterachtig materiaal duidt op kou in de maag met behoud van vocht.
• Braken kort na het eten duidt op een hitte-patroon in de maag.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 345

Question 13

Stoelgang en Urine
Welke factoren kunnen verstopping veroorzaken en wat zijn de bijbehorende symptomen?

Answer 13

Verstopping (constipatie)

• Verstopping met dorst en een droge gele coating duidt op een opstopping van hitte in de maag en darmen.
• Verstopping bij ouderen of vrouwen na bevalling wordt toegeschreven aan een tekort aan bloed.
• Verstopping met kleine, droge, brokkelige ontlasting lijkt op geitenontlasting en duidt op Qi stagnatie van de lever-Qi en hitte in de darmen.
• Verstopping met pijn in de buik wijst op interne koude, die vol of leeg kan zijn.
• Verstopping met droge ontlasting, droge mond en verlangen om kleine slokjes te drinken, wijst op een tekort aan Yin, meestal van de nieren en/of de maag.
• Alternerende verstopping en diarree duidt op stagnerende lever-Qi die de milt aanvalt.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 345

Question 14

Stoelgang en Urine
Wat zijn de symptomen die aangeven welke aandoening de oorzaak is van diarree volgens de Chinese geneeskunde?

Answer 14

Diarree volgens de Chinese geneeskunde. Er zijn verschillende symptomen die aangeven welke aandoening de oorzaak is van diarree. Pijn, Hoeveelheid, Tijdsduur, Kleur, Geur, Gevoel, bijproducten.

• Bijvoorbeeld: chronische diarree kan worden veroorzaakt door een tekort aan Milt-Yang of Nier-Yang
• Als diarree gepaard gaat met buikpijn, duidt dit op een interne koude in de darmen
• Als er slijm in de ontlasting aanwezig is, wijst dit op vochtigheid in de darmen
• Als er bloed in de ontlasting aanwezig is, wijst dit op verhitte vochtigheid in de darmen
• Loze ontlasting met onverteerd voedsel duidt op een tekort aan Milt-Qi
• Pijn tijdens diarree suggereert betrokkenheid van de lever of aanwezigheid van hitte
• De aanwezigheid van een vieze geur duidt op hitte
• Het ontbreken van geur op kou duidt
• Borborygmi (borrelende geluiden in de buik) bij diarree duiden op een tekort aan milt energie
• Borborygmi met opgeblazen gevoel en zonder diarree wijzen op Qi stagnatie van lever-Qi
• Branderig anaal gevoel tijdens de deflatie: Hitte

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 346

Question 15

Stoelgang en Urine
Wat zijn de diagnose kenmerken van urine en hoe worden deze geïnterpreteerd?

Answer 15

Urine
De belangrijke diagnose kenmerken om in overweging te nemen zijn de functie, pijn, kleur en hoeveelheid urine.

Pijn

• Pijn voor het plassen duidt op stagnatie van Qi in de onderste brander
• Pijn tijdens het plassen duidt op vocht-hitte in de blaas
• Pijn na het plassen duidt op een tekort aan Qi

Kleur

• Bleek urine duidt op een koud patroon, meestal van de blaas en nieren
• Donkere urine duidt op een hitte patroon
• Troebele of wazige urine duidt op vochtigheid in de blaas
• Overvloedige, heldere en bleke plassen tijdens een externe invasie van Wind-Koud of Wind-Hitte duidt op dat de pathogene factor die niet in het interne is doorgedrongen (als het wel het geval was, zou de urine donker zijn)

Hoeveelheid

• Zeer frequent en overvloedig plassen duidt op een tekort aan Nier-Yang
• Frequent en weinig plassen wordt meestal veroorzaakt door Qi-tekort
• Weinig en donkere urine is te wijten aan een tekort aan Nier-Yin
• De verlangen naar koude dranken suggereert een hitte patroon
• Het verlangen naar warme dranken suggereert een koud patroon

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 346 / 347

Question 16

Dorst en Drinken
Wat zijn de verschillende soorten dorst en drinkgewoonten en hoe worden deze geassocieerd met specifieke gezondheidspatronen?

Answer 16

Er zijn verschillende soorten dorst en drinkgewoonten die kunnen worden geassocieerd met specifieke gezondheidspatronen.

• Wanneer iemand dorst heeft en veel koud water wil drinken, duidt dit op een vol-hitte patroon, dat elk orgaan kan aantasten.
• Wanneer iemand dorst heeft en kleine slokjes wil drinken, wijst dit op een tekort aan Yin, meestal van de maag of nieren.
• Het gebrek aan dorst wijst op een koud patroon, meestal van de maag of milt.
• Wanneer iemand dorst heeft, maar geen verlangen heeft om te drinken, duidt dit op een vocht-hitte-patroon.
• Verlangen naar koude dranken duidt op een hitte-patroon,
• Verlangen naar warme dranken duidt op een koud patroon.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 347

Question 17

Energieniveaus
Wat is de rol van moeheid als symptoom in de Chinese geneeskunde en hoe wordt het bepaald?

Answer 17

Moeheid als symptoom. Het wordt beschouwd als een belangrijk symptoom omdat het vaak wordt gerapporteerd door westerse patiënten. De arts vraagt tijdens het onderzoek naar moeheid, vooral als er sprake is van een tekort aan Qi, Yang, bloed of Yin.

Het niveau van energie is afhankelijk van levensstijl en leeftijd. Moeheid kan zowel door een tekort als door een overmaat aan bepaalde stoffen zoals vocht, slijm of stagnerende Qi veroorzaakt worden.

Dit kan worden bepaald aan de hand van het polsbeeld. Verschillende soorten moeheid worden geassocieerd met specifieke tekorten of overmaat aan bepaalde stoffen in het lichaam.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 348

Question 18

Hoofd
Op welke manier wordt hoofdpijn onderscheiden?

Answer 18

Hoofdpijn wordt onderscheiden op basis van de aanvangstijd, het tijdstip van de dag, de locatie, de aard van de pijn en de omstandigheden.

Tijdstip:

• Snelle begin en korte duur wijzen op een externe aanval van Wind-koude.
• Geleidelijke begin in aanvallen wijzen op een interne oorzaak.

Tijd van dag:

• Dagtijd: Qi- of Yang-tekort.
• Avond: Bloed- of Yin-tekort.
• Nacht: bloedstase

Locatie:

• De nek: Tai Yang-Meridiaan (kan zijn door een externe invasie van Wind-koude of door een interne Nier-deficiëntie).
• Voorhoofd: Yang Ming-meridiaan (kan zijn door maag-hitte of Bloed-deficiëntie).
• Temporaal en zijkanten van het hoofd: Shao Yang- meridianen (kan zijn door externe Wind in Shao Yang of door stijgend interne Lever- en Gallblaas vuur).
• Kruin Jue Yin-meridianen (meestal door tekort aan Lever-Bloed).
• Hele hoofd: Externe invasie van Wind-koude.

Kenmerken van pijn:

• Heaviness: Vochtigheid of slijm.
• Pijn die “binnenin” het hoofd ligt en “hersenen beschadigt”: Nier-deficiëntie.

Uitzettend, bonzend:

• stijgend Lever-Yang.
• Als een spijker in een kleine punt wordt geslagen Bloedstase
• Met een gevoel van wazigheid en zwaarte: Vochtigheid.
• Met een gevoel van wazigheid, zwaarte en duizeligheid: Slijm.

Omstandigheden:

• Verveling bij wind of kou: externe invasie.
• Verergerd door kou: Koud patroon.
• Verergerd door hitte: Hitte-patroon.
• Verergerd door vermoeidheid,
• Verbeterd door rust: Qi-deficiëntie.
• Verergerd door emotionele spanning: Lever-Yang stijgend.
• Verergerd door seksuele activiteit: Nier-deficiëntie.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 348

Question 19

Hoofd
Wat zijn de oorzaken van duizeligheid en hoe kan duizeligheid onderscheiden worden aan de hand van bijbehorende symptomen en tekens?

Answer 19

Duizeligheid, kan worden veroorzaakt door vier factoren, Wind, Yang, Phlegm en Deficiëntie.

Duizeligheid kan onderscheiden worden door de bijbehorende symptomen en tekens.

• Ernstige duizeligheid waarbij alles lijkt te zwaaien en de persoon zijn evenwicht verliest, wordt meestal veroorzaakt door interne Wind.
• Duizeligheid met bonzende hoofdpijn wordt veroorzaakt door stijgend Lever-Yang.
• Duizeligheid met een gevoel van zwaarte en verwarring in het hoofd geeft aan dat Slijm de hoofd obstureerd en het heldere Yang niet naar het hoofd kan stijgen.
• Lichte duizeligheid die verergert bij vermoeidheid duidt op een bloedtekort.
• Plotselinge duizeligheid wijst op een volle patroon
• Geleidelijke duizeligheid wijst op een leeg patroon.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 350

Question 20

Gelaat

Wat zijn de vijf hoofdoorzaken van gezichtsspijn en bloedend tandvlees.

Answer 20

De hoofdoorzaken van gezichtsspijn en bloedend tandvlees.

Er zijn vijf hoofdoorzaken van gezichtsspijn: invasie van Wind-Hitte, invasie van Wind-Koude, Damp-Hitte, Lever-vuur en Qi-tekort met bloedstase.

De symptomen van elke oorzaak verschillen en omvatten bijvoorbeeld

• hevige pijn
• hitte in het gezicht
• hoofdpijn
• verkoudheid en meer

Trigeminale neuralgie is een soort gezichtsspijn die meestal wordt veroorzaakt door Lever-vuur gecombineerd met een tekort aan Lever- en Nier-Yin.

Bij bloedend tandvlees kan de oorzaak liggen bij een tekort aan Spleen-Qi of bij hitte, die kan ontstaan uit een volle of lege maag of door een tekort aan Nier-Yin.

LD: Volgens de 10+2 / 16 vragen de vragen te stellen die onderscheidend zijn voor de differentiatie volgens ba gang.
Bron: De Grondslagen van de Chinese Geneeskunde blz 350

Question 21

Hoe ziet het Ba Gang Patroondiferentiatie plaatje eruit?

Answer 21

Question 22

Hoe ziet het plaatje van de Tongdiagnose eruit?

Answer 22

Question 23

Hoe ziet het plaatje van de patroonindentificatie van de lichaamsvloeistoffen eruit?

Answer 23